Anh Tim không dám gọi điện cho mẹ lâu vì sợ bị hỏi chuyện yêu đương, lấy vợ.

Tương tự Anh Tim, Nguyễn Bảo Trân (24 tuổi), một cô gái chỉ mới tốt nghiệp đại học và đi làm khoảng một năm, cũng liên tục bị bố mẹ nhắc nhở chuyện yêu đương khi về nhà ăn Tết.

Sau thời gian làm việc tại TP.HCM, Trân trở về Hà Nội đoàn viên cùng gia đình, vui vẻ kể về công việc và những thành tựu mà mình đạt được nơi đất khách.

Nhưng trái với kỳ vọng của Trân, bố mẹ cô không mấy hào hứng. Cả nhà khuyên cô nên trở về làm việc gần nhà và nhanh chóng lấy chồng để “ổn định”.

“Dịp cuối năm sum họp gia đình, mình chỉ muốn bố mẹ nhìn nhận thành quả đi làm của bản thân. Nhưng mẹ mình lại nói ‘con gái bươn chải để làm gì, sớm hẹn hò rồi lấy chồng cho nhàn thân’. Mình cảm giác với bố mẹ, những cố gắng của mình không bằng một đứa con trai từ đâu rơi xuống”, Trân tâm sự.

Sau nhiều lần nghe bố mẹ, người thân hỏi sâu về chuyện tình cảm, Trân quyết định kiếm lý do để ra đường vui chơi. Cô liên tục hẹn bạn bè đi cafe, mua sắm,... chỉ về nhà vào các bữa cơm hoặc khi giờ đã muộn.

“Mẹ không thẳng thừng giục mình phải lấy chồng sớm, nhưng hay nói bóng gió hoặc giới thiệu cho mình con trai của một số người quen. Mình mới ra trường, đi làm một thời gian ngắn, nghe chuyện lập gia đình thật sự rất áp lực”, Trân cho hay.

Những câu hỏi dồn dập về việc hẹn hò, cưới xin ngày Tết khiến người trẻ mệt mỏi. Ảnh: Phạm Thắng.

Phải làm thế nào?

Tháng 5/2020, Quyết định số 588 phê duyệt "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030" nhấn mạnh việc khuyến khích nam, nữ thanh niên kết hôn trước 30 tuổi.

Theo đó, quyết định chỉ ra cần hỗ trợ tư vấn, cung cấp dịch vụ hôn nhân và gia đình: Phát triển các câu lạc bộ kết bạn trăm năm, hỗ trợ nam, nữ thanh niên kết bạn; tư vấn sức khỏe trước khi kết hôn; khuyến khích nam, nữ kết hôn trước 30 tuổi, không kết hôn muộn và sớm sinh con, phụ nữ sinh con thứ hai trước 35 tuổi…

Quyết định nêu trên mới được phê duyệt vào năm 2020, thế nhưng tâm lý muốn con cái sớm lập gia đình, sinh con đẻ cái từ lâu đã ăn sâu vào tư tưởng của rất nhiều bậc phụ huynh lớn tuổi.

Khánh Linh áp lực khi bị bố mẹ giục giã yêu đương.

“Nhìn con nhà người ta đã yên ổn gia thất, nhìn sang con mình mà xót hết cả ruột”, đó là lời giục giã quen thuộc mà bố thường nói với Nguyễn Khánh Linh (23 tuổi, huyện Mê Linh, Hà Nội).

Cận kề Tết Nguyên đán, Linh càng nghe nhiều hơn những lời nhắc nhở như vậy. Cô hứa rằng năm 27 tuổi sẽ lấy chồng, thế nhưng vẫn không đủ khiến bố mẹ yên tâm.

“Mình không ế, thậm chí có khá nhiều người theo đuổi. Nhưng cũng chính vì vậy mà bố mẹ cho rằng mình chỉ yêu cho vui, không nghiêm túc nên càng lo lắng hơn”, Linh cho biết.

Trên Channel News Asia, nhà tâm lý học lâm sàng Vyda S Chai của Think Psychological Services (Singapore), cho biết người trẻ có thể đối mặt với những tình huống khó xử khi gặp mặt phụ huynh, họ hàng vào ngày Tết, đặc biệt khi liên quan đến chuyện tình yêu cá nhân.

Những câu hỏi từ người lớn khiến người trẻ không mấy vui vẻ, nhưng rất khó để né tránh hoặc kiểm soát cảm xúc của mình.

Tuy vậy, vẫn có một số cách giúp các bạn trẻ có thể đề phòng, ứng xử.

Gặp mặt ngắn hơn:

Theo bà Chai, người trẻ không nên "trốn" những buổi ăn uống, gặp mặt bởi điều này có thể khiến các mối quan hệ gia đình trở nên tồi tệ. Nhưng thay vào đó, họ có thể lên kế hoạch về việc mình sẽ tham gia buổi tiệc trong bao lâu. Những cuộc gặp ngắn sẽ phần nào giúp bạn tránh được các câu hỏi quá sâu về đời sống riêng tư.

Thiết lập ranh giới:

Theo chuyên gia tâm lý, nếu bạn không muốn bố mẹ, người thân gây áp lực về việc kết hôn, hãy nói ra điều này một cách rõ ràng, phải phép.

“Khi bạn thiết lập trước ranh giới cho riêng mình, bạn sẽ dễ dàng nói ‘không’ khi ai đó đặt ra câu hỏi nhạy cảm. Ví dụ, khi một người họ hàng hỏi bạn về vấn đề hôn nhân, bạn có thể tự tin từ chối trả lời bởi trước đó đã vạch ra ranh giới”, bà nói.

Nếu người thân vẫn phớt lờ?

Bà Chai cũng lưu ý việc đặt ra ranh giới với phụ huynh sẽ đi đôi với hậu quả. Một số người lớn vẫn sẽ kiên quyết hỏi đến cùng về chuyện hôn nhân, không dừng lại mặc cho bạn né tránh.

“Những lúc như thế, hãy đứng lên và tìm cách rời khỏi phòng một cách lễ phép”, bà khuyên.

Theo bà, sự rời đi lịch sự nhưng kiên quyết sẽ giúp bạn thể hiện thái độ của mình. Tuy nhiên, biện pháp này cần sử dụng đúng lúc, đúng chỗ. Tùy thuộc vào hoàn cảnh, mỗi người cần nghĩ ra cách linh hoạt để rời bỏ cuộc hội thoại.

Việc né tránh những câu hỏi khó xử của bố mẹ, họ hàng vào ngày Tết là điều không dễ. Ảnh: Phạm Thắng.

Duy trì khoảng cách mối quan hệ

Bà Chai cho biết trong một số trường hợp, việc ít chia sẻ, kể chuyện với người thân, họ hàng sẽ giúp bạn tránh được những câu hỏi đào sâu vào cuộc sống riêng tư.

Chiến thuật gìn giữ hòa bình

Một cách khác để xoa dịu các tình huống khó xử là đánh lạc hướng và thay đổi chủ đề.

Ví dụ, khi gặp phải câu hỏi không muốn trả lời, bạn hãy nói sang một chuyện khác hoặc khen món ăn ngon. Ngoài ra, bạn cũng có thể rủ các thành viên trong gia đình sang một phòng khác để chơi bài, hát karaoke hoặc đứng lên giúp đỡ ai đó làm việc.

Hành động này sẽ làm người hỏi hiểu được lời nói của mình không được hoan nghênh.

Quản lý kỳ vọng

Sau cùng, dù đã làm cách nào, bạn cũng cần thừa nhận rằng có một số thành viên trong gia đình mình không thể thay đổi quan điểm. Họ vẫn sẽ đặt các câu hỏi gây khó, thúc giục chuyện yêu đương hoặc yêu cầu con mình kết hôn.

Bạn nên chấp nhận người thân mình như vậy. Tuy nhiên, chấp nhận không có nghĩa là nghe theo, đồng tình.

“Bạn sẽ không thể kiểm soát người thân, nhưng bạn có thể kiểm soát mức độ ảnh hưởng của họ đối với tương lai của mình. Bạn có thể lắng nghe lời khuyên của cha mẹ, tham khảo điều đó cho quyết định riêng”, bà Chai cho hay.

Theo Zing

Tết 'xê dịch', đón giao thừa bên lửa trại giữa rừng, kể chuyện xưa

Sau một năm lang thang trên những đồi hoang, rừng vắng, ông chốt lại chuyến đi bằng đêm giao thừa ăn gà nướng, uống rượu vang bên lửa trại.

Những ngày gần Tết Nguyên đán, Trần Anh Tim gọi điện về quê cho mẹ nhiều hơn. Tuy nhiên, anh không lần nào dám giữ máy quá 2 phút bởi chỉ cần “dông dài” thêm mấy câu, mẹ sẽ hỏi ngay sang chuyện yêu đương, lấy vợ.

“Năm nay mình 30 tuổi, hầu hết bạn bè cùng trang lứa đã cưới xin, sinh con từ khá lâu. Mỗi dịp Tết mình về nhà, mẹ sốt ruột nên càng gây áp lực, tìm cách để giới thiệu, mai mối”, Tim thở dài, chia sẻ.

Chờ con về Tết để hỏi chuyện yêu đương

Theo Tim, hiện tại anh còn độc thân, cũng chưa có duyên gặp được người phù hợp. Trước đây, mỗi lần gia đình nhắc nhở về việc hẹn hò, anh đều cố gắng giải thích, động viên để làm yên lòng bố mẹ.

Nhưng giờ đây, khi tần suất bị hối thúc càng tăng lên, anh không biết làm gì hơn ngoài việc “vâng, dạ” cho qua rồi đánh trống lảng sang chủ đề khác.

“Mình về nhà đón Tết, mẹ liền khuyên ngay rằng phải nhanh chóng có người yêu. Những ngày trong Tết, khi họ hàng đến thăm nhà, mình chắc chắn sẽ phải nghe thêm nhiều lời giục giã như vậy”, Tim nói.

Anh Tim không dám gọi điện cho mẹ lâu vì sợ bị hỏi chuyện yêu đương, lấy vợ.

Tương tự Anh Tim, Nguyễn Bảo Trân (24 tuổi), một cô gái chỉ mới tốt nghiệp đại học và đi làm khoảng một năm, cũng liên tục bị bố mẹ nhắc nhở chuyện yêu đương khi về nhà ăn Tết.

Sau thời gian làm việc tại TP.HCM, Trân trở về Hà Nội đoàn viên cùng gia đình, vui vẻ kể về công việc và những thành tựu mà mình đạt được nơi đất khách.

Nhưng trái với kỳ vọng của Trân, bố mẹ cô không mấy hào hứng. Cả nhà khuyên cô nên trở về làm việc gần nhà và nhanh chóng lấy chồng để “ổn định”.

“Dịp cuối năm sum họp gia đình, mình chỉ muốn bố mẹ nhìn nhận thành quả đi làm của bản thân. Nhưng mẹ mình lại nói ‘con gái bươn chải để làm gì, sớm hẹn hò rồi lấy chồng cho nhàn thân’. Mình cảm giác với bố mẹ, những cố gắng của mình không bằng một đứa con trai từ đâu rơi xuống”, Trân tâm sự.

Sau nhiều lần nghe bố mẹ, người thân hỏi sâu về chuyện tình cảm, Trân quyết định kiếm lý do để ra đường vui chơi. Cô liên tục hẹn bạn bè đi cafe, mua sắm,... chỉ về nhà vào các bữa cơm hoặc khi giờ đã muộn.

“Mẹ không thẳng thừng giục mình phải lấy chồng sớm, nhưng hay nói bóng gió hoặc giới thiệu cho mình con trai của một số người quen. Mình mới ra trường, đi làm một thời gian ngắn, nghe chuyện lập gia đình thật sự rất áp lực”, Trân cho hay.

Những câu hỏi dồn dập về việc hẹn hò, cưới xin ngày Tết khiến người trẻ mệt mỏi. Ảnh: Phạm Thắng.

Phải làm thế nào?

Tháng 5/2020, Quyết định số 588 phê duyệt "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030" nhấn mạnh việc khuyến khích nam, nữ thanh niên kết hôn trước 30 tuổi.

Theo đó, quyết định chỉ ra cần hỗ trợ tư vấn, cung cấp dịch vụ hôn nhân và gia đình: Phát triển các câu lạc bộ kết bạn trăm năm, hỗ trợ nam, nữ thanh niên kết bạn; tư vấn sức khỏe trước khi kết hôn; khuyến khích nam, nữ kết hôn trước 30 tuổi, không kết hôn muộn và sớm sinh con, phụ nữ sinh con thứ hai trước 35 tuổi…

Quyết định nêu trên mới được phê duyệt vào năm 2020, thế nhưng tâm lý muốn con cái sớm lập gia đình, sinh con đẻ cái từ lâu đã ăn sâu vào tư tưởng của rất nhiều bậc phụ huynh lớn tuổi.

Khánh Linh áp lực khi bị bố mẹ giục giã yêu đương.

“Nhìn con nhà người ta đã yên ổn gia thất, nhìn sang con mình mà xót hết cả ruột”, đó là lời giục giã quen thuộc mà bố thường nói với Nguyễn Khánh Linh (23 tuổi, huyện Mê Linh, Hà Nội).

Cận kề Tết Nguyên đán, Linh càng nghe nhiều hơn những lời nhắc nhở như vậy. Cô hứa rằng năm 27 tuổi sẽ lấy chồng, thế nhưng vẫn không đủ khiến bố mẹ yên tâm.

“Mình không ế, thậm chí có khá nhiều người theo đuổi. Nhưng cũng chính vì vậy mà bố mẹ cho rằng mình chỉ yêu cho vui, không nghiêm túc nên càng lo lắng hơn”, Linh cho biết.

Trên Channel News Asia, nhà tâm lý học lâm sàng Vyda S Chai của Think Psychological Services (Singapore), cho biết người trẻ có thể đối mặt với những tình huống khó xử khi gặp mặt phụ huynh, họ hàng vào ngày Tết, đặc biệt khi liên quan đến chuyện tình yêu cá nhân.

Những câu hỏi từ người lớn khiến người trẻ không mấy vui vẻ, nhưng rất khó để né tránh hoặc kiểm soát cảm xúc của mình.

Tuy vậy, vẫn có một số cách giúp các bạn trẻ có thể đề phòng, ứng xử.

Gặp mặt ngắn hơn:

Theo bà Chai, người trẻ không nên "trốn" những buổi ăn uống, gặp mặt bởi điều này có thể khiến các mối quan hệ gia đình trở nên tồi tệ. Nhưng thay vào đó, họ có thể lên kế hoạch về việc mình sẽ tham gia buổi tiệc trong bao lâu. Những cuộc gặp ngắn sẽ phần nào giúp bạn tránh được các câu hỏi quá sâu về đời sống riêng tư.

Thiết lập ranh giới:

Theo chuyên gia tâm lý, nếu bạn không muốn bố mẹ, người thân gây áp lực về việc kết hôn, hãy nói ra điều này một cách rõ ràng, phải phép.

“Khi bạn thiết lập trước ranh giới cho riêng mình, bạn sẽ dễ dàng nói ‘không’ khi ai đó đặt ra câu hỏi nhạy cảm. Ví dụ, khi một người họ hàng hỏi bạn về vấn đề hôn nhân, bạn có thể tự tin từ chối trả lời bởi trước đó đã vạch ra ranh giới”, bà nói.

Nếu người thân vẫn phớt lờ?

Bà Chai cũng lưu ý việc đặt ra ranh giới với phụ huynh sẽ đi đôi với hậu quả. Một số người lớn vẫn sẽ kiên quyết hỏi đến cùng về chuyện hôn nhân, không dừng lại mặc cho bạn né tránh.

“Những lúc như thế, hãy đứng lên và tìm cách rời khỏi phòng một cách lễ phép”, bà khuyên.

Theo bà, sự rời đi lịch sự nhưng kiên quyết sẽ giúp bạn thể hiện thái độ của mình. Tuy nhiên, biện pháp này cần sử dụng đúng lúc, đúng chỗ. Tùy thuộc vào hoàn cảnh, mỗi người cần nghĩ ra cách linh hoạt để rời bỏ cuộc hội thoại.

Việc né tránh những câu hỏi khó xử của bố mẹ, họ hàng vào ngày Tết là điều không dễ. Ảnh: Phạm Thắng.

Duy trì khoảng cách mối quan hệ

Bà Chai cho biết trong một số trường hợp, việc ít chia sẻ, kể chuyện với người thân, họ hàng sẽ giúp bạn tránh được những câu hỏi đào sâu vào cuộc sống riêng tư.

Chiến thuật gìn giữ hòa bình

Một cách khác để xoa dịu các tình huống khó xử là đánh lạc hướng và thay đổi chủ đề.

Ví dụ, khi gặp phải câu hỏi không muốn trả lời, bạn hãy nói sang một chuyện khác hoặc khen món ăn ngon. Ngoài ra, bạn cũng có thể rủ các thành viên trong gia đình sang một phòng khác để chơi bài, hát karaoke hoặc đứng lên giúp đỡ ai đó làm việc.

Hành động này sẽ làm người hỏi hiểu được lời nói của mình không được hoan nghênh.

Quản lý kỳ vọng

Sau cùng, dù đã làm cách nào, bạn cũng cần thừa nhận rằng có một số thành viên trong gia đình mình không thể thay đổi quan điểm. Họ vẫn sẽ đặt các câu hỏi gây khó, thúc giục chuyện yêu đương hoặc yêu cầu con mình kết hôn.

Bạn nên chấp nhận người thân mình như vậy. Tuy nhiên, chấp nhận không có nghĩa là nghe theo, đồng tình.

“Bạn sẽ không thể kiểm soát người thân, nhưng bạn có thể kiểm soát mức độ ảnh hưởng của họ đối với tương lai của mình. Bạn có thể lắng nghe lời khuyên của cha mẹ, tham khảo điều đó cho quyết định riêng”, bà Chai cho hay.

Theo Zing

Tết 'xê dịch', đón giao thừa bên lửa trại giữa rừng, kể chuyện xưa

Sau một năm lang thang trên những đồi hoang, rừng vắng, ông chốt lại chuyến đi bằng đêm giao thừa ăn gà nướng, uống rượu vang bên lửa trại.

Các cơ và xương

BBC dẫn lời các chuyên gia cho biết, nếu không có trọng lực liên tục lên các chi của con người, khối lượng cơ và xương sẽ bắt đầu nhanh chóng giảm đi trong không gian. Chịu ảnh hưởng nhiều nhất là những cơ giúp duy trì tư thế ở lưng, cổ, bắp chân và cơ tứ đầu (trong môi trường vi trọng lực, chúng không còn phải làm việc vất vả nữa và bắt đầu teo đi). Chỉ sau 2 tuần, khối lượng cơ bắp có thể giảm tới 20% và trong các sứ mệnh dài hơn từ 3 - 6 tháng, mức giảm có thể đạt 30%.

Tương tự, vì bộ xương của các phi hành gia không chịu nhiều áp lực cơ học như khi chịu tác dụng của trọng lực Trái đất, nên xương của họ cũng bắt đầu mất khoáng chất và sức mạnh. Họ có thể mất 1 - 2% khối lượng xương mỗi tháng trong không gian và lên tới 10% trong 6 tháng (trên Trái đất, đàn ông và phụ nữ lớn tuổi mất 0,5% -1% khối lượng xương mỗi năm).

Điều này có thể làm tăng nguy cơ bị gãy xương và kéo dài thời gian lành vết thương. Giới khoa học ước tính có thể mất tới 4 năm để khối lượng xương của các phi hành gia trở lại bình thường sau khi trở về Trái đất.

Để đối phó, khi ở trên trạm ISS, các phi hành gia phải tập thể dục cường độ cao 2,5 giờ/ngày với các thiết bị gym lắp đặt sẵn. Họ cũng dùng thực phẩm bổ sung để giúp xương khỏe mạnh nhất có thể. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây phát hiện, ngay cả chế độ tập luyện này cũng không đủ để ngăn ngừa tình trạng suy giảm chức năng và mất kích thước cơ.

Việc thiếu trọng lực kéo cơ thể xuống cũng có thể đồng nghĩa, các phi hành gia nhận thấy họ cao hơn một chút trong thời gian ở trên trạm ISS, do các gai cột sống dài ra chút ít. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như đau lưng khi ở trong không gian và thoát vị đĩa đệm khi quay trở lại Trái đất.

Sụt cân

Duy trì cân nặng khỏe mạnh là một thách thức khi ở trên quỹ đạo. Mặc dù Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) cố gắng đảm bảo các phi hành gia có nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng, nhưng sứ mệnh ngoài không gian vẫn có thể ảnh hưởng đến cơ thể của họ. Scott Kelly, phi hành gia NASA đã tham gia cuộc nghiên cứu sâu rộng nhất về tác động của du hành không gian dài hạn sau khi ở trên ISS suốt 340 ngày, trong khi người anh song sinh của mình ở lại Trái đất, đã mất 7% khối lượng cơ thể khi ở trên quỹ đạo.

Thị lực

Trên Trái đất, trọng lực giúp đẩy máu trong cơ thể chúng ta đi xuống trong khi tim bơm máu lên. Tuy nhiên, trong không gian, quá trình này trở nên lộn xộn (mặc dù cơ thể có khả năng thích nghi phần nào) và máu có thể tích tụ trong đầu nhiều hơn bình thường.

Máu có thể tích tụ ở phía sau mắt và xung quanh dây thần kinh thị giác, dẫn đến phù nề. Điều đó có thể dẫn đến những thay đổi về thị lực như giảm độ sắc nét và thay đổi cấu trúc của mắt. Chúng có thể bắt đầu xảy ra chỉ sau 2 tuần trong không gian và sau đó, nguy cơ sẽ tăng lên. Một số thay đổi về thị lực sẽ đảo ngược trong khoảng một năm kể từ khi các phi hành gia quay trở lại Trái đất, nhưng những thay đổi khác có thể là vĩnh viễn.

Việc tiếp xúc với các tia vũ trụ của thiên hà và các hạt năng lượng mặt trời cũng có thể dẫn đến những vấn đề khác về mắt. Bầu khí quyển của Trái đất giúp bảo vệ con người khỏi những thứ này, nhưng khi ở trên quỹ đạo trên ISS, sự bảo vệ đó sẽ biến mất.

Xáo trộn thần kinh

Sau thời gian dài trên trạm ISS, các nhà nghiên cứu nhận thấy hiệu năng nhận thức của Kelly thay đổi rất ít và vẫn tương đối giống như anh trai song sinh của anh trên mặt đất. Song, tốc độ và độ chính xác trong hoạt động nhận thức của Kelly đã giảm trong khoảng 6 tháng khi anh mới quay về Trái đất, có thể do não của anh đã điều chỉnh lại theo trọng lực của Trái đất và lối sống rất khác ở quê nhà.

Nghiên cứu đối với một phi hành gia người Nga trải qua 169 ngày trên trạm ISS năm 2014 cũng tiết lộ, một số thay đổi đối với bộ não dường như đã xảy ra khi ở trên quỹ đạo. Cụ thể, đã có những thay đổi về mức độ kết nối thần kinh ở các bộ phận của não liên quan đến chức năng vận động và cả ở vùng vỏ não đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng, cân bằng và nhận thức về chuyển động của chủ thể.

Điều này có lẽ vì bản chất đặc biệt của tình trạng không trọng lượng ngoài không gian. Các phi hành gia thường phải học cách di chuyển hiệu quả mà không cần trọng lực để neo giữ họ vào bất cứ thứ gì và thích nghi với một thế giới không có lên hay xuống.

Một nghiên cứu gần đây hơn đã làm dấy lên mối lo ngại về những thay đổi khác trong cấu trúc não có thể xảy ra trong các sứ mệnh không gian dài hạn. Các khoang trong não có nhiệm vụ lưu trữ dịch não tủy, cung cấp chất dinh dưỡng cho não và xử lý chất thải có thể sưng lên và mất đến 3 năm để co lại về kích thước bình thường.

Da

Da của Kelly được phát hiện có độ nhạy cao và phát ban trong khoảng 6 ngày sau khi anh trở về từ trạm vũ trụ. Các nhà nghiên cứu suy đoán, việc thiếu kích thích da trong không gian có thể góp phần khiến da của anh “nổi loạn” khi trở về Trái đất.

Gen

Một trong những phát hiện quan trọng nhất từ chuyến du hành không gian của Kelly là những ảnh hưởng đối với ADN của anh. Ở cuối mỗi chuỗi ADN là các cấu trúc được gọi là telomere, giúp bảo vệ gen của con người khỏi bị hư hại. Khi chúng ta già đi, những telomere này sẽ ngắn hơn, nhưng nghiên cứu về Kelly và các phi hành gia khác hé lộ, du hành vũ trụ dường như làm thay đổi độ dài của những telomere này.

Theo Susan Bailey, giáo sư sức khỏe môi trường và X quang tại Đại học Colorado, các phi hành gia nói chung có nhiều telomere ngắn hơn sau sứ mệnh so với trước kia.

Ngoài ra, còn có một số thay đổi trong biểu hiện gen - cơ chế đọc ADN để tạo ra protein trong tế bào, liên quan đến những phản ứng của cơ thể đối với tổn thương ADN, sự hình thành xương và phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với căng thẳng,… Nhưng hầu hết các thay đổi này đã trở lại bình thường trong vòng 6 tháng kể từ khi Kelly trở lại Trái đất.

Hệ miễn dịch

Kelly đã tiêm một loạt vắc xin trước, trong và sau chuyến du hành không gian và hệ thống miễn dịch của anh được phát hiện phản ứng bình thường. Tuy nhiên, nghiên cứu của chuyên gia Bailey phát hiện, các phi hành gia thực sự bị giảm số lượng tế bào bạch cầu tương ứng với liều lượng bức xạ họ tiếp xúc khi ở trên quỹ đạo.

Ba phi hành gia trở về Trái đất sau hơn 1 năm mắc kẹt trong không gian

Chuyến du hành không gian dài ngày của Rubio được tin sẽ cung cấp những hiểu biết có giá trị về cách con người có thể đối phó với các chuyến bay vũ trụ trong thời gian dài cũng như giải pháp tối ưu cho những vấn đề nó có thể gây ra.

Các cơ và xương

BBC dẫn lời các chuyên gia cho biết, nếu không có trọng lực liên tục lên các chi của con người, khối lượng cơ và xương sẽ bắt đầu nhanh chóng giảm đi trong không gian. Chịu ảnh hưởng nhiều nhất là những cơ giúp duy trì tư thế ở lưng, cổ, bắp chân và cơ tứ đầu (trong môi trường vi trọng lực, chúng không còn phải làm việc vất vả nữa và bắt đầu teo đi). Chỉ sau 2 tuần, khối lượng cơ bắp có thể giảm tới 20% và trong các sứ mệnh dài hơn từ 3 - 6 tháng, mức giảm có thể đạt 30%.

Tương tự, vì bộ xương của các phi hành gia không chịu nhiều áp lực cơ học như khi chịu tác dụng của trọng lực Trái đất, nên xương của họ cũng bắt đầu mất khoáng chất và sức mạnh. Họ có thể mất 1 - 2% khối lượng xương mỗi tháng trong không gian và lên tới 10% trong 6 tháng (trên Trái đất, đàn ông và phụ nữ lớn tuổi mất 0,5% -1% khối lượng xương mỗi năm).

Điều này có thể làm tăng nguy cơ bị gãy xương và kéo dài thời gian lành vết thương. Giới khoa học ước tính có thể mất tới 4 năm để khối lượng xương của các phi hành gia trở lại bình thường sau khi trở về Trái đất.

Để đối phó, khi ở trên trạm ISS, các phi hành gia phải tập thể dục cường độ cao 2,5 giờ/ngày với các thiết bị gym lắp đặt sẵn. Họ cũng dùng thực phẩm bổ sung để giúp xương khỏe mạnh nhất có thể. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây phát hiện, ngay cả chế độ tập luyện này cũng không đủ để ngăn ngừa tình trạng suy giảm chức năng và mất kích thước cơ.

Việc thiếu trọng lực kéo cơ thể xuống cũng có thể đồng nghĩa, các phi hành gia nhận thấy họ cao hơn một chút trong thời gian ở trên trạm ISS, do các gai cột sống dài ra chút ít. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như đau lưng khi ở trong không gian và thoát vị đĩa đệm khi quay trở lại Trái đất.

Sụt cân

Duy trì cân nặng khỏe mạnh là một thách thức khi ở trên quỹ đạo. Mặc dù Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) cố gắng đảm bảo các phi hành gia có nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng, nhưng sứ mệnh ngoài không gian vẫn có thể ảnh hưởng đến cơ thể của họ. Scott Kelly, phi hành gia NASA đã tham gia cuộc nghiên cứu sâu rộng nhất về tác động của du hành không gian dài hạn sau khi ở trên ISS suốt 340 ngày, trong khi người anh song sinh của mình ở lại Trái đất, đã mất 7% khối lượng cơ thể khi ở trên quỹ đạo.

Thị lực

Trên Trái đất, trọng lực giúp đẩy máu trong cơ thể chúng ta đi xuống trong khi tim bơm máu lên. Tuy nhiên, trong không gian, quá trình này trở nên lộn xộn (mặc dù cơ thể có khả năng thích nghi phần nào) và máu có thể tích tụ trong đầu nhiều hơn bình thường.

Máu có thể tích tụ ở phía sau mắt và xung quanh dây thần kinh thị giác, dẫn đến phù nề. Điều đó có thể dẫn đến những thay đổi về thị lực như giảm độ sắc nét và thay đổi cấu trúc của mắt. Chúng có thể bắt đầu xảy ra chỉ sau 2 tuần trong không gian và sau đó, nguy cơ sẽ tăng lên. Một số thay đổi về thị lực sẽ đảo ngược trong khoảng một năm kể từ khi các phi hành gia quay trở lại Trái đất, nhưng những thay đổi khác có thể là vĩnh viễn.

Việc tiếp xúc với các tia vũ trụ của thiên hà và các hạt năng lượng mặt trời cũng có thể dẫn đến những vấn đề khác về mắt. Bầu khí quyển của Trái đất giúp bảo vệ con người khỏi những thứ này, nhưng khi ở trên quỹ đạo trên ISS, sự bảo vệ đó sẽ biến mất.

Xáo trộn thần kinh

Sau thời gian dài trên trạm ISS, các nhà nghiên cứu nhận thấy hiệu năng nhận thức của Kelly thay đổi rất ít và vẫn tương đối giống như anh trai song sinh của anh trên mặt đất. Song, tốc độ và độ chính xác trong hoạt động nhận thức của Kelly đã giảm trong khoảng 6 tháng khi anh mới quay về Trái đất, có thể do não của anh đã điều chỉnh lại theo trọng lực của Trái đất và lối sống rất khác ở quê nhà.

Nghiên cứu đối với một phi hành gia người Nga trải qua 169 ngày trên trạm ISS năm 2014 cũng tiết lộ, một số thay đổi đối với bộ não dường như đã xảy ra khi ở trên quỹ đạo. Cụ thể, đã có những thay đổi về mức độ kết nối thần kinh ở các bộ phận của não liên quan đến chức năng vận động và cả ở vùng vỏ não đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng, cân bằng và nhận thức về chuyển động của chủ thể.

Điều này có lẽ vì bản chất đặc biệt của tình trạng không trọng lượng ngoài không gian. Các phi hành gia thường phải học cách di chuyển hiệu quả mà không cần trọng lực để neo giữ họ vào bất cứ thứ gì và thích nghi với một thế giới không có lên hay xuống.

Một nghiên cứu gần đây hơn đã làm dấy lên mối lo ngại về những thay đổi khác trong cấu trúc não có thể xảy ra trong các sứ mệnh không gian dài hạn. Các khoang trong não có nhiệm vụ lưu trữ dịch não tủy, cung cấp chất dinh dưỡng cho não và xử lý chất thải có thể sưng lên và mất đến 3 năm để co lại về kích thước bình thường.

Da

Da của Kelly được phát hiện có độ nhạy cao và phát ban trong khoảng 6 ngày sau khi anh trở về từ trạm vũ trụ. Các nhà nghiên cứu suy đoán, việc thiếu kích thích da trong không gian có thể góp phần khiến da của anh “nổi loạn” khi trở về Trái đất.

Gen

Một trong những phát hiện quan trọng nhất từ chuyến du hành không gian của Kelly là những ảnh hưởng đối với ADN của anh. Ở cuối mỗi chuỗi ADN là các cấu trúc được gọi là telomere, giúp bảo vệ gen của con người khỏi bị hư hại. Khi chúng ta già đi, những telomere này sẽ ngắn hơn, nhưng nghiên cứu về Kelly và các phi hành gia khác hé lộ, du hành vũ trụ dường như làm thay đổi độ dài của những telomere này.

Theo Susan Bailey, giáo sư sức khỏe môi trường và X quang tại Đại học Colorado, các phi hành gia nói chung có nhiều telomere ngắn hơn sau sứ mệnh so với trước kia.

Ngoài ra, còn có một số thay đổi trong biểu hiện gen - cơ chế đọc ADN để tạo ra protein trong tế bào, liên quan đến những phản ứng của cơ thể đối với tổn thương ADN, sự hình thành xương và phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với căng thẳng,… Nhưng hầu hết các thay đổi này đã trở lại bình thường trong vòng 6 tháng kể từ khi Kelly trở lại Trái đất.

Hệ miễn dịch

Kelly đã tiêm một loạt vắc xin trước, trong và sau chuyến du hành không gian và hệ thống miễn dịch của anh được phát hiện phản ứng bình thường. Tuy nhiên, nghiên cứu của chuyên gia Bailey phát hiện, các phi hành gia thực sự bị giảm số lượng tế bào bạch cầu tương ứng với liều lượng bức xạ họ tiếp xúc khi ở trên quỹ đạo.

Ba phi hành gia trở về Trái đất sau hơn 1 năm mắc kẹt trong không gian

Cô luôn cố gắng nhẫn nhịn, chịu đựng vì không muốn hai vợ chồng lúc nào cũng ầm ĩ cửa nhà. Thế nhưng, điều cô nhận được không thay đổi được điều gì. Chồng không bao giờ trân trọng cô. Trong mắt anh, cô có cũng được mà không có cũng chẳng sao. Cô chỉ là người dọn dẹp, chăm lo cho nhà cửa, là người sinh con đẻ cái chứ không phải là người vợ được yêu thương. Cô làm tốt thì "ông chủ" là anh vui, còn không làm tốt thì "ông chủ" hậm hực, chì chiết.

Cô nhận ra sự bất ổn đó từ lâu nhưng cô không dứt khoát được. Cô cứ mãi tự lừa dối bản thân rằng sau mọi cố gắng của mình chồng sẽ hiểu ra và yêu thương lại mình thôi. Nhưng càng ngày sự bất ổn ấy càng lớn. Thời gian gần đây, chồng cô còn không muốn nói chuyện với cô chứ đừng nói gì đến việc hiểu vợ muốn gì, cần gì và thích gì. 

Cô biết là cần phải yêu bản thân hơn để không phải quá phụ thuộc vào cảm xúc của chồng. Thế nhưng, khi cô chứng kiến việc anh ngọt ngào, đong đưa với cô gái khác trước mặt vợ, cô cảm thấy cuộc đời mình sao mà quá đắng cay, chua chát. Cô hết lòng với chồng suốt bao năm qua mà chưa bao giờ nhận được lời nói ngọt ngào, dịu dàng từ chồng, thậm chí những lời nói của anh dành cho vợ còn không đủ chủ ngữ, vị ngữ.

Không ít lần cô hỏi thẳng chồng về tình cảm dành cho vợ nhưng anh luôn im lặng. Thời gian gần đây, đi làm về muộn hoặc đi đâu, anh không báo với vợ. Cô thấy buồn và thất vọng về người chồng mình dốc lòng yêu thương và chăm sóc. Đặc biệt, cô buồn cho chính mình, thấy mình thật thảm hại vì đã chọn sai người.

Theo Phụ nữ Việt Nam

Nếu một người phụ nữ ngoại tình, cô ấy sợ nhất 4 điều sau

Nhiều người cho rằng phụ nữ ngoại tình sợ nhất bị chồng phát hiện. Thực tế, một khi đã lừa dối, phụ nữ cơ bản không còn quan hệ với chồng, nên không còn coi trọng tình cảm của anh ấy.

Bực mình chuyện công ty, xích mích với một đồng nghiệp, thậm chí không thoải mái với gia đình hai bên nội ngoại… đều có thể trở thành lý do để anh trút giận lên cô. Không có ngày nào cô được sống vui vẻ, yên ổn. Nấu ăn hơi muộn một chút, anh đá thúng đụng nia chửi cô chậm chạp, vô dụng. Con quấy khóc, anh mắng cô là người mẹ vụng về, không biết chơi với con, không biết dỗ dành con…

Cô luôn cố gắng nhẫn nhịn, chịu đựng vì không muốn hai vợ chồng lúc nào cũng ầm ĩ cửa nhà. Thế nhưng, điều cô nhận được không thay đổi được điều gì. Chồng không bao giờ trân trọng cô. Trong mắt anh, cô có cũng được mà không có cũng chẳng sao. Cô chỉ là người dọn dẹp, chăm lo cho nhà cửa, là người sinh con đẻ cái chứ không phải là người vợ được yêu thương. Cô làm tốt thì "ông chủ" là anh vui, còn không làm tốt thì "ông chủ" hậm hực, chì chiết.

Cô nhận ra sự bất ổn đó từ lâu nhưng cô không dứt khoát được. Cô cứ mãi tự lừa dối bản thân rằng sau mọi cố gắng của mình chồng sẽ hiểu ra và yêu thương lại mình thôi. Nhưng càng ngày sự bất ổn ấy càng lớn. Thời gian gần đây, chồng cô còn không muốn nói chuyện với cô chứ đừng nói gì đến việc hiểu vợ muốn gì, cần gì và thích gì. 

Cô biết là cần phải yêu bản thân hơn để không phải quá phụ thuộc vào cảm xúc của chồng. Thế nhưng, khi cô chứng kiến việc anh ngọt ngào, đong đưa với cô gái khác trước mặt vợ, cô cảm thấy cuộc đời mình sao mà quá đắng cay, chua chát. Cô hết lòng với chồng suốt bao năm qua mà chưa bao giờ nhận được lời nói ngọt ngào, dịu dàng từ chồng, thậm chí những lời nói của anh dành cho vợ còn không đủ chủ ngữ, vị ngữ.

Không ít lần cô hỏi thẳng chồng về tình cảm dành cho vợ nhưng anh luôn im lặng. Thời gian gần đây, đi làm về muộn hoặc đi đâu, anh không báo với vợ. Cô thấy buồn và thất vọng về người chồng mình dốc lòng yêu thương và chăm sóc. Đặc biệt, cô buồn cho chính mình, thấy mình thật thảm hại vì đã chọn sai người.

Theo Phụ nữ Việt Nam

Nếu một người phụ nữ ngoại tình, cô ấy sợ nhất 4 điều sau

Nhiều người cho rằng phụ nữ ngoại tình sợ nhất bị chồng phát hiện. Thực tế, một khi đã lừa dối, phụ nữ cơ bản không còn quan hệ với chồng, nên không còn coi trọng tình cảm của anh ấy.