Trong năm qua, mã độc mã hóa dữ liệu tống tiền (Ransomware) nhằm vào người dùng cá nhân đã giảm mạnh. Tuy vậy, đã có nhiều chiến dịch tấn công mã hóa dữ liệu quy mô lớn nhằm vào hệ thống các máy chủ dữ liệu, đặc biệt máy chủ kế toán của các cơ quan, doanh nghiệp.

Theo phân tích của NCS, có 2 điểm yếu lớn khiến các máy chủ dữ liệu tại Việt nam bị khai thác, tấn công: do sử dụng mật khẩu yếu cho dịch vụ truy cập từ xa và dùng mật khẩu mặc định cho tài khoản quản trị cơ sở dữ liệu. Cao điểm vào tháng 4/2022, hàng loạt máy chủ kế toán tại Việt Nam đã bị mã hóa toàn bộ dữ liệu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các cơ quan, tổ chức bị tấn công.

Để phòng chống hình thức tấn công này, các quản trị cần thiết lập mật khẩu mạnh cho tài khoản quản trị từ xa. Nếu truy cập từ xa cần sử dụng kênh truyền riêng có mã hoá (VPN). Đóng các cổng dịch vụ không cần thiết, đổi mật khẩu mặc định của các tài khoản quản trị cơ sở dữ liệu. Các cơ quan, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống sao lưu dữ liệu thường xuyên và trang bị phần mềm diệt virus để bảo vệ thường trực.

Nghiên cứu của NCS cũng chỉ ra rằng, năm 2022, đã có nhiều chiến dịch tấn công có chủ đích (APT) quy mô lớn nhắm vào các cơ sở trọng yếu tại Việt Nam. Chịu ảnh hưởng lớn nhất là các tổ chức tài chính ngân hàng, giáo dục, năng lượng và viễn thông. Đây là những nơi lưu trữ nhiều dữ liệu quan trọng, gây ảnh hưởng rộng nếu bị tấn công. 

Qua phân tích, chuyên gia NCS đã chỉ ra 3 hình thức tấn công APT phổ biến nhất trong năm 2022 gồm: tấn công qua khai thác lỗ hổng của các phần mềm ứng dụng; tấn công qua lỗ hổng của các nền tảng dịch vụ; tấn công qua lỗ hổng trong quy hoạch hạ tầng CNTT của chủ quản.

Các chuyên gia NCS khuyến nghị, các đơn vị cần định kỳ chủ động rà soát lại toàn bộ hệ thống tối thiểu 1 lần trong năm, khắc phục các lỗ hổng hoặc phát hiện các nguy cơ an ninh mạng; dành từ 10% kinh phí đầu tư CNTT đầu tư cho an ninh mạng. 

Bên cạnh đầu tư giải pháp công nghệ, cần trang bị hệ thống giám sát và xây dựng các quy trình phản ứng lại nếu xảy ra sự cố. Đặc biệt, cần chú trọng đào tạo nhận thức an ninh mạng cho người sử dụng cũng như nâng cao kỹ năng giám sát cho đội ngũ quản trị vận hành. 

Người dùng tiếp tục bị tấn công bởi nhiều loại mã độc mới

Dự báo về an toàn thông tin mạng năm 2023, các chuyên gia NCS cho rằng, các cuộc tấn công  APT sẽ diễn ra nhiều hơn, đặc biệt là tấn công đánh cắp dữ liệu từ các kho dữ liệu được hình thành trong quá trình chuyển đổi số. 

Các hệ thống vận hành công nghiệp (OT) có thể là đích nhắm mới tiếp theo của những cuộc tấn công có chủ đích. Các hình thức lừa đảo qua mạng Internet và mạng viễn thông sẽ có biến tướng sau khi các cơ quan quản lý siết chặt biện pháp bảo vệ người dùng. 

Chuyên gia NCS cũng dự báo năm 2023 sẽ chứng kiến sự tăng trưởng hơn nữa của mã độc đào tiền ảo. Bên cạnh đó, người dùng cũng tiếp tục bị tấn công bởi các loại mã độc mới, đặc biệt các mã độc tấn công qua lỗ hổng phần mềm sẽ gia tăng. 

“Sử dụng mã độc để tấn công APT sẽ là một xu hướng phổ biến trong năm 2023. Mã độc mã hoá dữ liệu tống tiền sẽ gần như chuyển dịch hẳn sang tấn công vào hệ thống máy chủ, tuy vậy người sử dụng cũng không nên lơ là vì có thể vẫn xuất hiện các mã độc mã hóa tấn công trên diện rộng”, đại diện NCS phân tích.

Ban Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Long đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ công an tỉnh phối hợp Công an huyện Tam Bình khẩn trương điều tra, tổ chức khám nghiệm; đồng thời phát động người dân truy tìm các phần cơ thể còn lại. Kết quả đã tiếp tục phát hiện thêm một số bộ phận cơ thể người đang trong giai đoạn phân hủy nặng.

Thượng tá Đỗ Văn Phong, Phó Trưởng Công an huyện Tam Bình, kể, ông nhận được tin báo từ Công an xã Mỹ Thạnh Trung khi phát hiện một phần thi thể chân người trôi trên sông.

Cơ quan Cảnh sát điều tra công an huyện kết hợp Viện kiểm sát nhân dân huyện Tam Bình trưng cầu Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Vĩnh Long tiến hành khám nghiệm phần cẳng chân người để xác định giới tính nạn nhân.

Đồng thời công an huyện chỉ đạo công an các xã trên địa bàn xác minh, rà soát truy tìm tung tích nạn nhân. 

Trung tá Nguyễn Minh Tâm, Đội trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Vĩnh Long, cho biết: "Lúc phát hiện phần chân trên, tổ công tác gặp khó khăn. Thứ nhất là chỉ có một phần chân, không xác định được nạn nhân; thứ hai là phần thi thể đang phân hủy mạnh, các dấu vết đường vân đã bị bong tróc. Vì thế chúng tôi phải tiến hành ngay các biện pháp truy tìm những bộ phận cơ thể còn lại". 

Ngày 8/2, tức 29 tháng Chạp, Cơ quan điều tra tiếp tục phát hiện phần đầu người trôi trên kênh Kinh Xáng và một cánh tay người trôi trên nhánh sông Măng thuộc khu vực thị trấn Tam Bình, huyện Tam Bình, đang trong giai đoạn phân hủy. 

Thượng tá Đỗ Văn Phong nói, khuôn mặt nạn nhân đã phân hủy nhưng vẫn nhìn được đặc điểm 2 chân mày và môi có vết xăm còn mới. Cơ quan điều tra rà soát các tiệm thẩm mỹ trên địa bàn và cho người dân nhận dạng nạn nhân.

Dùng 1 cây kéo, 3 cây dao phân xác vợ

Qua truy xét, cảnh sát nhận định nạn nhân là người phụ nữ tên D., ngụ TPHCM, tạm trú ở huyện Tam Bình. Cùng thời điểm phát hiện các phần cơ thể nói trên thì không thấy người phụ nữ này xuất hiện ở địa phương.

Từ thông tin này, cảnh sát nhận định người bị hại là bà Trần Thị D. (62 tuổi), nghi can là Trương Văn Út (46 tuổi, quê Cà Mau). Út và bà D. là vợ chồng, cả hai thuê nhà ở huyện Tam Bình sinh sống. 

Khi kiểm tra nhà trọ của cặp vợ chồng, cảnh sát phát hiện trong nhà có nhiều dấu vết bị xáo trộn như từng xảy ra xô xát. Bên trong nhà nồng nặc mùi cồn và có những vết giống như máu. Từ những manh mối trên, các trinh sát nhận định nơi đây có thể là hiện trường vụ án.  

Sau khi tiến hành các biện pháp xác minh, Ban lãnh đạo đơn vị, Ban Giám đốc đã chỉ đạo nhiều mũi tiến hành truy tìm đối tượng, rà soát nhiều tỉnh, thành. Cuối cùng đơn vị nghiệp vụ phát hiện Út đang lẩn trốn ở Bến Tre và tiến hành bắt giữ vào lúc 10h20 ngày 9/2, tức 2 ngày sau khi phát hiện cẳng chân người trôi trên sông. 

Tại cơ quan điều tra, Trương Văn Út đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Lý do sát hại vợ vì ghen tuông. Giết người xong, sợ bị phát hiện, Út phân thi thể bà D. thành nhiều mảnh rồi thả xuống sông phi tang. 

Ngay khi bị bắt, Công an Vĩnh Long đã di lý đối tượng về hiện trường ở huyện Tam Bình thực nghiệm điều tra. Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh lặn tìm được dưới dòng sông sau căn nhà trọ của Út 1 cây kéo và 3 con dao, đối tượng khai dùng để phân xác nạn nhân.

Vụ án được phá nhanh sau 48 giờ phát hiện với nhiều tình tiết hiện trường vô cùng phức tạp đã thể hiện tinh thần mưu trí và sự phối hợp chặt chẽ của từng cán bộ, chiến sĩ, từng đơn vị Công an địa phương trong tỉnh Vĩnh Long và địa bàn giáp ranh.

Trung tá Nguyễn Minh Tâm, Đội trưởng, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Vĩnh Long, nhận định: "Đây là vụ án giết người có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, thủ đoạn man rợ ảnh hưởng rất lớn đến tình hình an ninh trật tự và dư luận ở địa phương.

Các tổ công tác tập trung quyết liệt bằng mọi cách phải làm rõ vụ án, do đó khi có thành quả như thế chúng tôi rất vinh dự, tự hào được về với gia đình vui Xuân cũng như giúp người dân yên tâm đón Tết".

Tại buổi giao ban báo chí thành uỷ Hà Nội cuối tháng 5, bàn về chuyện nhà vệ sinh ở các trường học, ông Nguyễn Viết Cẩn, Trưởng phòng Kế hoạch tài chính (Sở GD-ĐT) cho hay, Hà Nội hiện có 2.641 trường học và tất cả các trường đều có đủ nhà vệ sinh. Các quận, huyện và thành phố cũng đã đầu tư trong quá trình xây dựng và rất chú ý trong vấn đề các công trình nhà vệ sinh.

“Tuy nhiên, thực tế ở các trường hiện nay chúng ta thấy một buổi học có đến hàng nghìn học sinh, sau mỗi tiếng trống nghỉ tiết thì số lượng học sinh vào nhà vệ sinh rất lớn cho nên không tránh khỏi việc có mùi hôi. Đó là một thực tế khi mà số lượng học sinh rất lớn vào nhà vệ sinh cùng lúc”.

Theo ông Cẩn, việc sử dụng nhà vệ sinh đông cũng khiến các thiết bị có những xuống cấp.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng

“Vì vậy, chuyện nhà vệ sinh xảy ra những chuyện như có mùi hôi, chưa đảm bảo yêu cầu là có thực. Về vấn đề này, Sở GD-ĐT Hà Nội đã có văn bản chỉ đạo trong các cuộc họp giao ban yêu cầu các nhà trường có giải pháp.

Thứ nhất bằng chính nguồn kinh phí của nhà trường, chủ động trong việc sửa chữa nhỏ để đảm bảo về nhà vệ sinh. Thứ hai là việc phân công lao công và có thể nếu ở đâu đó thực hiện được công tác xã hội hóa, ký hợp đồng với các công ty để đảm bảo nhà vệ sinh sạch sẽ cho các cháu học sinh. Thứ ba là giáo dục nhận thức và đối với những học sinh lớn thì có thể phân công lao động để các em thêm ý thức sử dụng nhà vệ sinh… Tôi nghĩ các trường cấp THPT hoàn toàn có thể phân công được để đảm bảo việc thay phiên trực dọn”.

Theo ông Cẩn, Giám đốc Sở GD-ĐT cũng chỉ đạo một trong số các trọng tâm trong hè này là các trường tập trung vào cải tạo sửa chữa các nhà vệ sinh đảm bảo khi bước vào năm học mới sẽ khang trang hơn.

Ngày 31/5, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng đã kiểm tra công tác bảo đảm vệ sinh công cộng tại một số cơ sở giáo dục ở Hà Nội gồm Trường Tiểu học Đặng Trần Côn, Trường Mầm non Thanh Xuân Bắc, Trường THCS Thanh Xuân.

Tại buổi kiểm tra, Phó Thủ tướng nêu rõ câu chuyện nhà vệ sinh tuy nhỏ nhưng cần được quan tâm, bởi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và là biểu hiện của văn minh.

Ghi nhận Hà Nội nói chung và quận Thanh Xuân nói riêng đã có nhiều tiến bộ trong việc bảo đảm vệ sinh công cộng, tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng 3 điểm trường của quận vẫn còn tình trạng bụi bẩn trong góc khuất, kể cả trường chất lượng cao. Nhà vệ sinh của các trường đều có tình trạng còn nước đọng, có mùi hôi...

“Ở những nơi có cơ sở vật chất tốt mà vẫn còn vậy thì các nơi kém hơn sẽ như thế nào? Nhiều nơi nêu lý do vướng cơ chế nên không bảo đảm nhà vệ sinh sạch sẽ nhưng ngay cả nơi mới đầu tư, thuê cả lao công trực nhưng vẫn không sạch. Điều đó cho thấy ý thức giữ vệ sinh là rất quan trọng và thay đổi phải bắt đầu từ đây”, Phó Thủ tướng phân tích.

Nói chuyện với các giáo viên Trường THCS Thanh Xuân, Phó Thủ tướng cho rằng đổi mới giáo dục ngoài nội dung chuyên môn, quan trọng nhất là phải đưa nội dung giáo dục con người, dạy con trẻ về gìn giữ vệ sinh, yêu lao động.

Thầy cô giáo không làm mẫu trong lao động, trong giữ gìn vệ sinh trường lớp, tủ đựng đồ, nhà vệ sinh… thì học sinh không biết phải làm thế nào, giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung ra sao. Không tham gia vệ sinh, lao động sẽ dẫn đến việc học sinh không biết, không quý trọng thành quả, người lao động. Như vậy dù có đào tạo trí tuệ tốt cũng không thể đào tạo được con người toàn diện.

“Cô giáo có thể hướng dẫn, tổ chức thi đua cho học sinh để rèn luyện thói quen tự chăm lo vệ sinh cho bản thân mình, từ đó có ý thức giữ gìn vệ sinh ở trường lớp, ở nhà, ra đường thấy rác là nhặt. Bên cạnh đó, cần có sự trao đổi, phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh về dạy các cháu biết giữ vệ sinh. Nếu làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, chắc chắc nhiều phụ huynh sẽ đồng ý, thậm chí đóng góp xây dựng, trang bị nhà vệ sinh, tham gia dọn vệ sinh trong trường”, Phó Thủ tướng gợi mở.

Hải Nguyên

Hà Nội thay mới nhà vệ sinh, trồng 28.000 cây xanh trong trường

Năm học 2016-2017 các trường học trên địa bàn Hà Nội sẽ được đầu tư hệ thống nhà vệ sinh mới để giải quyết bài toán “học sinh không dám đi vệ sinh”.

“Thi cử, bệnh thành tích, bạo lực học đường là những vấn đề đang làm mất niềm tin vào ngành giáo dục và áp lực đối với các nhà giáo”.

TS Lâm cho rằng không ít giáo viên  hiện nay dù hết sức nghiêm túc nhưng không có động lực, không có năng lực để tự thay đổi mình.

Là những “thợ dạy” lý thuyết để phục vụ thi cử, thêm vào quán tính nghề nghiệp, những điều này làm cản trở đổi mới.

TS Nguyễn Tùng Lâm

Theo ông Lâm, cần phải có các biện pháp tác động vào nội lực của các nhà giáo, chứ hiện nay vẫn ở tình trạng trông chờ “trên bảo gì, dưới nghe nấy”. Nhưng tự thân nhà giáo không thể làm được mà phải có một cộng đồng cùng thay đổi.

Bà Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội) nói rằng bản thân người lãnh đạo cũng phải thay đổi, nếu không thì không thể thay đổi được giáo viên của mình.

“Không thể kêu gọi việc giáo dục, đào tạo ra những học sinh toàn cầu mà các giáo viên không có động lực và năng lực để trở thành giáo viên toàn cầu”, bà Hiền nói.

Ông Chử Xuân Dũng, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội. Ảnh: Thanh Hùng.

Ông Chử Xuân Dũng, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội bày tỏ: "Khác với ngành nghề khác, xã hội luôn mong muốn các thầy cô giáo phải là người chuẩn mực".

Các thầy cô lên lớp dạy học sinh bằng niềm tin của xã hội, bằng nhân cách cá nhân bên cạnh chuyên môn sư phạm.

"Tôi mong xã hội nhìn nhận một cách công bằng, chia sẻ, hỗ trợ với các nhà trường và các thầy cô để xây dựng hình ảnh các thầy cô đúng nghĩa. Nếu không tạo được niềm tin của xã hội, của học sinh, phụ huynh với nhà trường, giáo viên thì chắc chắn hiệu quả giáo dục không đạt được như mong muốn”, ông Dũng nói.

Ông Dũng cũng nhấn mạnh đến vai trò của hiệu trưởng; đồng thời cảnh báo sự chủ quan của các nhà trường và của các hiệu trưởng:

“Sau một thời gian làm việc, ở các trường công lập có việc các hiệu trưởng sao nhãng. Quen việc và vận hành trơn tru, nhưng trong giáo dục, với sự phát triển của xã hội hiện nay, nếu vận hàng năm sau như năm trước, không có gì thay đổi thì đang tụt hậu so với yêu cầu chung”.

Trong khi đó, thực tế đối với trường công lập, sự thay đổi của giáo viên cũng như cấp quản lý thường rất chậm.

Nhìn nhận bản  thân giáo viên dễ mang tính bảo thủ, chậm thay đổi do tính chất nghề nghiệp. Chính vì vậy mà những khóa đào tạo bồi dưỡng hàng năm cho giáo viên, Sớ GD-ĐT Hà Nội luôn chú trọng đến việc này; nhằm hâm nóng động lực, trang bị những kỹ năng mới.

Thanh Hùng

Các nước có nền giáo dục hàng đầu thế giới vẫn liên tục đổi mới

Đó là chia sẻ của TS. Tshering Lama (lãnh đạo trẻ toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế thế giới) tại hội thảo trường học chất lượng cao trong thời đại 4.0 – Nhận định, thách thức và giải pháp do ĐH Anh quốc Việt Nam tổ chức.