Mỹ cũng gây sức ép lên các nước đồng minh dựa vào việc thống trị nhiều lĩnh vực trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. ASML – nhà cung ứng thiết bị chip hàng đầu thế giới – là công ty Hà Lan nhưng mua không ít linh kiện Mỹ.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp chip cũng rất khó “đoạn tuyệt” với Trung Quốc vì doanh thu lớn. Theo các chuyên gia, sức mạnh thị trường giúp cho Bắc Kinh có cơ hội để xoay chuyển tình thế. Với ASML, đại lục là thị trường lớn thứ ba năm ngoái, chiếm 13,9% doanh số ròng. Các nhà sản xuất chip của Nhật Bản như Tokyo Electron, Nikon và Canon đều phụ thuộc vào thị trường này. Trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2022, Tokyo Electron thu về 566,2 tỷ yen (4,3 tỷ USD) từ Trung Quốc. Đây là thị trường lớn nhất của họ, chiếm 28% tổng doanh thu. Đất nước tỷ dân cũng là thị trường lớn nhất của Nikon, chiếm 28% doanh số.

Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu thiết bị sản xuất chip của Nhật Bản sang Trung Quốc tăng 32% lên 11,9 tỷ USD, chiếm 38,8% tổng kim ngạch, theo dữ liệu của Comtrade Liên Hợp Quốc.

Bất chấp các lệnh cấm vận, những công ty bị ảnh hưởng vẫn tìm cách tiếp tục làm ăn với Trung Quốc, theo Manabu Takamisawa, Giám đốc Hiệp hội kinh tế Trung – Nhật. Với các doanh nghiệp Nhật Bản, một giải pháp là mở nhà máy tại địa phương để tăng doanh số bán hàng cho đại lục, giảm thiểu tác động từ các lệnh cấm. Theo Caixin, một số công ty Nhật Bản đã bắt đầu chia tách các nhóm để phục vụ thị trường Trung Quốc và quốc tế độc lập với nhau.

Caixin cho rằng, kế hoạch hạn chế xuất khẩu của Nhật Bản và Hà Lan đều gặp bất đồng nội bộ. Chẳng hạn, cuối năm ngoái, Bộ trưởng Thương mại quốc tế Hà Lan Liesje Schreinemacher nói trước các nhà lập pháp về việc quốc gia sẽ tự quyết định liên quan đến xuất khẩu sản phẩm ASML sang Trung Quốc. Ngày 25/1, CEO ASML Peter Wennink cảnh báo các biện pháp cấm vận Trung Quốc cuối cùng sẽ thúc đẩy Bắc Kinh phát triển thành công công nghệ sản xuất chip riêng.

Dù vậy, ngành bán dẫn Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng không nhỏ từ các lệnh cấm. Năm 2018, ASML đã bị cấm bán thiết bị in thạch bản cực tím (EUV) cao cấp nhất cho Bắc Kinh. Máy in thạch bản DUV – loại kém hiện đại hơn EUV – cũng sẽ bị cấm. ASML thống trị thị trường máy in DUV và EUV, theo sau là Nikon.

Nếu không mua được máy in DUV, hy vọng tạo đột phá về công nghệ 7nm của các hãng chip Trung Quốc như SMIC, Hua Hong Semiconductor sẽ bị cản trở trong ngắn hạn. Họ phải dựa vào thiết bị trong nước nhưng đi sau nhiều thế hệ so với đối thủ. Huawei có thể sản xuất chip 14nm, trong khi TSMC của Đài Loan đã lên kế hoạch sản xuất chip 2nm.

(Theo Caixin)

Đáng chú ý, Robothon quốc tế 2023 cũng là kỳ thi đầu tiên bộ công cụ STEM Robotics “Leanbot” do đội ngũ chuyên gia, kỹ sư của Công ty cổ phần công nghệ DTT Việt Nam nghiên cứu phát triển, được Ban tổ chức chọn đưa vào hạng mục thi đấu, cùng 2 hạng mục robot vẫn sử dụng cho học sinh thi đấu trong nhiều năm qua là Lego Mindstorms EV3 và VEX IQ. 

Cuộc thi Robothon quốc tế 2023 có chủ đề “Trái đất thứ hai”, hướng tới khao khát của con người mong muốn khám phá, định cư và làm chủ không gian tại các thiên thể khác ngoài Trái đất. Tham gia cuộc thi này, các học sinh từ 8 – 15 tuổi sẽ vận dụng các kiến thức và kỹ năng STEM Robotics để lập trình, điều khiển robot hoàn thành tối ưu các nhiệm vụ theo yêu cầu được đưa ra, gồm thu thập thiên thạch từ khu khai khoáng, vận chuyển thiên thạch tới trạm nghiên cứu hành tinh, thiết lập tín hiệu truyền thông vệ tinh, kích hoạt trạm năng lượng mặt trời và chiết xuất oxy.

Trao đổi với VietNamNet, bà Bạch Tố Trinh, Phó Tổng giám đốc Eduspec, thành viên Ban tổ chức Robothon quốc tế 2023 nhận định, rất khó có thể dự đoán trước kết quả thi của các thí sinh Việt Nam và các nước trong hạng mục Leanbot.

Bởi lẽ, nếu như thí sinh Việt Nam có lợi thế tiếp cận với Leanbot và luyện thi sớm hơn các học sinh trong khu vực, nhưng chỉ có thể học từ 1-2 buổi mỗi tuần; học sinh các nước lại có lợi thế đã được học STEM robotics từ lớp 1, lớp 2 và luyện thi trong mấy tuần cấp tốc với cường độ cao 5 buổi/1 tuần.