Trong số đó, có lẽ không thể không nhắc đến kiến trúc sư Nguyễn Duy Đạt (1869 - 1937) người tham gia thiết kế, xây dựng khu lăng mộ bằng đá tại ấp Thái Hà (nay thuộc phường Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội) của Hoàng Cao Khải (1850 - 1933) - vị quan triều Nguyễn vào năm 1893.

Năm 1915, người ta dựng một tấm bia ghi tên KTS Nguyễn Duy Đạt bằng tiếng Pháp bên phía tay trái của lăng mộ. Hơn 100 năm, mặc dù di tích bị xuống cấp, hư hại, người dân lấn chiếm sử dụng đất lăng mộ cho mục đích riêng nhưng tấm bia may mắn vẫn còn. 

Công trình lăng mộ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di sản văn hóa năm 1962.

KTS Nguyễn Duy Đạt.

Con cháu cụ Đạt hiện sống trong căn nhà đậm nét hoài cổ ở phố Hàng Bông (Hoàn Kiếm, Hà Nội). 

Bà Đào Quý - chắt dâu KTS Nguyễn Duy Đạt vẫn còn lưu giữ những bức ảnh quý hiếm về gia đình, dòng họ nhà chồng.

Bà Đào Quý (SN 1947) - chắt dâu, gọi KTS Nguyễn Duy Đạt là cụ chia sẻ: ‘Cụ tôi quê gốc ở làng Đào Xá, Thường Tín (Hà Nội), ra thành phố học tập. Ban đầu, cụ là trợ lý của KTS người Pháp, thuộc Sở Công Chính Đông Dương (Sở bao gồm các lĩnh vực: công trình, đường thủy, đường sắt, khai mỏ), phụ trách khu vực Hà Nội. Đến năm 1903, qua quá trình làm việc, cụ được công nhận là KTS chính.

Sau những năm tháng tâm huyết với nghề kiến trúc, năm 1933, cụ được trao tặng Bắc Đẩu bội tinh (huân chương cao quý nhất của Pháp) vì những thành tích đóng góp cho sự phát triển nghệ thuật bản địa.

Một số công trình ghi dấu ấn cụ vẫn còn tồn tại là cổng làng Đào Xá, khu lăng mộ Hoàng Cao Khải’.

Lăng mộ Hoàng Cao Khải bằng đá khi mới xây dựng.

Chắt dâu cụ Nguyễn Duy Đạt cho hay, những năm đầu thế kỷ 20, cụ Đạt thuộc lớp người giàu có, sở hữu hơn 20 căn nhà tại Hà Nội, chủ yếu tập trung ở các khu phố cổ như Hàng Bông, Hàng Cót, Hàng Da...

Chưa kể, kiến trúc sư tài giỏi này còn đầu tư các bất động sản ở Nam Định và một số tỉnh thành khác.

Tuy điền sản, đất đai nhiều là vậy nhưng cụ Đạt lấy căn nhà ở Hàng Bông làm nơi an cư. Căn nhà được xây dựng vào năm 1929. Nguyên bản nhà có 2 tầng, diện tích lớn, mang  kiến trúc Pháp. Trải qua nhiều thăng trầm và biến động của lịch sử, con cháu cụ Đạt đã hiến một phần căn nhà cho chính phủ, chỉ giữ lại tầng 2.

Bia đá dựng năm 1915 trong khu lăng mộ Hoàng Cao Khải, ghi danh KTS Nguyễn Duy Đạt.

Cụ Đạt sinh được hai người con là Nguyễn Thị Hợi và Nguyễn Duy Quế. Tiếp nối cha, con trai út Nguyễn Duy Quế theo nghề thiết kế, hoạt động trong lĩnh vực thiết kế nội thất cho văn phòng, trường học. Nhiều hiện vật trong căn nhà bà Quý đang ở như: bàn giấy, tủ tường bằng gỗ thịt do người con này của cụ Đạt lên bản vẽ.

Con trai cụ Đạt còn được ghi nhận khi có nhiều hoạt động giúp đỡ cách mạng, đóng góp cho quỹ 'Tấm lòng vàng' của chính phủ kháng chiến.

Cổng làng Đào Xá (Thường Tín) do KTS Nguyễn Duy Đạt thiết kế.

Người con gái Nguyễn Thị Hợi kết hôn với nhà viết kịch Vũ Đình Long (1896 - 1960) - Ủy viên Ban chấp hành Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam khóa I, ông chủ của nhà xuất bản Tân Dân và hàng loạt tờ báo đương thời như: Tiểu thuyết thứ bảy, Phổ thông bán nguyệt san…  

Năm 1937, KTS Nguyễn Duy Đạt qua đời, triều đình nhà Nguyễn sắc phong cho cụ là Triều Liệt Đại Phu Quang Lộc Tự Thiếu Khanh. 

Ngày nay, căn nhà hàng Bông đã bước sang thế hệ thứ 6. Cháu chắt cụ Đạt đều theo con đường học vấn và thành đạt.

Sống giữa thời hiện đại nhưng gia đình bà Quý vẫn duy trì cuộc sống 'Tứ đại đồng đường', hòa thuận và nét ứng xử lịch thiệp của người Hà Nội xưa.

Đoàn đưa tang cụ Nguyễn Duy Đạt đi qua phố Cửa Nam.

‘Lúc sinh thời, nghe kể, cụ tôi có mối quan hệ thân thiết với Hoàng Trọng Phu - tổng đốc Hà Đông (con trai cụ Hoàng Cao Khải). Trong đám tang cụ Đạt, tổng đốc Hoàng Trọng Phu đích thân đến tham dự và đưa tang từ Hàng Bông về tận Thường Tín.

Qua các bức hình ghi lại cảnh đám tang, tôi mới biết, đám tang cụ tổ chức rất lớn, đoàn người đưa tiễn kéo dài khắp con phố. Lúc bấy giờ, gia đình phải thuê nguyên một đoàn tàu chở người đưa ma về đến quê nhà Thường Tín. Ba xã ở Thường Tín còn phong cụ là thành hoàng làng’, bà Quý kể.

Người nhà cầm huân chương Bắc Đẩu bội tinh của KTS Nguyễn Duy Đạt trong đám tang.

Chuyện tình ông chủ lò gốm Bát Tràng và người đẹp phố cổ

Hôn lễ đang diễn ra thì gặp sự cố, cả khu vực mất điện, chìm trong bóng tối. Không còn cách nào khác, mọi người hò nhau lấy lốp ô tô cũ hỏng, cắt ra từng mảnh nhỏ rồi đốt.

Nhắc đến khu phố cổ, chắc hẳn ai cũng biết, đây là địa danh lưu giữ những nét văn hóa tinh túy với nhiều câu chuyện, nhân vật của một thời quá vãng ở Hà Nội.

Trong số đó, có lẽ không thể không nhắc đến kiến trúc sư Nguyễn Duy Đạt (1869 - 1937) người tham gia thiết kế, xây dựng khu lăng mộ bằng đá tại ấp Thái Hà (nay thuộc phường Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội) của Hoàng Cao Khải (1850 - 1933) - vị quan triều Nguyễn vào năm 1893.

Năm 1915, người ta dựng một tấm bia ghi tên KTS Nguyễn Duy Đạt bằng tiếng Pháp bên phía tay trái của lăng mộ. Hơn 100 năm, mặc dù di tích bị xuống cấp, hư hại, người dân lấn chiếm sử dụng đất lăng mộ cho mục đích riêng nhưng tấm bia may mắn vẫn còn. 

Công trình lăng mộ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di sản văn hóa năm 1962.

KTS Nguyễn Duy Đạt.

Con cháu cụ Đạt hiện sống trong căn nhà đậm nét hoài cổ ở phố Hàng Bông (Hoàn Kiếm, Hà Nội). 

Bà Đào Quý - chắt dâu KTS Nguyễn Duy Đạt vẫn còn lưu giữ những bức ảnh quý hiếm về gia đình, dòng họ nhà chồng.

Bà Đào Quý (SN 1947) - chắt dâu, gọi KTS Nguyễn Duy Đạt là cụ chia sẻ: ‘Cụ tôi quê gốc ở làng Đào Xá, Thường Tín (Hà Nội), ra thành phố học tập. Ban đầu, cụ là trợ lý của KTS người Pháp, thuộc Sở Công Chính Đông Dương (Sở bao gồm các lĩnh vực: công trình, đường thủy, đường sắt, khai mỏ), phụ trách khu vực Hà Nội. Đến năm 1903, qua quá trình làm việc, cụ được công nhận là KTS chính.

Sau những năm tháng tâm huyết với nghề kiến trúc, năm 1933, cụ được trao tặng Bắc Đẩu bội tinh (huân chương cao quý nhất của Pháp) vì những thành tích đóng góp cho sự phát triển nghệ thuật bản địa.

Một số công trình ghi dấu ấn cụ vẫn còn tồn tại là cổng làng Đào Xá, khu lăng mộ Hoàng Cao Khải’.

Lăng mộ Hoàng Cao Khải bằng đá khi mới xây dựng.

Chắt dâu cụ Nguyễn Duy Đạt cho hay, những năm đầu thế kỷ 20, cụ Đạt thuộc lớp người giàu có, sở hữu hơn 20 căn nhà tại Hà Nội, chủ yếu tập trung ở các khu phố cổ như Hàng Bông, Hàng Cót, Hàng Da...

Chưa kể, kiến trúc sư tài giỏi này còn đầu tư các bất động sản ở Nam Định và một số tỉnh thành khác.

Tuy điền sản, đất đai nhiều là vậy nhưng cụ Đạt lấy căn nhà ở Hàng Bông làm nơi an cư. Căn nhà được xây dựng vào năm 1929. Nguyên bản nhà có 2 tầng, diện tích lớn, mang  kiến trúc Pháp. Trải qua nhiều thăng trầm và biến động của lịch sử, con cháu cụ Đạt đã hiến một phần căn nhà cho chính phủ, chỉ giữ lại tầng 2.

Bia đá dựng năm 1915 trong khu lăng mộ Hoàng Cao Khải, ghi danh KTS Nguyễn Duy Đạt.

Cụ Đạt sinh được hai người con là Nguyễn Thị Hợi và Nguyễn Duy Quế. Tiếp nối cha, con trai út Nguyễn Duy Quế theo nghề thiết kế, hoạt động trong lĩnh vực thiết kế nội thất cho văn phòng, trường học. Nhiều hiện vật trong căn nhà bà Quý đang ở như: bàn giấy, tủ tường bằng gỗ thịt do người con này của cụ Đạt lên bản vẽ.

Con trai cụ Đạt còn được ghi nhận khi có nhiều hoạt động giúp đỡ cách mạng, đóng góp cho quỹ 'Tấm lòng vàng' của chính phủ kháng chiến.

Cổng làng Đào Xá (Thường Tín) do KTS Nguyễn Duy Đạt thiết kế.

Người con gái Nguyễn Thị Hợi kết hôn với nhà viết kịch Vũ Đình Long (1896 - 1960) - Ủy viên Ban chấp hành Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam khóa I, ông chủ của nhà xuất bản Tân Dân và hàng loạt tờ báo đương thời như: Tiểu thuyết thứ bảy, Phổ thông bán nguyệt san…  

Năm 1937, KTS Nguyễn Duy Đạt qua đời, triều đình nhà Nguyễn sắc phong cho cụ là Triều Liệt Đại Phu Quang Lộc Tự Thiếu Khanh. 

Ngày nay, căn nhà hàng Bông đã bước sang thế hệ thứ 6. Cháu chắt cụ Đạt đều theo con đường học vấn và thành đạt.

Sống giữa thời hiện đại nhưng gia đình bà Quý vẫn duy trì cuộc sống 'Tứ đại đồng đường', hòa thuận và nét ứng xử lịch thiệp của người Hà Nội xưa.

Đoàn đưa tang cụ Nguyễn Duy Đạt đi qua phố Cửa Nam.

‘Lúc sinh thời, nghe kể, cụ tôi có mối quan hệ thân thiết với Hoàng Trọng Phu - tổng đốc Hà Đông (con trai cụ Hoàng Cao Khải). Trong đám tang cụ Đạt, tổng đốc Hoàng Trọng Phu đích thân đến tham dự và đưa tang từ Hàng Bông về tận Thường Tín.

Qua các bức hình ghi lại cảnh đám tang, tôi mới biết, đám tang cụ tổ chức rất lớn, đoàn người đưa tiễn kéo dài khắp con phố. Lúc bấy giờ, gia đình phải thuê nguyên một đoàn tàu chở người đưa ma về đến quê nhà Thường Tín. Ba xã ở Thường Tín còn phong cụ là thành hoàng làng’, bà Quý kể.

Người nhà cầm huân chương Bắc Đẩu bội tinh của KTS Nguyễn Duy Đạt trong đám tang.

Chuyện tình ông chủ lò gốm Bát Tràng và người đẹp phố cổ

Hôn lễ đang diễn ra thì gặp sự cố, cả khu vực mất điện, chìm trong bóng tối. Không còn cách nào khác, mọi người hò nhau lấy lốp ô tô cũ hỏng, cắt ra từng mảnh nhỏ rồi đốt.

Tôi khá ngạc nhiên bởi từ trước đến nay chưa từng thấy giấy tờ xe (cà vẹt) lại in tên của hai người, dù rằng luật quy định rõ tài sản hình thành trong thời gian hôn nhân sẽ thuộc tài sản chung. Nhưng cô ấy đã quả quyết và cho tôi xem nội dung tra cứu google rằng điều này căn cứ Khoản 1 Điều 14 Thông tư 15/2014/TT-BCA.

Dù là pháp luật có quy định như vậy nhưng tôi cho rằng cà vẹt xe vốn nhỏ, giờ in tên cả hai vợ chồng thì trông thật chẳng ra làm sao. Nhỡ sau này bán đi, người mua không rõ lại thấy lằng nhằng thì thành khó bán.

Chuyện chỉ có vậy mà thành ra nói qua nói lại, giờ cả hai cùng bực nhau, ý định mua ô tô cũng lung lay.

Theo các bạn, tôi có nên chiều theo ý vợ để câu chuyện mua xe lần đầu kết thúc hậu hĩnh, cho vui cửa vui nhà không?

Độc giả Vũ Văn Đĩnh(Lạc Long Quân, Hà Nội)

Vợ chồng trẻ vỡ mộng ô tô về quê ăn Tết vì trót mua xe cũ 20 năm tuổi

Sau khi xuống tiền mua chiếc xế hộp với giá chỉ hơn 100 triệu đồng, nhiều người mới nhận ra rằng “tiền nào của đấy” và kém dễ chịu với một trải nghiệm không như mơ.

Vợ chồng tôi cưới nhau đã được khoảng 20 năm, đến bây giờ cuộc sống mới dễ thở hơn khi hai đứa con đã lớn và tự lập, vừa học vừa làm. Điều đó giúp điều kiện sinh hoạt của gia đình tại Hà Nội thêm phần thoải mái. Do đó, chúng tôi quyết định đã đến lúc mua ô tô trả góp khoảng 500 triệu đồng.

Tuy nhiên, xe thì chưa lấy mà vợ chồng tôi lại đang hục hoặc vì chuyện vợ tôi đi tìm hiểu và nói rằng, để ký niệm 2 thập niên lấy nhau và có chiếc ô tô đầu tiên, cô ấy muốn tên cả hai cùng được in trên giấy tờ xe.

Mua ô tô hay nhà đất đều là tài sản hình thành trong thời gian hôn nhân, sẽ thuộc tài sản chung. Ảnh minh họa

Tôi khá ngạc nhiên bởi từ trước đến nay chưa từng thấy giấy tờ xe (cà vẹt) lại in tên của hai người, dù rằng luật quy định rõ tài sản hình thành trong thời gian hôn nhân sẽ thuộc tài sản chung. Nhưng cô ấy đã quả quyết và cho tôi xem nội dung tra cứu google rằng điều này căn cứ Khoản 1 Điều 14 Thông tư 15/2014/TT-BCA.

Dù là pháp luật có quy định như vậy nhưng tôi cho rằng cà vẹt xe vốn nhỏ, giờ in tên cả hai vợ chồng thì trông thật chẳng ra làm sao. Nhỡ sau này bán đi, người mua không rõ lại thấy lằng nhằng thì thành khó bán.

Chuyện chỉ có vậy mà thành ra nói qua nói lại, giờ cả hai cùng bực nhau, ý định mua ô tô cũng lung lay.

Theo các bạn, tôi có nên chiều theo ý vợ để câu chuyện mua xe lần đầu kết thúc hậu hĩnh, cho vui cửa vui nhà không?

Độc giả Vũ Văn Đĩnh(Lạc Long Quân, Hà Nội)

Vợ chồng trẻ vỡ mộng ô tô về quê ăn Tết vì trót mua xe cũ 20 năm tuổi

Sau khi xuống tiền mua chiếc xế hộp với giá chỉ hơn 100 triệu đồng, nhiều người mới nhận ra rằng “tiền nào của đấy” và kém dễ chịu với một trải nghiệm không như mơ.

Ông Nguyễn Văn Cường, giám đốc công ty cho biết: “Thông thường, những cuốn sách giả, lậu sẽ xuất hiện trước những cuốn sách bản quyền. Chính vì thế, người Việt đã có thói quen sử dụng những cuốn sách lậu và rất khó thay đổi. Các nhà sách cũng vì nhu cầu của thị trường, ham lợi mà bán những cuốn sách lậu. Chúng tôi đã kết hợp với rất nhiều cơ quan chức năng để xử lý việc vi phạm bản quyền các cuốn sách nhưng hiệu quả chỉ đạt được ở một mức độ nào đó. Chính vì vậy, chúng tôi cũng chủ động làm việc với các đơn vị vi phạm để có biện pháp xử lý quyết liệt hơn".

Phun nước trước khi tiêu hủy sách lậu

Là người đã làm sách được hơn 20 năm, ông Cường cho rằng ngoài những đơn vị cố tình chống đối pháp luật thì nhiều nhà sách in và bán sách theo nhu cầu của thị trường, thường in số lượng lớn để bán vài năm. Khi yêu cầu chấm dứt hành vi buôn bán sách giả, họ chưa lập tức dừng ngay được vì số tiền đầu tư bỏ ra là rất lớn.

"Nhiều nhà sách xin chúng tôi, được bán hết sách giả nhưng là một đơn vị sách bản quyền chúng tôi không muốn tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật như vậy".

Năm 2008, Bộ sách Giáo trình Tiếng Hàn Tổng hợp dành cho người Việt Nam (phiên bản bìa xanh lá cây) ra đời nhờ sự hợp tác giữa ĐH Khoa học Xã hội và Nhân Văn và Quỹ Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc. Bộ sách phiên bản cũ này được phổ cập cho người học dưới hình thức tải bản PDF để học trực tuyến. Tuy nhiên, nhiều đơn vị lại sử dụng chính bản PDF này để sao chép và in ra thành sách để bán cho các trung tâm, trường học.

Qũy Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc và Hội nghiên cứu khoa học về Hàn Quốc của Việt Nam đã chuyển giao quyền xuất bản của bộ sách cho công ty. Đồng thời, tiến hành cải biên lại bộ sách, cập nhật thêm nhiều nội dung, kiến thức văn hóa mới. Ông Woo Hyeong Min - Trưởng đại diện Văn phòng Quỹ giao lưu Quốc tế Hàn Quốc tại Việt Nam cho biết, MCBooks đã được ủy quyền độc quyền xuất bản và phát hành bộ sách từ tháng 5/2019. 

Theo Điều 27 của nghị định 159, các hành vi vi phạm quy định về tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm và sản phẩm in không phải là xuất bản phẩm sẽ có mức phạt từ 1 triệu đến 30 triệu đồng. Để đảm bảo uy tín của tác giả cũng như các nhà xuất bản chân chính, công ty đã quyết định hỗ trợ các cơ sở kinh doanh một phần chi phí để gom mua và tiêu hủy hơn 10.000 cuốn sách lậu.

Khánh Ngọc

Cuốn sách tranh minh hoạ hài hước về nghề giáo

"Đời giáo dở khóc dở cười" là cuốn sách tranh thể hiện được trọn vẹn các sự kiện diễn ra quanh một người thầy.

10.000 cuốn sách giả thuộc bộ Giáo trình Tiếng Hàn tổng hợp dành cho người Việt Nam vừa được công ty cổ phần Sách MCBooks phát hiện và làm việc trực tiếp với nhiều nhà sách trên địa bàn Hà Nội để mua lại, hỗ trợ một phần với quyết tâm có thể đẩy lùi nạn sách giả.

Ông Nguyễn Văn Cường, giám đốc công ty cho biết: “Thông thường, những cuốn sách giả, lậu sẽ xuất hiện trước những cuốn sách bản quyền. Chính vì thế, người Việt đã có thói quen sử dụng những cuốn sách lậu và rất khó thay đổi. Các nhà sách cũng vì nhu cầu của thị trường, ham lợi mà bán những cuốn sách lậu. Chúng tôi đã kết hợp với rất nhiều cơ quan chức năng để xử lý việc vi phạm bản quyền các cuốn sách nhưng hiệu quả chỉ đạt được ở một mức độ nào đó. Chính vì vậy, chúng tôi cũng chủ động làm việc với các đơn vị vi phạm để có biện pháp xử lý quyết liệt hơn".

Phun nước trước khi tiêu hủy sách lậu

Là người đã làm sách được hơn 20 năm, ông Cường cho rằng ngoài những đơn vị cố tình chống đối pháp luật thì nhiều nhà sách in và bán sách theo nhu cầu của thị trường, thường in số lượng lớn để bán vài năm. Khi yêu cầu chấm dứt hành vi buôn bán sách giả, họ chưa lập tức dừng ngay được vì số tiền đầu tư bỏ ra là rất lớn.

"Nhiều nhà sách xin chúng tôi, được bán hết sách giả nhưng là một đơn vị sách bản quyền chúng tôi không muốn tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật như vậy".

Năm 2008, Bộ sách Giáo trình Tiếng Hàn Tổng hợp dành cho người Việt Nam (phiên bản bìa xanh lá cây) ra đời nhờ sự hợp tác giữa ĐH Khoa học Xã hội và Nhân Văn và Quỹ Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc. Bộ sách phiên bản cũ này được phổ cập cho người học dưới hình thức tải bản PDF để học trực tuyến. Tuy nhiên, nhiều đơn vị lại sử dụng chính bản PDF này để sao chép và in ra thành sách để bán cho các trung tâm, trường học.

Qũy Giao lưu Quốc tế Hàn Quốc và Hội nghiên cứu khoa học về Hàn Quốc của Việt Nam đã chuyển giao quyền xuất bản của bộ sách cho công ty. Đồng thời, tiến hành cải biên lại bộ sách, cập nhật thêm nhiều nội dung, kiến thức văn hóa mới. Ông Woo Hyeong Min - Trưởng đại diện Văn phòng Quỹ giao lưu Quốc tế Hàn Quốc tại Việt Nam cho biết, MCBooks đã được ủy quyền độc quyền xuất bản và phát hành bộ sách từ tháng 5/2019. 

Theo Điều 27 của nghị định 159, các hành vi vi phạm quy định về tàng trữ, phát hành xuất bản phẩm và sản phẩm in không phải là xuất bản phẩm sẽ có mức phạt từ 1 triệu đến 30 triệu đồng. Để đảm bảo uy tín của tác giả cũng như các nhà xuất bản chân chính, công ty đã quyết định hỗ trợ các cơ sở kinh doanh một phần chi phí để gom mua và tiêu hủy hơn 10.000 cuốn sách lậu.

Khánh Ngọc

Cuốn sách tranh minh hoạ hài hước về nghề giáo

"Đời giáo dở khóc dở cười" là cuốn sách tranh thể hiện được trọn vẹn các sự kiện diễn ra quanh một người thầy.