Về nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ, năm 2023, Viện Hàn lâm đã được cấp 76 Bằng độc quyền phát minh sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích. Trong đó có 3 bằng độc quyền sáng chế quốc tế.

Các kết quả nghiên cứu nổi bật của Viện Hàn lâm là ứng dụng mô hình ngôn ngữ lớn trong phần mềm dịch ngôn ngữ hiếm, công nghệ sơn chống cháy, công nghệ sơn phản xạ nhiệt, ứng dụng công nghệ sinh học để lai tạo thành công đàn cá nemo có giá trị cao, lai tạo bê lai F1,...

Trước câu hỏi của phóng viên về việc làm sao để thương mại hóa các nghiên cứu, PGS.TS Phan Tiến Dũng - Trưởng ban Ứng dụng và triển khai công nghệ (Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam) cho hay, trong giai đoạn vừa qua, một số chính sách của Nhà nước được ban hành chưa đồng bộ, điều này đã vô tình tạo nên rào cản cho việc đưa các kết quả nghiên cứu khoa học vào đời sống. 

Điển hình như Nghị định 70/2018 của Chính phủ về quản lý, sử dụng tài sản được hình thành thông qua việc triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Đây là Nghị định được ban hành nhằm tạo hành lang pháp lý cho việc xử lý tài sản hình thành từ kết quả nghiên cứu sử dụng nguồn ngân sách Nhà nước. 

Theo PGS.TS Phan Tiến Dũng, Nghị định này quy định trước khi thương mại hóa cần phải định giá công nghệ, tuy nhiên, đây là việc không đơn giản. Việt Nam hiện chưa có kinh nghiệm về việc định giá loại tài sản công nghệ này. 

“Sau khi thương mại hóa thành công, việc phân chia quyền lợi cũng có tới 3 kiểu quy định khác nhau. Luật Quản lý và sử dụng tài sản công quy định đề tài sử dụng kinh phí Nhà nước phải hoàn trả lại Nhà nước theo tỷ lệ kinh phí đóng góp. Luật Khoa học và Công nghệ thì quy định nhà khoa học được hưởng quyền lợi tối thiểu 30%. Còn Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi thì lại quy định tỷ lệ này ở tối thiểu 20%”, ông Phan Tiến Dũng chia sẻ. 

Trưởng ban Ứng dụng và triển khai công nghệ cho rằng, việc có 3 quy định không đồng bộ đã góp phần cản trở quá trình thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu. 

Trước tình trạng trên, Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam cùng các nhà khoa học đã có kiến nghị gửi đến Chính phủ để có biện pháp điều chỉnh nhằm thúc đẩy việc đưa các kết quả nghiên cứu khoa học vào đời sống. 

Ở thời điểm hiện tại, Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam đã có nhiều biện pháp sáng tạo và đồng bộ để thúc đẩy việc thương mại hóa các công trình khoa học. Do đó, các hợp đồng tư vấn, chuyển giao công nghệ của Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam trong năm qua có giá trị lên tới 330 tỷ đồng, tăng mạnh so với năm 2022.

Kết quả này nhận được sự ghi nhận và đánh giá cao bởi tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới. Đây được xem là tiền đề quan trọng để Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam tiếp tục thúc đẩy thương mại hóa các công trình nghiên cứu trong những năm tiếp theo. 

Trước đó, kể từ tháng 5/2022 đến nay, Lado Taxi đã mua tổng cộng 150 xe VinFast VF e34 để cung cấp dịch vụ taxi điện tại Lâm Đồng và Bình Định. Cuối tháng 3/2023, Lado Taxi cũng ký hợp đồng thuê 300 xe VF e34 và 200 xe VF 5 Plus từ công ty GSM. 

Với việc mua thêm 300 xe VF 5 Plus từ VinFast, đến cuối năm nay, đội xe của Lado Taxi sẽ có gần 1.000 chiếc ô tô điện VinFast. Theo kế hoạch, đến năm 2025, Lado Taxi sẽ chuyển đổi 95% lượng xe của hãng trên thị trường thành xe điện, qua đó góp phần thúc đẩy mạnh mẽ cuộc cách mạng giao thông xanh tại Việt Nam.

Hiện nay, Lado Taxi đang cung cấp dịch vụ tại 6 tỉnh phía Nam gồm Lâm Đồng, Bình Định, Phú Yên, Bình Thuận, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu. Theo kế hoạch chuyển đổi xanh trên toàn hệ thống, Lado Taxi sẽ dừng mua mới các dòng xe xăng kể từ năm nay, chỉ bổ sung mới xe điện và tiến tới thay thế toàn bộ xe xăng bằng xe điện trong tương lai. 

Phát biểu tại buổi lễ ký kết hợp đồng mua 300 xe ô tô điện VinFast VF 5 Plus, ông Nguyễn Ngọc Đồng - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Đồng Thuý cho biết: “Taxi điện là xu thế chung của thế giới và cũng nằm trong chủ trương của Chính phủ. Lado Taxi sử dụng xe điện đến nay đã được một năm và ghi nhận hiệu quả vượt trội trong kinh doanh cũng như trải nghiệm khách hàng. 

Xe điện giúp giảm chi phí bảo trì bảo dưỡng đáng kể so với xe xăng, đồng thời giúp tối ưu nhân sự vận hành, với chỉ 1 kỹ thuật viên quản trị có thể quản lý và vận hành 100 chiếc xe điện, trong khi với số xe xăng tương đương cần đến 2-3 người. Việc trở thành hãng taxi đầu tiên tại Việt Nam hợp tác chuyển đổi xanh cùng VinFast cũng giúp Lado thu hút được nhiều sự quan tâm của khách hàng, giúp tăng lượng đặt xe và sự hài lòng cho khách hàng nhờ những ưu điểm của xe điện như vận hành êm ái, không mùi, không tiếng ồn, đặc biệt là không khí thải”.

Ông Trần Lê Phương - Phó Tổng Giám đốc VinFast Việt Nam chia sẻ: “VinFast rất vui mừng khi nhận được sự tin tưởng của các đối tác có chung tầm nhìn về giao thông xanh. Chúng tôi cam kết sẽ đồng hành cùng Lado Taxi và các doanh nghiệp vận tải trong quá trình chuyển đổi xanh, cung cấp các sản phẩm, dịch vụ chất lượng tốt nhất theo đúng tiêu chuẩn VinFast, cũng như tiếp tục đầu tư xây dựng và hoàn thiện hạ tầng trạm sạc trên cả nước để giúp khách hàng, đối tác an tâm và thuận tiện trong suốt quá trình sử dụng xe”.

Hiện tại, VinFast đã quy hoạch hệ thống 150.000 cổng sạc ô tô, xe máy điện trên 63 tỉnh, thành phố, đồng thời cung cấp các dịch vụ hậu mãi ưu việt như bảo hành chính hãng lên tới 10 năm, hệ thống xưởng dịch vụ không ngày nghỉ trên toàn quốc, sửa chữa lưu động (Mobile Service), sạc pin lưu động (Mobile Charging), cứu hộ 24/7 trong suốt thời gian bảo hành.

Thế Định

Đầu năm 2022, Jadon Sanchogặp chấn thương ở đùi phải nghỉ 10 ngày. Đó là lần thứ hai anh gặp vấn đề này kể từ khi gia nhập đội hình MU.

Jadon Sancho thi đấu nổi bật thời gian gần đây

Với chấn thương này, Sancho được HLV Ralf Rangnick cho nghỉ ngơi theo chế độ đặc biệt. Rất nhiều người hoài nghi về tương lai của anh, nhất là khi Marcus Rashford trở lại và Anthony Elanga chơi tuyệt hay.

Bước vào tháng Hai, Jadon Sancho xuất hiện trở lại trong thành phần MU, bắt đầu từ trận đấu với Middlesbrough ở FA Cup.

MU không thể thắng đối thủ đến từ Championship. Sau 120 phút có tỷ số 1-1, Quỷ đỏ bị loại bởi loạt đá luân lưu. Nhưng xét về mặt cá nhân, Sancho có một trận đấu tốt.

Cựu cầu thủ Dortmund ghi bàn đầu tiên sau hơn hai tháng, kể từ trận hòa Chelsea 1-1 trên sân Stamford Bridge.

Bàn thắng là sự giải tỏa tâm lý quan trọng cho Sancho, tạo sự khích lệ rất lớn cho anh. Jadon chơi bóng tự tin hơn và anh mạnh dạn thực hiện những tình huống cầm bóng đột phá cũng như dứt điểm.

Trong trận hòa Southampton, cầu thủ 21 tuổi này tiếp tục ghi bàn. Chỉ tiếc là hàng thủ MUcó rất nhiều khoảng trống khiến đối phương giành lại 1 điểm với bàn gỡ trong hiệp hai.

Jadon Sancho ghi 2 bàn trong 5 bàn gần nhất của MU

Như vậy, trong 5 trận gần nhất kể từ khi Jason Sancho trở lại đá chính, tính trên mọi mặt trận, anh trực tiếp ghi 2 trong số 5 bàn thắng của MU.

Bệ phóng mới cho Sancho

Jadon Sancho là bản hợp đồng đầu tiên của MU trong mùa giải 2021-22, được hoàn tất khi anh còn tập trung với đội tuyển Anh dự EURO 2022.

MU xem cầu thủ sinh năm 2000 là nhân tố chính để xây dựng tương lai. Điều này vô hình tạo áp lực rất lớn cho anh.

Khi vừa đến Old Trafford, Sancho gặp vấn đề lớn: Ole Gunnar Solskjaer rất kém về chiến thuật và không thể sử dụng anh.

Trong thời gian làm việc với Solskjaer, vị trí của Sancho là tấn công cánh trái. Dù vậy, anh không hiểu vai trò cụ thể của mình như thế nào.

Khi Michael Carrick tạm quyền, Sancho được sử dụng như một trung phong và thi đấu nổi bật.

Sancho hiệu quả khi được Rangnick xây dựng vai trò tấn công cánh trái

Sự xuất hiện của Ralf Rangnickthay đổi mọi thứ. Giống như Solskjaer, nhà cầm quân người Đức đưa Jadon vào vai trò tấn công cánh trái.

Nhưng khác Ole, Rangnick yêu cầu Sancho hoạt động rộng hơn, thường xuyên lùi sâu hoặc di chuyển sang những vai trò khác. Anh trở thành mắt xích quan trọng để hệ thống 4-2-3-1 trở nên linh hoạt, dễ dàng chuyển sang 4-3-3 hoặc 4-2-2-2.

Trong hệ thống của Rangnick, Jadon phối hợp nhiều hơn với hậu vệ trái là Luke Shaw (hoặc Alex Telles).

Với sự trở lại của Paul Pogba, người đá tiền vệ trung tâm nhưng có thói quen lệch trái, Sancho có thêm đồng đội phối hợp ăn ý.

Sancho và Pogba đang trở thành những nhân tố tạo đột biến cho lối chơi của Quỷ đỏ. Trận thắng Brighton mới đây là một ví dụ.

Thuận chân phải, đá cánh trái và được phép tự do bó vào trung lộ, Jadon Sancho đang được Rangnick xây dựng một bệ phóng để anh bùng nổ.

Đại Phong

Leeds vs MU: Miếng mồi ngon của Quỷ đỏ

Một Leeds bất ổn với hàng phòng ngự yếu kém sẽ đương đầu nhiều khó khăn trước MU quyết tâm giành chiến thắng.

Câu hỏi chủ yếu được đặt ra là các địa phương có thể bắt đầu xây dựng đô thị thông minh từ ứng dụng gì? Khi triển khai người dân thấy được lợi ích gì? Chính quyền thấy lợi ích gì?, Làm như thế nào khi đã chọn ứng dụng?

Trước những thắc mắc này, ông Nguyễn Thành Phúc - Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ TT&TT) cho biết, Bộ TT&TT sẽ hướng dẫn các địa phương, bắt đầu từ giai đoạn 2019 - 2020.

Lưu ý đầu tiên là việc các Sở TT&TT cần chọn những ứng dụng, dịch vụ có hiệu quả, lợi ích ngay lập tức để tạo sự tin tưởng cho người dân và các cấp chính quyền địa phương. Mục tiêu nhằm xây dựng kế hoạch dài hạn hơn cho phát triển đô thị thông minh.

Theo ông Phúc, dịch vụ mà người dân có thể thấy ngay lợi ích trước mắt là phản ánh hiện trường. Ông Phúc cho rằng, có nhiều vấn đề nảy sinh trong đời sống hàng ngày như trật tự, giao thông, môi trường… Nhờ dịch vụ phản ánh hiện trường, người dân có thể thông báo ngay lập tức cho chính quyền để đưa ra hướng xử lý, giải quyết. 

“Với cách làm này, người dân sẽ cảm thấy chính mình đang tham gia vào quản lý nhà nước. Chi phí cho dịch vụ/ứng dụng này không lớn nhưng hiệu quả”, ông Phúc nói.

Ông Nguyễn Thành Phúc - Cục trưởng Cục Tin học hóa (Bộ TT&TT) . Ảnh: Trọng Đạt

Về lợi ích của việc triển khai đô thị thông minh với chính quyền địa phương, ông Phúc cho biết hệ thống quản lý sẽ giúp người quản lý giám sát ngay chính đội ngũ cán bộ của mình, xem hộ có thực hiện đúng  chức năng nhiệm vụ, công việc, thời hạn được giao hay không. 

Do vậy, các địa phương cần xây dựng các ứng dụng giám sát tại nơi cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp. Những ứng dụng này rất dễ phát triển. 

Đối với việc huy động các sở, ban, ngành tham gia vào quản lý đô thị, điều này có thể thực hiện dễ dàng thông qua hệ thống camera giám sát, bằng công nghệ xử lý dữ liệu, AI có thể hỗ trợ chuyển dữ liệu để xử lý.

Chia sẻ thêm với các địa phương, vị Cục trưởng Cục Tin học hóa cho rằng, việc sử dụng dữ liệu và AI sẽ đóng vai trò hỗ trợ trong việc ra quyết định.

Camera giám sát là một trong những lợi ích có thể thấy ngay của việc triển khai đô thị thông minh đối với công tác đảm bảo an ninh trật tự tại các địa phương. Ảnh: Trọng Đạt

“Khi triển khai nhiều hệ thống camera, IoT giám sát, chúng ta có rất nhiều tai mắt gửi dữ liệu hàng ngày về trung tâm điều hành giám sát. Đây là nơi thu thập tất cả những dữ liệu đó và dùng những phần mềm AI xử lý để hỗ trợ chính quyền ra quyết định”, ông Phúc nói.

Tuy vậy, ông Phúc cũng lưu ý các địa phương về việc phải đảm bảo an toàn thông tin cho hệ thống camera giám sát, các thiết bị IoT,... Vậy nên, việc hình thành các trung tâm giám sát an toàn an ninh mạng ở các địa phương khi triển khai đô thị thông minh là hết sức cần thiết. 

Các Sở TT&TT có thể tham khảo từ chính những mô hình thành công của các địa phương bạn. Quan điểm của Bộ TT&TT là các địa phương cần triển khai nền tảng trước, ứng dụng sau bởi nếu không sẽ chồng chéo dẫn đến đầu tư không hiệu quả. Dữ liệu phải được dùng chung và điều hành tập trung, có như vậy việc chỉ đạo điều hành mới đem lại hiệu quả. 

Trọng Đạt