Làn sóng xanh 2016

Chuyện của một người bạn

Khi tốt nghiệp Khoa Toán ở một trường đại học ở Hà Nội, anh bạn tôi may mắn có được một nền tảng khá vững về Toán: Toán phổ thông và Toán cao cấp. 

Thời sinh viên, bạn tôi thường xuyên đi làm gia sư Toán ở Hà Nội vì vậy khi xin vào biên chế của ngành giáo dục khó khăn, anh vẫn tiếp tục công việc gia sư. Cứ tưởng đây là công việc tạm thời nhưng không ngờ đây lại là nghề chính của anh.

Làm gia sư là phải đến nhà học sinh, đôi khi học sinh đến nhà mình để dạy cho các em. Nếu ở trường, các em học sinh sẽ đi học do nhà trường tổ chức lớp, giáo viên chỉ việc đến dạy, nhưng đối với các gia sư chuyện khó khăn hơn nhiều.

Cụ thể, gia sư phải tự tổ chức lớp học, chọn kiến thức phù hợp để truyền đạt cho các em. Mở lớp ra, họ phải duy trì lớp học và rồi để sống được bằng nghề, gia sư phải cố gắng nhiều bởi đi học thêm hiển nhiên không có sự bắt buộc. Phải dạy thu hút lắm, các em mới đi học gia sư.

Ngoài ra, gia sư còn bị ảnh hưởng bởi việc tẩy chay học thêm, dạy thêm. Rất may, việc học gia sư là nhu cầu của rất nhiều học sinh, phụ huynh, bởi vậy gia sư vẫn có rất nhiều đất diễn.

Để là một gia sư có sức hút, trước hết, gia sư phải có chuyên môn thật tốt. Để có chuyên môn tốt, anh bạn tôi đã phải đọc rất nhiều. Đọc sách chuyên môn là điều hiển nhiên, ngoài ra, anh còn phải đọc rất nhiều loại sách khác để nâng cao hiểu biết, thấu hiểu học sinh…

Gia sư nếu không có chuyên môn tốt sẽ không thuyết phục được học sinh, phụ huynh. Bất chợt các em hỏi bài, chẳng hạn như vừa thi xong môn Toán tốt nghiệp THPT, các em hỏi câu khó nhất, nếu mình không giải được ngay, sự thán phục của học sinh dành cho gia sư sẽ không còn, gây ảnh hưởng đến sức hút của lớp học.

Ngoài ra, anh bạn tôi có thể đọc nhiều sách là bởi anh may mắn có nhiều thời gian hơn những người bạn làm trong các cơ quan, đơn vị giáo dục khi anh không phải họp hành, không phải mất thời gian để thi đua… chỉ tập trung vào chuyên môn.

Anh bảo vì đặc thù công việc nên không chỉ dạy Toán riêng THCS hay THPT, anh dạy luôn từ lớp 6 đến lớp 12. Sự liên tục kiến thức này giúp anh hệ thống và nắm vững kiến thức Toán phổ thông.

"Đặc biệt, tôi được tự chủ trong vấn đề dạy gì, dạy như thế nào theo từng đối tượng học sinh cụ thể để các em có thể lĩnh hội kiến thức một các tốt nhất nên hiệu quả của công việc giảng dạy của tôi khá cao", anh nói thêm. Điều này thể hiện qua việc có rất nhiều học sinh của anh đỗ lớp chuyên, lớp chọn, đỗ đại học với điểm môn Toán cao; cụ thể hơn là anh luôn có đông học sinh theo học.

Qua đây, mới thấy nền giáo dục hàng đầu thế giới với thương hiệu mang tên Phần Lan thật đúng đắn khi tuyển giáo viên rất gắt gao nhưng sau đó giao quyền tự chủ cho họ. 

Anh tâm sự thêm: "Tôi nghĩ nếu mình bị chi phối bởi những đầu việc như các giáo viên trong nhiều trường phổ thông hiện nay, sẽ rất khó để phát triển chuyên môn".

Anh lấy dẫn chứng với việc vài người bạn cùng khóa của anh có người giờ làm quản lý, có người làm chuyên môn (giáo viên Toán tại các trường).

"Người làm quản lý, tôi không nói nhưng những người bạn làm chuyên môn, tôi có đôi điều để nói về họ. Thời học ở trên đại học, tôi có phần thua các bạn ấy về lực học. Tuy nhiên, đến giờ này, mức thu nhập và năng lực chuyên môn của tôi lại vượt xa các bạn ấy nhiều. Không ít bài Toán họ phải hỏi tôi. Sở dĩ vậy vì họ bị chi phối bởi rất nhiều đầu việc không phục vụ chuyên môn như tôi nói ở trên", anh bạn tôi chia sẻ.

Câu nói của anh khiến tôi suy nghĩ rất nhiều.

Chuyện của tôi

Khác với anh bạn này, sau khi tốt nghiệp đại học, tôi đã chọn thi tuyển và đỗ vào công chức ngành giáo dục ở một tỉnh giáp Hà Nội, sau đó được phân công dạy Toán ở một trường THPT.

Tôi nhớ năm được phân công làm chủ nhiệm, dịp đầu năm, tôi phải thu tiền mua tăm của học sinh cho Hội chữ thập đỏ. Thu tiền mua tăm rất lắt nhắt, mãi chưa thấy đủ trong khi hạn nộp cho kế toán đã đến rồi. Giải pháp của  tôi lúc này là… không thu nữa mà bỏ tiền túi ra để nộp cho kế toán. Một vài khoản thu khác tôi cũng phải áp dụng "hạ sách" này. 

Sở dĩ tôi phải làm như vậy bởi dù là dân tự nhiên nhưng tôi lại rất thích Văn học, nghệ thuật; đặc biệt là Văn học phương Tây. Tôi thuộc nằm lòng nhiều đoạn trong những tiểu thuyết kinh điển như: Bố Già, Suối Nguồn, Bà Bôravy... thích sự trượng nghĩa, tráng ca của Bố già Vito Corleone, chàng kiến trúc sư Howard Roard, chủ nghĩa lãng mạn Gustave Flaubert… Thế mà bây giờ lại đòi tiền học sinh vài nghìn nghe nó... kỳ kỳ.

Mà người giáo viên phải thu những khoản như vậy rất mất thời gian, ngược lại nếu không thu đủ lại bị trừ điểm thi đua. Trong khi đó học sinh cứ nhìn thấy giáo viên chủ nhiệm là thấy... tiền.

Không ít em nghĩ thầy cô thu tiền cho chính mình, học sinh từ đó nhìn giáo viên với con mắt ít trân trọng hơn. Chúng tôi còn lại phải lo bao nhiêu sổ sách liên quan đến công việc chủ nhiệm. Bởi vậy, phải thừa nhận bây giờ mức thu nhập và năng lực chuyên môn của tôi lại kém anh bạn tôi.

Có dịp được nghe Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nói sẽ kiên quyết cắt giảm những việc không cần thiết để giáo viên có thể dành nhiều thời gian cho công việc chuyên môn tôi thấy mừng quá.

Tiếc rằng dù điều này Bộ trưởng đã nói từ mấy năm trước nhưng hiện trạng vẫn chưa có nhiều thay đổi, giáo viên chúng tôi vẫn phải ôm đồm rất nhiều việc. Hậu quả của việc này, nhiều người đã nói và mọi người đã thấy. 

Hiện nay, đã có những trường tư thục không còn hiện tượng này, giáo viên được tập trung làm công việc chuyên môn. Nhiệm vụ thu các khoản tiền là công việc của phòng kế toán. Mô hình này cũng được thấy ở các bệnh viện tư khi các nhân viên y tế làm đúng công việc của mình, những công việc liên quan đến tài chính sẽ có nhân viên chuyên trách. Thực tế đã cho thấy mô hình này rất hiệu quả. 

Từ câu chuyện của người bạn tôi, của chính tôi và từ thực tế, ý tưởng trên cần phải được triển khai một cách quyết liệt hơn. Điều này sẽ giúp người giáo viên được thực sự tập trung vào chuyên môn, góp phần quan trọng để nâng cao chất lượng nền giáo dục nước nhà.

Phạm Xuân Anh(Giáo viên, Bắc Ninh)

Maria Montessori sinh ngày 31/8/1870 ở Chiaravalle, Ý. Năm 1907, bà điều hành trường Casa dei Bambini. Đến năm 1925, hơn 1.000 ngôi trường Montessori được mở ở Mỹ.

Năm 1940, phong trào giáo dục Montessori phai mờ, nhưng lại được hồi sinh vào những năm 1960. Trong suốt thế chiến thứ 2, Montessori phát triển phong trào Giáo dục vì Hòa bình ở Ấn Độ và nhận 2 đề cử cho giải Nobel Hòa Bình.

Maria Montessori (1870-1952)

Tuổi thơ

Montessori sinh ra trong một gia đình trung lưu, cha mẹ có học vấn. Thời kỳ đó, nước Ý vẫn giữ những giá trị bảo thủ về vai trò của người phụ nữ. Từ khi còn nhỏ, bà luôn có xu hướng phá vỡ những giới hạn giới tính bị cấm đoán. Sau khi gia đình bà chuyển tới Rome, lúc đó bà 14 tuổi, đã tham gia các lớp học ở một học viện công nghệ dành cho nam sinh, nơi mà bà đã phát triển khả năng toán học và niềm đam mê các môn khoa học, đặc biệt là sinh học.

Trước sự phản đối của cha nhưng nhận được sự ủng hộ của mẹ, bà tốt nghiệp xuất sắc Trường Y của ĐH Rome vào năm 1896. Bà trở thành bác sĩ nữ đầu tiên ở Ý.

Nghiên cứu về giáo dục sớm

Là một bác sĩ, Montessori chọn lĩnh vực chuyên sâu là khoa nhi và khoa tâm thần học. Trong khi giảng dạy ở trường y khoa, bà được điều trị cho nhiều đứa trẻ nghèo và thuộc tầng lớp lao động – những bệnh nhân được khám bệnh miễn phí ở đó. Trong suốt thời gian này, bà quan sát thấy rằng trí thông minh bên trong hiện hữu ở những đứa trẻ thuộc mọi tầng lớp xã hội.

Năm 1900, bà trở thành giám đốc của Trường Orthophrenic dành cho những đứa trẻ khuyết tật thể chất. Ở đây, bà bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về giáo dục sớm. Bà đọc những nghiên cứu của các bác sĩ người Pháp thế kỷ 18, 19 như  Jean-Marc-Gaspard Itard, Édouard Séguin – những người đã thử nghiệm về khả năng của trẻ khuyết tật.

Ở tuổi 28, bà bắt đầu đấu tranh cho lý thuyết gây tranh cãi của mình, trong đó nói rằng việc thiếu sự ủng hộ những đứa trẻ khuyết tật về mặt thể chất và tâm thần là nguyên nhân dẫn tới sự phạm tội của chúng. Ý niệm về cải cách xã hội đã trở thành mối quan tâm trong suốt cuộc đời Maria.

Năm 1901, Montessori bắt đầu nghiên cứu về triết lý giáo dục và nhân học, giảng dạy cho các sinh viên.

Bà đưa vào môi trường của trẻ nhiều hoạt động khác nhau cùng với các chất liệu khác nhưng đều là những thứ liên quan tới trẻ. Điều mà bà nhận thấy, là những đứa trẻ được đặt trong môi trường mà các hoạt động được thiết kế để ủng hộ sự phát triển tự nhiên của chúng đã có khả năng tự học.

Thành công của Montessori với những đứa trẻ khuyết tật đã thúc đẩy mong muốn được thử nghiệm những phương pháp giảng dạy của mình đối với những đứa trẻ “bình thường”. Năm 1907, Chính phủ Ý đã trao cho bà cơ hội đó.

Bà được giao chăm sóc 60 đứa trẻ tới từ các khu ổ chuột, từ 1 đến 6 tuổi. Ngôi trường Casa dei Bambini cho phép bà tạo một môi trường học tập đã được chuẩn bị mà bà tin rằng có lợi cho việc học tập và khám phá sáng tạo của trẻ. Các giáo viên ở đây được khuyến khích đứng lại phía sau và “dõi theo trẻ”, để cho sở thích thiên bẩm của trẻ được lộ phát.

Đến năm 1909, Tiến sĩ Montessori tổ chức khóa học đầu tiên để đưa cách tiếp cận mới của mình đến với khoảng 100 học viên. Những ghi chép của bà trong giai đoạn này chính là những tư liệu để cuốn sách đầu tiên của bà được xuất bản trong cùng năm đó ở Ý. Năm 1912, cuốn sách được dịch ra ở Mỹ với cái tên “Phương pháp Montessori” (The Montessori Method), và sau đó được dịch ra 20 ngôn ngữ khác.

Sau đó là thời kỳ mà phương pháp Montessori được phổ biến rộng rãi. Các hiệp hội, chương trình đào tạo, các trường Montessori vươn ra khắp thế giới. Tiến sĩ Montessori cũng đi khắp nơi để nói chuyện và giảng dạy phương pháp của bà, nhiều nhất là ở Mỹ, sau đó là Anh và các nước châu Âu.

Di sản

Theo bà, dấu hiệu tuyệt vời nhất cho sự thành công của một giáo viên là có thể nói rằng, "bọn trẻ hoạt động như thể tôi không tồn tại"

Theo thời gian, Montessori tinh chỉnh phương pháp của bà qua những thử nghiệm và cả sai sót. Những bài viết của bà đã giúp làm lan rộng ý thức hệ của bà trên khắp châu Âu và Mỹ. Đến năm 1925, đã có hơn 1.000 ngôi trường Montessori được mở ở Mỹ.

Sau đó, do sự nổi lên của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu, các trường Montessori bị Đức Quốc xã đóng cửa. Những cuốn sách, hình vẽ đều bị đốt cháy.

Đến năm 1940, phong trào Montessori nhạt phai dần, chỉ một vài trường còn sót lại. Khi Thế chiến thứ hai bắt đầu, bà buộc phải chạy trốn sang Ấn Độ, ở đây bà đã phát triển một chương trình có tên là Giáo dục vì Hòa Bình. Chương trình này giúp bà có được 2 đề cử giải Nobel Hòa Bình.

Bà qua đời vào năm 1952, ở Noordwijk aan Zee, Hà Lan. Sự hồi sinh của các trường Montessori được thấy vào những năm 1960 dưới sự dẫn dắt của Tiến sĩ Nancy McCormick Rambusch. Ngày nay, phương pháp giáo dục của Montessori vẫn đang tiếp tục “dõi theo những đứa trẻ” trên khắp toàn cầu.

Nguyễn Thảo(dịch)

Người thầy thành lập ngôi trường đầu tiên trong lịch sử nhân loại

Ông cũng là người viết những tác phẩm triết học có ảnh hưởng lớn tới hệ tư tưởng phương Tây.

Lùi thời gian 1 năm, triển khai theo hình thức cuốn chiếu ở mỗi cấp học

Theo tờ trình, thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội, thời gian qua, Bộ GD-ĐT đã tổ chức triển khai xây dựng chương trình, SGK mới. Bộ đã ban hành quy định tiêu chuẩn, quy trình xây dựng, chỉnh sửa chương trình giáo dục phổ thông; ban hành quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình giáo dục phổ thông; thông qua chương trình tổng thể làm căn cứ xây dựng dự thảo các chương trình môn học. Đồng thời, Bộ đang chuẩn bị các điều kiện về đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất, kỹ thuật của cơ sở giáo dục phổ thông để đáp ứng yêu cầu dạy học theo chương trình, SGK mới.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện việc xây dựng, thẩm định, thực nghiệm và ban hành chương trình mới (gồm chương trình tổng thể và các chương trình môn học) chưa bảo đảm lộ trình đặt ra theo yêu cầu của Quốc hội.

Vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội cho lùi thời gian áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới. Theo đó, chương trình, SGK mới sẽ được áp dụng theo hình thức cuốn chiếu đối với cấp Tiểu học từ năm học 2019-2020, đối với cấp THCS từ năm học 2020-2021 và đối với cấp THPT từ năm học 2021-2022, thay vì áp dụng cuốn chiếu đối với cả 3 cấp Tiểu học, THCS và THPT ngay từ năm học 2018-2019 như Nghị quyết 88 của Quốc hội đã đề ra.

Như vậy, so với lộ trình nêu tại Nghị quyết 88 của Quốc hội, việc bắt đầu áp dụng chương trình, SGK mới ở cấp Tiểu học chậm 1 năm, ở cấp THCS chậm 2 năm và ở cấp THPT chậm 3 năm, nhưng sau 5 năm thì tất cả các lớp trên phạm vi cả nước đều thực hiện chương trình, SGK mới.

Với phương án này sẽ có thêm thời gian dành cho việc biên soạn, thẩm định, thực nghiệm các chương trình môn học; biên soạn, thẩm định, thực nghiệm SGK mới; bồi dưỡng, tập huấn đội ngũ giáo viên về phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh; đào tạo giáo viên dạy các môn học mới, chưa có trong chương trình hiện hành; rà soát, sắp xếp, điều chỉnh, bổ sung cơ sở vật chất, kỹ thuật hiện có của các cơ sở giáo dục phổ thông; bảo đảm sự tham gia và cạnh tranh công bằng giữa các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn SGK, góp phần thực hiện tốt chủ trương một chương trình nhiều SGK.

Cần sự quyết liệt từ Chính phủ

Phát biểu tại phiên thảo luận, các đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí với tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội.

Đại biểu Ngô Thị Kim Yến, TP Đà Nẵng, cho rằng đây là việc hệ trọng ảnh hưởng lớn đến cả thế hệ, nên việc chuẩn bị cẩn trọng để đảm bảo chất lượng là cần thiết. "Theo phương án cũ công việc sẽ dồn vào 3 năm đầu, đi từ khó đến dễ nên khó đảm bảo thành công và ít có cơ hội để điều chỉnh, khắc phục. Phương án mới sẽ khắc phục được bất cập này, trong khi tổng thời gian hoàn thành vẫn là 5 năm" - bà Yến phân tích.

Không đồng tình với ý kiến cho rằng việc điều chỉnh thời gian thực hiện nghị quyết là tốn kém, đại biểu Cao Thị Giang, tỉnh Quảng Bình nhấn mạnh, bài học về cải cách giáo dục còn đó, niềm tin của người dân về cải cách giáo dục đang vơi dần, nếu nóng vội thì hậu quả khôn lường. Do đó, để đảm bảo chuẩn bị kỹ tất cả các khâu mà khi triển khai chính thức đến giáo viên đảm bảo chất lượng thì việc lùi thời gian áp dụng chương trình SGK giáo dục phổ thông là thực sự cần thiết.

Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân, tỉnh Bắc Kạn, đề nghị Chính phủ cần quyết liệt hơn trong chỉ đạo triển khai thực hiện những nhiệm vụ được nêu trong báo cáo. Những nhiệm vụ này cần cụ thể về thời gian cũng như tiến độ hoàn thành, tính toán đủ kinh phí thực hiện dự án ở cả Trung ương và địa phương.

ĐB Nguyễn Hữu Cầu

Đại biểu Ngô Thị Minh, tỉnh Quảng Ninh, thì cho rằng phần công việc còn rất nhiều chỉ có thể giải quyết hiệu quả khi ngành giáo dục nhận được sự chỉ đạo quyết liệt hơn của Chính phủ, sự vào cuộc mạnh mẽ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và cấp ủy chính quyền các địa phương, vì công việc Bộ GD-ĐT không thể triển khai riêng được.

Trong khi đó, Đại biểu Triệu Thế Hùng, tỉnh Lâm Đồng, cho rằng có thể lùi lại thời gian 1 năm hay 2 năm nhưng phải thể hiện được thực sự quyết tâm thay đổi cơ cấu về đầu tư cho giáo dục, ưu tiên hàng đầu cho giáo dục miền núi, dân tộc thiểu số và vùng sâu vùng xa…

Đổi mới có kế thừa và đảm bảo tính khả thi

Giải đáp một số ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh đây là nhiệm vụ cốt lõi mà Bộ GD-ĐT chủ trì thực hiện. Bộ đánh giá đây là một cơ hội nhưng cũng là một thách thức lớn trong ngành.

Ông Nhạ giải thích: "Ở đây không phải đưa ra một chương trình rất mới, mà là đổi mới ngay từ việc cấu trúc lại chương trình hiện hành theo hướng không phải chia cắt từng môn, cụm các vấn đề logic với nhau và từ đấy nhấn mạnh việc đổi mới phương pháp".

Theo ông Nhạ, "Khi càng tìm hiểu, chúng tôi thấy trong bối cảnh phát triển rất nhanh thì chương trình làm sao tiếp cận phải rất căn bản, nhưng phải có độ mở. Thiết kế ban đầu phải rất chuẩn, khả thi thì sau đó các bước sau sẽ đỡ hơn".

“Không phải chúng ta đổi mới là mới tinh, mà đổi mới có sự kế thừa rất lớn. Trong quá trình chuyển đổi, chúng tôi có hỗ trợ theo chương trình hỗ trợ giáo viên, các cán bộ cốt cán. Về chương trình, cho đến nay chúng tôi đã xong được chương trình tổng thể và triển khai các chương trình môn học” – ông Nhạ giải thích thêm.

Ông Nhạ cho biết, tới đây, Bộ sẽ cho phản biện dự thảo chương trình. Đặc biệt sẽ mời các giáo viên cốt cán ở các địa phương, các trường tham gia, từ thành phố cho đến vùng hải đảo, để khi chương trình đưa ra có thể đi vào cuộc sống.

“Chúng tôi rất muốn nhiều người cùng tham gia viết SGK, nhưng phải có khung và có sự thẩm định để đảm bảo sự thống nhất và căn bản, chứ không phải tùy tiện ai cũng viết được. Đây là vấn đề rất nhạy cảm, do vậy phải tính rất kỹ đến vấn đề hướng dẫn, để vừa đảm bảo được dân chủ, thu hút nhiều người tham gia nhưng cũng phải có định hướng, tránh gây đến tình trạng "trăm hoa đua nở" nhưng có những cái không tốt cho giáo dục” – ông Nhạ bày tỏ.

Ông Nhạ cũng khẳng định giáo viên là một vấn đề rất lớn. “Cho đến nay, theo đánh giá của chúng tôi, rất kỹ chứ không phải chỉ có quan sát, phần lớn giáo viên tâm huyết và cũng mong đổi mới chứ không né tránh. Chúng tôi đã xây dựng các chương trình bồi dưỡng đạt chuẩn và chủ yếu đào tạo online, để cho các thầy cô tự học, tự nâng cao và có hướng dẫn. Sau đó mới tập trung, khác với cách bồi dưỡng truyền thống” – ông Nhạ cho biết.

“Chúng tôi cũng tính toán cụ thể nhu cầu giáo viên từng môn học và yêu cầu về chất lượng theo các chuẩn. Sắp tới sẽ hướng dẫn các địa phương để Sở GD-ĐT địa phương tham mưu cho UBND cùng với Bộ có kế hoạch bồi dưỡng dần”.

Theo ông Nhạ, vì làm theo cuốn chiếu nên chương trình mới kế thừa rất nhiều, 2 năm nữa mới có lớp 1, và thực tế chương trình lớp 1 không thay đổi nhiều và giáo viên cũng không thiếu nhiều, do vậy không có vấn đề về giáo viên. Vì vậy việc đào tạo giáo viên mới dành cho cấp 3. Bên cạnh đó, có một số môn cần phải đi sâu và hướng nghiệp.

Đồng thời, trong kế hoạch công tác Quốc hội, Bộ GD-ĐT được Chính phủ giao cho chuẩn bị sửa đổi một số điều trong Luật giáo dục và Luật Giáo dục đại học để năm sau báo cáo Quốc hội.

Về kinh phí, Bộ trưởng giải trình đối với chương trình cho đến nay mới tiêu được 48,2 tỷ đồng, tương đương hơn 2 triệu USD. Đối với chương trình bồi dưỡng giáo viên mới sử dụng 2,3 tỷ đồng. Như vậy tổng cộng là hơn 50 tỷ đồng. “Còn lại mới đang trong quá trình kế hoạch và cam kết với Quốc hội từng năm một, chúng tôi sẽ công khai chi phí này để giải tỏa một số quan điểm chi rất nhiều tiền” – ông Nhạ khẳng định.

Phát biểu kết thúc phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng nhấn mạnh, đa số ý kiến đại biểu quốc hội đồng ý với đề nghị của Chính phủ về việc lùi thời gian triển khai chương trình, SGK giáo dục phổ thông mới theo Nghị quyết 88 là 1 năm, theo đó sẽ thực hiện từ năm 2019-2020, đồng thời các đại biểu Quốc hội cũng đều nhất trí cần có Nghị quyết về vấn đề này.

Để đảm bảo sự thận trọng và tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ nghiên cứu, chỉ đạo, hoàn thiện Dự thảo nghị quyết và gửi xin ý kiến đại biểu Quốc hội trước khi xin ý kiến biểu quyết thông qua.

Ngọc Anh

TIN BÀI KHÁC

Một đại diện đến từ Sở GD&ĐT Lào Cai cũng cho hay, mỗi năm ngành giáo dục ở đây có một khẩu hiệu. Năm học sau đó, khẩu hiệu này lại thay đổi để phù hợp với nhiệm vụ của năm học đó. Tuy nhiên, để hiệu quả hơn, đại diện Sở GD&ĐT Lào Cai cũng thẳng thắn thừa nhận, cần thay đổi cách thức truyền thông để khẩu hiệu tác động mạnh mẽ hơn nữa tới phụ huynh học sinh. Chẳng hạn, đưa khẩu hiệu vào thời khóa biểu khi phát cho học sinh mang về nhà, nên đưa lên các website hoặc đơn giản là tuyên truyền bằng các MV ca nhạc cũng cực kì kiệu quả.

Dẫn chứng một số khẩu hiệu cơ bản, hiện vẫn đang được các trường học sử dụng, một đại diện ở Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho hay, “Tiên học lễ, hậu học văn” là câu khẩu hiệu có từ thời xưa. Tuy nhiên, hiện nay nhiều trường treo câu này - nhất là trường tiểu học, mà tôi tin chắc rằng, các em học sinh lớp 1, lớp hai chắc chắn không hiểu “tiên” là gì, “hậu” là gì. “Khẩu hiệu mà còn phải giải thích thì chưa phù hợp nên phải xem xét lại”, đại diện này khẳng định. Cũng theo một số đại biểu, không chỉ trong trường học, nhiều thư viện treo khẩu hiệu rất cao siêu, chưa phù hợp với độ tuổi học sinh, nhất là ở các trường tiểu học.

Đồng tình với điều này, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cho biết, một số trường tiểu học treo khẩu hiệu “tiên học lễ, hậu học văn” thì học sinh có hiểu là gì không? Khẩu hiệu phải dễ hiểu, dễ nhớ, dễ gây ấn tượng. Với khẩu hiệu này, có thể cấp THPT các em hiểu được đầu tiên phải là lễ nghĩa, đạo đức, sau đó mới đến là văn hóa. Nhưng đối với các em ở tiểu học khó mà hiểu được. Cho nên khẩu hiệu phải phù hợp với từng độ tuổi, từng cấp học.

“Tôi từng đến một trường THPT chuyên nhưng chỉ thấy có rất ít khẩu hiệu. Trong số rất ít khẩu hiệu ấy lại treo cả khẩu hiệu “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”, tôi thấy đây là khẩu hiệu dành cho tiểu học chứ sao lại THPT”, Thứ trưởng nói.

Khẩu hiệu nên dễ hiểu, không sính ngoại

Tại hội thảo “Xây dựng môi trường văn hóa trường học” do Bộ GD&ĐT vừa tổ chức, các đại biểu đến từ các sở, trường đã tập trung thảo luận, bàn việc xây dựng bộ quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường. Trong đó, thông qua các khẩu hiệu, quy định để giúp học sinh có ứng xử có văn hóa tạo môi trường học tập tích cực, thân thiện.

Giới thiệu cách làm của trường mình, TS Lâm Thanh Minh, Bí thư Đoàn trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh cho hay, nhà trường đã chọn phương thức truyền thông rất thực tế qua việc sản xuất một MV ca nhạc để tuyên truyền nếp sống văn minh, văn hóa trong trường học, ban hành cẩm nang sinh viên và xây dựng quy tắc ứng xử trong nhà trường. Nhờ đó, học sinh ý thức được việc đeo thẻ, xếp hàng chờ vào thang máy, bảo vệ cây xanh, giữ nếp sống thanh lịch khi nói năng, ăn uống, tắt vòi nước khi không còn sử dụng...

PGS.TS Nguyễn Dục Quang, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cũng cho rằng, khẩu hiệu trong trường học rất cần thiết và cấp bách. Hiện, có nhiều trường sử dụng nhiều kiểu khác nhau, rất phong phú, vừa thẩm mỹ, vừa tác động dễ dàng đến nhận thức. Tuy nhiên, cần chọn khẩu hiệu cho phù hợp lứa tuổi mầm non, phổ thông và đại học.

Tuy nhiên, để khẩu hiệu bớt tràn lan và phản cảm như hiện nay, bà Vũ Thị Thủy đề xuất ý kiến cần có kiểm tra ngược. Nghĩa là Bộ kiểm tra Sở GD&ĐT, Sở kiểm tra Phòng Giáo dục và Phòng kiểm tra đến các trường. “Việc kiểm tra từng cấp sẽ giám sát được tình hình treo khẩu hiệu tràn lan, phản cảm hiện nay”, bà Thủy cho hay.

TS Nguyễn Tùng Lâm (Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục Hà Nội, Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng, Hà Nội) cho hay, không nên soạn một bộ quy tắc ứng xử cho các trường. Bộ GD&ĐT nên đưa ra chủ trương, định hướng để các trường thực hiện sao cho phù hợp từng vùng miền. Khẩu hiệu cũng phải dễ hiểu, không cần sính ngoại.

Mặc dù vậy, theo một số đại biểu, để xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong trường học không hề dễ dàng. Đại diện Phòng Giáo dục Phổ thông (Sở GD&ĐT Hà Nội) cho hay, đơn vị này đã tiến hành xây dựng bộ quy tắc ứng xử từ năm 2014. Đơn vị này đã mời nhiều giáo sư, nhà giáo có uy tín tham gia đóng ý kiến và xây dựng. “Hai năm rồi, trải qua mười mấy cuộc họp nhưng chúng tôi vẫn chưa ra bộ quy tắc ứng xử trong trường học. Riêng về khẩu hiệu trường học, chúng tôi chỉ rút lại 3 nội dung nhưng hai năm qua vẫn chưa xây dựng xong. Thậm chí, khi có một vụ bạo hành học đường, quy trình xử lý như thế nào? Riêng việc này cũng phải tốn đến 6-7 hội thảo. Đó là thí dụ rất nhỏ trong việc khó khăn khi xây dựng bộ chuẩn quy tắc ứng xử trong trường học”, đại diện này khẳng định.

Theo Mỹ Hà (Dân Trí)