Theo thống kê được PGS.TS. Bùi Văn Quân đưa ra thì hiện nay trên cả nước có 108 cơ sở đào tạo giáo viên mầm non và giáo viên phổ thông, bao gồm 9 trường ĐH sư phạm, 1 trường ĐH giáo dục, 31 khoa, ngành sư phạm trong các trường ĐH đa ngành, 35 trường CĐ sư phạm, 19 khoa, ngành sư phạm trong các trường CĐ đa ngành, 3 trường trung cấp sư phạm và 10 trường TCCN.

Thí sinh dự thi năng khiếu vào Trường ĐH Sư phạm Hà Nội năm 2015

Chỉ trừ tỉnh Đắk-Nông, các tỉnh, thành phố còn lại hiện nay mỗi tỉnh có ít nhất một cơ sở đào tạo giáo viên. Trong đó, vùng miền núi và trung du phía Bắc có 19 cơ sở, đồng bằng Sông Hồng có 26 cơ sở, Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ có 23 cơ sở, Tây Nguyên 8 cơ sở, Đông Nam Bộ có 18 cơ sở, đồng bằng Sông Cửu Long có 14 cơ sở.

Bộ GD-ĐT quản lý 5 trường ĐH sư phạm và 3 trường CĐ sư phạm. ĐHQG Hà Nội quản lý 1 trường ĐH giáo dục. Các đại học vùng quản lý 3 trường ĐH sư phạm. UBND các tỉnh và thành phố quản lý 35 trường CĐsư phạm, 3 trường trung cấp sư phạm và 10 trường trung cấp chuyên nghiệp. Các trường ĐH, trường CĐ quản lý khoa/ ngành sư phạm.

Ông Quân nhận định cơ cấu mạng lưới các cơ sở đào tạo giáo viên, nhất là cơ cấu theo địa bàn lãnh thổ (mỗi tỉnh/ thành phố có ít nhất 1 cơ sở đào tạo giáo viên) và phương thức đào tạo giáo viên truyền thống (đào tạo song song) đã hoàn thành vai trò, sứ mệnh lịch sử của nó.

Bên cạnh đó, hệ thống đào tạo giáo viên bộc lộ những hạn chế cơ bản như việc phát triển mạng lưới cơ sở đào tạo giáo viên chưa thực sự xuất phát từ nhu cầu phát triển giáo viên. Mạng lưới cơ sở đào tạo giáo viên phát triển trong tình trạng thiếu ổn định do nhiều trường CĐ sư phạm yếu cả về cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên được nâng cấp lên ĐH, hoặc đổi tên để mở rộng tuyển sinh đào tạo trình độ ĐH các ngành sư phạm và ngoài sư phạm. Chưa có sự phân tầng trong mạng lưới cơ sở đào tạo giáo viên…

Ông Quân cũng đưa ra số liệu đến năm 2018 số sinh viên sư phạm ra trường mỗi năm (theo loại hình giáo viên): Tiểu học là 19.200 người, THCS 18.700 người và THPT 23.030 người.

“Cho dù tăng số học sinh/ giáo viên bình quân lên tương đương các nước công nghiệp phát triển, thì tại thời điểm năm 2020 hệ thống cũng không thể tuyển dụng hết số giáo viên mới tốt nghiệp ra trường, vẫn thừa khoảng 41.000 người đối với tiểu học, 12.200 người đối với THCS và 16.900 đối với THPT” – ông Quân dự báo.

Ngân Anh

Phát biểu tại lễ bàn giao, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết: Sau hơn 6 năm hoạtđộng, USTH đã đạt được những kết quả khả quan từ chủ trương phát triển trường đại học mô hình mới theo định hướng nghiên cứu ở Việt Nam. Trường hoạt động theo quy chế đăc thù, được tự chủ cao trong tất cả các mặt hoạt động, cơ chế quản trị đại học tiêu biểu với vai trò của hội đồng trường, chương trình đào tạo theo các nước tiên tiến. Giai đoạn đặt nền móng cơ bản đã hoàn thành, USTH cần chuyển sang giai đoạn phát triển chuyên môn, học thuật, nghiên cứu khoa học.

Lễ bàn giao cơ quan chủ quản từ Bộ GD-ĐT về VAST. Ảnh Qúy Trung

Theo ông Phan Văn Kiệm, Phó Chủ tịch VAST, trường được chuyển về trực thuộc VAST, tuy nhiên vẫn chịu sự quản lý nhà nước về hoạt động giáo dục và đào tạo của Bộ GD-ĐT. Viện tiếp tục dành cho trường quyền tự chủ cao nhất được quy định tại quy chế tổ chức và hoạt động và quy chế tài chính đặc thù. Trường tiếp tục được xây dựng theo định hướng đề cao nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tự do học thuật trong đào tạo và nghiên cứu khoa học.

GS Patrick Boiron, hiệu trưởng USTH cho biết: Trường đã tuyển dụng 23 tiến sỹ trẻ tốt nghiệp tại Pháp, có sự tham gia chuyên môn của khoảng 200 giảng viên người Pháp, có tới hơn 60 bài báo quốc tế, xây dựng được 4 và sắp tới là 6 phòng thí nghiệm phối thuộc quốc tế với các nhà nghiên cứu Pháp đến từ 42 cơ quan đào tạo và nghiên cứu của Liên minh Pháp, IRD, CNRS , INRA, INSERM, v.v.

Trong khuôn khổ của chương trình "Objectif Labos - 2015"đối với sự phát triển của hoạt động nghiên cứu của trường tại Hòa Lạc, có tổng số 60 đơn vị nghiên cứu hỗn hợp CNRS và khoảng 20 nhóm tiếp nhận nhằm mục đích tham gia nghiên cứu.

Năm học sắp tới,  trường mở thêm chương trình Cử nhân Khoa học và Công nghệ Thực phẩm, Cử nhân Khoa học và Công nghệ y khoa,Cử nhân Hàng không - hợp tác với Trường quốc gia về hàng không dân dụng (ENAC) Toulouse(Pháp) và Việt Nam Airlines. Ngoài ra, trường sẽ mở thêm chương trình Thạc sĩ trong Định lượng và Tính toán Tài chính, hợp tác với Viện John Van Neumann của ĐHQG TP.HCM.

USTH - còn được biết đến là Trường ĐH Việt - Pháp, là trường đại học công lập quốc tế tại Hà Nội được thành lập năm 2009 bằng nguồn ODA của Ngân hàng phát triển châu Á ADB và sự hỗ trợ của Chính phủ Pháp và Liên minh cáctrường đại học Pháp.

• Hạ Anh