Đại diện giấu tên của công ty Metinvest cho biết, trước khi xung đột Nga – Ukraine bùng nổ, Metinvest là tập đoàn sản xuất thép lớn nhất ở Ukraine, nhưng không liên quan đến hoạt động sản xuất vũ khí. Ngay cả hiện tại, những vũ khí mồi nhử do công ty sản xuất cũng không được trang bị hỏa lực, hay có mức giá đắt đỏ.

Theo đại diện công ty, vũ khí giả phục vụ 2 mục đích: Thứ nhất là cứu mạng binh sĩ Ukraine, và thứ 2 là lừa quân đội Nga dùng máy bay không người lái (UAV) cảm tử, đạn pháo, và tên lửa đắt tiền để tấn công. 

Nhằm tăng tính hữu dụng của các loại vũ khí giả, ngoài sử dụng ván ép, Metinvest còn phải bổ sung thêm kim loại trong quá trình chế tạo nhằm đánh lừa các radar và UAV tầm nhiệt của Nga.

“Xung đột là rất tốn kém, và chúng tôi phải khiến Nga chi nhiều hơn thông qua sử dụng UAV và tên lửa để tiêu diệt vũ khí mồi nhử của chúng tôi. UAV và tên lửa có giá rất đắt. Các mô hình của chúng tôi rẻ hơn rất nhiều”, phát ngôn viên của Metinvest cho hay. 

Ví dụ, một lựu pháo M777 155mm hàng thật có giá vài triệu USD. Nhưng phiên bản của Metinvest lại chưa tới 1.000 USD, và nó được làm từ những ống cống cũ. 

“Sau mỗi cuộc tấn công, quân đội Ukraine đưa cho chúng tôi những mảnh vỡ chiến lợi phẩm. Chúng tôi thu thập lại. Nếu mồi nhử của chúng tôi bị phá hủy, điều đó có nghĩa chúng tôi đã không làm việc vô ích”, phát ngôn viên của Metinvest nói thêm. 

Cũng theo ông này, ban đầu vũ khí giả khá thô sơ. Khi xung đột bùng nổ, các bản sao nhìn trông chân thật hơn đã được đưa ra tiền tuyến. Và khi phương Tây viện trợ càng nhiều loại vũ khí hiện đại cho Ukraine, các mồi nhử của Metinvest cũng trở nên tinh vi hơn. 

Hiệu quả của các loại vũ khí giả được tính bằng thời gian thiết bị trụ lại ở vùng xung đột. Nếu như bản sao mãi không bị tiêu diệt, các nhà thiết kế của Metinvest sẽ buộc phải nghiên cứu lại bản vẽ. 

“Chúng tôi không đếm số lượng vũ khí giả được sản xuất, thay vào đó chúng tôi đếm số lượng bị tiêu diệt. Đây là mục đích chính của công ty. Vũ khí giả bị tiêu diệt càng nhanh, thì càng tốt cho Ukraine”, đại diện của Metinvest giải thích. 

Cũng theo ông, hàng trăm vũ khí mồi nhử của công ty Metinvest đã bị quân đội Nga phá hủy. Công ty đang cố gắng đáp ứng đủ số lượng vũ khí giả theo yêu cầu từ phía quân đội Ukraine. 

Video đặc nhiệm Ukraine thu giữ radar Nga khi đổ bộ lên giàn khoan gần Crưm

Năm 2017, cuộc tấn công ransomware có tên WannaCry đã xâm nhập và chiếm quyền kiểm soát trên hơn 1.900 thiết bị tại Việt Nam và buộc các hãng phải trả hàng nghìn USD để khôi phục cơ sở dữ liệu. Năm 2019, Việt Nam có tỷ lệ gặp phải ransomware cao nhất ở châu Á - Thái Bình Dương.

Theo ông Sơn, để hạn chế hậu quả của ransomware, giải pháp “phòng bệnh hơn chữa bệnh” trở nên hữu dụng hơn bao giờ hết.

Bước đầu tiên mà các tổ chức và doanh nghiệp Việt Nam nên thực hiện là củng cố vững chắc cơ sở hạ tầng an ninh của mình bằng một giải pháp bảo mật điểm cuối mạnh mẽ, đáng tin cậy.

Các giải pháp an ninh mạng thường được cài đặt trên các thiết bị điểm cuối giúp phát hiện và ngăn chặn phần mềm độc hại lây nhiễm vào thiết bị ngay từ đầu. Các chức năng phòng ngừa khác chẳng hạn như việc nâng cấp bảo mật cho từng thiết bị và cảnh báo cho người dùng trước các trang web hoặc thư mục độc hại.

Bên cạnh đó, bảo mật email cũng cần được các công ty ưu tiên vì các hình thức giả mạo qua email cũng là một trong những phương thức tấn công phổ biến và có xu hướng gia tăng - Việt Nam đã ghi nhận 547 lần lừa đảo chỉ trong quý 3 năm 2021.

Trong phương thức tấn công bằng email, hacker mồi chài người dùng nhấp vào các liên kết hoặc tệp được ngụy trang trong email, khi đó ransomware sẽ được cài vào thiết bị. Vấn đề này có thể được xử lý thông qua các cổng email bảo mật và các giải pháp bảo mật email, có thể lọc thông tin liên lạc qua email để ngăn chặn các mối đe dọa tiếp cận người dùng, trong khi các giải pháp lọc web có thể ngăn người dùng tiếp tục đến các trang web độc hại.

Ngoài ra, nhiều người Việt Nam hiện đang sử dụng các thiết bị cá nhân để làm việc tại nhà. Việc này mang đến nhiều tiện lợi nhưng lại gây ra những vấn đề nghiêm trọng về an ninh mạng.

Các thiết bị cá nhân thường kém an toàn hơn nhiều so với các thiết bị công vụ vì chúng thường có các lớp bảo vệ kém hơn và/hoặc truy cập Internet qua các mạng không được bảo vệ.

Vì rủi ro bảo mật đến từ phía nhân viên thường là lớn nhất, nên các doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro bằng cách cung cấp khóa đào tạo về an ninh mạng từ các chuyên gia CNTT, cũng như đảm bảo rằng nhân viên có thể xác định đâu là mối đe dọa và tuân thủ các giao thức an ninh để tránh gây ra lỗ hổng bảo mật.

Ở tuyến phòng thủ cuối cùng, các doanh nghiệp nên sở hữu một giải pháp lưu trữ dự phòng. Khi đã đảm bảo việc lưu trữ các bản ghi, các công ty Việt Nam có thể khôi phục dữ liệu của mình nhanh hơn nhiều và hoàn toàn không phải lo lắng bởi những kẻ tấn công.

Tuy nhiên, để thực hiện công tác sao lưu một cách hiệu quả, việc này cần phải được thực hiện và kiểm tra một cách thường xuyên. Các công ty cũng cần loại bỏ suy nghĩ bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Hãy tạo nhiều bản sao lưu – có thể là offline hay lưu trữ trên các đám mây khác nhau hoặc cả hai.

Mã độc tống tiền (ransomware) là một trong những loại tấn công mạng khét tiếng nhất. Nói một cách đơn giản, mã độc tống tiền là một đoạn mã độc hại tấn công thông qua email, văn bản, cửa sổ quảng cáo hoặc các hình thức liên lạc khác mà tưởng chừng như vô hại. Điều khiến ransomware trở nên nguy hiểm là nó không chỉ dừng lại ở việc xâm nhập hoặc làm hỏng các tệp và thiết bị. Sau khi ransomware có được quyền truy cập vào một thiết bị hoặc cơ sở dữ liệu - thường thông qua hình thức giả mạo là một tệp hoặc liên kết đáng ngờ - nó khiến cho bất kỳ ai không nắm được mật khẩu khoá chính xác đều không thể truy cập được vào dữ liệu quan trọng. Tin tặc sẽ từ đó yêu cầu một khoản tiền chuộc “cắt cổ” cho mật khẩu mở khóa và việc không thanh toán trong thời hạn chúng đưa ra thường sẽ dẫn đến việc dữ liệu bị phá hủy hoặc bị tung ra ngoài một cách công khai. Điều này có thể gây ra những hậu quả thảm khốc như vi phạm nghiêm trọng quyền riêng tư của người dùng và/hoặc làm lộ bí mật thương mại.

Hải Đăng

Doanh nghiệp Việt nên chuyển đổi số thận trọng

Theo ý kiến chuyên gia, áp lực chuyển đổi số nhanh chóng có thể khiến doanh nghiệp lơ là vấn đề bảo mật, do đó quá trình này cần được tiến hành cẩn trọng.

Đầu năm 2010, khoảng 5.000 máy ly tâm của Iran tại nhà máy hạt nhân ở Natanz đã “hóa điên” trong cuộc tấn công mạng khiến Tehran trở tay không kịp. Thủ phạm được xác định là virus Stuxnet đã lợi dụng lỗ hổng an ninh chưa có bản vá - được gọi là lỗ hổng Zero-day - trong Windows để kiểm soát các máy tính điều khiển máy ly tâm phục vụ việc làm giàu Uranium.

Giới chuyên gia bảo mật đánh giá cuộc tấn công của “tên lửa mạng” Stuxnet đã kéo lùi sự phát triển chương trình hạt nhân tham vọng của Iran khoảng 2 năm. Đây cũng là một trong những vụ tấn công Zero-day lớn nhất và gây thiệt hại nặng nề nhất thế giới.

Thuật ngữ Zero-day được sử dụng để mô tả các lỗ hổng bảo mật chưa được biết đến hoặc chưa được khắc phục trong phần mềm hoặc ứng dụng. Lỗ hổng bảo mật hay điểm yếu là các khiếm khuyết mà tin tặc có thể sử dụng để khai thác tấn công vào các hệ thống, phần mềm nhằm thực hiện các hành động phi pháp, ảnh hưởng xấu đến cá nhân, doanh nghiệp.

Trong thời đại chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ hiện nay với vô vàn ứng dụng công nghệ trong đời sống, lỗ hổng bảo mật trở thành mảnh đất màu mỡ để tin tặc tấn công trục lợi, gây tổn hại cho hàng tỷ người dùng trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo một thống kê của Cybersecurity Venture, tội phạm mạng toàn cầu gây thiệt hại 6.000 tỷ USD trong năm 2021, con số này ước tính sẽ lên đến hơn 10.000 tỷ đô vào năm 2025.

Các lỗ hổng bảo mật này không chỉ ảnh hưởng đến hàng tỷ người dùng cá nhân trong các vụ lừa đảo tài chính, phát tán thông tin nhạy cảm, mà tin tặc còn có thể lợi dụng để nhắm đến các cơ quan, tổ chức lớn. Đặc biệt, các hacker sẽ lợi dụng lỗ hổng để tấn công và nhúng mã độc vào trong các phần mềm để từ đó kiểm soát mọi hệ thống của toàn bộ các khách hàng. Điển hình như vụ tấn công vào hãng phần mềm Solarwinds để từ đó kiểm soát 18.000 khách hàng của công ty này, trong đó có ít nhất 100 công ty và 9 cơ quan liên bang của Mỹ là nạn nhân.

Startup cần có chiến lược an toàn thông tin

Tại Việt Nam, theo thống kê, năm 2020, thiệt hại do virus máy tính gây ra đã đạt kỷ lục mới, vượt mốc 1 tỷ USD. Năm 2021, các lỗ hổng bảo mật càng gia tăng khi nhiều tổ chức, doanh nghiệp buộc phải mở hệ thống ra Internet để nhân viên có thể truy cập và làm việc từ xa trong bối cảnh dịch bệnh.

Theo các chuyên gia bảo mật đến từ VinCSS, công ty an ninh mạng thuộc Tập đoàn Vingroup, các startup trong điều kiện tài chính hạn hẹp thường bỏ qua việc đầu tư cho an toàn thông tin. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều startup đã phải trả giá đắt cho sự chủ quan này.

Các chuyên gia khuyến cáo, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược an toàn thông tin dài hạn theo sát đặc thù hoạt động sản xuất; cần chuẩn hoá các quy định, quy trình như quy trình phòng tránh, quy trình xử lý, điều tra sự cố và ứng phó khủng hoảng từ rủi ro mất an toàn thông tin.

Đặc biệt doanh nghiệp cũng cần đảm bảo an toàn thông tin với người dùng cuối, một trong những mắt xích chứa nhiều điểm yếu nhất, bằng cách thường xuyên triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức, trang bị kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho toàn bộ cán bộ lãnh đạo, nhân viên. Doanh nghiệp có thể tham khảo ý kiến chuyên gia hay các chương trình chuẩn đã chạy có hiệu quả để xây dựng một chương trình sát nhất với thực tiễn doanh nghiệp mình.

Song song với đó, doanh nghiệp cũng nên triển khai các đợt đánh giá an ninh mạng, các chiến dịch Red Team độc lập thông qua các công ty cung cấp dịch vụ kiểm thử an toàn thông tin chuyên nghiệp để có cái nhìn khách quan đối với khả năng phòng thủ, tình hình đáp ứng an ninh bảo mật hiện tại của đơn vị.

Ngoài ra, các chuyên gia khuyến nghị, thời điểm bắt đầu gây dựng công ty là giai đoạn tốt nhất để xây dựng văn hoá bảo mật, dù với tiềm lực tài chính nhỏ. Công ty cũng cần kiểm soát an ninh trong suốt vòng đời phát triển và triển khai sản phẩm bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn, checklist an toàn thông tin như OWASP, trang bị kiến thức ATTT cho đội ngũ phát triển, vận hành ứng dụng và kiểm soát các tiện ích được cung cấp bởi bên thứ 3.

Lê Mỹ

Việt Nam hiện có hơn 1.000 tổ chức đủ năng lực hỗ trợ startup

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, Việt Nam hiện có hơn 1.000 tổ chức có năng lực hỗ trợ startup trong đó có startup công nghệ, với 202 khu làm việc chung, 79 vườn ươm doanh nghiệp và 38 tổ chức thúc đẩy kinh doanh.