Ba phương pháp đơn giản đẩy lùi căn bệnh ám ảnh dân văn phòng

Chị gái tôi 40 tuổi, làm ở bộ phận tổng hợp của công ty may mặc, thường xuyên sử dụng máy tính. Nhiều năm nay chị liên tục tê bì vùng gan bàn tay, gần đây giảm cảm giác cầm nắm, thường xuyên làm rơi đồ, gia đình tôi rất lo lắng. Chị tôi đi khám bác sĩ bảo bị hội chứng ống cổ tay nhưng nhiều lần chị đi tiêm vùng cổ tay vẫn không đỡ. Tôi muốn hỏi về bệnh lý này và phương pháp điều trị hiệu quả? (Hồng Phương, Hải Phòng).

Thạc sĩ Phan Tiến Hùng, Phó Trưởng Khoa Phẫu thuật Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp (Hải Phòng), giải thích:

Hội chứng ống cổ tay là bệnh lý vùng bàn tay, dễ gặp ở những người thường xuyên làm việc tư thế cổ tay gập, dùng nhiều động tác lắc cổ tay, hoặc làm các nghề đòi hỏi phải cử động tay liên tục, sử dụng máy có rung chuyển khi vận hành, hay sử dụng máy tính.

Khi đó, họ thường xuyên phải dùng một số cơ bắp nhỏ ở bàn tay liên tục, duy trì tư thế tì đè cổ tay một thời gian dài, thường gặp ở người làm việc máy tính, bán hàng, nội trợ, lái xe…

Bệnh này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, phụ nữ mắc nhiều hơn nam giới gấp 3-4 lần.  

Đa số người bệnh đều nhận biết được các biểu hiện của hội chứng ống cổ tay khi làm một số việc thông thường trong đời sống hằng ngày. Triệu chứng thường gặp như: tê bì, nóng rát hoặc đau các ngón tay; thay đổi cảm giác nhiệt hoặc xúc giác ở bàn tay, sức cầm nắm giảm, bị run tay, dễ làm rơi đồ vật,…

Nếu không được điều trị, các triệu chứng sẽ tiến triển thành cơn đau cấp tính hoặc đau kéo dài, đôi khi nghiêm trọng đến mức người bệnh không thể làm được những việc đơn giản vì chức năng bàn tay đã bị tổn thương nghiêm trọng.

Hội chứng ống cổ tay tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng về lâu dài có thể dẫn đến tàn tật do tổn thương thần kinh, mạch máu và teo cơ mô cái. Phẫu thuật là giải pháp điều trị tối ưu sau khi điều trị nội khoa không hiệu quả để tránh tình trạng không phục hồi hay tổn thương thêm của dây thần kinh giữa.

Có nhiều cách phẫu thuật hội chứng ống cổ tay cắt dây chằng vòng để giải phóng chèn ép thần kinh giữa. Với phẫu thuật kinh điển, đường phẫu thuật dài 3-4cm, dù giải phóng được thần kinh giữa nhưng vận động cổ tay sau này ít nhiều bị ảnh hưởng do vết mổ dài, sẹo co kéo.

Phẫu thuật hội chứng ống cổ tay ít xâm lấn dưới hướng dẫn siêu âm giống phương pháp phẫu thuật nội soi cũng cho hiệu quả điều trị tương đương nhưng chi phí bớt tốn kém, giảm một nửa so với nội soi, thời gian mổ ngắn. Sau phẫu thuật, các triệu chứng chèn ép thần kinh giữa cải thiện nhanh chóng, hậu phẫu ngắn (ra viện sau 1 ngày) và thẩm mỹ (vết mổ 0,5cm) là những ưu điểm vượt trội của phương pháp này.

Ba phương pháp đơn giản đẩy lùi căn bệnh ám ảnh dân văn phòng

Tiến sĩ Allison Brager, nhà sinh học thần kinh có chuyên môn về giấc ngủ và nhịp sinh học, cho biết thêm bạn phải đi ngủ trước nửa đêm. Thói quen đó tối ưu hóa thời gian dành cho giấc ngủ. 

Trong khi đó, Tiến sĩ Singh khuyên bạn nên coi trọng mối quan hệ giữa thời gian đi ngủ và thức dậy. Bạn nên làm như sau:

- Giữ giờ đi ngủ và thức dậy ổn định

- Tiếp xúc với ánh sáng, lý tưởng nhất là ánh sáng mặt trời vào buổi sáng

- Tránh dùng nhiều caffeine trong ngày, đặc biệt là sau 14h

- Tránh ăn nhiều, uống rượu và tập thể dục gần giờ đi ngủ

- Tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh vào buổi tối. 

“Giấc ngủ chất lượng là nền tảng để xây dựng sức khỏetối ưu. Ngay cả khi chế độ dinh dưỡng và tập thể dục ở mức tốt nhất, nhưng nếu không ngủ đủ giấc thì lợi ích sẽ giảm đi đáng kể. Giấc ngủ rất quan trọng đối với quá trình trao đổi chất, hệ miễn dịch, phục hồi cơ bắp, chức năng não và sức khỏe tinh thần. Giấc ngủ tối ưu còn kéo dài tuổi thọ”, Tiến sĩ Singh nói. 

Tuy nhiên, nếu thời gian ngủ không đạt mức khuyến nghị, bạn không cần quá lo lắng vì chất lượng quan trọng hơn số lượng. 

Chuyên gia giấc ngủ người Mỹ Nancy H. Rothstein cho biết: “Đêm ngon giấc rất quan trọng để có một ngày làm việc tích cực, hiệu quả. Vì vậy, tôi hiểu tại sao nhiều người đang tìm kiếm những bí quyết để có được giấc ngủ ngon. Nhưng những quy tắc cứng nhắc như "câu lạc bộ 5h sáng" hoặc đặt ra thời hạn bắt buộc là ngủ 8 tiếng/ngày có thể gây hại nhiều hơn là có lợi, khiến mọi người cảm thấy như thể họ đang thất bại hoặc tụt lại phía sau”. 

Chuyên gia Rothstein bổ sung: “Tính nhất quán là chìa khóa cho cả thời gian đi ngủ và thức dậy. Nhịp sinh học của chúng ta hoạt động tốt nhất với sự nhất quán, sẽ tối ưu hóa sức khỏe”.

Thói quen giúp cụ ông 96 tuổi sống khỏe, chạy nhanh

Tất cả chúng ta đều biết tầm quan trọng của giấc ngủ, nhưng ngủ bao nhiêu là đủ và khi nào nên ngủ? Khi muốn ngủ 7-9 giờ theo khuyến nghị của các chuyên gia, mọi người thường xác định giờ đi ngủ dựa trên thời gian cần thức dậy.

Nhưng chúng ta nên cố gắng đi ngủ trong vòng 2 đến 3 giờ sau khi mặt trời lặn “vì phù hợp với quá trình giải phóng melatonin tự nhiên của cơ thể”, Tiến sĩ Abhinav Singh, Giám đốc y tế, Trung tâm Giấc ngủ Indiana (Mỹ) giải thích. Tiến sĩ Singh cũng là tác giả của Giấc ngủ để chữa lành: 7 bước đơn giản để ngủ ngon hơn.

Vì vậy, theo Fortune, vào mùa xuân - hè, nếu mặt trời lặn lúc 19h, bạn nên đi ngủ lúc 22h. 

Tiến sĩ Allison Brager, nhà sinh học thần kinh có chuyên môn về giấc ngủ và nhịp sinh học, cho biết thêm bạn phải đi ngủ trước nửa đêm. Thói quen đó tối ưu hóa thời gian dành cho giấc ngủ. 

Trong khi đó, Tiến sĩ Singh khuyên bạn nên coi trọng mối quan hệ giữa thời gian đi ngủ và thức dậy. Bạn nên làm như sau:

- Giữ giờ đi ngủ và thức dậy ổn định

- Tiếp xúc với ánh sáng, lý tưởng nhất là ánh sáng mặt trời vào buổi sáng

- Tránh dùng nhiều caffeine trong ngày, đặc biệt là sau 14h

- Tránh ăn nhiều, uống rượu và tập thể dục gần giờ đi ngủ

- Tránh tiếp xúc với ánh sáng mạnh vào buổi tối. 

“Giấc ngủ chất lượng là nền tảng để xây dựng sức khỏetối ưu. Ngay cả khi chế độ dinh dưỡng và tập thể dục ở mức tốt nhất, nhưng nếu không ngủ đủ giấc thì lợi ích sẽ giảm đi đáng kể. Giấc ngủ rất quan trọng đối với quá trình trao đổi chất, hệ miễn dịch, phục hồi cơ bắp, chức năng não và sức khỏe tinh thần. Giấc ngủ tối ưu còn kéo dài tuổi thọ”, Tiến sĩ Singh nói. 

Tuy nhiên, nếu thời gian ngủ không đạt mức khuyến nghị, bạn không cần quá lo lắng vì chất lượng quan trọng hơn số lượng. 

Chuyên gia giấc ngủ người Mỹ Nancy H. Rothstein cho biết: “Đêm ngon giấc rất quan trọng để có một ngày làm việc tích cực, hiệu quả. Vì vậy, tôi hiểu tại sao nhiều người đang tìm kiếm những bí quyết để có được giấc ngủ ngon. Nhưng những quy tắc cứng nhắc như "câu lạc bộ 5h sáng" hoặc đặt ra thời hạn bắt buộc là ngủ 8 tiếng/ngày có thể gây hại nhiều hơn là có lợi, khiến mọi người cảm thấy như thể họ đang thất bại hoặc tụt lại phía sau”. 

Chuyên gia Rothstein bổ sung: “Tính nhất quán là chìa khóa cho cả thời gian đi ngủ và thức dậy. Nhịp sinh học của chúng ta hoạt động tốt nhất với sự nhất quán, sẽ tối ưu hóa sức khỏe”.

Thói quen giúp cụ ông 96 tuổi sống khỏe, chạy nhanh

Nguyên nhân có thể vì tăng huyết áp hầu như không gây triệu chứng điển hình, người bệnh không uống thuốc hoặc không đủ liều, lối sống chưa phù hợp như có thói quen ăn mặn, thiếu vận động, thừa cân, béo phì... 

Nếu không được phát hiện và điều trị hiệu quả, tăng huyết áp có thể gây nhồi máu cơ tim, xuất huyết não, nhồi máu não và nhiều biến chứng khác lên tim, mắt, thận, mạch máu… 

Theo bác sĩ Hòa, hiện nay, nhiều người bệnh có thể chỉ cần dùng thuốc 1 lần/ngày. Trong cùng 1 viên thuốc có kết hợp nhiều công dụng, giúp kiểm soát huyết áp và giảm các yếu tố nguy cơ gây biến cố tim mạch, được gọi là viên thuốc phối hợp nhiều loại thuốc, liều cố định. 

Người bệnh tăng huyết áp có kèm đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh thận mạn, thừa cân - béo phì… có thể là đối tượng có nguy cơ cao bị biến cố tim mạch. Vì vậy, người bệnh cần tái khám định kỳ các chuyên khoa liên quan để bác sĩ điều chỉnh các yếu tố đồng mắc này, giúp các chỉ số sức khỏe luôn ở mức ổn định, góp phần phòng ngừa các biến cố tim mạch một cách hiệu quả. 

Ngoài ra, người bệnh cần chủ động đo huyết áp đúng cách tại nhà. Đây một phương pháp đơn giản và thuận tiện để theo dõi sức khỏe, góp phần kiểm soát huyết áp tốt hơn.

Bác sĩ Trần Hòa lưu ý người bệnh phải tuân thủ các nguyên tắc điều trị không dùng thuốc nhưng rất quan trọng. Cụ thể gồm: ăn nhạt, hạn chế tối đa lượng muối trong khẩu phần ăn, ăn hoa quả bổ sung lượng kali, giảm cân nếu thừa cân, tập luyện thể dục thường xuyên và mỗi ngày, tránh stress, giảm sử dụng đồ uống có cồn.

Để phát hiện sớm tăng huyết áp trong cộng đồng, người bình thường trên 18 tuổi cần đo huyết áp mỗi năm một lần. Đối với người đã được chẩn đoán tăng huyết áp, cần tuân thủ điều trị lâu dài theo chỉ định và chủ động đo huyết áp đúng cách. 

Dấu hiệu đau tim xuất hiện trước một tháng

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trần Hòa, Phó trưởng khoa Tim mạch can thiệp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, có khoảng 20-25% dân số thế giới và Việt Nam bị tăng huyết áp. Như vậy, cứ 4-5 người sẽ có 1 người mắc căn bệnh này. 

Mới đây, bác sĩ Hòa tiếp nhận điều trị cho anh N.N.S. (45 tuổi, Tiền Giang) bị tăng huyết áp kèm đái tháo đường. Anh S. phát hiện bệnh cách đây 2 năm và điều trị tại bệnh viện địa phương. 

Khoảng 6 tháng qua, anh thường xuyên nhức đầu, chóng mặt và khó kiểm soát huyết áp, lên cân nhiều. Vì công việc bận rộn, anh S. thường quên uống thuốc, nhất là các cữ thuốc buổi chiều. 

Để điều chỉnh huyết áp cho người bệnh, bác sĩ chỉ định anh S. uống thuốc vào buổi sáng, kết hợp thuốc mới, phối hợp nhiều tác dụng trong một viên thuốc.

Theo bác sĩ Hòa, mặc dù chẩn đoán rất đơn giản nhưng vẫn có khoảng 50% người bệnh không biết mình bị tăng huyết áp. Khoảng 50% người được chẩn đoán mắc tăng huyết áp nhưng chưa tuân thủ điều trị. 

Nguyên nhân có thể vì tăng huyết áp hầu như không gây triệu chứng điển hình, người bệnh không uống thuốc hoặc không đủ liều, lối sống chưa phù hợp như có thói quen ăn mặn, thiếu vận động, thừa cân, béo phì... 

Nếu không được phát hiện và điều trị hiệu quả, tăng huyết áp có thể gây nhồi máu cơ tim, xuất huyết não, nhồi máu não và nhiều biến chứng khác lên tim, mắt, thận, mạch máu… 

Theo bác sĩ Hòa, hiện nay, nhiều người bệnh có thể chỉ cần dùng thuốc 1 lần/ngày. Trong cùng 1 viên thuốc có kết hợp nhiều công dụng, giúp kiểm soát huyết áp và giảm các yếu tố nguy cơ gây biến cố tim mạch, được gọi là viên thuốc phối hợp nhiều loại thuốc, liều cố định. 

Người bệnh tăng huyết áp có kèm đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh thận mạn, thừa cân - béo phì… có thể là đối tượng có nguy cơ cao bị biến cố tim mạch. Vì vậy, người bệnh cần tái khám định kỳ các chuyên khoa liên quan để bác sĩ điều chỉnh các yếu tố đồng mắc này, giúp các chỉ số sức khỏe luôn ở mức ổn định, góp phần phòng ngừa các biến cố tim mạch một cách hiệu quả. 

Ngoài ra, người bệnh cần chủ động đo huyết áp đúng cách tại nhà. Đây một phương pháp đơn giản và thuận tiện để theo dõi sức khỏe, góp phần kiểm soát huyết áp tốt hơn.

Bác sĩ Trần Hòa lưu ý người bệnh phải tuân thủ các nguyên tắc điều trị không dùng thuốc nhưng rất quan trọng. Cụ thể gồm: ăn nhạt, hạn chế tối đa lượng muối trong khẩu phần ăn, ăn hoa quả bổ sung lượng kali, giảm cân nếu thừa cân, tập luyện thể dục thường xuyên và mỗi ngày, tránh stress, giảm sử dụng đồ uống có cồn.

Để phát hiện sớm tăng huyết áp trong cộng đồng, người bình thường trên 18 tuổi cần đo huyết áp mỗi năm một lần. Đối với người đã được chẩn đoán tăng huyết áp, cần tuân thủ điều trị lâu dài theo chỉ định và chủ động đo huyết áp đúng cách. 

Dấu hiệu đau tim xuất hiện trước một tháng