Chia sẻ với báo chí mới đây về đề xuất bỏ giấy chuyển tuyến trong khám chữa bệnh BHYT, bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, Bộ Y tế, chỉ ra thực tế chung là hầu hết các nước đều có quy định về đăng ký ban đầu và chuyển tuyến.

Một số nước có hệ thống bác sĩ gia đình, còn đa số các nước có cơ sở khám chữa bệnh ban đầu.

Đây là nơi người bệnh đăng ký đầu tiên để quản lý sức khỏe, để đảm bảo các điều kiện chăm sóc sức khỏe ban đầu. Từ đó, nếu bệnh nặng hơn vượt quá khả năng của cơ sở tuyến dưới thì các nước đều chuyển người bệnh lên tuyến trên.

Điều này giúp ổn định hệ thống, phân bổ hiệu quả nhất vấn đề điều trị cũng như để đảm bảo chất lượng phục vụ cho người bệnh.

"Nếu như chúng ta cứ tự đi khám bệnh, chữa bệnh ở tuyến trên thì tuyến trên sẽ quá tải. Cả bệnh thông thường, bệnh nặng, bệnh hiểm nghèo đều vượt lên tuyến trên thì chính những người bệnh nặng, hiểm nghèo sẽ bị ảnh hưởng vì điều trị không kịp thời do vấn đề quá tải.

Họ cũng sẽ phải chờ đợi, xếp lịch mổ sẽ mất thời gian hơn vì năng lực của bác sĩ chỉ có hạn, cơ sở cũng chỉ có bằng đấy bác sĩ", bà Trang phân tích.

Theo bà, thực trạng này sẽ vô tình làm giảm chất lượng điều trị do những nguy cơ tai biến rủi ro cao hơn.

Ngoài ra, bệnh nhẹ cũng lên tuyến trên thì người bệnh vừa mất thời gian vừa làm tăng chi phí xã hội, chi phí đi lại, làm tăng chi của quỹ BHYT.

"Vì thế, không có quốc gia nào là không có cơ chế chuyển tuyến, vấn đề là trong lần sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế này, chúng ta giải quyết sao cho hợp lý", bà Trang nhấn mạnh.

Cải cách nhiều thủ tục hành chính

Cụ thể, theo bà Trang, những thủ tục phiền hà về mặt địa giới hành chính sẽ phải cải cách. Trong đó, loại bỏ đi những thủ tục phiền hà đó về mặt hành chính, còn những yêu cầu chuyên môn chúng ta phải giữ lại để đảm bảo chất lượng, ổn định hệ thống cũng đảm bảo chính quyền lợi của người dân, đảm bảo cân đối quỹ BHYT.

Trên cơ sở đó dự thảo luật cũng đã có những giải pháp cụ thể.

Thứ nhất, các quy định liên quan đến đăng ký ban đầu đã được quy định rõ ràng về mặt tiêu chí, cấp nào thì được đăng ký ban đầu và tiêu chí phân bổ thẻ BHYT như thế nào.

Bộ Y tế sẽ hướng dẫn cụ thể, trên cơ sở đó, Sở Y tế và BHXH tỉnh sẽ phân thẻ BHYT bảo đảm tiêu chí công bằng, khoa học và phù hợp thực tiễn.

Thứ 2, khi người bệnh có thẻ đăng ký ban đầu thì cũng không phân biệt địa giới hành chính.

Cụ thể, trong trường hợp cấp cứu người bệnh được khám, chữa bệnh ở tất cả các cơ sở trong toàn quốc. Khi đi công tác, thay đổi nơi tạm trú, người bệnh cũng được khám bệnh chữa ở cơ sở ngang cấp nhưng chúng ta không khuyến khích cái này.

"Chúng ta đặt ra quy định với trường hợp bệnh nặng, bệnh cấp cứu thôi còn bệnh nhẹ, bệnh thông thường thì chúng ta không cần thiết là trong chuyến đi công tác phải đi khám bệnh, chữa bệnh. Chúng ta thực hiện theo nguyên lý những trường hợp bệnh nặng, cấp cứu thì không phân biệt địa giới hành chính", bà Trang nói.

Ngoài ra, với một số bệnh như bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh có kỹ thuật chuyên môn cao, kỹ thuật mới mà tuyến dưới chưa có khả năng làm được ngay trong thời điểm nhất định thì người bệnh được phép lên cấp chuyên môn kỹ thuật cao hơn (cấp cơ bản hoặc cấp chuyên sâu tùy theo năng lực).

Bộ Y tế sẽ quy định danh mục các bệnh này, danh mục này không cố định mà được điều chỉnh tùy từng giai đoạn. Trường hợp này không cần giấy chuyển tuyến.

Thứ 3, với một số trường hợp chúng ta vẫn phải giữ giấy chuyển tuyến trong năm. Trước đây, trong năm cứ đến ngày 31/12, người bệnh phải đi lấy giấy chuyển tuyến của cả một năm.

Nội dung này sẽ được điều chỉnh theo hướng bất cứ thời điểm nào người bệnh có nhu cầu chuyển tuyến thì được cấp giấy chuyển tuyến mà không phụ thuộc vào năm tài chính, năm dương lịch. Như vậy khám bệnh thuận tiện hơn, thay vì trước đây phải xếp hàng vào ngày 31/12, gây quá tải tại một thời điểm.

Thứ 4, chúng ta ứng dụng công nghệ thông tin cải cách thủ tục hành chính.

Chẳng hạn, chúng ta sẽ thực hiện trích chuyển dữ liệu điện tử một cách thống nhất đồng bộ để giấy chuyển tuyến, giấy hẹn khám lại được tích hợp trên VNeID, như thế sẽ giảm thủ tục phiền hà.

Bộ Y tế cũng đang thí điểm triển khai sổ sức khỏe điện tử và sau này sẽ sử dụng chính thức khi có điều chỉnh và tiến tới làm hồ sơ bệnh án điện tử theo lộ trình từ ngày 1/1/2027. Như vậy, cũng sẽ tạo nhiều điều kiện cho người bệnh, giảm hồ sơ giấy tờ.

Bộ cũng đang xây dựng kế hoạch để có thể liên thông các kết quả xét nghiệm ở các tuyến. Như vậy, tuyến dưới chỉ định chụp chiếu khi gửi bệnh nhân lên tuyến trên thì có cơ chế để công nhận kết quả xét nghiệm đó.

Người dân không phải chụp chiếu lại, giảm thủ tục. Việc này cũng tiết kiệm được chi phí cho cả quỹ BHYT, người bệnh, tiết kiệm được thời gian công sức của tất cả các bên liên quan.

Song song với đó, Bộ Y tế cũng đang xây dựng các nghị định, thông tư để làm tạo được sức hấp dẫn, nâng cao chất lượng ở tuyến dưới để người bệnh gắn bó với y tế cơ sở, không nhất thiết phải lên tuyến trên gây tốn kém, mất thời gian, vất vả.

Chất xơ chính là "kẻ thù" tự nhiên của bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch. Mặc dù giá rẻ và có mặt khắp mọi nơi, chất xơ lại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là trong việc phòng ngừa và kiểm soát hai căn bệnh mạn tính phổ biến nhất hiện nay.

Chất xơ là gì và vì sao nó lại quan trọng?

Chất xơ là một dạng carbohydrate không tiêu hóa được có trong thực vật, giúp cơ thể duy trì quá trình tiêu hóa khỏe mạnh và cân bằng. Đặc biệt, chất xơ được chia làm hai loại:

- Chất xơ hòa tan: Khi gặp nước, chất xơ hòa tan tạo thành một lớp gel, giúp làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ đường.

- Chất xơ không hòa tan: Giúp tăng cường sự di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón.

Cả hai loại chất xơ này đều có thể tìm thấy dễ dàng trong rau xanh, củ quả và ngũ cốc nguyên hạt. Những thực phẩm có giá thành thấp và dễ tiếp cận. Dù vậy, lợi ích sức khỏe của chất xơ đối với bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch là vô cùng lớn.

Mặc dù chất xơ có nhiều lợi ích đáng kể, nhưng nhiều người vẫn không tiêu thụ đủ lượng chất xơ cần thiết hàng ngày. Theo khuyến nghị của các chuyên gia dinh dưỡng, người trưởng thành nên tiêu thụ 25-30g chất xơ mỗi ngày. Tuy nhiên, phần lớn chúng ta chỉ tiêu thụ một nửa số lượng này.

Chất xơ - Kẻ thù của tiểu đường

Tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường type 2, liên quan đến việc cơ thể không thể kiểm soát lượng đường trong máu. Chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thụ đường từ thực phẩm, giúp ngăn chặn sự tăng đột ngột của lượng đường trong máu sau bữa ăn.

Theo nghiên cứu từ Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ, những người tiêu thụ nhiều chất xơ hòa tan có khả năng giảm nguy cơ mắc tiểu đường type 2 lên tới 35%.

Cụ thể, chất xơ có trong yến mạch, đậu, rau xanh và hoa quả giúp làm chậm quá trình tiêu hóa, điều chỉnh lượng đường trong máu một cách tự nhiên.

Một nghiên cứu khác từ Trường Đại học Y Harvard đã chứng minh rằng chế độ ăn giàu chất xơ không chỉ giúp kiểm soát lượng đường trong máu mà còn cải thiện độ nhạy của insulin - Hormone giúp chuyển hóa đường trong máu.

Lá chắn bệnh tật cho tim mạch

Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chất xơ lại là "vũ khí" lợi hại để chống lại bệnh này.

- Giảm cholesterol xấu (LDL): Chất xơ hòa tan có khả năng liên kết với cholesterol trong ruột và ngăn cản sự hấp thụ của chúng vào máu, giúp giảm lượng cholesterol xấu (LDL).

Một nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho thấy, việc tăng cường tiêu thụ chất xơ có thể giảm tới 10% lượng cholesterol xấu chỉ trong một tháng .

- Ổn định huyết áp: Ngoài tác dụng giảm cholesterol, chất xơ còn giúp kiểm soát huyết áp. Đây là yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim mạch. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, một chế độ ăn giàu chất xơ giúp ổn định huyết áp, giảm nguy cơ tắc nghẽn mạch máu và xơ vữa động mạch, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh tim.

- Ngăn ngừa viêm nhiễm: Chất xơ cũng giúp giảm viêm nhiễm trong cơ thể, yếu tố quan trọng gây ra các bệnh mạn tính và bệnh tim. Viêm nhiễm kéo dài có thể dẫn đến xơ vữa động mạch, khiến các mạch máu bị tổn thương và tắc nghẽn.

Ekip của BSCKI Nguyễn Văn Mạnh - Phó Trưởng Khoa Sản, Bệnh viện Bãi Cháy đã thực hiện phẫu thuật thành công loại bỏ khối u nặng 1,6 kg, cắt tử cung toàn phần và hai buồng trứng.

Đây là một ca phẫu thuật rất phức tạp, khối u lớn nằm sâu chiếm toàn bộ tiểu khung, đè vào tạng xung quanh nên rất khó khăn trong quá trình bóc tách, cầm máu, đòi hỏi phẫu thuật viên phải thao tác tỉ mỉ, khéo léo để kiểm soát các tai biến, đảm bảo an toàn cho ca mổ.

Sau 2 ngày phẫu thuật, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ổn định. 

BS Mạnh cho biết: "U xơ tử cung (còn được gọi là u cơ) là khối u vùng chậu thường gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nhiều nhất ở tuổi 40. Chúng là các khối u lành tính, phát sinh do đột biến của một dòng đơn bào của tế bào cơ trơn hay nội mạc của tử cung, và chịu ảnh hưởng của hormon (nội tiết tố) nên không gây nguy hiểm nếu phát hiện và điều trị sớm.

Một người phụ nữ có thể chỉ có một hoặc nhiều u xơ với các kích cỡ khác nhau. Một khối u xơ có thể rất nhỏ trong một thời gian dài, sau đó phát triển rất nhanh hoặc phát triển chậm trong nhiều năm".

Tuy nhiên, theo BS Mạnh, số đông phụ nữ không kiểm tra khám phụ khoa định kỳ nên bệnh thường phát hiện muộn, điều trị khó khăn và có thể gây các biến chứng, nhất là trong thai kỳ như sinh non, ngôi bất thường, nhau bong non..., ảnh hưởng đến sinh sản như: vô sinh, giảm khả năng có thai…

Khối u xơ phát triển lớn sẽ chèn ép các cơ quan niệu quản, trực tràng, bàng quang, gây nên những biến chứng nguy hiểm như xuất huyết, thiếu máu nặng, thận ứ nước, nhiễm trùng đường tiết niệu, suy thận... Về lâu dài hơn có thể gây ung thư hóa khối u ảnh hướng đến tính mạng người bệnh. 

Do đó, bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy khuyến cáo, phụ nữ nên thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, khám tầm soát ung thư cổ tử cung. Đặc biệt những người bệnh có triệu chứng bất thường như bụng to bất thường, đau tức bụng, xuất huyết tử cung, triệu chứng chèn ép ở vùng chậu tùy theo vị trí và kích thước của khối u cần lập tức đến cơ sở y tế thăm khám.