![]() |
Ông Joe Biden. Ảnh: NYT |
Kỳ vọng
Ông Biden đã dành phần lớn sự nghiệp của mình để khẳng định bản thân có thể hợp tác với những người đối lập. Ông thường trích dẫn một câu châm ngôn từ những ngày còn ở Thượng viện rằng, "bạn không nên nói xấu về động cơ của các đối thủ".
Ông đã giành được chiếc vé đề cử của đảng Dân chủ vào đầu năm nay, một phần vì ông là chính trị gia trung dung và hướng tới sự đồng thuận hơn là những người đi đầu cánh tả như hai Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và Elizabeth Warren.
Liệu những tài sản đó có phù hợp với các thế lực phân cực đã khuấy động xã hội Mỹ bấy lâu nay hay không, là một câu hỏi khó trả lời.
“Tiền đề cơ bản là thống nhất một quốc gia bị chia rẽ. Hiện có phải điều đó đồng nghĩa ông ấy (Biden) có một cây đũa thần hoặc chỉ qua một đêm mà 74 triệu người ủng hộ họ (phe ông Trump) và 80 triệu người ủng hộ chúng ta (phe ông Biden) sẽ cùng nắm tay và hát khúc hoan ca vô tư lự Kumbaya hay không? Không, điều đó chắc chắn sẽ không xảy ra”, Moe Vela, cựu giám đốc quản lý nhân sự cho ông Biden, chia sẻ trên báo The Hill.
Tuy nhiên, theo ông Vela, ông Biden ít nhất có thể "hạ nhiệt" bối cảnh hiện tại. Tổng thống mới đắc cử có thể làm như vậy một phần nhờ tài hùng biện và cách cư xử niềm nở, nhưng cũng có thể bằng cách tìm ra điểm chung với các chính khách Cộng hòa về một số vấn đề chính sách, khả năng rõ ràng nhất là một dự luật giải cứu nhằm ứng phó với đại dịch Covid-19.
“Ông ấy sẽ tiếp cận và nói, vì tình yêu đất nước và tình yêu với con em chúng ta, làm thế nào các ngài có thể chống lại gói kích thích nhằm phục hồi nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch?”, ông Vela phỏng đoán.
Mường tượng của ông Vela phù hợp với ông Biden. Hôm 25/11, trong một bài phát biểu trước lễ Tạ ơn, ông Biden nhấn mạnh rằng “chính trong các hoàn cảnh khó khăn nhất, linh hồn của nước Mỹ đã được tôi luyện”.
Nói về đại dịch, nhưng có lẽ rộng hơn là về văn hóa Mỹ, Tổng thống đắc cử cho biết thêm: "Nó đã chia rẽ chúng ta, khiến chúng ta tức giận và khiến chúng ta chống lại nhau. ... Nhưng chúng ta cần nhớ rằng, chúng ta đang ở trong một cuộc chiến với virus, không phải với nhau".
Vấn đề là, những sợi dây chung từng gắn kết người Mỹ với nhau đang có dấu hiệu bị cắt đứt. Trong cuộc thăm dò gần đây nhất của tạp chí Economist - YouGov, được tiến hành từ ngày 21 - 24/11, gần 1/4 số cử tri đảng Cộng hòa quả quyết, virus corona hoặc "chắc chắn" hoặc "có thể" là một trò lừa bịp. Trong khi đó, gần 13 triệu người trên toàn quốc đã nhiễm Covid-19 và hơn 260.000 người tử vong vì dịch.
Cũng theo cuộc thăm dò nói trên, 80% cử tri Cộng hòa khẳng định, ông Biden đã không thắng trong bầu cử tổng thống một cách hợp pháp và 73% nói Tổng thống Trump không nên nhận thua. Trong số các ứng cử viên độc lập, 55% công nhận chiến thắng của ông Biden, nhưng 45% lại có quan điểm ngược lại.
Các lợi thế
Trong thế giới của ông Biden, không có lăng kính màu hồng nào dùng để đánh giá về mức độ chia rẽ của nước Mỹ. Không có cam kết nào về việc hàn gắn ngay lập tức. Tuy nhiên, các đồng minh của tổng thống mới đắc cử tin rằng, ông đang mang lại sự yên tâm và ổn định.
Tuổi tác, sắc tộc và quan điểm chính trị ôn hòa của ông Biden ít nhất có thể giúp thu hút một số cử tri ôn hòa đứng về phía ông. Trong chiến dịch vận động tranh cử, những nỗ lực của ông Trump nhằm khắc họa đối thủ Biden như một dạng con tin cho những người theo chủ nghĩa xã hội cực đoan đã thất bại.
Phân biệt chủng tộc đã trở thành vấn đề nhức nhối trong suốt lịch sử Mỹ và khó có khả năng ông Biden, bằng cách nào đó có thể tạo ra một bước đột phá siêu việt mà hầu hết mọi người chưa từng làm được. Song, là một người đàn ông da trắng, 78 tuổi, ông Biden có thể ít gây ra phản ứng chống đối từ những người da trắng theo khuynh hướng bảo thủ hơn so với cựu Tổng thống Obama, vị nguyên thủ da màu đầu tiên của xứ sở cờ hoa.
Trong cuốn hồi ký mới phát hành gần đây, ông Obama đã đề cập đến việc tỉ lệ tín nhiệm của dân da trắng về ông trong các cuộc thăm dò dư luận đã giảm mạnh ngay từ đầu nhiệm kỳ lãnh đạo Nhà Trắng như thế nào, đơn giản chỉ vì ông tuyên bố cảnh sát đã hành động "ngu ngốc" khi bắt giữ Henry Louis Gates, một giáo sư da màu thuộc Đại học Harvard tại nhà riêng.
Ngoài ra, ông Biden sẽ có Phó tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử Mỹ - Thượng nghị sĩ Kamala Harris. Khi tuyên thệ nhậm chức, bà Harris sẽ là người phụ nữ đầu tiên đảm trách chức vụ quyền lực thứ 2 trong Chính phủ Mỹ.
Không ai mong đợi ông Biden có những phát biểu "bạo miệng" như ông Trump, bao gồm cả tuyên bố 4 nữ nghị sĩ da màu thuộc một "ê kíp" nên “quay trở lại” quê hương của họ và đe dọa rằng, “khi cướp bóc bắt đầu, súng cũng bắt đầu nã đạn” trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc trong lực lượng cảnh sát lan rộng khắp toàn quốc.
Thách thức
Nếu mục tiêu trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden là cố gắng giảm bớt sự phân cực trong đời sống chính trị Mỹ, ông chắc chắn phải đối mặt với thách thức trùng điệp. Vấn đề không chỉ là ông Trump và di sản của vị tổng thống Cộng hòa này. Trong nhiều lĩnh vực, các động lực chính trị đang có lợi cho những phần tử cực đoan.
Các chính trị gia thường dùng những quan điểm cứng rắn như cách chống lại một thách thức trọng yếu, để được nhắc đến trên các kênh tin tức truyền hình cáp hoặc tăng lượt theo dõi trên mạng xã hội và gây quỹ.
“Các thế lực ông Biden phải chống lại lớn hơn nhiều so với Tổng thống Trump và có bản chất thuộc về cấu trúc. Một số thế lực đẩy chúng ta ra xa nhau, thay vì gắn kết chúng ta với nhau", Grant Reeher, giáo sư khoa học chính trị tại Trường Maxwell, Đại học Syracuse bình luận.
Song, giống như những người thân cận ông Biden, giáo sư Reeher cũng lưu ý, thực tế trên không nhất thiết khiến Mỹ tiếp tục tiến theo con đường phân cực sâu sắc dưới thời ông Trump. Học giả này tin tưởng vào tương lai tươi sáng, nhưng không hy vọng việc "khôi phục linh hồn của Mỹ" sẽ sớm thành hiện thực.
Tuấn Anh
Một loạt vấn đề liên quan đến an ninh mạng sẽ là thử thách đối với chính quyền của ông Joe Biden trong thời gian tới.
" alt=""/>Joe Biden và bài toán hàn gắn nước MỹTuy nhiên, Mbappe gặp khó ở La Liga, chưa thể mở ‘tài khoản’ sau 2 trận liên tiếp. Nếu ở trận ra quân sân chơi này, Real Madridđể Mallorca cầm hòa 1-1, Mbappe thấy rõ La Liga khác hẳn Ligue 1, thì ở màn ‘ra mắt’ Bernabeu, tay săn bàn 25 tuổi cũng chưa để lại dấu ấn, dù đội nhà thắng đậm 3-0 Valladolid.
Mbappe thậm chí còn phải nhường chỗ cho Endrick ở phút 86 và kết quả đồng đội đàn em lập ngay công trạng, với bàn ấn định chiến thắng 3-0 cho Real Madrid, vào phút 90+6. Trước đó, Valverde và Diaz lần lượt điền tên vào bảng tỷ số.
Chia sẻ sau trận, HLV Ancelotti cho biết, ông không lo ngại về việc Mbappe chưa ghi bàn cũng như nhắn nhủ đến các CĐV Real Madrid: chắc chắn rồi bàn thắng (ở La Liga) sẽ đến với tay làm bàn siêu đẳng này.
Ông cũng phủ nhận, việc để Mbappe đá trung phong thay vì chơi ở cánh trái sở trường, ảnh hưởng khả năng đóng góp của tiền đạo này cho đội.
“Không, tôi không hề nghĩ vậy. Mbappe là một tiền đạo tuyệt vời. Cậu ấy rất tốc độ, di chuyển tốt mà không cần bóng.
Mbappe đã có 3 cơ hội trong trận. Tôi nghĩ ở vị trí ấy (trung phong), Mbappe sẽ ghi bàn như cậu ấy vẫn thường làm. Tôi không nghĩ cậu ấy sẽ phải chơi ở cánh trái hay phải. Yên tâm, cậu ấy sẽ ghi bàn!”.
Ancelotti dành lời khen cho sao trẻ Endrick, người đã tận dụng thời gian ít ỏi được vào sân để tạo dấu ấn: “Cậu ấy cho thấy có tiềm năng lớn. Với bàn thắng ghi được, Endrick đã thể hiện tất cả phẩm chất của mình, kiểm soát bóng tốt, dứt điểm tốt. Trong không gian hẹp, Endrick cực kỳ lợi hại”.
Vài ngày trước có thông tin, Endrick đặt mục tiêu ở Bernabeu, nếu không có được nhiều thời gian thi đấu như mong muốn, sẽ phải tính đường rời Real Madrid.
Bellingham đóng vai trò một nhà tổ chức ở giữa sân; Vinicius được đá tự do với nhiệm vụ phá vỡ thế cân bằng của đối thủ; Mbappe có trách nhiệm ghi bàn.
Bàn thắng đầu tiên của Real Madrid đến từ tình huống Vinicius đột phá rồi kiến tạo cho Fede Valverde dứt điểm. Sau đó, Bellingham chuyền bóng cho Mbappe ấn định thắng lợi 2-0.
Đối với chủ tịch Perez, người có mặt trên khán đài sân Narodowy ở Warsaw, đó là chiến thắng hoàn hảo để khẳng định về một thiên hà Real Madrid mới.
Thiên hà này được vận hành theo công thức không có nhiều thay đổi so với mùa trước: sơ đồ 4-3-3. Bellingham lùi xuống thi đấu như Luka Modric, trong khi Tchouameni thay vị trí Toni Kroos.
Cách nay 21 năm, nửa đầu tháng 8 là thời gian Real Madrid sang châu Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hong Kong, Thái Lan) để quảng bán bản hợp đồng David Beckham và tranh thủ bán áo.
Nhưng lịch thi đấu bóng đá ngày càng dày đặc buộc Real Madrid phải giới thiệu Mbappe thông qua trận tranh Siêu cúp châu Âu. Ở thủ đô của Ba Lan, đội đã thành công với cả 2 khía cạnh.
2. Trên thực tế, mọi chuyện không đơn giản với Real Madridnhư tỷ số 2-0 và khoảnh khắc Mbappe ghi bàn, khi các chiến binh Atalanta của Gasperini xây dựng thế trận chặt chẽ.
Đây mới là lần đầu tiên trong lịch sử đội bóng khiêm tốn của Italy bắt đầu mùa giải sớm đến vậy, nhưng họ biết cách kiểm soát Madrid như đã từng đáng bại Bayer Leverkusen của Xabi Alonso trong trận chung kết Europa League mùa trước.
Atalanta khiến "Los Blancos" phải chịu đựng trong hiệp 1. Đội bóng của Ancelotti thực sự chưa có kế hoạch rõ ràng khi Kroos treo giày.
Cả Valverde và Tchouameni đều không hoạt động đúng theo vai trò tiền vệ trung tâm. Họ thi đấu như những trạm trung gian đơn thuần. Bóng đến, họ đưa cho Bellingham, Rodrygo, Mbappe hoặc Vinicius.
Cách đá này dễ dàng bị vô hiệu hóa. Các cầu thủ của Ancelotti tiến về phía trước mà không có sự chính xác, rời rạc nên không đạt kết quả này.
Cảm giác chung mà Real Madrid mang lại trong hiệp 1 là hỗn loạn. Điều này sẽ không xảy ra nếu có Toni Kroos, bằng cách đứng đúng vị trí và bắt đầu phân phối các đường chuyền.
Atalanta biết cách tìm ra những hạn chế của Real Madrid. Giữa hiệp 1, đường căng ngang của De Roon đi trúng Militao rồi dội xà ngang, khiến các cầu thủ áo trắng hoảng sợ.
Ngay sau giờ nghỉ, Thibaut Courtois, giống như hai trận chung kết gần nhất mà anh tham dự, một lần nữa tỏa sáng với pha cứu thua ngoạn mục. Vẫn là quả tạt của De Roon và Pasalic đánh đầu.
3. Bên ngoài sân, Ancelotti sớm yêu cầu Modric, Brahim và Guler khởi động. Những thay đổi dừng lại vì Vinicius xuất hiện với khoảnh khắc thiên tài, thực hiện pha đột phá xuống sát biên ngang rồi chuyền cho Valverde ghi bàn.
Điệu nhảy của Vinicius bắt đầu từ khác biệt mà Bellinghammang lại. Tiền vệ người Anh trưởng thành hơn, gánh trên vai trách nhiệm xây dựng thế trận.
Bellingham nhận và phân phối bóng, tiếp cận vòng cấm đối phương. Anh làm tất cả mọi việc để mang lại sắc thái mới cho đội nhà.
Chính Bellingham tạo ra cơ hội cho Vinicius để cầu thủ người Brazil thực hiện pha rê bóng rồi kiến tạo phá vỡ bế tắc. Từ đó, Atalanta dao động tâm lý.
Một đường chuyền khác từ Bellingham giúp Vinicius đối mặt thủ môn Musso, nhưng anh dứt điểm không thành công. Tiếp đó, Jude nhìn thấy Mbappe và kiến tạo để tuyển thủ Pháp ghi bàn ra mắt.
Bellingham trở thành cầu thủ đầu tiên trong 10 mùa gần nhất kiến tạo trong 3 trận đấu tranh cúp liên tiếp.
Ở Ba Lan, Vinicius bay cao, Mbappe ghi bàn trong trận đầu tiên khoác áo Real Madrid. Bệ phóng cho tất cả là Bellingham. Ancelotti gọi họ là "BMV", so sánh với "BBC" ngày nào (Bale - Benzema - Cristiano).