Nhận định, soi kèo Bournemouth vs Wolves, 22h00 ngày 1/3: Đả bại Bầy sói

Liệu trong Tiếng Việt các từ này mang nghĩa giống nhau không? 

Thực tế có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến việc đọc “chính”thành “chánh”, đọc “được”thành “đặng”và những hiện tượng tương tự.

Trước hết xin nói về “chính”và “chánh”. Đây vốn là hai cách phiên âm của chữ Hán 正 mà âm thông dụng hơn là “chính”. Tuy nhiên nói “chánh” là âm địa phương thì cũng không đúng vì nó cũng xuất hiện trong các từ toàn dân, chẳng hạn như “ chánh án”, “chánh tổng”, “chánh sứ”...

Thực tế ngay cả trong Tiếng Trung một từ cũng có nhiều cách đọc khác nhau, tuỳ theo phiên âm của mỗi địa phương. Điều này hẳn do tiếng Trung được lan truyền trên một vùng lãnh thổ rộng lớn, tạo ra sự tam sao thất bản.

Chẳng hạn trong tiếng Quảng Đông, chữ 正 có hai cách đọc là “zeng” và “zing”. Vì vậy tuỳ theo người Việt tiếp thu lối phát âm của nơi nào mà sẽ có cách phiên âm tương ứng. Việc tồn tại song song hai từ “chính”, “chánh” hẳn là do dó mà ra.

Còn về “được”và “đặng”thì bản thân chữ “được” là phiên âm của chữ “đắc”（得) trong Tiếng Trung (theo học giả An Chi). Chữ này trong âm Quan Thoại đọc là “de” rất gần với với “được”, còn trong âm Quảng Đông đọc là “dak” rất gần với “đắc”.

Tuy nhiên, tôi không cho rằng “đặng” là biến âm từ “đắc” mà ra vì nếu thế hẳn “đặng” phải được dùng ở cả các tỉnh phía Bắc nhưng chúng ta lại thấy từ này chủ yếu trong phương ngữ miền Nam. Vậy rất có thể “đặng” là cách nói trại đi của “được” do kiếng huý một vị quan nào đó.

Tục kiêng huý rồi nói trại đi rất phổ biến trong Nam Bộ vào khoảng thế kỷ 17–19, chẳng hạn “hoàng” thành “huỳnh” (do kiêng tên chúa Nguyễn Hoàng), “chu” thành “châu” (do kiêng tên chúa Nguyễn Phúc Chu), “thì” thành “thời” (do kiêng huý vua Tự Đức)… Về “được” thành “đặng” thì chưa có tư liệu, hẳn vì đây chỉ là tục kiêng huý một chức quan nhỏ mà thôi.

Nói tóm lại có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng biến âm trên, nhưng nhìn chung có hai nguyên nhân chính là do các cách phiên âm khác nhau của cùng một chữ gốc Hán và do kiêng huý. Tuỳ theo phạm vi phổ biến mà các biến âm này được xếp vào từ địa phương hay toàn dân.

Trọng Nghĩa - Tiếng Việt giàu đẹp

Từ ghép hiếm gặp - 'Miên viễn' có nghĩa là gì?

Có thể thấy đây là một từ do người Việt sáng tạo ra bằng cách ghép các yếu tố Hán Việt. Tuy nhiên, từ này đang dần dần biến mất khỏi cuộc sống.

Người bị hại có quyền kiện ra Tòa án yêu cầu kẻ sàm sỡ bồi thường thiệt hại cho mình. Nếu không may bị kẻ xấu sàm sỡ thì nên báo công an kịp thời để ngăn chặn và có biện pháp xử lý.

Việc xử phạt hành chính mới chỉ là quan hệ giữa người vi phạm với cơ quan Nhà nước, người bị hại hoàn toàn có quyền yêu cầu kẻ có hành vi sàm sỡ bồi thường thiệt hại cho mình. 

Người bị hại có quyền kiện ra Tòa án yêu cầu kẻ sàm sỡ bồi thường thiệt hại cho mình (Ảnh có tính chất minh họa)

Theo khoản 1 Điều 584 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác”.

 Điều 592 Bộ luật dân sự 2015 có quy định như sau: Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm: Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; Thiệt hại khác do luật quy định.

Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định (hiện nay, mức tối đa là 14,9 triệu đồng).

PV

Martin Wong, Trưởng bộ phận tư vấn và nghiên cứu thị trường Trung Quốc của Knight Frank, cho biết cần thêm thời gian để thúc đẩy sức mua. Người mua nhà hiện nay đang thiếu niềm tin. 

“Giá nhà tại Hong Kong có thể giảm từ 5% đến 6% trong năm nay và giảm thêm từ 3% đến 5% trong nửa đầu năm 2024. Nửa cuối năm sau, dự kiến giá nhà sẽ không có nhiều biến động”, Martin Wong nói.

Ngân hàng đầu tư UBS dự báo giá nhà Hong Kong trong năm 2024 có thể giảm thêm 10% do chi phí vay đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2007. Những tác động tích cực của việc giảm lãi suất sẽ trở nên rõ ràng hơn vào thời điểm cuối năm sau. 

Theo tờ South China Morning Post, trong tháng 10, Hong Kong có 1.917 giao dịch nhà ở. Đây là mức giao dịch hàng tháng thấp nhất tính từ đầu năm đến nay. 

Công ty an ninh hàng hải Ambrey của Anh cùng ngày đã xác nhận việc tàu chở hàng Lycavitos bị tấn công bởi “một ‘đạn nổ’ tại nơi nằm cách thành phố cảng Aden khoảng 100 hải lý về phía đông”, nhưng thủy thủ đoàn đều an toàn và thiệt hại gây ra bởi các mảnh đạn đều được kiểm soát.

Truyền thông Anh nhận định, các cuộc tấn công do Houthi thực hiện nhằm tàu chở hàng đi qua Biển Đỏ trong những tháng qua đã gây tác động tiêu cực cho các tuyến hải trình tại đây, đồng thời khiến chi phí vận chuyển hàng hóa bằng tàu container kể từ tháng 11 năm ngoái tới nay đã tăng lên mức 300%.

Israel đột kích bệnh viện lớn nhất Gaza 

Trang web của Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) dẫn lời phát ngôn viên Daniel Hagari đêm 15/2 nói rằng, lực lượng này đã thực hiện việc đột kích vào bệnh viện Al Nasser tại Dải Gaza để đưa thi thể các con tin Israel, bị Phong trào Hamas bắt giữ, trở về.

“Chúng tôi có nhiều nguồn tin đáng tin cậy cho biết Hamas đã giữ các con tin Israel bên trong bệnh viện Al Nasser tại thành phố Khan Younis, và nơi đó có thể đang lưu giữ thi thể của các con tin Israel. Do vậy, IDF đã thực hiện một chiến dịch ‘mang tính chính xác và hạn chế’ tại bệnh viện Al Nasser”, ông Hagari cho hay.

“Trong quá trình thực hiện vụ đột kích, chúng tôi đã cử nhiều bác sĩ và binh lính nói được tiếng Ảrập tới bệnh viện Al Nasser để gặp gỡ và trao đổi thông tin với nhân viên y tế và bệnh nhân tại đó. Thông điệp của chúng tôi rất rõ ràng, đó là IDF không làm hại dân thường vô tội. Chúng tôi tìm kiếm các con tin và đưa họ trở về”, ông Hagari nói thêm.

Video: IDF 

Phong trào Hamas sau đó đã lên tiếng bác bỏ việc lực lượng này sử dụng bệnh viện Al Nasser làm nơi giam giữ các con tin Israel. 

“Chúng tôi đã nhiều lần tuyên bố về chính sách đấu tranh của Palestine trong việc tránh bất kỳ hoạt động quân sự nào tại các cơ sở dân sự hay y tế. Chúng tôi đã yêu cầu Liên Hợp Quốc và các tổ chức có liên quan cho triển khai nhiều ủy ban quốc tế tới các bệnh viện. Nhưng yêu cầu của chúng tôi luôn bị phớt lờ”, thông cáo từ Hamas viết.

Lingard được Atletico và Roma để mắt đến

Jesse Lingard chưa xé lưới tại Ngoại hạng Anh kể từ tháng 12/2018. Gây thất vọng lớn, cầu thủ 27 tuổi chỉ được đá chính 6 trận ở Premier League từ tháng 8 năm ngoái.

Trong bối cảnh MU đang thiếu một số 10 thực thụ, Solskjaer từng đặt rất nhiều kỳ vọng vào "gà nhà" Jesse Lingard.

Nhưng càng chơi, Lingard càng mất đi sự tự tin và trở thành tâm điểm chế giễu của người hâm mộ trên các trang mạng xã hội.

Nguồn tin từ ESPN cho hay, MU đã thảo luận bước đầu với đại diện của Lingard về chuyện ký hợp đồng mới. Tuy nhiên, cá nhân Lingard để ngỏ cánh cửa ra đi tìm thử thách mới.

Bản thân Lingard tỏ ra khá buồn vì liên tục bị các CĐV công kích trên mạng. Anh đã nghĩ đến chuyện chuyển ra nước ngoài chơi bóng có thể là giải pháp tốt cho tương lai.

Hiện cả Atletico Madrid và Roma đều quan tâm đến cựu tuyển thủ Anh và tiếp cận đại diện Lingard là siêu cò Mino Raiola.

Giao kèo hiện tại giữa Lingard và MU còn thời hạn đến hè 2021. Quỷ đỏ có thể tự động kích hoạt điều khoản gia hạn thêm 12 tháng nếu thấy cần thiết.

* An Nhi

Lịch thi đấu của U23 Việt Nam ở VCK U23 châu Á