Vậy mà, chưa kịp đón Tết, hôm nay (29 Tết) tôi có dịp ra quán cũ, thì thấy người ta đang hạ giá bán "sập sàn": quất mỗi cây còn 800.000 đồng, cúc mỗi chậu còn 200.000 đồng. Tính sơ sơ, vì mua trước sáu ngày mà tôi bị mua đắt hơn gấp đôi (1,4 triệu đồng). Vẫn biết là từ 29 Tết người bán thường có tâm lý xả hàng để về sớm, nhưng tôi vẫn có cảm giác gì đó rất hụt hẫng, như thể mình bị mua hớ vậy.

>> 'Ngại mua hoa Tết vì người bán không niêm yết giá'

Tất nhiên, ở đây, tôi không cổ súy người bán chặt cây, đập chậu ngày 30 Tết thay vì hạ giá bán. Nhưng tại sao người ta không bán đúng giá từ sớm, để ai cũng mua được hoa giá vừa phải túi tiền về chơi, hàng bán cũng chạy, không phải lo hạ giá "sập sàn" những ngày cận Tết. Biết rằng đa phần người mua hoa sớm là những người có điều kiện kinh tế khá giả hơn một chút, nhưng ai cũng đều muốn được mua hàng với giá đúng chứ không phải bị hớ như tôi, phải không?

Một năm kinh tế khó khăn, người nào cũng có những nỗi lo về chuyện tiền bạc. Bản thân tôi cũng phải vay mượn để thưởng Tết cho nhân viên, người lao động lại càng thêm khó. Tôi mong chúng ta có thể chia sẻ với nhau để ai cũng có thể đón một cái Tết đủ đầy.

Như Quỳnh

>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.

Một chồng bát đĩa, xoong nồi ăn từ trưa chưa rửa. Bàn ăn bừa bãi những thức ăn thừa được dọn vội vàng. Mùi mắm tôm nồng nặc, vương vãi nơi góc bếp. Thùng rác đầy chưa đổ… “Bãi chiến trường” này chắc chắn là do em trai chồng trưa nay kéo bạn bè đến chơi để lại, và bây giờ nó lại đi ra ngoài chơi rồi. Tôi bấm điện thoại gọi nó về để dọn dẹp thì nó tỉnh bơ “Em vội quá chưa dọn dẹp được, tối nay em đi sinh nhật bạn nên không ăn cơm tối, chị dọn giúp em nhé. Mấy khi…”, rồi nó cúp máy khi tôi chưa kịp nói câu nào.

Tôi nhìn góc bếp bẩn thỉu, không biết phải bắt đầu dọn dẹp từ đâu. Đây không phải là lần đầu tiên tôi phải đối mặt với cảnh tượng này. Em trai chồng chuyển đến sống cùng vợ chồng tôi mới được 3 tháng. Và nó sẽ còn ở đây 4 năm học đại học.

Vợ chồng tôi – hai người tỉnh lẻ cưới nhau, chắt chiu vay mượn để mua được căn hộ chung cư nhỏ bám trụ lại thành phố. Cậu em trai chồng đỗ đại học, bố mẹ chồng không nỡ để nó đi thuê trọ hay ở ký túc mà muốn nó ở cùng vợ chồng tôi cho dễ quản lý. Nhưng tôi sắp không thể chịu đựng nổi nữa rồi.

Cậu em trai chồng vô cùng lười biếng. Chúng tôi sắp xếp cho nó một phòng riêng. Cả ngày nó nằm ở trong phòng, chỉ ra ngoài khi ăn cơm. Ban đầu, tôi nghĩ nó sống chung nhưng cũng không ảnh hưởng gì lắm đến sinh hoạt, nhưng tôi đã nhầm.

Phòng riêng của nó bẩn thỉu vô cùng. Nó không chịu dọn dẹp, chăn màn không gấp gọn gàng, lại còn hôi nữa. Khi tôi dọn dẹp nhà cửa, tranh thủ vào phòng nó kiểm tra thì mới thấy kinh hoàng. Đồ ăn vặt vương vãi trên giường. Bàn học chẳng lau dọn bao giờ. Tôi có nhắc nhở nó thì nó chỉ dạ dạ vâng vâng rồi dọn dẹp qua loa.

Nó là con trai nên tôi cũng không để nó rửa bát. Quần áo thì có máy giặt nên bỏ chung vào giặt luôn. Tôi chỉ cần nó hàng ngày phơi quần áo, chia sẻ một chút việc nhà. Nhưng đến cái việc đơn giản như thế thôi mà nó làm cũng không xong. Quần áo tôi hay giặt sáng sớm rồi dặn nó khi nào xong, ở nhà phơi. Vậy mà nhiều hôm đến chiều tối đi làm về, quần áo vẫn ủ trong máy giặt. Tệ hơn nữa, tôi có dặn nó là quần áo có màu thì tự giặt tay, tránh để phai ra quần áo khác, vậy mà nó cũng quên. Tôi đã phải bỏ đi mấy cái áo trắng yêu thích chỉ vì bị quần áo của nó làm phai ra.

Ngồi kể về em trai chồng trong 3 tháng, tôi cảm thấy có thể viết được cuốn tiểu thuyết dày đến 300 trang. Đi làm về mệt mỏi, tôi không những phải hầu chồng mà còn phải phục vụ cả cậu em trai lười biếng của chồng lên ở cùng học đại học. Tôi đã nhiều lần nói chuyện với chồng về việc nó lười như thế nào, bẩn như thế nào và nó làm đảo lộn cuộc sống của chúng tôi thế nào nhưng chồng tôi hình như chỉ thương em mà chẳng thương vợ. Anh cứ luôn miệng bảo tôi chịu khó, chỉ cần cho nó ăn cùng, còn lại nó ở trong phòng suốt có ảnh hưởng gì lắm đâu. Cho nó ra ngoài ở bây giờ xã hội phức tạp, chồng tôi, bố mẹ chồng tôi sợ nó hư. Tôi không biết phải sống sao cho hết 4 năm như thế này nữa…/.

'Có phải vợ tôi không muốn chăm sóc mẹ chồng?'

'Vợ tôi khóc và giận tôi suốt mấy ngày qua. Mẹ tôi thấy vợ chồng tôi căng thẳng cũng khóc. Bà nói là tại bà, bà nhất định sẽ không nghĩ những chuyện đáng xấu hổ kia nữa...'

- Nếu có ai đó hỏi em hạnh phúc là gì? Em sẽ tựa vào vai anh và nói hạnh phúc đơn giản chỉ là em được ở bên anh như lúc này.

-  Lần đầu tiên em nhìn thấy anh, em đã thấy tình yêu. Lần đầu tiên anh chạm vào em, em đã cảm nhận được tình yêu. Và sau những khoảng thời gian đó, anh vẫn là người duy nhất em yêu.

-  Valentine (14/2) vừa qua, em đã hạnh phúc vô bờ khi nhận được quà và hoa của anh. Valentine Trắng tới đây, em chỉ muốn nói lời cảm ơn tới chàng trai dễ thương nhất em từng biết và mong cho tình yêu của mình là mãi mãi.

- Dòng sông nào có qua bao thác ghềnh rồi cũng muốn trở về với biển cả. Em cũng vậy, mỗi suy nghĩ, mỗi con đường em đi… đều đưa em trở về cạnh anh.

-  Anh có thấy phiền không? Khi mà em liên tục nhắn tin, gọi điện để hỏi anh về việc này việc kia, để nói với anh những chuyện rất vu vơ. Em nói cho anh một bí mật nhé, tất cả chỉ là cái cớ. Sự thật là em muốn nghe giọng anh quá mà thôi.

-  Từ khi anh đến bên đời là từ khi em cảm thấy mình là người hạnh phúc, may mắn nhất thế gian này. Cảm ơn cuộc đời đã cho em được gặp anh và được yêu anh. Chúng mình sẽ cùng nhau thổi bùng ngọn lửa tình yêu này anh yêu nhé.

- Có những khoảng thời gian chúng ta đã giận hờn, cãi vã. Chúng ta đã nghĩ rằng mình hoàn toàn ổn khi không còn yêu nhau. Nhưng em biết rằng, đó không phải là sự thật. Em cảm ơn anh vì sau tất cả, chúng ta vẫn ở đây, bên cạnh nhau.

- Anh yêu! Em yêu anh không vì anh đẹp trai, không vì anh giàu có mà đơn giản là em yêu anh chứ không vì một lý do nào khác. Em không biết sẽ dành tặng cho anh món quà gì vì em nghĩ rằng chúng sẽ không thể hiện hết tất cả tình cảm em dành cho anh.

- Thỉnh thoảng, em nghe một bài hát, đọc một bài thơ… về tình yêu. Em nhận ra rằng, tình cảm của em dành cho anh chẳng ngôn từ nào diễn tả nổi.

- Nếu Thượng đế chỉ cho em một ngày để sống. Em sẽ dành ngày đó để yêu anh nồng nàn và cháy bỏng. Em ngốc lắm đúng không anh? Nhưng tình yêu trong em thì luôn dành trọn riêng mình anh.

- Nếu có thể chúng ta quay lại ngày ấy một lần được không anh? Ngày đầu tiên mình gặp nhau, tại con đường có cây hoa vàng đang mùa nở rộ. Em mặc một chiếc váy và chờ anh qua…

Lời chúc Valentine Trắng 14/3 ngọt ngào và cảm động nhất.

Lời chúc dành tặng bạn gái:

- Anh sẽ hồ hởi thức dậy vào lúc 4h sáng để nhắn tin cho em rằng: 'Anh yêu em nhiều lắm'. Chúc người anh yêu có một ngày Valentine Trắng vui vẻ và ấm áp nhất

- Anh sẽ luôn nắm tay em ở chỗ đông người, không phải vì sợ em lạc mất, mà để mọi người nhìn vào trầm trồ rằng 'hai đứa nó đang yêu nhau đấy'.

- Điều gì khiến anh thấy mình quyết định đúng đắn nhất trên đời em có biết không? Đó là khi anh cầm điện thoại và nhắn tin làm quen em.

- Cô gái ở số điện thoại xxx… kia ơi, cô đã dậy chưa? Cô giấu tim tôi ở đâu, trả cho tôi đi nhé.

- Anh thường ngại ngùng khi nói lời cảm ơn một ai đó. Nhưng hôm nay anh phải dũng cảm nói với em rằng, cảm ơn em vì đã đến bên anh.

- Người ta nói xem một bộ phim nhiều lần sẽ chán, ăn một món ngon hoài cũng không còn hấp dẫn, đọc một cuốn sách nhiều lần cũng không còn thú vị sao anh yêu em mãi không thôi?

- Em ơi, mình dừng lại nhé. Anh không muốn tiếp tục yêu nữa. Mình kết hôn được không em?

- Hôm nay, Valentine Trắng, em có muốn xem mặt cô người yêu xinh đẹp của anh không? Có hả, thế em dậy đi và nhìn vào gương em nhé. Đấy, em tin anh chưa? Cô ấy vô cùng xinh đẹp mà.

- Được yêu em đối với anh mỗi ngày như là hơi thở, như là nhịp đập con tim em có biết không. Anh chúc em luôn tràn đầy hạnh phúc ngọt ngào, hãy gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu của chúng mình em nhé.

- Em à, nếu có kiếp sau thì anh vẫn muốn được yêu em thêm một lần nữa nhưng anh không biết có kiếp sau hay không nên anh sẽ cố gắng yêu em hết lòng ở kiếp này. Valentine Trắng 14/3 vui vẻ, hạnh phúc em nhé.

Linh Giang 

Lời chúc Valentine dành cho bạn trai, bạn gái ngọt ngào, lãng mạn

Tất cả chúng ta được sinh ra và tồn tại trong thế giới này để phụng sự từ những điều rất ư nhỏ bé. Nó không quan trọng như ta tưởng. Những thi đua, giải thưởng "nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất" trong giới khoa học chúng tôi hay chức danh của ai dù nghe khá "kêu" chỉ có nghĩa nhỏ nhoi trong một lĩnh vực nhất định. Song điều đó dễ làm cho người ta ảo tưởng rằng mình là người quan trọng hơn số đông. Tôi nghĩ tâm lý đó có phần tự huyễn hoặc.

Thế giới này quá rộng lớn và càng ngày càng lớn hơn, tuyệt đại đa số chúng ta không có vai trò gì quá quan trọng đối với người khác. Nếu một mai chúng ta mất đi, người khác vẫn sống. Không chúng ta làm, thì có người khác làm, y như sếp tôi nói. Không nên tự xem mình quá quan trọng, càng không nên xem mình quan trọng hơn người khác.

Tư duy "tôi và chúng ta" này cũng có thể áp dụng để nhìn nhận việc phòng chống dịch bệnh ở quy mô cá nhân và cộng đồng.

Giáo sư Goeffrey Rose từ đầu thập niên 1980 đã nêu "Tiên đề Rose". Ông quan sát và phân tích rằng những biện pháp y tế công cộng có thể không đem lại lợi ích rõ ràng cho một cá nhân nhưng lại có hiệu quả rất lớn trong cộng đồng. Ví dụ, nếu mỗi chúng ta tìm cách giảm cholesterol dù chỉ 5% - mức rất thấp, lợi ích phòng chống bệnh tim mạch cho cá nhân ta sẽ không cao, nhưng lại giúp giảm rất lớn số ca bệnh trong cả nước. Đó là nghịch lý ít người nhận ra.

Lý do: đa số người mắc bệnh tim mạch thuộc nhóm có nồng độ cholesterol bình thường chứ không phải ở nhóm có cholesterol cao. Thử tưởng tượng, cộng đồng có 100 người có nồng độ cholesterol cao và 900 người có cholesterol bình thường. Giả định rằng nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở nhóm cholesterol cao là 10% và nhóm cholesterol bình thường là 5%. Số người mắc bệnh tim mạch ở nhóm cholesterol cao là 10, nhưng ở nhóm cholesterol bình thường là 45. Như vậy, đa số người mắc bệnh tim mạch có cholesterol bình thường. Do đó, nếu can thiệp vào nhóm người cholesterol cao thì chỉ giảm một số ít ca bệnh. Chiến lược y tế hữu hiệu là giảm cholesterol cho cả hai nhóm có cholesterol cao và thấp.

Đây chính là một nghịch lý trong y tế công cộng mà tôi thử dựa vào đó trả lời câu hỏi quan trọng hiện nay: vaccine Covid-19 có phải cây đũa thần với mỗi chúng ta không?

Các tình nguyện viên tại Việt Nam và hơn 100 ngàn tình nguyện viên trên thế giới đã tiêm thử vaccine. Nhiều người đang nghĩ rằng những ai đã tiêm vaccine này sẽ miễn nhiễm với đại dịch.

Nhưng không hẳn thế. Khi xem xét các nghiên cứu khoa học về ba vaccine Pfizer, Moderna và Oxford đã công bố quốc tế trên tạp chí y khoa uy tín The Lancet, Nature và New England Journal of Medicine, tôi thấy rằng tiêm vaccine có thể chẳng đem lại lợi ích nhiều cho một cá nhân, nhưng có lợi lớn cho cộng đồng.

Dữ liệu nghiên cứu cho thấy trong số 1.000 người không tiêm vaccine, có 17 người bị nhiễm. Nhưng nếu 1.000 người này được tiêm vaccine, số người bị nhiễm giảm xuống còn 5 người. Nói cách khác, nguy cơ nhiễm ở nhóm được tiêm vaccine thấp hơn nhóm không được tiêm.

Nếu bạn đi tiêm vacccine và hỏi bác sĩ: "tôi sẽ không bị nhiễm chứ"? Bác sĩ trả lời rằng, "tôi không dám nói bạn không bị nhiễm, tôi chỉ dám nói xác suất bạn bị nhiễm thấp hơn người không tiêm vaccine".

Và bác sĩ giải thích thêm, trong 1.000 người được tiêm vaccine sẽ có 5 người bị nhiễm, 995 người không bị. Nhưng dù được tiêm vaccine rồi, bạn vẫn có thể thuộc số 5 người bị nhiễm này. Lý do: không bao giờ có vaccine bảo vệ 100%.

Nhưng nếu 1.000 người này gồm cả bạn không được tiêm, sẽ có 17 người bị nhiễm. Việc bạn sẽ nằm trong số 17 người bị nhiễm hay 983 người không bị nhiễm tùy thuộc sự "may mắn" của bạn, không bác sĩ nào trả lời được.

Dù bạn có được tiêm hay không được tiêm vaccine, bạn vẫn có thể bị nhiễm hay miễn nhiễm Covid-19. Chỉ khác là: bạn nằm trong nhóm 5 người hoặc 17 người có thể bị nhiễm hay trong số đông còn lại (995 người và 983 người) của cộng đồng 1.000 người kia. Nhưng tôi không bao giờ dám nói trước bạn thuộc số ít bị nhiễm hay số đông miễn nhiễm.

Chắc bạn sẽ hoang mang. Nhưng, không có điều gì chắc chắn trong y khoa. Và hiệu quả vaccine là ở đó: giảm nguy cơ bị nhiễm trong một cộng đồng.

Số ca nhiễm bệnh giảm từ 17 người xuống còn 5 người, nếu 1.000 người đều được tiêm vaccine, có thể coi là "không hề lớn". Nó cũng không biến khả năng nhiễm bệnh của bạn còn 0% vì vaccine không bảo vệ tuyệt đối. Nhưng, cả cộng đồng tiêm vaccine thì sẽ tạo ra hiệu ứng cực kỳ lớn. Nó có nghĩa là: tuyệt đại đa số dân, gồm người tiêm và không tiêm vaccine, ít bị nhiễm hơn.

Và có thể hiểu thêm: khi bạn tình nguyện tiêm hay bạn được tiêm vaccine có nghĩa là bạn đã làm một việc tích cực cho xã hội, vì bạn giúp giảm dịch bệnh trong cộng đồng. Nó giống như khi bạn giảm tốc độ lái xe, cá nhân bạn chẳng hưởng lợi gì nhiều, thậm chí về nhà trễ hơn một chút, song bạn đang giúp cộng đồng giảm tai nạn giao thông. Một người tuân thủ tốc độ khi tham gia giao thông thì với cá nhân anh ta, xác suất bị tai nạn chỉ giảm một chút - anh ta vẫn bình an như mọi ngày. Nhưng khi người lái xe toàn thành phố cùng giảm tốc độ hôm đó, thì giá trị vô cùng, có thể không có tai nạn giao thông.

Tiêm vaccine có ý nghĩa tương tự: giúp cộng đồng hơn là giúp cho cá nhân.

Đây chính là một nghịch lý trong y tế công cộng theo "Tiên đề Rose", dù vaccine là tin mừng cho loài người. Vì thế, tới đây, nếu bạn được chọn tiêm vaccine hay không, cũng đừng lấy chuyện đó làm bức xúc. Bởi thực ra bạn cũng không "bị thiệt" nhiều so với người khác.

Mấy tuần nay tôi đọc cuốn sách về nhà vật lý lừng danh Richard Feynman và thích lắm. Một trong những câu tôi thích: nguyên tắc đầu tiên là bạn không được tự huyễn hoặc mình, vì bạn là người dễ huyễn hoặc nhất. Tôi thấy trong đại dịch, câu này cũng rất đúng, theo nghĩa, không nên quá đề cao một việc đơn lẻ hay ai đó, bởi mọi thành qủa đều nhờ sự góp công của hơn một cá thể. Và càng không tự đánh giá mình quá quan trọng hơn người khác.

Có thể quan điểm này "khó lọt tai", song lý thuyết "Bàn tay vô hình" của Adam Smith đã cho rằng tất cả chúng ta làm việc đầu tiên là vì lợi ích của chính bản thân ta. Ta lao động trước hết là vì có thu nhập để tồn tại, qua đó đóng góp cho xã hội. Nên, thay vì hỏi "có biết tôi là ai không", "tôi phải được gì", hãy hỏi "ta đã phụng sự gì cho mình và cho đời?".

Nguyễn Văn Tuấn