Những hành động cho thấy anh ấy yêu bạn thật lòng hơn bất cứ ai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐỀ MINH HỌA

(Đề thi có 05 trang)

KỲ THI TRUNG HỌC PHỔ THÔNG QUỐC GIA NĂM 2017

Bài thi: Khoa học tự nhiên; Môn: SINH HỌC

Thời gian làm bài: 50 phút, không kể thời gian phát đề

Câu 1: Trong quá trình dịch mã, phân tử nào sau đây đóng vai trò như “ người phiên dịch”?

A. ADN. B. tARN. C. rARN. D. mARN.

Câu 2.Đặc điểm chung của quá trình nhân đôi ADN và quá trình phiên mã ở sinh vật nhân thực là

A. đều diễn ra trên toàn bộ phân tử ADN của nhiễm sắc thể.

B. đều được thực hiện theo nguyên tắc bổ sung.

C. đều có sự tham gia của ADN pôlimeraza.

D. đều diễn ra trên cả hai mạch của gen.

Câu 3: Theo lí thuyết, cơ thể nào sau đây có kiểu gen dị hợp tử về cả 2 cặp gen?

A. AAbb. B. AaBb. C. AABb. D. aaBB.

Câu 4.Giả sử một chuỗi thức ăn trong quần xã sinh vật được mô tả bằng sơ đồ sau: Cỏ → Sâu → Gà → Cáo → Hổ. Trong chuỗi thức ăn này, sinh vật tiêu thụ bậc ba là

A. cáo. B. gà. C. thỏ. D. hổ.

Câu 5. Một quần thể gồm 2000 cá thể trong đó có 400 cá thể có kiểu gen DD, 200 cá thể có kiểu gen Dd và 1400 cá thể có kiểu gen dd. Tần số alen D trong quần thể này là

A. 0,30. B. 0,40. C. 0,25. D. 0,20.

Câu 6. Phương pháp nào sau đây có thể tạo được giống cây trồng mới mang bộ nhiễm sắc thể của hai loài khác nhau?

A. Nuôi cấy đỉnh sinh trưởng thực vật. B. gây đột biến nhân tạo.

C. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh. D. Lai xa kèm theo đa bội hoá.

Câu 7.Một cơ thể có kiểu gen AaBb tự thụ phấn. Theo lí thuyết, số dòng thuần chủng tối đa có thể được tạo ra là

A. 8. B. 4. C. 1. D. 2.

Câu 8. Ở người, bệnh mù màu đỏ - xanh lục do một alen lặn nằm ở vùng không tương đồng trên nhiễm sắc thể giới tính X quy định, alen trội tương ứng quy định nhìn màu bình thường. Một người phụ nữ nhìn màu bình thường có chồng bị bệnh này, họ sinh ra một người con trai bị bệnh mù màu đỏ - xanh lục. Theo lí thuyết, người con trai này nhận alen gây bệnh từ ai?

A. Bố. B. Mẹ. C. Bà nội. D. Ông nội.

Câu 9.Theo Đacuyn, đối tượng bị tác động trực tiếp của chọn lọc tự nhiên là

A. cá thể. B. quần thể.

C. quần xã. D. hệ sinh thái.

Câu 10. Theo quan niệm tiến hóa hiện đại, nhân tố có vai trò định hướng quá trình tiến hóa là

A. đột biến. B. giao phối không ngẫu nhiên.

C. chọn lọc tự nhiên. D. các yếu tố ngẫu nhiên.

Câu 11. Theo quan niệm tiến hóa hiện đại, chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên

A. kiểu gen. B. alen.

C. kiểu hình. D. gen.

Câu 12. Trong lịch sử phát triển của sinh giới trên Trái Đất, thực vật có hoa xuất hiện ở kỉ

A. Than đá. B. Đệ tứ. C. Phấn trắng. D. Đệ tam.

Câu 13.Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?

A. Tập hợp cây cỏ đang sinh sống trên một cánh đồng cỏ.

B. Tập hợp cá chép đang sinh sống ở Hồ Tây.

C. Tập hợp bướm đang sinh sống trong rừng Cúc phương.

D. Tập hợp chim đang sinh sống trong rừng Amazôn.

Câu 14.Trong quá trình nhân đôi ADN ở tế bào nhân sơ, nhờ các enzim tháo xoắn, hai mạch đơn của phân tử ADN tách nhau tạo nên chạc hình chữ Y. Khi nói về cơ chế của quá trình nhân đôi ở chạc hình chữ Y, phát biểu nào sau đây sai?

A. Trên mạch khuôn 3’ → 5’ thì mạch mới được tổng hợp liên tục.

B. Enzim ADN pôlimeraza tổng hợp mạch mới theo chiều 5’ → 3’.

C. Trên mạch khuôn 5’ → 3’ thì mạch mới được tổng hợp ngắt quãng tạo nên các đoạn ngắn.

D. Enzim ADN pôlimeraza di chuyển trên mạch khuôn theo chiều 5’ → 3’.

Câu 15.Loại đột biến nào sau đây làm tăng số loại alen của một gen nào đó trong vốn gen của quần thể sinh vật?

A. Đột biến điểm. B. Đột biến dị đa bội. C. Đột biến tự đa bội. D. Đột biến lệch bội.

Mô tả

Câu 32. Khi trong một sinh cảnh cùng tồn tại nhiều loài gần nhau về nguồn gốc và có chung nguồn sống thì sự cạnh tranh giữa các loài sẽ

A. làm cho chúng có xu hướng phân li ổ sinh thái. B. làm cho các loài này đều bị tiêu diệt.

C. làm tăng thêm nguồn sống trong sinh cảnh. D. làm gia tăng số lượng cá thể của mỗi loài.

Câu 33.Những biện pháp nào sau đây góp phần phát triển bền vững tài nguyên thiên nhiên?

(1) Duy trì đa dạng sinh học.

(2) Lấy đất rừng làm nương rẫy.

(3) Khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên tái sinh.

(4) Kiểm soát sự gia tăng dân số, tăng cường công tác giáo dục về bảo vệ môi trường.

(5) Tăng cường sử dụng các loại phân bón hoá học trong sản xuất nông nghiệp.

A. (1), (2), (5). B. (2), (3), (5). C. (1), (3), (4). D. (2), (4), (5).

Câu 34. Khi nói về các chu trình sinh địa hóa, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

(1) Việc sử dụng quá nhiều nhiên liệu hóa thạch có thể làm cho khí hậu Trái Đất nóng lên.

(2) Tất cả lượng cacbon của quần xã được trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn kín.

(3) Vi khuẩn cố định đạm, vi khuẩn nitrit hóa và vi khuẩn phản nitrat hóa luôn làm giàu nguồn dinh dưỡng khoáng nitơ cung cấp cho cây.

(4) Nước trên Trái Đất luôn luân chuyển theo vòng tuần hoàn.

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

• BAN GIÁO DỤC

"Chị Như Quỳnh đã nhận lời ngay và cũng không đặt nặng chuyện hát chương trình này cát-sê thế nào. Khi tôi đề cập đến chuyện hát cho khán giả nhiều tầng lớp, chị rất ủng hộ. Tôi phải nói lời cảm ơn đến chị ấy", nam ca sĩ nói. 

Là đàn em thân thiết với giọng ca Người tình mùa đông ở sân khấu lẫn ngoài đời, Quang Lê không ngại tiết lộ anh có dịp gặp mặt 8/12 người yêu của Như Quỳnh. Trong một cuộc trà dư tửu hậu, Như Quỳnh nói vui cô mong sau này có dịp tổ chức liveshow với 12 người tình của mình ngồi dưới xem. 

Quang Lê cũng bật mí về người yêu hiện tại của Như Quỳnh. Anh là người chứng kiến sức khỏe của đàn chị có giai đoạn sa sút, mất ngủ liên miên phải dùng thuốc. "Quang Lê đã từng hát thay Như Quỳnh một show châu Âu. Ở cánh gà chị ấy bị ốm nặng, người run lên. Thậm chí anh em phải gọi xe cấp cứu đến đưa chị đi bệnh viện kiểm tra. Chị hỏi: Em hát thay chị được không? và đêm đó tôi phải hát thêm 10 bài".

Quang Lê cũng tiết lộ người tình hiện tại nhỏ hơn Như Quỳnh 12 tuổi (1 con giáp). Nam ca sĩ hay đùa Như Quỳnh chạy theo trend của các mỹ nhân showbiz Việt là quen bạn trai hay chồng kém nhiều tuổi. Anh rất vui khi đàn chị giờ đây có được hạnh phúc.

"Chị Như Quỳnh rất hạnh phúc. Người ấy là "thầy thuốc" cho Như Quỳnh, chị không còn bị mất ngủ nữa, hát phong độ ổn định. Với nghệ sĩ chúng tôi giấc ngủ rất quan trọng. Chúng tôi mất ngủ là tinh thần xuống liền, cột hơi không tốt, còn quên lời nữa. Giờ anh chị em đồng nghiệp ai cũng khen chị Như Quỳnh hoàn toàn hồi phục 100% và hát rất hay", Quang Lê chia sẻ.

Theo Quang Lê, anh và Như Quỳnh cũng như các đồng nghiệp: Giang Hồng Ngọc, Quách Tuấn Du, Lê Vũ Phương, MC Trác Thúy Miêu… đang tích cực tập luyện khi thời điểm diễn ra show khá cận kề. Dù chương trình bình dân, nam ca sĩ cùng ê-kíp họp bàn để dàn dựng phần âm thanh, ánh sáng chỉn chu, thỏa mãn phần nghe - nhìn của khán giả trong suốt đêm diễn. 

Như Quỳnh song ca với Quang Lê trong show 'Thần tượng Bolero'

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển phát biểu tại Hội nghị sơ kết Đề án phát triển hệ thống trường trung học phổ thông chuyên giai đoạn 2010-2016.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển phát biểu tại Hội nghị sáng 29/9. Ảnh: Thanh Hùng.

Ông Hiển cho biết, hiện tại chúng ta chưa đầu tư được nhiều cho hệ thống trường chuyên, do đó, sắp tới phải đầu tư nhiều hơn và sáng tạo hơn.

Theo ông Hiển, hiện tại trong xã hội có nhiều ý kiến cho rằng, nếu chỉ đầu tư vào một số trường thì chưa hiệu quả và không phù hợp với chủ trương chung.

"Tuy nhiên, nước ta đang còn nghèo, điều kiện đầu tư chung cho tất cả mọi người không có nên cần đầu tư cho những chỗ có thể phát huy được, làm mũi nhọn được"- ông Hiển nói.

"Một đất nước không thể nào tất cả mọi người bằng nhau, tất cả các địa phương bằng nhau. Muốn phát triển phải có những đầu tầu về khoa học, công nghệ, nghệ thuật,… và phải có những địa phương giỏi hơn, tiến bộ hơn, điều kiện thuận lợi hơn đi trước".

Từ đó, theo ông Hiển, cần phải đầu tư theo chiều sâu kết hợp với đầu tư theo mặt bằng để đảm bảo được mục đích trên.

Ông Hiển cũng cho rằng, các Sở GD địa phương cần phải suy nghĩ về việc đầu tư thích đáng cho hệ thống trường chuyên. "Cũng chừng ấy tiền nhưng đầu tư dàn trải thì kém hơn, nếu đầu tư có trọng điểm, cân đối vừa phải thì tốt hơn".

Không chỉ đầu tư về cơ sở vật chất, con người, ông Hiển còn cho rằng, cần phải đầu tư cả trong vấn đề quản lý để các trường chuyên có thể phát triển tốt.

"Nếu quản lý trường chuyên giống các trường khác thì các trường chuyên không làm ăn được. Nhưng nếu để trường chuyên tự mày mò xoay sở thì cũng không làm được".

Trường chuyên không phải nơi chọn gà nòi

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, trường chuyên phải thực hiện giáo dục toàn diện trên cơ sở đó bồi dưỡng năng khiếu cho học sinh chứ không phải nơi chọn "gà nòi".

Tuy nhiên, ông Hiển cho rằng, khái niệm giáo dục chưa được hiểu một cách chính xác. Theo đó, giáo dục toàn diện là đảm bảo phát triển hài hòa tất cả các mặt của con người mà ở đây là Đức - Trí - Thể - Mỹ.

Tuy nhiên, trên cơ sở đó để phát triển tiềm năng riêng của từng người. "Điều này phù hợp với mục tiêu giáo dục chung của Việt Nam và hệ thống trường chuyên thì thể hiện rõ hơn mặt thứ 2 này".

Từ đó, ông Hiển cho rằng, không nên nói rằng trường chuyên sẽ học lệch. Bởi lẽ, lệch là trên cơ sở mặt bằng chung đã được giáo dục toàn diện chứ không phải nghiêng hẳn về bên này hay bên kia.

"Chúng ta bồi dưỡng tiềm năng của các em học sinh dựa trên mặt bằng có sẵn".

Muốn đạt được mục tiêu đó, theo ông Hiển, một trong những yếu tố quan trọng là phải có giáo viên giỏi. Tuy nhiên, giáo viên giỏi ở trường chuyên là phải làm sao cho học sinh giỏi hơn mình chứ không phải là biết nhiều hơn học sinh.

"Để làm được điều này cần phải có sự suy nghĩ, sáng tạo thường xuyên và quan trọng nhất là cầu thị" - ông Hiển nói.

Lê Văn - Thanh Hùng

- Diệu Linh, Hà An, Chí Nguyên là ba em bé đang học tiếng Anh tại LucyMax. Dù các bé mới 4, 6 và 8 tuổi nhưng đã thể hiện khả năng nói, đọc rất thành thạo.

Bốn tuổi nói Tiếng Anh lưu loát

Bé Hà An, 8 tuổi, ở Nghệ An mới theo học ba tháng, nhưng có khả năng nói, đọc và giao tiếp tiếng Anh rất trôi chảy.

Chị Nhung, mẹ của bé An cho biết, trước đó chị rất muốn cho con học tiếng Anh nhưng lo con học nhiều nơi, mỗi nơi có một cách dạy khác nhau con sẽ không tiếp thu được. Vì vậy bé An được mẹ cho học tại đây, nhưng do cách dạy dễ hiểu, bài giảng thu hút nên con rất thích.

“Tôi theo dõi bé học hằng ngày, đầu tiên con được học cách phát âm, sau đó con nghe và phát âm lại. Tiếp đó cô giáo đưa ra những câu hỏi cùng những hình ảnh rất thú vị, những từ ngữ đơn giản nhưng rất dễ hiểu. Ngoài ra khi dạy cô cũng giao lưu với các bé, kết hợp với kiểm tra những điều con vừa học, tạo nên sự kết nối, giúp bé tiếp thu rất nhanh” – chị Nhung cho biết, chỉ sau vài tháng, con chị đã phát âm rất chuẩn, có khả năng giao lưu với mọi người bằng tiếng Anh mà trước đó dù học ở trường một thời gian khá dài nhưng con không làm được.

Bé Diệu Linh, 4 tuổi ở Hà Nội hiện cũng là một học sinh của LucyMax. Mới 4 tuổi nhưng Diệu Linh đã có khả năng đọc, nói được từ đơn giản bằng tiếng Anh rất tốt.

Bé Diệu Linh

Theo chia sẻ của chị Lựu, mẹ bé Linh, vì thấy con thích nghe các clip tiếng Anh có sẵn trên mạng nên chị đăng kí cho con học. Không ngờ chỉ sau một thời gian con chị rất hào hứng. Bé cũng thể hiện được năng khiếu học ngoại ngữ khi có thể trả lời và nói nhiều từ ngữ bằng tiếng Anh.

Dễ hiểu và rẻ chi phí

Theo chia sẻ của các vị phụ huynh, việc học tiếng Anh trên mạng rất dễ hiểu, chi phí cũng tương đối rẻ. 

“Điều quan trọng nhất của việc học tiếng Anh là cách phát âm. Khi quan sát con học ở đây, con được lắng nghe phát âm và quan sát khẩu hình miệng từ giáo viên bản ngữ. Con sẽ bắt đầu phát âm được một cách chuẩn xác, kết hợp với quan sát khẩu hình. Ví dụ khi học âm “A”, cô giáo sẽ nhấn vòm miệng để bé đọc theo, sau đó cô sẽ khéo léo dẫn bé tới tới từ mới như “Apple”. Điều này khác hoàn toàn với cách học thông thường trong nhà trường, bé phải đọc “Apple” ngay nên tiếp thu rất nhanh”- chị Nhung cho biết.

Theo chị Nhung “việc dạy học tiếng Anh ở trường tiểu học vẫn đang được đi theo mô típ cũ. Tức cô giáo cho viết từ mới, rồi học ngữ pháp, sau đó là đọc từ mới mà không dạy trẻ cách đánh âm. Đây là cách học rất phức tạp và khó với trẻ em vì vậy học sinh chỉ nhớ được một lúc rồi quên ngay” 

Chị Nhung cũng tiết lộ, ngoài cách dạy, chi phí cho con theo học trực tuyến cũng rất phù hợp. Thông thường mỗi tháng chỉ mất khoảng 250.000 ngàn. Điều tiện lợi là trẻ có thể học được ở mọi lúc, mọi nơi. Ngoài giờ học, hằng tuần các cô giáo của trung tâm sẽ gọi điện và trao đổi với con giúp bé thêm dạn dĩ.

“Quan trọng đối với trẻ nhỏ là được khuyến khích nếu làm tốt việc gì. Trung tâm của bé An luôn khuyến khích cháu bởi những quà tặng nhỏ nhắn dù là 1 cây bút hay hộp chì màu nếu cháu đạt được điểm cao, điều này tạo nên sự thích thú cho con” – chị Nhung cho biết.

Chị cũng đề nghị, Bộ GD-ĐT cần tham khảo cách dạy của các trung tâm trên mạng. Đây có thể cũng là một cách hỗ trợ cho đề án ngoại ngữ 2020 mà Bộ đang triển khai.

Chị Tuệ San có con trai Chí Nguyên (6 tuổi) cũng là một học viên của LucyMax cho biết, mỗi tối Chí Nguyên được chị cho xem một video khoảng 16 phút, nhưng sau vài tháng theo học con đã có vốn từ khá nhiều.

Bé Chí Nguyên đang học tiếng Anh trên mạng

“Hiện tại thời gian học tiếng Anh ở trường của bé khá ít. Mỗi tuần cháu chỉ được học 2 tiết tiếng Anh nên việc tiếp thu không được nhiều. Đây là lứa tuổi phù hợp để học ngoại ngữ, nếu không cho con học thì sau này con sẽ khó học lắm”- chị San cho hay. 

Theo chị, dù giao tiếp của con mới dừng lại ở những câu rất đơn giản, nhưng nếu đặt câu hỏi “What is this?”, Nguyên đều có thể trả lời được. 

“Nhiều lúc học theo con, tôi phát âm sai con đều sửa, con lại uốn nắn mẹ đọc miệng như thế này cho đúng. Khi tôi và con nghe cùng một video giống nhau nhưng tôi chọn một từ, còn con chọn một từ, kết quả là từ của con bao giờ cũng đúng. Khả năng nghe của con cũng tốt hơn”.

Theo chị San, chương trình trên mạng cũng khá giống với chương trình học lớp của con. Nhưng điều khác biệt đây là những video ngắn nên mỗi tối con có thể dành 30 phút để học. 

Tại sao không tận dụng mạng internet?

Theo ông Kyung Young Pyo, Trung tâm trực tuyến Anh Ngữ LucyMax, tất cả các ngôn ngữ đều có chung quá trình học, không có sự khác biệt nào. 

Một em bé người Việt nếu sinh ra và lớn lên tại Bắc Mĩ, em bé đó có thể nói Tiếng Anh một cách rất tự nhiên mà không có vấn đề gì trong việc sử dụng Tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ, không phân biệt quốc tịch của cha mẹ. 

Vậy tại sao khó có thể học tiếng Anh tại Việt Nam? Theo ông Kyung Young Pyo đó là do sự khác biệt giữa môi trường học tiếng Anh. Nếu có môi trường phù hợp cho mọi người có thể nghe tiếng Anh nhiều và nói được những gì họ nghe thì sẽ không có vấn đề gì khó khăn trong việc giao tiếp. Không cần phải ra nước ngoài để học tiếng Anh nữa.

Nhưng một câu hỏi đặt ra là làm thế nào để tạo ra một môi trường tương tự các nước sử dụng tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ? Thuê giáo viên bản ngữ ư? không thể nào! Mạng Internet toàn cầu đã mang đến cho chúng ta nhiều cơ hội để tiếp cận các phương pháp học tiếng Anh đa dạng. Thông qua mạng internet, chúng ta có tạo ra môi trường học tương tự bao gồm các bài giảng và giảng viên tiếng Anh người sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ mẹ đẻ.

“Theo tôi những chương trình tiếng Anh trực tuyến trong đó bao gồm các tài liệu giảng dạy hiệu quả, dễ nhớ, với âm thanh rõ ràng và chuẩn xác, đặc biệt là tốc độ nói phù hợp cho những học viên lần đầu tiên tiếp xúc với tiếng Anh. Một chương trình như vậy thì sẽ khiến cho học viên học tiến bộ nhanh và hiệu quả hơn, vì vậy chương trình có thể giúp học viên tiết kiệm được quỹ thời gian và chi phí theo học. Sử dụng chương trình học đúng phương pháp có thể mang lại cho học viên một môi trường tiếp cận với tiếng Anh như người bản ngữ giao tiếp hàng ngày và nó sẽ mang lại cho các học viên hiệu quả tốt cũng như là kết quả học tập tốt hơn trong việc giao tiếp tiếng Anh lưu loát. Chương trình sẽ sử dụng trong hệ thống các trường học, trường mầm non, trung tâm tiếng Anh, tại nhà, ở bất cứ nơi đâu và thời gian nào” – ông Kyung Young Pyo nhấn mạnh.

Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữlà cuốn tranh truyện bán hư cấu, kể lại câu chuyện cuộc đời nhiều thăng trầm của giáo sĩ Đắc Lộ - Alexandre de Rhodes, một vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỉ 17 và có công trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt-Bồ-La) vào năm 1651.

Thông qua những tình tiết li kì và đặc sắc được lựa chọn để kể lại quá trình sáng tạo và phát triển của chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt - vốn dĩ rất quen thuộc và đang gắn bó với mỗi người chúng ta,Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ mong muốn giúp bạn trẻ hiểu rõ hơn về tiếng Việt, truyền ngọn lửa tình yêu thứ ngôn ngữ rất đẹp của dân tộc.

Trong cuộc phỏng vấn với Tri thức - ZNews, họa sĩ Tạ Huy Long và tác giả Phạm Thị Kiều Ly chia sẻ về quá trình thực hiệnHành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ. Trải nghiệm hợp tác thú vị này đã truyền cảm hứng cho hai tác giả tiếp tục con đường đưa kiến thức khoa học đến với độc giả qua những trang tranh truyện giàu màu sắc, lời thoại sinh động.

Tác giả Kiều Ly: Tôi không tưởng tượng được nghiên cứu của mình lại được thể hiện đẹp như vậy

- Từ khi nào chị ấp ủ ý tưởng "chuyển thể" luận án tiến sĩ của mình thành một tác phẩm sách tranh truyện?

- Tác giả Kiều Ly:Thú thực, thời làm luận án tại đại học Sorbonne Nouvelle (2014-2018) tôi chỉ cố gắng làm xong luận án rồi chỉnh lý để xuất bản. Tôi chưa bao giờ dám nghĩ sẽ làm một cuốn truyện tranh, vì tôi chưa từng làm sách cho trẻ em, cũng không biết làm thế nào chuyển thể một công trình hàn lâm thành một cuốn tranh truyện có lời thoại.

Từ trái qua: biên tập viên Hoàng Thanh Thủy, họa sĩ Tạ Huy Long và tác giả Phạm Thị Kiều Ly.

Sau khi bảo vệ luận án và về nước, tôi vẫn đang sửa bản tiếng Pháp để xuất bản, thì tháng 8/2021 biên tập viên Hoàng Thanh Thủy (Nhà xuất bản Kim Đồng) viết thư ngỏ ý mời tôi cộng tác viết một cuốn sách về lịch sử chữ Quốc ngữ cho trẻ em. Tôi đắn đo khá lâu mới dám nhận lời. May mắn thay, họa sĩ Tạ Huy Long cũng nhận lời vẽ minh họa cho cuốn sách. Ba chúng tôi cùng nhau làm việc trong gần 2 năm thì hoàn thành Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ.

- Ý tưởng này đã được các anh chị triển khai như thế nào trong 2 năm đó?

- Tác giả Kiều Ly:Tôi hoàn thành bản thảo đầu tiên vào tháng 10/2021. Khi ấy, tôi viết giống một bài báo khoa học với trích dẫn cụ thể cho từng mục. Chị Thủy nhận xét như vậy thì khô khan quá và trẻ em khó mà hiểu được.

Sau đó chúng tôi đã thống nhất là sẽ để Alexandre de Rhodes (Đắc Lộ) là người kể chuyện thì câu chuyện sẽ mềm mại hơn. Ngoài ra, để thu hút độc giả nhỏ tuổi, chúng tôi sẽ viết cuốn sách này theo hình thức bán hư cấu, tức là để nhân vật bộc lộ cảm xúc hay đưa ra các nhận xét về cảnh vật, con người.

Từ đây, tôi chuyển thể nội dung lịch sử chữ quốc ngữ qua lời kể của Đắc Lộ và có thêm một số phần thể hiện cảm xúc của nhân vật. Ngoài ra, chúng tôi cùng nhau bàn bạc để tạo lời thoại và tôi cũng sưu tầm tranh, ảnh tư liệu để họa sĩ Tạ Huy Long vẽ minh họa cho phù hợp với bối cảnh lịch sử và nhân vật.

Qua 7, 8 lần sửa bản thảo thì cuốn sách có diện mạo như độc giả cầm trên tay hôm nay.

- Đối với chị, đâu là thách thức lớn nhất trong quá trình thực hiện cuốn sách này?

- Tác giả Kiều Ly:Có lẽ thách thức lớn nhất là tôi chưa có kinh nghiệm viết sách cho trẻ em hay làm truyện tranh. Ngoài ra, chuyển thể từ ngôn ngữ học thuật sang ngôn ngữ truyện tranh cũng không hề dễ dàng.

Tôi may mắn có biên tập viên Hoàng Thanh Thủy và họa sĩ Tạ Huy Long đồng hành và hướng dẫn. Qua 2 năm làm việc cùng nhau, tôi rất hạnh phúc vì học thêm nhiều kỹ năng mới, biết cách chuyển thể một công trình hàn lâm, khô khan sang lời kể bình dị. Với các công trình nghiên cứu của mình trong tương lai, tôi cũng sẽ duy trì mô hình: xuất bản công trình học thuật, đồng thời "chuyển thể" thành các ấn phẩm dành cho đại chúng và trẻ em.

- Tháng 10 vừa qua, bộ 2 cuốn sách Lịch sử chữ quốc ngữ (1615-1919)và 100 câu hỏi về Lịch sử chữ quốc ngữcủa chị đoạt giải Sách Phát hiện tại Giải Sách Hay. Nay Hành trình sáng tạo Chữ Quốc ngữ lại vào Chung khảo Giải Sách Quốc gia. Với một người nghiên cứu khoa học và phổ biến khoa học, điều này có ý nghĩa như thế nào?

- Tác giả Kiều Ly: Với một nhà nghiên cứu, được làm điều mình thích và cố gắng đi đến tận cùng nhất có thể để giải đáp tò mò khoa học của chính bản thân đã là một hạnh phúc; hạnh phúc lại nhân lên gấp bội khi một chút mới nho nhỏ mình tìm ra được công bố, được đón nhận và được ghi nhận.

Với các công trình nghiên cứu của mình trong tương lai, tôi cũng sẽ duy trì mô hình: xuất bản công trình học thuật, đồng thời "chuyển thể" thành các ấn phẩm dành cho đại chúng và trẻ em.

Tác giả Phạm Thị Kiều Ly

Tất nhiên, giải thưởng nào cũng có những tiêu chí nhất định và không đại diện cho tất cả. Nhưng với những nhà nghiên cứu trẻ như tôi, trong chừng mực nào đó, giải thưởng giúp chúng tôi thêm chút tự tin để vững bước hơn.

Tôi nghĩ công việc nghiên cứu không chỉ dừng lại ở việc tìm ra chân lý, tri thức, công bố kết quả nghiên cứu, mà cần hướng đến phổ biến tri thức. Lịch sử chữ Quốc ngữ chưa được đề cập một cách tường minh trong chương trình giáo dục phổ thông. Nhờ được giải thưởng, mà các công trình của tôi về lịch sử chữ Quốc ngữ - chữ viết mà chúng ta tuy vẫn dùng hàng ngày nhưng lại ít khi đặt câu hỏi về nguồn gốc - được giới thiệu rộng rãi hơn tới công chúng.

- Chị có kỷ niệm hay khó khăn gì khó quên trong quá trình thực hiện cuốn sách?

- Tác giả Kiều Ly:Thực ra kỷ niệm thì rất nhiều, riêng với bản thân tôi, khoảnh khắc xúc động nhất là lần đầu tiên nhìn thấy các bản vẽ minh họa của anh Long. Tôi chưa hề tưởng tượng được "đứa con tinh thần" của mình lại được chuyển thể một cách sinh động và đẹp đến vậy. Tôi nhớ mình đã đứng lặng im rất lâu nhìn các bức tranh ấy và tưởng tượng đến hành trình các thừa sai tới Việt Nam truyền giáo, hành trình họ sáng tạo chữ viết và hành trình đi tìm tư liệu nghiên cứu của chính bản thân tôi.

Khó khăn cũng rất nhiều, nhưng khắc ghi nhất với tôi là khi cuốn truyện tranh đã dần thành hình, nhưng anh Long yêu cầu tôi bỏ hết lời kể của nhân vật Đắc Lộ với ở ngôi "tôi", mà chuyển cho một nhân vật thứ ba để đảm bảo tính khách quan. Tôi rất khổ sở khi phải bỏ dần các chi tiết mình đã dày công tạo ra. Nhưng trên tất cả, chúng tôi đã rất hạnh phúc được làm việc cùng nhau và được thỏa sức sáng tạo.

Sách Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ. Ảnh:NXB Kim Đồng.

Họa sĩ Tạ Huy Long: Mong kiến thức hàn lâm đến với thiếu nhi một cách thân thiện nhất

- Là họa sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong mảng sách tranh, tranh truyện dành cho thiếu nhi, dự án Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữcó ý nghĩa thế nào đối với anh? Công việc minh họa cuốn sách có gì khác biệt với những tác phẩm khác mà anh thực hiện?

- Họa sĩ Tạ Huy Long:Tôi từng minh họa nhiều tác phẩm hư cấu hoặc phi hư cấu, nhưng Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữlà cuốn sách đầu tiên tôi minh họa cho thể loại bán hư cấu, nghĩa là tôi được tưởng tượng ra không gian và nhân vật. Song việc tưởng tượng ấy không được rời xa những dữ liệu thực tế, ở đây là những dữ liệu liên quan đến việc sáng tạo chữ Quốc ngữ, với những nhân vật hoàn toàn có thật là cha Đắc Lộ cùng các thừa sai người phương Tây trong không khí của Việt Nam thế kỉ 17.

Công việc minh họa một tác phẩm bán hư cấu giống như "tự do trong khuôn khổ": họa sĩ có thẩm quyền dựng lên, thêm thắt một số tình tiết, hư cấu thêm các nhân vật phụ, nhưng không có quyền quyết định số phận của nhân vật chính và kết cục của câu chuyện.

Họa sĩ Tạ Huy Long

Có thể hiểu, công việc minh họa một tác phẩm bán hư cấu giống như "tự do trong khuôn khổ" : họa sĩ có thẩm quyền dựng lên, thêm thắt một số tình tiết, hư cấu thêm các nhân vật phụ, nhưng không có quyền quyết định số phận của nhân vật chính và kết cục của câu chuyện.

Đây là trải nghiệm rất thú vị đối với bản thân tôi: Lần đầu tiên tôi chuyển thể những kiến thức hàn lâm vốn chỉ có trong kho lưu trữ hay những công trình khoa học công phu hàng nghìn trang thành những xuất bản phẩm thân thiện, để đông đảo bạn đọc phổ thông, đặc biệt là trẻ em đọc, xem, hiểu, suy nghĩ và cảm thông với các nhân vật và với các nhà nghiên cứu. Quá trình tìm kiếm tư liệu giúp tôi được sống với một giai đoạn lịch sử đặc biệt của đất nước: thời kì Trịnh Nguyễn phân tranh.

- Anh đã khắc họa nhân vật, địa danh như thế nào để tái hiện bầu không khí lịch sử thời đó trong cuốn sách?

- Họa sĩ Tạ Huy Long:Điều thôi thúc tôi nhất là tôi muốn biết những người phương Tây đầu tiên nghĩ gì khi đặt chân trên xứ ta cách đây hơn 400 năm. Thông qua nhân vật cha Đắc Lộ, tôi muốn họ sống lại và kể lại câu chuyện của họ khi họ đến nước ta, trong bối cảnh đời sống xã hội có những biến động lớn là sự phân chia ranh giới giữa Đàng Trong và Đàng ngoài… Tôi muốn biết điều gì thôi thúc họ vượt nghìn trùng đến một xứ sở xa xôi.

Điều may mắn là nhiều thừa sai, bao gồm cả Đắc Lộ, đã ghi chép lại cảm nhận cá nhân của họ cùng những mô tả bối cảnh nước ta thế kỉ 17. Tư liệu hình ảnh trực tiếp thì không có, nhưng tư liệu gián tiếp thì có nhiều. Đó là những cơ sở để chúng tôi xây dựng bối cảnh và các lời thoại.

Có bối cảnh thì mới có thể quyết định được việc xây dựng các nhân vật như thế nào. Cho nên ở giai đoạn đầu, cả ba chúng tôi - tác giả Kiều Ly, biên tập viên Thanh Thủy và tôi - phải thống nhất cốt truyện, đưa ra vài phong cách để thể hiện - một cuốn sách bán hư cấu nhưng dựa trên cơ sở và dữ liệu có thật, cân đối các tình tiết để chuyển thể thành hình ảnh. Giai đoạn sau khó hơn, làm sao nhân vật cha Đắc Lộ "sống được", nghĩa là phải dựng lên những hoạt cảnh, nơi ông đi lại, ăn uống, cảm khái, u buồn…

- Đối với anh, đâu là thách thức lớn nhất trong quá trình thực hiện cuốn sách?

- Họa sĩ Tạ Huy Long:Hình ảnh cha Đắc Lộ truyền đạo cho giáo dân bản xứ thuở sơ khai là khó nhất vì không có nhiều tư liệu. May thay, Kiều Ly tìm được một số hình ảnh minh họa có cùng chủ đề ở một số nước trong khu vực. Từ đó suy ra, cộng với ghi chép mà cha Đắc Lộ để lại giúp tôi dễ hình dung.

Giai đoạn hoàn thiện luôn gặp nhiều khó khăn và phải chỉnh sửa nhiều. Có những vấn đề tưởng chừng là đơn giản và ít ảnh hưởng đến cấu trúc của câu chuyện thì lại là vấn đề lớn. Kha khá minh họa phải vẽ lại.

Chẳng hạn, chỉ một chi tiết các giáo sĩ dòng Tên không đeo thắt lưng bằng thừng mà đeo thắt lưng bằng vải mà tôi đã phải sửa lại vài chục tranh. Hay việc hồi thế kỉ 17, ngôn ngữ (từ ngữ, cách nói) của người Việt, đặc biệt là giáo dân sẽ không hoàn toàn giống như hiện nay. Chúng tôi đã phải cân nhắc việc sử dụng một số từ ngữ cổ hoặc một số từ ngữ của giáo dân nhưng không quá xa lạ để bạn đọc hiện nay vẫn có thể tiếp nhận được. Việc này Thủy và Ly làm rất tốt.

Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữđược đề xuất trao giải tại Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 7 năm 2024.

Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gialần thứ VII (2024) được tổ chức vào 20h ngày 29/11/2024 tại Nhà hát Lớn (Hà Nội), truyền hình trực tiếp trên VTV1. Đơn vị tài trợ: Vingroup, Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank.

Các thông tin, hoạt động trong lĩnh vực giáo dục đại học khá sôi động trong tuần qua.  

Làm “đại học ra hồn'

Trong buổi làm việc với ĐHQG TP.HCM vào đúng ngày 20/11 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo cho trường này và cả các bộ ngành phải tạo ra một trường đại học cho “ra hồn”.

Thủ tướng dùng hai lần khái niệm “đại học ra hồn”. Nguyên văn, ông nói: “Chúng ta không có một đại học ra hồn thì đất nước Việt Nam một trăm triệu dân này cũng không ra sao cả”và “Các bộ ngành phải cùng tư duy trong việc đổi mới để có một đại học ra hồn và đó cũng là nguồn gốc tạo hiền tài phát triển đất nước”.

Đã có nhiều bình luận về hai chữ “ra hồn” của ông Phúc. 

Trên báo Vnexpress, ông Nguyễn Thành Nam nêu quan điểm “Muốn làm được đại học cho ra hồn, thì phải làm sao để chọn giáo trình cho ra hồn, giáo viên phải chuẩn bị bài giảng cho ra hồn, trả lời sinh viên cho ra hồn, giáo vụ phải xếp lớp cho ra hồn, tạp vụ phải quét nhà cho ra hồn…”.

“Ra hồn” cuối cùng chỉ là tận tâm làm trọn vẹn một công việc cho đúng đòi hỏi của nó. Nhiều đại học khác ở Việt Nam, theo nghĩa ấy, hẳn nhiên chưa “ra hồn"” - ông Nam khẳng định.

Thay đổi đào tạo thạc sĩ để xóa bằng tốt nghiệp phổ thông cấp 5

Bài viết “Xét tuyển vào cao học?” trên Báo Thanh niên đặt vấn đề trước việc trường ĐH Bách khoa Hà Nội được phép xét tuyển (thay vì phải thi như quy định hiện hành) đào tạo trình độ thạc sĩ.

Mục tiêu của đề án là muốn tạo một nguồn lực làm nghiên cứu có chất lượng, hội nhập mô hình đào tạo quốc tế, chứ không phải là một cách để làm tăng số lượng học viên.

Đối tượng mà trường tìm kiếm là những người có năng lực và còn trẻ, chẳng hạn như sinh viên vừa tốt nghiệp đại học, có thiên hướng thích làm nghiên cứu.

Buổi họp báo của Học viện Khoa học xã hội về những vấn đề liên quan đến đào tạo tiến sĩ của học viện. (Ảnh: Lê Văn).

Cũng trên Báo Thanh niên, nhiều chuyên gia giáo dục đã nhận định về phương án xét tuyển vào cao học.

Theo GS Lê Tuấn Hoa (Viện trưởng Viện Toán học, Viện Hàn lâm khoa học công nghệ VN), “Nếu trong một môi trường đào tạo mà những người tham gia hội đồng xét chọn thạc sĩ là những nhà khoa học chuyên nghiệp, bản lĩnh, có uy tín thì việc xét tuyển sẽ là tối ưu trong hình thức tuyển chọn ứng viên”.

GS Hà Huy Bằng (Khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học tự nhiên Hà Nội) nhận xét “Cứ như hiện nay bằng thạc sĩ không khác gì bằng tốt nghiệp phổ thông cấp 5”.

Ông Trần Mạnh Dũng (Trưởng khoa Đào tạo sau ĐH, Học viện Ngân hàng) cho rằng nên cho các trường tự chủ, tự quyết định phương thức tuyển chọn. “Xu hướng thế giới là xét tuyển khi tuyển cao học, nếu trường nào ở ta chuẩn bị kịp cho sự hội nhập thì có thể xét tuyển. Còn trường nào chưa kịp, hoặc thấy chưa cần thiết, hoặc thấy thi phù hợp với các ngành đào tạo của mình hơn, thì cứ việc tổ chức thi”...

Tiến sĩ: Đến lúc xóa tình trạng đào tạo rẻ, chất lượng thấp

Ngày 23.11, website của Bộ GD-ĐT đăng tải thông tin bộ này đang tiến hành điều chỉnh quy chế đào tạo tiến sĩ hiện hành đảm bảo nâng cao tự chủ và trách nhiệm giải trình của các cơ sở đào tạo.

Trả lời phỏng vấn Báo Thanh niên, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết về số lượng tiến sĩ, đến thời điểm này về cơ bản chúng ta đã đáp ứng được yêu cầu nhưng chất lượng thì còn có vấn đề. “Giờ đã đến lúc cần phải quan tâm vấn đề chất lượng”.

Theo ông Ga, Vấn đề của chúng ta là nguồn lực có giới hạntrong khi đầu tư dàn trải thành thử chỉ có thể đầu tư mỗi nghiên cứu sinh (NCS) trong nước là 15 triệu đồng/năm. Đầu tư quá thấp như vậy thì nỗ lực mấy chất lượngvẫn không thể nào so sánh với các nước, trừ một số trường hợp NCS may mắn được thầy hướng dẫn là những nhà khoa học có đề tài khoa học, có quan hệ hợp tác quốc tế…

“Nội dung cốt lõi của quy chế mới siết chặt chất lượng, xem chất lượng là hàng đầu là nội dung xuyên suốt quy chế sắp tới. Cái thứ hai là hội nhập quốc tế.

Bộ dự định tuyển NCS sẽkhông theo đợt mà bất kỳ lúc nào nhà trường có đề tài, có tiền, có điều kiện thì chào hàng trên mạng, chào đề tài trên mạng. Công khai mỗi tháng hay mỗi năm NCS được bồi dưỡng bao nhiêu tiền, thực hiện đề tài trong bao lâu, với tổng kinh phí bao nhiêu... Ai thấy phù hợp thì vào nộp hồ sơ.

Bộ sẽ lắng nghe các chuyên gia như về chi phí đào tạo, yêu cầu đầu vào về ngoại ngữ, yêu cầu về người hướng dẫn…” – ông Ga cho biết.

Theo dự kiến, thời gian tối thiểu để hoàn thành luận án là 3năm (thay vì 2 năm như trước đây) để phù hợp với khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân. Hình thức đào tạo là tập trung toàn thời gian.

Cũng về quy chế đào tạo tiến sĩ mới, trên Báo Vietnamnet, bà Nguyễn Thị Kim Phụng nhấn mạnh "Đàotạo tiến sĩ chỉ dành cho người thực tài, thực lực". Bà Phụng cho biết quan điểm của Bộ GD-ĐT khi đặt ra việc sửa đổi quy chế đào tạo tiến sĩ là không chỉ thực hiện theo chủ quan của những người làm chính sách mà phải xuất phát từ thực tế triển khai tại các cơ sở đào tạo cũng như sự giám sát của xã hội về chất lượng đào tạo tiến sĩ trong thời gian qua.

Do vậy Bộ rất cần sự đóng góp ý kiến của nhiều nhà khoa học,các chuyên gia ở nhiều lĩnh vực, các nhà quản lý và của các cá nhân có liên quan.

Hộp cơm ăn vội và áp lực nặng nề của học sinh phổ thông

Một hình ảnh xuất hiện trên mạng nhưng bất chợt mang tính biểu tượng: Hai đứa trẻ mặc đồng phục học sinh ăn vội hộp cơm khi đang ngồi sau xe máy chạy ngoài đường.

Ăn vội cơm hộp trên đường (Ảnh từ clip)

Hình ảnh này mang tính biểu tượng bởi nó thể hiện áp lực học của học sinh Việt Nam hiện nay: Các em đang mất quá nhiều thời gian và công sức cho việc học hành, với những buổi học chính khóa, học thêm ở trung tâm, học ở nhà thầy, nhà cô…

Đó còn là hàng “núi” bài tập về nhà, mà các em còn phải tiếp tục hoàn thành sau những giờ học bên ngoài.

Theo Vietnamnet, có một thực tế là dù đã có quy định không được ra bài tập về nhà cho học sinh tiểu học, nhưng học sinh vẫn “è cổ” vì bài tập về nhà.

Các lãnh đạo và giáo viên tiểu học đều cho rằng, ra bài tập về nhà cho học sinh là do phụ huynh yêu cầu…

Theo phân tích của một chuyên gia giáo dục, bài tập về nhà quá nhiều là một hoạt động học tập thiếu khoa học. “Rất nhiều thứ cần phải học và những điều ấy nằm bên ngoài cánh cửa lớp học. Hãy cho trẻ sống cuộc đời đáng sống, học được những thứ cần phải học và nên học”.

 Bài tập về nhà (Ảnh Đinh Quang Tuấn

Học kích não để thành…thiên tài

“Xôn xao lớp học kích não biến con thành thiên tài” là tiêu đề bài viết trên Báo Dân trí.

Báo này cho biết hai ngày kích hoạt não hết 9,5 triệu đồng.Sau đó, người tham gia tiếp tục luyện tập trong vòng 3 tháng với giá 800.000/ tháng.Trên đây là chi phí cho một khóa tham gia kích não tại TP.HCM đang được quảng cáo rầm rộ trên mạng.

Tại Hà Nội, các buổi hội thảo về nuôi con, trong đó việc quảng bá các lớp kích hoạt não để giúp trẻ trở thành thiên tài cũng được nhiều trungtâm mở ra và chia sẻ rầm rộ trên các trang facebook…

Bộ GD-ĐT đã phải lên tiếng về lớp học kích hoạt não ở trẻ.Trả lời Báo Phụ nữ TP.HCM, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ GD-ĐT) Nguyễn Bá Minh nhấn mạnh Bộ hoàn toàn không cấp phép cho các trung tâm này.

Những "hoạt động lạ", theo tìm hiểu, chưa được kiểm định tính an toàn, cũng như tác dụng,có thể gây nguy hiểm cho trẻ.

"Theo tìm hiểu của tôi thì chưa có bất kỳ công bố nào trên thế giới khẳng định tính an toàn, cũng như tác dụng của phương pháp này cả. Thế nhưng, không hiểu ở đâu lại cấp phép cho những trung tâm này hoạt động", ông Minh nói.

Lãnh đạo Bộ GD-ĐT cũng cho rằng cần có sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, bên cạnh đó cần phải làm tốt công tác tuyên truyền về việckích hoạt não cho trẻ sẽ vô cùng nguy hại.

Ngân Anh tổng hợp

Giáo duc tuần trước:

Theo đó, BCH Hội Toán học đề nghị Bộ GD-ĐT hoãn việc áp dụng hình thức thi trắc nghiệm khách quan, tiếp tục thi tự luận đối với môn Toán trong kì thi xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh Đại học và Cao đẳng năm 2017.

GS Phùng Hồ Hải, Tổng thư ký Hội Toán học Việt Nam. Ảnh: Lê Văn

Hội Toán học cũng đề nghị tiến hành những nghiên cứu hệ thống, khoa học nhằm phân tích các luận cứ khoa học của việc nên hay không nên thi trắc nghiệm môn Toán cũng như đánh giá hiệu quả thực tiễn của kỳ thi trắc nghiệm toán tại một vài nơi trong những năm qua.

"Trên cơ sở kết quả các hội thảo quốc gia, sẽ quyết định có nên chuyển đổi thi môn toán từ tự luận sang trắc nghiệm hay không. Trong trường hợp giả định có chuyển đổi, cần một thời gian chuẩn bị hợp lý" - công văn viết.

Hội Toán học cũng đề nghị có cuộc đối thoại giữa các cấp lãnh đạo có quyền ra quyết sách và BCH Hội về vấn đề này.

Công văn cũng nêu rõ 3 lý do mà Hội Toán học Việt Nam đưa ra những đề xuất hoãn thi trắc nghiệm trong kỳ thi THPT năm 2017.

Theo đó, Hội Toán học cho rằng, đối với môn Toán, thi tự luận có ưu điểm vượt trội trong đánh giá tư duy và năng lực giải quyết vấn đề của học sinh, mặc dù kết quả thi có thể phụ thuộc ít nhiều vào chủ quan người chấm.

Thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan tránh được yếu tố này, nhưng lại có nhiều hạn chế trong việc đánh giá tư duy và năng lực tổng hợp, phân tích, sáng tạo của thí sinh.

Đặc biệt, thi theo hình thức trắc nghiệm có tính phân loại không cao, nhất là khi ngân hàng đề thi chưa đảm bảo chất lượng, chưa được thử nghiệm trên số mẫu đủ lớn, trong một thời gian đủ dài, nhằm hình thành một hệ thống câu hỏi tốt, có khả năng phân loại thí sinh.

Thứ 2, Hội Toán học cho rằng, cần có những nghiên cứu đánh giá khoa học, hệ thống, chính thức về tính khoa học, hiệu quả thực tiễn và phân tích lý do vì sao phải chuyển đổi từ thi trự luận sang thi trắc nghiệm môn toán.

"Việc chuyển đổi ngay khi chưa có các thông tin cần thiết này, chưa có sự chuẩn bị về tâm lý, cũng như chưa dành một thời gian đủ lớn để xử lý các vấn đề tồn đọng sẽ tạo thành mối quan ngại lớn, gây xáo trộn trong việc học tập của học sinh, trong tâm lý của phụ huynh học sinh, và có thể gây hoang mang trong toàn xã hội" - công văn nêu rõ.

Thứ 3, Hội Toán học cho rằng, nhiều khả năng, hầu hết các trường đại học vẫn sử dụng kết quả kì thi tốt nghiệp THPT Quốc gia để tuyển sinh vào đại học và cao đẳng, mà không tổ chức kỳ thi tuyển sinh riêng.

Thi trắc nghiệm (môn Toán), đặc biệt ở đặc thù hiện nay của Việt Nam, chưa có khả năng phân loại cao. Việc sử dụng kết quả của nó để tuyển sinh vào đại học, cao đẳng là một điều đáng lo ngại, có nhiều khả năng gây mất công bằng cho thí sinh.

Trước đó, vào đầu tháng 9, Bộ GD-ĐT công bố dự thảo phương án thi THPT quốc gia năm 2017 trong đó đề xuất thi theo 5 bài thi gồm Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội. Trong đó, ngoại trừ môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các môn còn lại thi theo hình thức trắc nghiệm.

Vào 12/9, BCH Hội Toán học Việt Nam cũng đã có cuộc gặp gỡ báo chí nêu ý kiến về vấn đề này, theo đó, Hội Toán học đề xuất Bộ GD-ĐT xem xét chưa áp dụng hình thức thi trắc nghiệm đối với môn Toán trong năm 2017.

Người thay mặt Ban chấp hành Hội Toán học gửi công văn lên Bộ GD-ĐT là GS Phùng Hồ Hải, Tổng thư ký Hội.

Lê Văn