Nghệ sĩ Lê Thị Hiền làm triển lãm điêu khắc cá nhân

Ảnh: AP

Tuy nhiên, 4 tháng sau, khi Taliban tổng tấn công quốc gia Nam Á nhanh hơn và tàn nhẫn hơn nhiều so với dự kiến, những rủi ro chính trị mới đối với ông Biden dần xuất hiện. Giới chức Mỹ đang chạy đua để sơ tán những người Afghanistan từng hỗ trợ quân đội Mỹ và có thể trở thành mục tiêu trả đũa của Taliban. Họ đồng thời phải tính đến viễn cảnh gấp rút sơ tán 4.000 người Mỹ tại đại sứ quán ở thủ đô Kabul.

Theo báo New York Times, mối đe dọa về một cuộc xâm chiếm của Taliban cùng những rủi ro mới đối với các nhân viên và đồng minh của Washington tại quốc gia Nam Á có thể khiến những người Mỹ vốn ít chú ý đến Afghanistan suốt nhiều năm qua phải xét lại quan điểm của mình, đặc biệt nếu phe Cộng hòa khuếch đại thông điệp về sự thất bại của Washington.

Brian Katulis, chuyên gia nghiên cứu dư luận về chính sách đối ngoại tại Trung tâm tiến bộ Mỹ giải thích, người dân tại xứ sở cờ hoa hiện vẫn tập trung vào các vấn đề như Covid-19 hay kinh tế và không mấy quan tâm đến việc Taliban đã chiếm được những thành phố xa lạ như Kunduz. Tuy nhiên, điều đó có thể thay đổi nếu xảy ra một loạt diễn biến khủng khiếp ở Afghanistan.

Phát biểu với các phóng viên tại Nhà Trắng hôm 10/8, ông Biden khẳng định "không hối hận" về quyết định của mình, đồng thời lưu ý Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ chính phủ và các lực lượng an ninh của Afghanistan. Song, ông cũng lưu ý "họ (người Afghanistan) phải tự chiến đấu cho mình".

Các quan chức trong chính quyền Biden đã nhiều lần bày tỏ hy vọng rằng, các cuộc đàm phán giữa Taliban và Chính phủ Afghanistan có thể mang đến một giải pháp hòa bình mà không cần đến một tiểu vương quốc Taliban ở Kabul như đòi hỏi của phong trào này. Nhưng triển vọng về các cuộc thương lượng thành công đang nhanh chóng mờ nhạt dần.

Dẫu vậy, theo một số người ủng hộ rút quân, ông Biden không cần lo lắng về mặt chính trị vì quyết định của ông đang nhận được sự ủng hộ rộng rãi của lưỡng đảng, kể cả từ các nhóm cựu chiến binh đa dạng về tư tưởng chính trị.

Nhiều nghị sĩ Cộng hòa phản đối các cuộc phiêu lưu quân sự ở nước ngoài và ủng hộ việc rút quân hoàn toàn khỏi Afghanistan, điều cựu Tổng thống Donald Trump từng cam kết lần đầu tiên vào năm ngoái khi đạt thỏa thuận với Taliban. Theo thỏa thuận, nhóm này đã ngưng các cuộc tấn công lực lượng Mỹ và bắt đầu các cuộc hòa đàm với Chính phủ Afghanistan.

Quyết định của ông Trump và ông Biden đều tương đồng với dư luận trong nước. Các cuộc khảo sát ý kiến suốt nhiều năm đã chỉ ra rằng, đa số người Mỹ ủng hộ việc rút khỏi Afghanistan, trong đó phần lớn tán thành rút lui hoàn toàn hoặc duy trì lực lượng đồn trú nhỏ hơn hiện nay.

Ngoài ra, cựu Tổng thống Trump được cho ít có khả năng lên án người kế nhiệm về vấn đề này. Chính ông Trump lúc còn đương chức đã thúc ép các tướng tăng tốc rút quân khỏi Afghanistan. Hồi tháng 4 vừa qua, ông cũng tái nhắc lại quan điểm này khi công kích Hạ nghị sĩ Cộng hòa Liz Cheney "hiếu chiến, muốn ở lại Trung Đông và Afghanistan thêm 19 năm nữa".

Mike Pompeo, ngoại trưởng trong chính quyền ông Trump cũng gọi quyết định rút quân là "điều đúng đắn phải làm", dù trước đó ông từng nhiều lần chỉ trích chính quyền ông Biden yếu kém về chính sách đối ngoại.

Tuy nhiên, khi Chính phủ Afghanistan được Washington hậu thuẫn ở Kabul lâm nguy, một số chính khách Cộng hòa, chẳng hạn như Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mỹ đang gia tăng chỉ trích nhắm vào Tổng thống Biden. McConnell cáo buộc chính quyền ông Biden "thiếu kế hoạch cụ thể" và quyết định dựa vào "sự mơ tưởng".

Kate Kizer, giám đốc chính sách của nhóm chống can thiệp Win Without War bày tỏ lo ngại rằng, một số thành viên trong nhóm hoạch định chính sách ở Washington từng chứng kiến Iraq rơi vào hỗn loạn sau khi Mỹ rút quân, có thể nhanh chóng thúc ép chính phủ tái can thiệp.

Chuyên gia Katulis nói, ông có thể hình dung áp lực đòi Mỹ trở lại Afghanistan, nhiều năm sau khi cựu Tổng thống Barack Obama miễn cưỡng tái điều lực lượng trở lại Iraq vì tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bắt đầu bắt giữ và xử tử các con tin Mỹ. Chuyên gia này nhận định, viễn cảnh ấy nhiều khả năng sẽ chỉ xảy ra sau một biến cố tồi tệ. Còn hiện tại, người Mỹ quan tâm tới việc làm, thoát khỏi đại dịch và phát triển cơ sở hạ tầng hơn.

Tuấn Anh

Mỹ rút quân, Taliban thần tốc chiếm 2/3 Afghanistan

Lực lượng chính phủ Afghanistan sụp đổ nhanh hơn nhiều những gì các lãnh đạo quân đội Mỹ dự đoán cách đây vài tháng khi Tổng thống Joe Biden quyết định rút toàn bộ quân khỏi nước này.

Tuần này, một báo cáo tình báo của Mỹ bị rò rỉ cho rằng Kabul có thể bị tấn công trong vòng vài tuần nữa, và chính phủ có thể sụp đổ trong vòng 90 ngày.

Vậy làm thế nào mà Taliban lại giành chiến thắng nhanh đến như vậy?

Taliban có sức mạnh nòng cốt gồm khoảng 60.000 chiến binh. Ảnh: EPA

Theo BBC, phần lớn thời gian trong 20 năm qua, Mỹ và các đồng minh NATO đã ra sức đào tạo và trang bị cho lực lượng an ninh Afghanistan. Nhiều vị tướng của cả Mỹ và Anh đều tuyên bố đã tạo ra một quân đội Afghanistan đầy sức mạnh và năng lực.

Nhưng, những tuyên bố đó ngày nay dường như chỉ là lời sáo rỗng. 

Sức mạnh của Taliban

Về lý thuyết, chính phủ Afghanistan vẫn đang nắm giữ lợi thế với một lực lượng lớn hơn. Đội quân an ninh gồm ít nhất 300.000 người, ít nhất là trên giấy tờ. Con số này bao gồm Lục quân, Không quân và cảnh sát.

Nhưng trên thực tế, quốc gia Nam Á này đã luôn phải vật lộn để đạt được chỉ tiêu tuyển dụng.

Quân đội và cảnh sát Afghanistan có tiếng xấu về thương vong cao, đào ngũ và tham nhũng – với một số chỉ huy hàng tháng vẫn nhận lương của những binh sĩ mà trên thực tế không hề tồn tại - được gọi là "lính ma".

Trong báo cáo mới nhất trước Quốc hội Mỹ, Tổng thanh tra đặc biệt về Afghanistan (SIGAR) bày tỏ "những quan ngại nghiêm trọng về tác động ăn mòn của nạn tham nhũng ... và mức chính xác đáng ngờ của dữ liệu về sức mạnh thực tế của các lực lượng này".

Jack Watling thuộc Viện Nghiên cứu Dịch vụ Hoàng gia Anh (Royal United Services Institute) nhận định, thậm chí quân đội Afghanistan chưa bao giờ biết chắc họ thực sự có bao nhiêu quân lính.

Chưa kể, còn có rất nhiều vấn đề về giữ gìn trang thiết bị và tinh thần. Binh sĩ thường được điều đến những khu vực mà họ không hề có mối liên hệ nào về gia đình hay bộ tộc. Đó là lý do một số có thể đã quá nhanh chóng từ bỏ vị trí mà không chiến đấu chống Taliban.

Trong khi đó, ngày càng khó định lượng được sức mạnh của Taliban.

Theo Trung tâm Chống khủng bố Mỹ ở West Point, các ước tính chỉ ra rằng lực lượng này bao gồm 60.000 chiến binh nòng cốt. Cộng với các nhóm ủng hộ và các cánh quân nổi dậy khác, quân số có thể vượt quá mốc 200.000. 

Tiến sĩ Mike Martin - một cựu sĩ quan quân đội Anh nói tiếng Pashto – đã lên tiếng cảnh báo về những nguy cơ khi xác định Taliban là một nhóm đơn lẻ duy nhất. Ông mô tả "Taliban đang tiến gần hơn tới liên minh của những người nắm đặc quyền độc lập liên kết với nhau một cách lỏng lẻo và có lẽ là tạm thời".

Theo vị tiến sĩ, chính phủ Afghanistan cũng đang bị chia rẽ bởi các động cơ phe phái địa phương. Lịch sử Afghanistan cho thấy các gia đình, bộ tộc và kể cả giới chức chính phủ thường đổi phe, chủ yếu là để đảm bảo sự tồn tại của chính họ. 

Tiếp cận vũ khí 

Chính phủ Afghanistan lẽ ra phải nắm lợi thế cả về kinh phí và vũ khí. Họ đã nhận được hàng tỷ đôla để trả lương và trang bị cho binh lính - phần lớn là từ Mỹ. Trong báo cáo tháng 7/2021, SIGAR chỉ ra hơn 88 tỷ USD đã được rót cho an ninh của Afghanistan. Nhưng SIGAR đặt ra: "Vấn đề số tiền đó có được chi tiêu hợp lý hay không cuối cùng sẽ được trả lời bằng kết quả của cuộc chiến trên thực địa".

Taliban đã chiếm được một loạt tỉnh thành của Afghanistan chỉ trong thời gian ngắn. Ảnh: AP

Và, lẽ ra Không quân Afghanistan phải đảm bảo cho mình một ưu thế quan trọng trên chiến trường. Nhưng họ lại liên tục gặp khó khăn trong duy trì và vận hành 211 chiếc máy bay của mình (một vấn đề ngày càng trở nên nghiêm trọng khi Taliban cố tình nhắm mục tiêu vào các phi công). cũng không có khả năng đáp ứng các yêu cầu từ các chỉ huy trên mặt đất. Lực lượng này cũng chẳng thể đáp ứng yêu cầu từ các chỉ huy trên mặt đất.  

Vì thế mà Không lực Mỹ mới đây đã phải tham gia trên bầu trời các thành phố như Lashkar Gah, nơi đang bị Taliban tấn công. Nhưng chưa rõ Washington sẵn sàng cung cấp sự yểm trợ đó trong bao lâu.

Taliban thường dựa vào doanh thu từ buôn bán ma túy, nhưng lực lượng này còn nhận được sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Gần đây, Taliban đã chiếm được nhiều vũ khí và trang thiết bị từ lực lượng an ninh Afghanistan, một số được Mỹ cung cấp như xe quân sự Humvee, ống ngắm ban đêm, súng máy, súng cối và pháo. Ngoài công lực chết chóc của Thiết bị nổ cải tiến (IED), kiến thức địa phương và sự hiểu biết về địa hình đã mang lại lợi thế cho lực lượng này.

Hướng trọng tâm vào miền bắc và miền tây

Một số chuyên gia đã nhìn thấy bằng chứng về một kế hoạch phối hợp trong đà tiến gần đây của Taliban. 

Ben Barry – một thiếu tướng quân đội Anh và hiện là thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược – cho rằng thành tích của Taliban có thể mang tính cơ hội. Nhưng ông thừa nhận: "Nếu bạn phải viết một kế hoạch chiến dịch, tôi thấy khó nghĩ ra điều gì tốt hơn thế này". 

Vị tướng chỉ ra trọng tâm các cuộc tấn công của Taliban ở miền bắc và miền tây, chứ không phải ở các thành trì truyền thống ở miền nam, và lần lượt thâu tóm được một loạt tỉnh thành.

Taliban còn chiếm giữ các chốt kiểm tra và cửa khẩu biên giới then chốt, "nẫng" nhiều nguồn tiền hải quan khỏi chính phủ vốn đang thiếu tiền mặt. Lực lượng này còn tăng cường các vụ giết hại có chủ đích, nhằm vào các quan chức, nhà hoạt động và phóng viên.

Chậm rãi, nhưng Taliban đã xóa sổ những thành tích nhỏ mà chính phủ đã đạt được trong 20 năm qua. 

Về chiến lược của Kabul, càng khó định nghĩa hơn. 

Các cam kết giành lại những lãnh địa mà Taliban chiếm giữ dường như ngày càng trở nên vô nghĩa. 

Ông Barry nói rằng, dường như chính phủ đang có một kế hoạch để giữ các thành phố lớn hơn. Lực lượng biệt kích Afghanistan đã được triển khai để ngăn Lashkar Gah ở Helmand thất thủ.

Taliban giành lãnh địa thần tốc như thế nào?

Nhưng sẽ trụ được bao lâu? 

Lực lượng đặc nhiệm Afghanistan có quân số tương đối nhỏ, khoảng 10.000 người, và họ đã bị kéo căng hết sức.

Taliban dường như còn giành thắng lợi về mặt tuyên truyền, giúp nâng cao tinh thần trên chiến trường và tạo cảm giác đoàn kết. Trái lại, chính phủ Afghanistan đang trong tình thế nguy hiểm nhưng bị chia rẽ và liên tiếp sa thải các tướng lĩnh. 

Kết cục ra sao?

Về phía chính phủ Afghanistan, tình thế rất ảm đạm. Tuy nhiên, theo Jack Watling thuộc Viện Nghiên cứu Dịch vụ Hoàng gia Anh, "tình hình vẫn có thể được cứu vãn bằng chính trị". Ông cho rằng, nếu chính phủ có thể thu phục được các thủ lĩnh bộ lạc thì cơ hội vẫn còn đó.  

Thời điểm giao chiến mùa hè sẽ sớm kết thúc khi mùa đông Afghanistan bắt đầu – khiến việc điều động các lực lượng trên bộ trở nên khó khăn hơn. Khả năng vẫn sẽ có bế tắc vào cuối năm nay, và chính phủ sẽ cố giữ Kabul cùng các thành phố lớn hơn. Tình hình thậm chí có thể đổi chiều nếu Taliban rạn nứt.

Nhưng hiện tại, dường như các nỗ lực của Mỹ và NATO nhằm mang lại hòa bình, an ninh và bình ổn cho Afghanistan đã trở nên vô ích.  

Thanh Hảo

Điều gì đã xảy ra với lực lượng quốc phòng Afghanistan?

Có tới 10 tỉnh thành Afghanistan rơi vào tay Taliban chỉ trong một tuần, và Kabul đang lung lay.

Trước đó Diogo Dalot sớm mở tỷ số (phút thứ 7) cho đội bóng của HLV Roberto Martinez. Bàn rút ngắn xuống còn 1-2 cho Croatia cũng được thực hiện bởi cầu thủ đang chơi cho MU!

Sau khi ghi bàn, Ronaldokhông nhảy xoay người ăn mừng ‘siuuuuu’như thường lệ, thay vào đó anh đưa 2 tay ôm mặt và quỳ xuống sân. Đội trưởng tuyển Bồ Đào Nha chia sẻ:

“Điều đó có ý nghĩa rất lớn. Đó là cột mốc mà tôi đã muốn đạt được từ lâu. Tôi biết mình sẽ đạt con số này. Bởi vì khi tôi tiếp tục chơi, điều đó sẽ đến một cách tự nhiên.

“Thật xúc động với cột mốc (900 bàn thắng) này. Nó có vẻ giống như bất kỳ cột mốc nào, nhưng chỉ tôi và những người xung quanh tôi biết, phải chiến đấu trần ai thế nào mỗi ngày, để có thể lực và tinh thần tốt, để đạt được nó. Đó là một cột mốc độc đáo trong sự nghiệp của tôi”.

Với 900 bàn thắng có được, Ronaldo hơn người xếp nhì Messi (842 bàn) là 58 bàn, trong khi huyền thoại bóng đá Brazil, Pele đứng thứ 3 trong danh sách, với 765 bàn.

Ronaldo cũng là cầu thủ nam đầu tiên phá vỡ cột mốc 800 bàn thắng. Anh làm được điều này vào cuối 2021, giai đoạn trở lại MU lần thứ 2.

Trong phát biểu gần đây, Ronaldo cho biết nhắm đến mục tiêu tiếp theo sau khi cán mốc 900 – 1.000 bàn thắng. Nếu duy trì được phong độ như hiện tại (đang chơi cho Al Nassr), ước tính siêu sao người Bồ có thể làm được điều đó trong vòng 2 năm, lúc 41 tuổi.

Ronaldo gây bão chỉ trích thẳng Ten Hag ở MU

Sau 4 lượt trận vòng bảng AFF Cup 2020, Campuchia nằm trong số các đội tuyển có lối đá được chú ý nhất, hiện đại và sẵn sàng đề cao việc chiếm hữu bóng.

HLV người Nhật Bản, Ryu Hirose, gây dấu ấn khi tạo được sự cân bằng cho lối chơi của Campuchia dựa trên sơ đồ 4-3-3.

Campuchia có lối đá hiện đại và nổi bật về khả năng chuyền bóng

Trong hệ thống mà Ryu Hirose triển khai, Campuchia hầu như không lệ thuộc vào cá nhân nào. Họ thi đấu với những đội hình khác nhau và hàng tiền vệ luôn xáo trộn.

Trong 10 đội tuyển tham dự AFF Cup 2020, Campuchia thực hiện tổng cộng 1.581 đường chuyền. Chỉ có đội tuyển Việt Nam (1.843) và Thái Lan (1.798) đưa ra nhiều đường chuyền hơn.

Dù không cố định bộ khung, nhưng có thể thấy vai trò quan trọng của Sos Suhana ở giữa sân nếu anh có mặt trong đội hình.

Sos Suhana có thể đá tiền vệ trung tâm để thu hồi và điều tiết bóng, hoặc lệch phải ở tuyến giữa ba người. Anh có tỷ lệ phân phối bóng đạt hiệu quả ấn tượng: 94,2% đi chính xác; 92,2% đường chuyền trên nửa sân đối phương đến đúng địa chỉ.

Trong đội hình Campuchia đến Singapore, Sos Suhana cùng Kouch Sokumpheak là hai tiền vệ giàu kinh nghiệm nhất.

Rất có thể, Suhana sẽ được đá trung tâm hàng tiền vệ trong trận gặp Việt Nam, nhằm duy trì cân bằng cho cả hệ thống. Bên trái anh, Sokumpheak hiện diện để đóng vai trò phát động các pha tấn công.

Bài test quan trọng với tuyển Việt Nam

Ở lượt cuối vào tối Chủ nhật, đội tuyển Việt Nam không chỉ tìm chiếc vé bán kết mà còn có cơ hội để thực hiện những thử nghiệm.

Trong 3 trận đã qua, chiến thắng trước Malaysia là kết quả ấn tượng. Tuy vậy, 2 trận còn lại Việt Nam chưa thể hiện đúng bản lĩnh của nhà ĐKVĐ Đông Nam Á, nên nhiều chuyên gia đặt những câu hỏi khác nhau cho HLV Park Hang Seo.

Trước Campuchia, thầy Park cần xóa tan những hoài nghi và tạo hiệu ứng tinh thần tốt nhất cho đội khi vào bán kết.

Cách chơi của Campuchia thực sự là bài test hợp lý với tuyển Việt Nam.

Campuchia là cơ hội để Tiến Linh và tuyển Việt Nam thử nghiệm

Có một thực tế là Campuchia đang tấn công hiệu quả hơn Việt Nam. Họ dứt điểm chính xác 20 lần so với chỉ 11 lần của "những chiến binh sao vàng".

Campuchia đạt tỷ lệ dứt điểm trúng mục tiêu 57,10%, chuyển hóa 17,10% số cơ hội thành bàn thắng. Tỷ lệ tương tự của Việt Nam là 30,60% và 13,90%.

Khả năng đá áp sát là một điểm mạnh khác mà Campuchia đã thể hiện trong 3 trận đấu vừa qua.

Các học trò của ông Hirose thực hiện 27 lần tắc bóng thành công, tương đương 65,90%. Trong khi đó, số lần thành công của Việt Nam là 16, đạt tỷ lệ 59,30%.

Cùng với khả năng áp sát, Campuchia cũng phạm lỗi khá nhiều. Họ bị thổi phạt tổng cộng 34 lần, nhiều hơn 8 lần so với Việt Nam.

Trước một đối thủ không mạnh nhưng lối đá hiện đại, tranh chấp tay đôi tốt, tuyển Việt Nam cần một chiến thắng thuyết phục để tạo đà cho cuộc đấu loại trực tiếp bảo vệ ngôi quán quân AFF Cup.

Thiên Thanh

HLV Park Hang Seo đảm bảo Việt Nam sẽ lấy vé bán kết AFF Cup

HLV Park Hang Seo muốn các cầu thủ Việt Nam sớm quên nhanh trận hòa Indonesia để dồn toàn lực thắng Campuchia lấy vé bán kết AFF Cup.