Cùng nhìn lại những cuộc đua mua xe chạy thuế trên thị trường Việt Nam trong hơn 10 năm trở lại đây:

Năm 2004: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên 24%

Bước sang năm 2004, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô dưới 5 chỗ tăng từ 5% lên 24%. Theo tính toán, với mức thuế này thì từ đầu năm 2004, giá bán lẻ ôtô sẽ tăng 35% và cuối năm 2003, thị trường ôtô bước vào đợt "sốt nóng" đầu tiên. Từ quý IV/2003, khách hàng đã xếp hàng mua xe và chi phí để lấy xe chạy thuế đã lên tới cả nghìn USD/chiếc.

Cũng từ năm 2004, xe ôtô mới nguyên chiếc được phép nhập khẩu vào Việt Nam (trước kia cấm nhập) với thuế suất thuế nhập khẩu khá cao 100%.

Năm 2005: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên 40%

Bước sang năm 2005, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô dưới 5 chỗ tăng lên 40% rồi đến cuối 2005, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô lại rục rịch tăng lên 50% với xe dưới 5 chỗ và 30% với xe từ 6-16 chỗ. Vài tháng trước mỗi đợt điều chỉnh thuế, thị trường lại lên cơn sốt và khách hàng lại mất chi phí mềm chỉ để lấy xe sớm bị ép mua những bộ phụ tùng với giá cắt cổ.

Mua xe chạy thuế dường như đã trở thành một "đặc sản" của thị trường Việt Nam.

Năm 2008: Hai lần nâng thuế nhập khẩu, tăng lệ phí trước bạ

Sau 3 lần bất ngờ giảm thuế năm 2007, sang năm 2008, thuế nhập khẩu ôtô lại tăng từ mức 60% lên 70% cho xe mới và thuế tuyệt đối của mặt hàng xe cũ nhập khẩu tăng trung bình 10% để hạn chế ách tắc giao thông, theo yêu cầu của Chính phủ.

Tiếp đó, thuế lại được nâng lên 83%, kéo theo giá xe nhập khẩu cũng tăng. Và trước mỗi lần tăng thuế, thị trường xe lại nháo nhào chạy thuế. Đến quý II/2008 lệ phí trước bạ dành cho ô tô lại được điều chỉnh tăng, với mức sàn 10% và mức trần 15% đối với các loại xe du lịch dưới 10 chỗ ngồi (Nghị định 80) và công cuộc mua xe né phí lại nóng trước khi thị trường xe đóng băng vì suy thoái kinh tế.

Năm 2009: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt

Từ đầu năm 2009, Hà Nội lại thay đổi, quyết định áp mức phí trước bạ mới là 12% với ôtô từ 19.1.2009, và từ 1.4.2009, thuế tiêu thụ đặc biệt mới có hiệu lực. Cuộc chạy đua trên thị trường xe lại tái diễn.

Tuy nhiên, chỉ sau đó một tháng, đến đầu tháng 5.2009 do kinh tế khó khăn Chính phủ quyết định giảm 50% lệ phí trước bạ và 50% thuế VAT cho ôtô đến hết năm. Và trước khi chương trình hỗ trợ kết thúc, người người, nhà nhà lại đua nhau mua xe.

Năm 2016: Thay đổi cách tính và tăng thuế TTĐB cho xe dung tích lớn

Từ cuối năm 2015, thị trường xe đã lên cơn sốt trước khi giá nhiều dòng xe nhập sẽ bị tăng do thay đổi cách tính thuế TTĐB. Sau 3 tháng chạy đua, thị trường tạm hạ nhiệt trước khi tăng nóng trong phân khúc xe hạng sang và xe dung tích lớn.

Trong hai tháng trở lại đây, hàng loạt mẫu xe đắt tiền như Audi R8 V10 Plus, Ferrari F12, 488, Rolls-Royce Wraith, Bentley Mulliner... đã về nước và các nhà phân phối chính thức hay liên doanh xe rốt ráo thực hiện các đơn hàng đang xếp dài cho các dòng xe sẽ tăng giá mạnh sau ngày 1.7.

Trong hai tháng trở lại đây, cuộc đua mua xe chạy thuế lại tái diễn trên thị trường ôtô Việt Nam với sự đổ bộ của hàng loạt siêu xe, xe siêu sang và ôtô dung tích lớn và những cơn sốt kiểu này dường như đã trở thành "đặc sản".

Cùng nhìn lại những cuộc đua mua xe chạy thuế trên thị trường Việt Nam trong hơn 10 năm trở lại đây:

Năm 2004: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên 24%

Bước sang năm 2004, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô dưới 5 chỗ tăng từ 5% lên 24%. Theo tính toán, với mức thuế này thì từ đầu năm 2004, giá bán lẻ ôtô sẽ tăng 35% và cuối năm 2003, thị trường ôtô bước vào đợt "sốt nóng" đầu tiên. Từ quý IV/2003, khách hàng đã xếp hàng mua xe và chi phí để lấy xe chạy thuế đã lên tới cả nghìn USD/chiếc.

Cũng từ năm 2004, xe ôtô mới nguyên chiếc được phép nhập khẩu vào Việt Nam (trước kia cấm nhập) với thuế suất thuế nhập khẩu khá cao 100%.

Năm 2005: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên 40%

Bước sang năm 2005, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô dưới 5 chỗ tăng lên 40% rồi đến cuối 2005, thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô lại rục rịch tăng lên 50% với xe dưới 5 chỗ và 30% với xe từ 6-16 chỗ. Vài tháng trước mỗi đợt điều chỉnh thuế, thị trường lại lên cơn sốt và khách hàng lại mất chi phí mềm chỉ để lấy xe sớm bị ép mua những bộ phụ tùng với giá cắt cổ.

Mua xe chạy thuế dường như đã trở thành một "đặc sản" của thị trường Việt Nam.

Năm 2008: Hai lần nâng thuế nhập khẩu, tăng lệ phí trước bạ

Sau 3 lần bất ngờ giảm thuế năm 2007, sang năm 2008, thuế nhập khẩu ôtô lại tăng từ mức 60% lên 70% cho xe mới và thuế tuyệt đối của mặt hàng xe cũ nhập khẩu tăng trung bình 10% để hạn chế ách tắc giao thông, theo yêu cầu của Chính phủ.

Tiếp đó, thuế lại được nâng lên 83%, kéo theo giá xe nhập khẩu cũng tăng. Và trước mỗi lần tăng thuế, thị trường xe lại nháo nhào chạy thuế. Đến quý II/2008 lệ phí trước bạ dành cho ô tô lại được điều chỉnh tăng, với mức sàn 10% và mức trần 15% đối với các loại xe du lịch dưới 10 chỗ ngồi (Nghị định 80) và công cuộc mua xe né phí lại nóng trước khi thị trường xe đóng băng vì suy thoái kinh tế.

Năm 2009: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt

Từ đầu năm 2009, Hà Nội lại thay đổi, quyết định áp mức phí trước bạ mới là 12% với ôtô từ 19.1.2009, và từ 1.4.2009, thuế tiêu thụ đặc biệt mới có hiệu lực. Cuộc chạy đua trên thị trường xe lại tái diễn.

Tuy nhiên, chỉ sau đó một tháng, đến đầu tháng 5.2009 do kinh tế khó khăn Chính phủ quyết định giảm 50% lệ phí trước bạ và 50% thuế VAT cho ôtô đến hết năm. Và trước khi chương trình hỗ trợ kết thúc, người người, nhà nhà lại đua nhau mua xe.

Năm 2016: Thay đổi cách tính và tăng thuế TTĐB cho xe dung tích lớn

Từ cuối năm 2015, thị trường xe đã lên cơn sốt trước khi giá nhiều dòng xe nhập sẽ bị tăng do thay đổi cách tính thuế TTĐB. Sau 3 tháng chạy đua, thị trường tạm hạ nhiệt trước khi tăng nóng trong phân khúc xe hạng sang và xe dung tích lớn.

Trong hai tháng trở lại đây, hàng loạt mẫu xe đắt tiền như Audi R8 V10 Plus, Ferrari F12, 488, Rolls-Royce Wraith, Bentley Mulliner... đã về nước và các nhà phân phối chính thức hay liên doanh xe rốt ráo thực hiện các đơn hàng đang xếp dài cho các dòng xe sẽ tăng giá mạnh sau ngày 1.7.

Những nhà máy ở Trung Quốc từng làm ra những sản phẩm xuất đi khắp thế giới. Nhưng càng ngày những sản phẩm của các thương hiệu quốc tế càng được tiêu thụ ở Trung Quốc nhiều hơn. Giới trung lưu ngày càng đông khiến Trung Quốc trở thành thị trường tiềm năng cho Apple, Nike, General Motors hay Volkwagen.

Dù vậy, người dùng Trung Quốc đang dần tiết kiệm hơn. Điều này làm ảnh hưởng tới những công nhân khi việc làm ngày càng ít và thu nhập giảm đi. Trung Quốc không công bố những dữ liệu đáng tin cậy về tình hình việc làm, nhưng những dấu hiệu thì hiện ra rất rõ.

Nhiều nhà máy lắp ráp xe và sản xuất hóa chất đóng cửa. Dịp nghỉ Tết âm lịch là đầu tháng 2, nhưng nhiều công ty đã cho công nhân "xả trại" từ tháng 12/2018.

Những công nhân mang hành lý về quê ăn Tết. Ảnh: New York Times.

Huojiancun không phải là nơi duy nhất mà những chiếc iPhone bán chậm làm ảnh hưởng tới đời sống người dân. Tại thành phố Trịnh Châu, một nhà máy sản xuất iPhone đã cho khoảng 30.000 công nhân nghỉ việc trước Tết. Khi được hỏi, đại diện Foxconn, công ty sở hữu nhà máy này cho biết việc công nhân nghỉ trước Tết là bình thường, nhà máy sẽ tuyển thêm 50.000 người làm việc trong vài tháng sau Tết.

Đại diện của Apple không bình luận gì về thông tin trên.

"Năm nay là năm tệ nhất"

Huojiancun là một thị trấn nằm ở rìa của Thượng Hải. Một loạt cửa hàng bán đồ ăn, thẻ điện thoại và những dịch vụ khác dành riêng cho công nhân được mở ra ở đây. Công nhân ở đây trực tiếp làm ra những chiếc iPhone, nhưng họ không đủ tiền mua chúng. Kể cả ở thời điểm thu nhập cao nhất, một chiếc iPhone XR cũng có giá cao hơn cả tháng lương của họ.

Trước đây, công việc này từng khiến nhiều người thèm muốn vì mức thu nhập cao, điều kiện làm việc cũng tốt hơn các nơi khác. Tuy nhiên ở thời điểm này nhiều nhà máy đã thay thế công nhân bằng các cỗ máy, bởi giá công nhân ở Trung Quốc vẫn đang tăng.

Quản lý công xưởng thường ép công nhân làm việc liên tục, và tìm cách trừ tiền vì những lỗi như vứt rác bừa bãi. Tuy nhiên, khi mà ngày càng nhiều công nhân bỏ việc, những người quản lý dường như cũng phải mềm mỏng hơn.

Hàng người bỏ đi kéo dài bằng chiều dài của một sân vận động.

Trên 100 công nhân Trung Quốc, những người từng lắp ráp và kiểm tra những chiếc iPhone đứng trước cổng số 7 của nhà máy Pegatron tại Changshuo để nhận khoản tiền trợ cấp trước khi rời đi. Họ từng hi vọng công việc tại nhà máy này sẽ giúp đủ tiền để có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Đó là trước khi người dùng Trung Quốc quay lưng lại với những chiếc iPhone có giá trên 1.000 USD. Công việc dần ít đi, cũng không còn yêu cầu làm thêm giờ. Những người công nhân giờ đây đã bỏ cuộc.

Không còn làm thêm, thu nhập giảm một nửa

“Thường thì chúng tôi làm thêm khoảng 80-90 giờ mỗi tháng”, Zhang Zhi, 25 tuổi, kể về công việc của cô trong khoảng thời gian 2 năm qua. Kể từ tháng 10/2018, quản lý của cô không còn yêu cầu thời gian làm việc nhiều như vậy. Cô bắt đầu được về sớm và không còn làm thêm cuối tuần. Tháng 12/2018, thu nhập của cô là 370 USD, chỉ tương đương một nửa thu nhập những tháng cao nhất trước đây.

Sắp tới, cô sẽ làm một công việc bán thời gian với thu nhập khoảng 600 USD/tháng. Dù vậy, cô vẫn quyết tâm ra đi thay vì ở lại.

Hàng dài công nhân đứng chờ nhận trợ cấp tại nhà máy lắp ráp iPhone của Pegatron. Ảnh: New York Times.

Những nhà máy ở Trung Quốc từng làm ra những sản phẩm xuất đi khắp thế giới. Nhưng càng ngày những sản phẩm của các thương hiệu quốc tế càng được tiêu thụ ở Trung Quốc nhiều hơn. Giới trung lưu ngày càng đông khiến Trung Quốc trở thành thị trường tiềm năng cho Apple, Nike, General Motors hay Volkwagen.

Dù vậy, người dùng Trung Quốc đang dần tiết kiệm hơn. Điều này làm ảnh hưởng tới những công nhân khi việc làm ngày càng ít và thu nhập giảm đi. Trung Quốc không công bố những dữ liệu đáng tin cậy về tình hình việc làm, nhưng những dấu hiệu thì hiện ra rất rõ.

Nhiều nhà máy lắp ráp xe và sản xuất hóa chất đóng cửa. Dịp nghỉ Tết âm lịch là đầu tháng 2, nhưng nhiều công ty đã cho công nhân "xả trại" từ tháng 12/2018.

Những công nhân mang hành lý về quê ăn Tết. Ảnh: New York Times.

Huojiancun không phải là nơi duy nhất mà những chiếc iPhone bán chậm làm ảnh hưởng tới đời sống người dân. Tại thành phố Trịnh Châu, một nhà máy sản xuất iPhone đã cho khoảng 30.000 công nhân nghỉ việc trước Tết. Khi được hỏi, đại diện Foxconn, công ty sở hữu nhà máy này cho biết việc công nhân nghỉ trước Tết là bình thường, nhà máy sẽ tuyển thêm 50.000 người làm việc trong vài tháng sau Tết.

Đại diện của Apple không bình luận gì về thông tin trên.

"Năm nay là năm tệ nhất"

Huojiancun là một thị trấn nằm ở rìa của Thượng Hải. Một loạt cửa hàng bán đồ ăn, thẻ điện thoại và những dịch vụ khác dành riêng cho công nhân được mở ra ở đây. Công nhân ở đây trực tiếp làm ra những chiếc iPhone, nhưng họ không đủ tiền mua chúng. Kể cả ở thời điểm thu nhập cao nhất, một chiếc iPhone XR cũng có giá cao hơn cả tháng lương của họ.

Trước đây, công việc này từng khiến nhiều người thèm muốn vì mức thu nhập cao, điều kiện làm việc cũng tốt hơn các nơi khác. Tuy nhiên ở thời điểm này nhiều nhà máy đã thay thế công nhân bằng các cỗ máy, bởi giá công nhân ở Trung Quốc vẫn đang tăng.

Quản lý công xưởng thường ép công nhân làm việc liên tục, và tìm cách trừ tiền vì những lỗi như vứt rác bừa bãi. Tuy nhiên, khi mà ngày càng nhiều công nhân bỏ việc, những người quản lý dường như cũng phải mềm mỏng hơn.

Một giường bệnh nhưng có đến 4-5 bệnh nhân điều trị ở Bệnh viện K

Những chiếc quạt công nghiệp to vật vã, tiếng kêu như tiếng máy của cả một xưởngsản xuất, chạy ù ù từ những góc phòng, hành lang trong bệnh viện nhằm làm“thoáng” hơn, xua tan bớt mùi “đặc trưng” của viện sản. Nhưng dường như chẳng ănthua, nhất là vào những ngày nóng nực. Ngược lại, nó còn làm cho bệnh nhân khóthở do quạt thổi bạt cả hơi. Chỉ cần lên khu nhà G, nơi dành cho sản phụ sau khisinh, khoa sơ sinh, điều trị bệnh… sẽ tận mắt thấy cảnh này. Kinh hơn nữa là vàogiờ làm vệ sinh cá nhân cho sản phụ thì không khí ấy còn ô nhiễm đến mức nếuchẳng may bước vào thì phải quay ra thật nhanh để trốn chạy, tìm chút không khícho sự sống, cho sự trao đổi chất của cơ thể. Vậy mà hàng nghìn bệnh nhân cùngvới trẻ sơ sinh phải hít thở những “độc khí” như vậy. Thương nhất là các bé sơsinh, vừa mới chào đời đáng lẽ phải được hưởng niềm vui khi lần đầu tiên có mặt,lại phải chịu sự cực nhọc, vất vả của “kiếp nạn” đời sống!

Vào Khoa Sơ sinh của bệnh viện, tưởng rằng đây sẽ là nơi ưu tiên nhất được chọnvới cấu trúc, không gian thoáng đãng, lưu thông không khí do toàn những bệnhnhân nhí lúc cất tiếng khóc chào đời cũng là lúc chịu đau đớn của bệnh tật. Aingờ, chẳng hơn gì so với phòng bệnh của người lớn, cũng bí bách cả về khônggian, không khí, diện tích… Một bác sĩ ở đây cho biết: Phần vì “đặc thù” củabệnh nhân, phần vì cấu trúc các phòng của khoa xây dựng trước đây đã không cònphù hợp với thực tế hiện nay, số lượng bệnh nhân tăng lên, đồng thời khoảngkhông gian tiếp cận trực tiếp với thiên nhiên bên ngoài không nhiều nên độ thôngthoáng, lưu thông không khí trong khoa bị hạn chế, dẫn đến “bí” cho cả người làmvà đặc biệt là các bé.

Thậm chí, có cháu bé sinh non nằm trong khoa bị nóng sốt triền miên, mãi khôngra ngoài được với mẹ để tập bú. Mẹ lo! Rồi cả bác sĩ cũng lo vì không hiểu saotrẻ lại sốt li bì như vậy. Đến khi bác sĩ thực hiện “phép thử” kê cho cháu chiếccũi ra hành lang nội bộ trong khoa để cháu nằm thì lập tức sau đúng một ngày,nhiệt độ của cháu hạ xuống ngay như trẻ bình thường. Như vậy, hóa ra nguyên nhângây nóng sốt cho cháu không phải do bệnh lý mà chính là sự bức bí, ngột ngạttrong phòng! Cũng bởi vậy, mỗi khi quá tải bệnh nhân, các bác sĩ trong Khoa Sơsinh phải kê một dãy cũi ra hành lang để các cháu nằm điều trị.

Ngất xỉu vì thiếu không khí

Bước chân vào Bệnh viện K trong một ngày oi bức dễ hình dung ngay tới một bến xechật chội, căng thẳng đến choáng váng bởi không gian thiếu dưỡng khí, lan tỏa đủthứ mùi của mồ hôi, thuốc tẩy trùng, thức ăn đến “lợm giọng”. Ngay phía cổngbệnh viện, đoạn tiếp giáp với phố Hai Bà Trưng có rất đông người nhà bệnh nhântrải chiếu nằm ngay trên mặt cống thoát nước ở gần hành lang. Mùi cống bốc lênhôi nồng nặc, nhưng những người nhà bệnh nhân vẫn phải sống cùng nó ngày này quangày khác. Phía bên trong bệnh viện thì cảnh tượng hàng trăm người lăn lóc, nằmvạ vật trên ghế, ngoài hành lang khiến chúng tôi không khỏi chạnh lòng.

Phải cố gắng lắm chúng tôi mới đi sâu vào các khoa điều trị bệnh nhân. Nhiềuphòng không đủ chỗ đành phải ghép 2, 3 bệnh nhân cùng nằm, giường bệnh xếp kíncả hai bên hành lang chỉ chừa một lối nhỏ để đi. Hàng chục người thân bệnh nhânnằm la liệt ngoài hành lang, nhiều bệnh nhân đầu trọc lốc vì xạ trị, rên la đauđớn. Nóng quá, nhiều bệnh nhân chịu không nổi phải bỏ giường xuống nền nằmchiếu. Có người còn ngất xỉu vì không những thiếu không khí trầm trọng mà còn vìsự ô nhiễm của không khí. Chị Lan, người nhà một bệnh nhân với vẻ mặt mệt mỏikhi nói về việc chăm người nhà tại bệnh viện, cho biết: “Mình không có chỗ nằmcòn đi chỗ khác được, chứ chị gái tôi đang bệnh mà cứ nằm ghép thế kia thì khóchịu lắm, trời thì nắng, phòng bệnh bình thường không có điều hòa thì sao chịunổi”.

Một chị “ô sin” chăm sóc ở đây cho biết thêm, đêm xuống, thời tiết có đỡ hơnnhưng khổ nỗi thân nhân người bệnh không có chỗ nằm ngủ nên phải tìm khoảngtrống mà ngồi ngủ gục, người nào may mắn “chiếm” được chỗ nho nhỏ thì phải “congnhư con tôm” mà ngủ. “Ở đây quá tải ghê lắm. Trời nắng nóng, người đông, mùi mồhôi, hơi người bệnh nếu không quen khó mà chịu được lâu. Ngày nào tôi cũng phảitranh thủ tắm sớm hoặc nếu bận chăm sóc người nhà thì phải chờ đến nửa đêm”.

Dãy hành lang của bệnh viện hầu như kín mít, thiếu dưỡng khí lại thêm đông ngườilàm bệnh nhân không còn chỗ mà thở. Thỉnh thoảng bệnh nhân lại trở mình, chìacái lưng ướt đẫm mồ hôi để người nuôi bệnh cầm quạt giấy phe phẩy cho hạ nhiệt.Đã băng bó kín đầu, dây truyền nước cắm ở tay nhưng bệnh nhân Đỗ Thị Ngát vẫnnhăn nhó, rên la: “Nóng quá, thế này sống sao nổi!”. Cậu con trai khuôn mặt khắckhổ chốc chốc lại phe phẩy chiếc quạt nan an ủi người mẹ. Không sung sướng gìhơn, phía giường đối diện bà Ngát, ông Đức vừa trải qua đợt xạ trị u xương trướcđó mấy tiếng, người mềm như tàu lá, luôn miệng thều thào “xin” các con nhanh đưabố về.

Bà Hạ, người Nam Định cho biết, cả tầng phòng nội trú chỉ có phòng vệ sinh chungcủa cả người bệnh và người nuôi bệnh nên mọi người xếp hàng chờ nhau lâu lắm.Bệnh nhân truyền hóa chất, thuốc men, trong người đã nóng, những ngày thời tiếtcòn nóng nực nên ăn ít, lại hay bị táo bón, đi vệ sinh rất lâu. Nhiều bệnh nhânchờ lâu không đủ sức nên phải đi vệ sinh vào bô ngay ở dưới giường bệnh, “tratấn” cả phòng. Nhà vệ sinh bốc mùi hôi cả ngày, quện với mùi thức ăn thừa ôithiu cũng đổ đống hết vào đây, nhân viên dọn vệ sinh dọn không xuể.

Khi “nhìn tận mắt, ngửi tận mũi”… phòng vệ sinh ố vàng, cũ kỹ trải qua hàng chụcnăm. Những chiếc thùng nhựa chứa rác thải luôn trong tình trạng quá tải, vươngvãi ra sàn rất mất vệ sinh. Anh H, người nhà một bệnh nhân cho biết: “Mới vàođây được mấy hôm nhưng tình trạng rác thải ứ đọng liên tục. Nhiều lúc thấy sợkhông dám đi vệ sinh. Nhân viên dọn vệ sinh dọn không xuể, rác nhiều còn cằnnhằn, gắt gỏng khiến chúng tôi phải mang rác ra ngoài cổng để bỏ”.

Bên cạnh đó, tình trạng xả rác tùy tiện tại bệnh viện diễn ra khá phổ biến. Mặcdù những biển báo “cấm đổ rác”, “cấm vứt rác”… xuất hiện nhan nhản khắp mọi nơi,thế nhưng rất ít người quan tâm tới. Họ vẫn ngang nhiên quăng rác bừa bãi xuốngmặt đất. Không chỉ những người đến khám và chữa bệnh mà cả những người khámbệnh, bác sĩ và y tá nhiều lúc cũng rất cẩu thả, thờ ơ trong việc xử lý rác ytế.

Ngay lối dẫn lên tầng 2, dành cho lãnh đạo bệnh viện thì đập vào mắt là bông gạccòn nguyên máu nằm chỏng chơ, ám cái mùi tanh nồng. Phía trên cửa sổ, ghế thì vỏbánh, vỏ trái cây bị nhồi nhét do một số người thiếu ý thức để lại. Nhiều y tá,bác sĩ đi qua dù có thấy đấy nhưng cũng chẳng ai nhắc nhở người nhà, nhân viênvệ sinh để thu dọn.

Mỗi ngày Bệnh viện K Trung ương tiếp nhận hàng nghìn lượt bệnh nhân đến khám vàđiều trị các bệnh về ung bướu. Do là bệnh viện tuyến Trung ương duy nhất chuyênvề phát hiện và điều trị ung bướu sớm nên số lượng bệnh nhân đổ về rất đôngkhiến bệnh viện luôn trong tình trạng quá tải… “Một mình chúng tôi không thểkhắc phục do lực bất tòng tâm, hệ lụy do quá tải gây ra quá nặng nề, bản thânđội ngũ bác sĩ chúng tôi cũng bị ảnh hưởng huống gì người bệnh”, một bác sĩ tạibệnh viện thẳng thắn nhìn nhận.

Để duy trì sự sống cũng như để bảo đảm hay tăng cường sức khỏe, con người trướchết cần một bầu không khí trong lành, giàu dưỡng khí. Bệnh nhân càng phải cầnmột môi trường như vậy. Thế nhưng, với thực tế hiện nay ở các bệnh viện thì rõràng sự ô nhiễm không khí đã làm cho năng lượng sống không những của bệnh nhânmà tất cả những người có mặt ở đây đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chưa kể đếnnguy cơ: người bệnh sẽ thêm nhiều bệnh nữa, người chưa bị bệnh sẽ mắc bệnh.

(Theo Năng lượng mới)

Có một điều rất oái oăm, đáng ra những nơi cần phải giữ gìn sự trong lành,sạch sẽ nhất… để không những bảo đảm sức khỏe mà còn giúp con người phục hồi,tái tạo năng lượng thì đó lại là những nơi nguy cơ truyền nhiễm cao nhất, ônhiễm không khí nặng nhất, thậm chí hơn cả những nơi luôn được cho là “hố rác”của cả đời sống con người và hoạt động sản xuất công nghiệp như ngoài đường… Đólà các cơ sở y tế như bệnh viện và lạ là càng bệnh viện tuyến trên, sự “ô nhiễm”càng cao.

Kỳ 1: Dưỡng khí hay khí độc?

Sự ô nhiễm, nguy cơ lây lan bệnh tật không cần phải vào tận “hang cùng ngõ hẻm”,phải “đào bới xới lộn” trong bệnh viện mới thấy, mà ngay từ bên ngoài, ở nhữngđiều dễ nhìn thấy nhất, cảm nhận dễ nhất cũng có thể nhận ra được.

Trẻ sơ sinh nóng sốt vì… ngột ngạt

Bước chân vào Bệnh viện phụ sản Trung ương tên gọi cũ là Bệnh viện C, dẫu vẫncòn sớm, chưa có mấy người đến thăm khám hay thăm hỏi bệnh nhân, nhưng ở đây đãxộc lên mùi rất đặc trưng của nơi chỉ dành cho sản phụ và trẻ sơ sinh. Đươngnhiên, thứ mùi ấy không thể nói là dễ chịu vì là sự hỗn tạp của những gì còn lạisau khi sinh cùng với mùi mồ hôi của sản phụ - hệ lụy của những ngày phải kiêngcữ không được tắm rửa, tiếp xúc với nước. Đã vậy, lại còn cả mùi thuốc tẩy nồngnặc bốc lên từ sàn nhà, đồ dùng dành cho bệnh nhân như váy áo, chăn, ga và cảmùi thức ăn quẩn quanh trong không gian hẹp của các phòng nằm của bệnh nhân xenlẫn… Tất cả tạo thành thứ mùi khó ngửi.

Đến giờ cao điểm, nghĩa là khoảng thời gian người đến thăm khám cấp tập tại bệnhviện và đến giờ được vào chăm sóc của người nhà đối với bệnh nhân thì thứ mùi ấycòn khủng khiếp hơn, làm cho không ít người khi phải hít thở bầu không khí“trong lành” như vậy phải nôn ọe, khó thở, hoa mày chóng mặt. Thậm chí, ngaybệnh nhân nhiều người cũng không chịu nổi, dù phải kiêng nắng gió, nhưng cũng cốgắng vươn ra các cửa sổ hay ban công hít lấy chút “khí trời” khan hiếm. Với kiểukiến trúc cũ đã nhiều năm, hơn nữa chỉ dành cho số lượng bệnh nhân có hạn nênbệnh viện càng trở nên ngột ngạt hơn khi số giường nằm của bệnh nhân quá tải nhưhiện nay, không chỉ là mỗi người một giường theo quy định mà 2-3 bệnhnhân/giường nằm.

Một giường bệnh nhưng có đến 4-5 bệnh nhân điều trị ở Bệnh viện K

Những chiếc quạt công nghiệp to vật vã, tiếng kêu như tiếng máy của cả một xưởngsản xuất, chạy ù ù từ những góc phòng, hành lang trong bệnh viện nhằm làm“thoáng” hơn, xua tan bớt mùi “đặc trưng” của viện sản. Nhưng dường như chẳng ănthua, nhất là vào những ngày nóng nực. Ngược lại, nó còn làm cho bệnh nhân khóthở do quạt thổi bạt cả hơi. Chỉ cần lên khu nhà G, nơi dành cho sản phụ sau khisinh, khoa sơ sinh, điều trị bệnh… sẽ tận mắt thấy cảnh này. Kinh hơn nữa là vàogiờ làm vệ sinh cá nhân cho sản phụ thì không khí ấy còn ô nhiễm đến mức nếuchẳng may bước vào thì phải quay ra thật nhanh để trốn chạy, tìm chút không khícho sự sống, cho sự trao đổi chất của cơ thể. Vậy mà hàng nghìn bệnh nhân cùngvới trẻ sơ sinh phải hít thở những “độc khí” như vậy. Thương nhất là các bé sơsinh, vừa mới chào đời đáng lẽ phải được hưởng niềm vui khi lần đầu tiên có mặt,lại phải chịu sự cực nhọc, vất vả của “kiếp nạn” đời sống!

Vào Khoa Sơ sinh của bệnh viện, tưởng rằng đây sẽ là nơi ưu tiên nhất được chọnvới cấu trúc, không gian thoáng đãng, lưu thông không khí do toàn những bệnhnhân nhí lúc cất tiếng khóc chào đời cũng là lúc chịu đau đớn của bệnh tật. Aingờ, chẳng hơn gì so với phòng bệnh của người lớn, cũng bí bách cả về khônggian, không khí, diện tích… Một bác sĩ ở đây cho biết: Phần vì “đặc thù” củabệnh nhân, phần vì cấu trúc các phòng của khoa xây dựng trước đây đã không cònphù hợp với thực tế hiện nay, số lượng bệnh nhân tăng lên, đồng thời khoảngkhông gian tiếp cận trực tiếp với thiên nhiên bên ngoài không nhiều nên độ thôngthoáng, lưu thông không khí trong khoa bị hạn chế, dẫn đến “bí” cho cả người làmvà đặc biệt là các bé.

Thậm chí, có cháu bé sinh non nằm trong khoa bị nóng sốt triền miên, mãi khôngra ngoài được với mẹ để tập bú. Mẹ lo! Rồi cả bác sĩ cũng lo vì không hiểu saotrẻ lại sốt li bì như vậy. Đến khi bác sĩ thực hiện “phép thử” kê cho cháu chiếccũi ra hành lang nội bộ trong khoa để cháu nằm thì lập tức sau đúng một ngày,nhiệt độ của cháu hạ xuống ngay như trẻ bình thường. Như vậy, hóa ra nguyên nhângây nóng sốt cho cháu không phải do bệnh lý mà chính là sự bức bí, ngột ngạttrong phòng! Cũng bởi vậy, mỗi khi quá tải bệnh nhân, các bác sĩ trong Khoa Sơsinh phải kê một dãy cũi ra hành lang để các cháu nằm điều trị.

Ngất xỉu vì thiếu không khí

Bước chân vào Bệnh viện K trong một ngày oi bức dễ hình dung ngay tới một bến xechật chội, căng thẳng đến choáng váng bởi không gian thiếu dưỡng khí, lan tỏa đủthứ mùi của mồ hôi, thuốc tẩy trùng, thức ăn đến “lợm giọng”. Ngay phía cổngbệnh viện, đoạn tiếp giáp với phố Hai Bà Trưng có rất đông người nhà bệnh nhântrải chiếu nằm ngay trên mặt cống thoát nước ở gần hành lang. Mùi cống bốc lênhôi nồng nặc, nhưng những người nhà bệnh nhân vẫn phải sống cùng nó ngày này quangày khác. Phía bên trong bệnh viện thì cảnh tượng hàng trăm người lăn lóc, nằmvạ vật trên ghế, ngoài hành lang khiến chúng tôi không khỏi chạnh lòng.

Phải cố gắng lắm chúng tôi mới đi sâu vào các khoa điều trị bệnh nhân. Nhiềuphòng không đủ chỗ đành phải ghép 2, 3 bệnh nhân cùng nằm, giường bệnh xếp kíncả hai bên hành lang chỉ chừa một lối nhỏ để đi. Hàng chục người thân bệnh nhânnằm la liệt ngoài hành lang, nhiều bệnh nhân đầu trọc lốc vì xạ trị, rên la đauđớn. Nóng quá, nhiều bệnh nhân chịu không nổi phải bỏ giường xuống nền nằmchiếu. Có người còn ngất xỉu vì không những thiếu không khí trầm trọng mà còn vìsự ô nhiễm của không khí. Chị Lan, người nhà một bệnh nhân với vẻ mặt mệt mỏikhi nói về việc chăm người nhà tại bệnh viện, cho biết: “Mình không có chỗ nằmcòn đi chỗ khác được, chứ chị gái tôi đang bệnh mà cứ nằm ghép thế kia thì khóchịu lắm, trời thì nắng, phòng bệnh bình thường không có điều hòa thì sao chịunổi”.

Một chị “ô sin” chăm sóc ở đây cho biết thêm, đêm xuống, thời tiết có đỡ hơnnhưng khổ nỗi thân nhân người bệnh không có chỗ nằm ngủ nên phải tìm khoảngtrống mà ngồi ngủ gục, người nào may mắn “chiếm” được chỗ nho nhỏ thì phải “congnhư con tôm” mà ngủ. “Ở đây quá tải ghê lắm. Trời nắng nóng, người đông, mùi mồhôi, hơi người bệnh nếu không quen khó mà chịu được lâu. Ngày nào tôi cũng phảitranh thủ tắm sớm hoặc nếu bận chăm sóc người nhà thì phải chờ đến nửa đêm”.

Dãy hành lang của bệnh viện hầu như kín mít, thiếu dưỡng khí lại thêm đông ngườilàm bệnh nhân không còn chỗ mà thở. Thỉnh thoảng bệnh nhân lại trở mình, chìacái lưng ướt đẫm mồ hôi để người nuôi bệnh cầm quạt giấy phe phẩy cho hạ nhiệt.Đã băng bó kín đầu, dây truyền nước cắm ở tay nhưng bệnh nhân Đỗ Thị Ngát vẫnnhăn nhó, rên la: “Nóng quá, thế này sống sao nổi!”. Cậu con trai khuôn mặt khắckhổ chốc chốc lại phe phẩy chiếc quạt nan an ủi người mẹ. Không sung sướng gìhơn, phía giường đối diện bà Ngát, ông Đức vừa trải qua đợt xạ trị u xương trướcđó mấy tiếng, người mềm như tàu lá, luôn miệng thều thào “xin” các con nhanh đưabố về.

Bà Hạ, người Nam Định cho biết, cả tầng phòng nội trú chỉ có phòng vệ sinh chungcủa cả người bệnh và người nuôi bệnh nên mọi người xếp hàng chờ nhau lâu lắm.Bệnh nhân truyền hóa chất, thuốc men, trong người đã nóng, những ngày thời tiếtcòn nóng nực nên ăn ít, lại hay bị táo bón, đi vệ sinh rất lâu. Nhiều bệnh nhânchờ lâu không đủ sức nên phải đi vệ sinh vào bô ngay ở dưới giường bệnh, “tratấn” cả phòng. Nhà vệ sinh bốc mùi hôi cả ngày, quện với mùi thức ăn thừa ôithiu cũng đổ đống hết vào đây, nhân viên dọn vệ sinh dọn không xuể.

Khi “nhìn tận mắt, ngửi tận mũi”… phòng vệ sinh ố vàng, cũ kỹ trải qua hàng chụcnăm. Những chiếc thùng nhựa chứa rác thải luôn trong tình trạng quá tải, vươngvãi ra sàn rất mất vệ sinh. Anh H, người nhà một bệnh nhân cho biết: “Mới vàođây được mấy hôm nhưng tình trạng rác thải ứ đọng liên tục. Nhiều lúc thấy sợkhông dám đi vệ sinh. Nhân viên dọn vệ sinh dọn không xuể, rác nhiều còn cằnnhằn, gắt gỏng khiến chúng tôi phải mang rác ra ngoài cổng để bỏ”.

Bên cạnh đó, tình trạng xả rác tùy tiện tại bệnh viện diễn ra khá phổ biến. Mặcdù những biển báo “cấm đổ rác”, “cấm vứt rác”… xuất hiện nhan nhản khắp mọi nơi,thế nhưng rất ít người quan tâm tới. Họ vẫn ngang nhiên quăng rác bừa bãi xuốngmặt đất. Không chỉ những người đến khám và chữa bệnh mà cả những người khámbệnh, bác sĩ và y tá nhiều lúc cũng rất cẩu thả, thờ ơ trong việc xử lý rác ytế.

Ngay lối dẫn lên tầng 2, dành cho lãnh đạo bệnh viện thì đập vào mắt là bông gạccòn nguyên máu nằm chỏng chơ, ám cái mùi tanh nồng. Phía trên cửa sổ, ghế thì vỏbánh, vỏ trái cây bị nhồi nhét do một số người thiếu ý thức để lại. Nhiều y tá,bác sĩ đi qua dù có thấy đấy nhưng cũng chẳng ai nhắc nhở người nhà, nhân viênvệ sinh để thu dọn.

Mỗi ngày Bệnh viện K Trung ương tiếp nhận hàng nghìn lượt bệnh nhân đến khám vàđiều trị các bệnh về ung bướu. Do là bệnh viện tuyến Trung ương duy nhất chuyênvề phát hiện và điều trị ung bướu sớm nên số lượng bệnh nhân đổ về rất đôngkhiến bệnh viện luôn trong tình trạng quá tải… “Một mình chúng tôi không thểkhắc phục do lực bất tòng tâm, hệ lụy do quá tải gây ra quá nặng nề, bản thânđội ngũ bác sĩ chúng tôi cũng bị ảnh hưởng huống gì người bệnh”, một bác sĩ tạibệnh viện thẳng thắn nhìn nhận.

Để duy trì sự sống cũng như để bảo đảm hay tăng cường sức khỏe, con người trướchết cần một bầu không khí trong lành, giàu dưỡng khí. Bệnh nhân càng phải cầnmột môi trường như vậy. Thế nhưng, với thực tế hiện nay ở các bệnh viện thì rõràng sự ô nhiễm không khí đã làm cho năng lượng sống không những của bệnh nhânmà tất cả những người có mặt ở đây đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chưa kể đếnnguy cơ: người bệnh sẽ thêm nhiều bệnh nữa, người chưa bị bệnh sẽ mắc bệnh.

(Theo Năng lượng mới)