Hội nghị AMRI

Hội nghị các Bộ trưởng phụ trách thông tin ASEAN lần thứ 14 (AMRI-14) năm 2018 với chủ đề “ASEAN kỹ thuật số,ộinghịgiá vàng nhẫn hôm nay bao nhiêu hội nhập và đầy đủ thông tin” vừa khai mạc ngày 10/5 tại Singapore. Hội nghị có sự tham dự của các đoàn đại biểu đến từ các nước thành viên ASEAN, đại diện Ban Thư ký ASEAN và 3 nước đối thoại là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị này.

Một khu vực năng động và tăng trưởng mạnh

ASEAN vốn từng hàm chứa vô vàn yếu tố phức tạp vào thập kỷ 60 của thế kỉ 20, giờ đây đã trở thành khu vực phát triển hết sức năng động, là điển hình của môi trường hòa bình, an ninh, và những nỗ lực tăng trưởng kinh tế đầy ấn tượng, vượt qua mọi dự đoán.

Là nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới, ASEAN giờ đây đang thẳng tiến tới vị trí thứ 4 vào năm 2030. Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) nhận định, kinh tế ASEAN sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định khoảng 5,2% hằng năm từ nay tới năm 2022, đồng nghĩa với việc là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới, với những mũi nhọn chính là Việt Nam, Lào và Campuchia.

Tuy nhiên, bên cạnh phấn đấu đạt các mục tiêu kinh tế, ASEAN cần sẵn sàng ứng phó với những thay đổi nhanh chóng của thế giới, mà trước mắt chính là sự hình thành của nền kinh tế kĩ thuật số, cùng với sự phát triển chóng mặt của công nghệ. Sở hữu dân số trẻ và sự phát triển nhanh chóng của tầng lớp trung lưu, ASEAN đang thuận lợi hơn bao giờ hết trong việc nắm bắt những cơ hội “vàng” của mình.

Thực tế, theo những thống kê mới nhất về kinh tế kĩ thuật số do Google và Temasek (Singapore) thực hiện, ASEAN hiện là khu vực có tốc độ phát triển Internet hàng đầu thế giới. Số người dùng Internet đang tăng nhanh, từ khoảng 260 triệu vào năm 2016, sẽ lên tới 480 triệu vào năm 2020. Song song với đó, nền kinh tế Internet của ASEAN từ chỗ chỉ chiếm 2% GDP toàn khối vào năm 2017, được dự đoán sẽ tăng gấp 3 lần, lên 6% - tương đương 200 tỷ USD, vào năm 2025.

Diễn ra trong bối cảnh ấy, không lạ khi Hội nghị AMRI-14 đã đề ra ba mục tiêu cụ thể: phát triển nền kinh tế kĩ thuật số thông qua việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp tận dụng tối đa công nghệ số trong việc tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới; xây dựng một cộng đồng kĩ thuật số đầy đủ thông tin, thông qua việc tạo điều kiện để người dân ASEAN truy cập và khai thác thế giới số một cách dễ dàng nhất; xây dựng hệ sinh thái kĩ thuật số đủ tin cậy nhằm cung cấp thông tin đầy đủ cho người dân.

Xây dựng nền kinh tế số hóa hội nhập và hiện đại

Mục tiêu thứ nhất này đang hết sức cấp thiết, trong bối cảnh công nghệ đang biến đổi kinh tế toàn cầu một cách nhanh chóng. Một điều đáng mừng là nhiều quốc gia ASEAN cũng đã sẵn sàng các kế hoạch nhằm nâng cao năng lực kĩ thuật số của mình.

Trong đó, một số ví dụ nổi bật có thể điểm tới như: Brunei với “Chiến lược chính phủ kĩ thuật số” bao gồm các đề án phát triển các dịch vụ số, cung cấp định danh điện tử duy nhất cho mọi công dân và các đơn vị kinh doanh, cải thiện công cụ và quy trình quản lý thông tin; hay dự thảo Kế hoạch tổng thể phát triển kinh tế kĩ thuật số của Myanmar, quốc gia vốn có tới 90% dân số đã kết nối internet băng thông rộng trong 3 năm qua. Về phần mình, Campuchia cũng đã vạch ra lộ trình xây dựng nền kinh tế kĩ thuật số, tập trung đầu tư cho các đơn vị khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, tăng cường đào tạo kĩ năng kĩ thuật số.

Không chỉ đánh giá cao động thái riêng của từng quốc gia, AMRI-14 còn kêu gọi các thành viên ASEAN tích cực hợp tác nhằm xây dựng một nền kinh tế số năng động và mạnh mẽ. Trong đó, một số lĩnh vực khả thi như tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho việc trao đổi thông tin xuyên biên giới; kết nối cơ sở dữ liệu nhận diện ky thuật số giữa các quốc gia; hay tích hợp các cơ chế kiểm soát hải quan.

Thực tế, các cuộc họp chung gần đây đã xây dựng được nhiều tiền đề quan trọng, như “Hàng lang băng thông rộng ASEAN” nhằm nâng cấp các mạng viễn thông, đưa kết nối internet tới nhiều khu vực xa xôi với mức giá dịch vụ ngày càng rẻ hơn. Hồi năm ngoái, các nước thành viên cũng đã thống nhất theo đuổi kế hoạch hành động nhằm nâng cao năng lực quản lý dữ liệu của các doanh nghiệp, khuyến khích sáng tạo dữ liệu và truyền tải thông tin trong nền kinh tế số.

Tăng cường hợp tác nội khối trong lĩnh vực TT&TT

Bước qua năm thứ 14, AMRI đã xây dựng thành công nhiều tiền đề quan trọng, hướng tới xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng kĩ thuật số mạnh mẽ và dễ tiếp cận. Trong những cuộc họp gần đây nhất, ASEAN đã thảo luận và đưa ra định hướng chuyển đổi sang mô hình phát sóng truyền hình sử dụng tiến hiệu số tới năm 2020. Động thái này sẽ giải phóng các dải tần, tạo điều kiện cải thiện năng lực của các mạng viễn thông hiện có, cũng như dành tài nguyên đầu tư cho các công nghệ tiên tiến hơn (như 5G), từ đó tạo điều kiện phát triển cho những sản phẩm và dịch vụ hết sức mới mẻ, đầy tính sáng tạo.

Trong năm 2017, Việt Nam cũng đã ngừng phát sóng tín hiệu tương tự (analog) tại thêm 15 tỉnh thành, trong khi tới đầu năm 2018, Malaysia đã số hóa việc phủ sóng truyền hình trên khoảng 85% lãnh thổ. Tại Singapore, chính phủ cũng đưa ra mốc ngắt hoàn toàn loại tín hiệu cũ kĩ này kể từ ngày 31/12/2018 tới, đồng thời tích cực hỗ trợ khoảng 400.000 hộ gia đình chuyển sang sử dụng TV kĩ thuật số đời mới.