MobiFone là mạng di động đầu tiên của Việt Nam, nhờ đó có những lợi thế về tập khách hàng lớn, trung thành ở các đô thị, có mức tiêu dùng lớn; mức độ nhận diện thương hiệu tốt trong nhiều năm. Phát huy thế mạnh, MobiFone đang phấn đấu trở thành doanh nghiệp viễn thông đi đầu trong đổi mới, áp dụng công nghệ mới với các phương thức kinh doanh theo hướng thông minh, nhanh, hiệu quả hơn; tạo ra năng lực cạnh tranh cao hơn đáp ứng được yêu cầu đổi mới công nghệ, đổi mới mô hình quản trị, quản lý trong kỷ nguyên công nghệ 4.0. 

“Trên chặng đường 30 năm dựng xây và phát triển thương hiệu MobiFone, MobiFone luôn cho thấy vai trò tiên phong trên thị trường khi đưa ra những giải pháp mới mẻ cho khách hàng và đón đầu thị trường, dẫn dắt thị trường. Từ nền móng các thế hệ đi trước đã dựng xây, bằng trí tuệ và trách nhiệm của tập thể MobiFone, bằng sức mạnh tổng hợp và quyết tâm cao nhất của mỗi thành viên…; MobiFone có thể chinh phục những mục tiêu xa hơn, đưa thương hiệu MobiFone phát triển lên vị thế mới trong những giai đoạn phát triển tiếp theo”, ông Nguyễn Hồng Hiển - Chủ tịch HĐTV MobiFone cho biết.

Thời gian qua, cùng với việc mở rộng, tiếp tục đầu tư hiện đại hóa mạng lưới 4G; MobiFone đang tiếp tục kinh doanh thử nghiệm và chủ động hoàn thiện các phương án kinh doanh mạng 5G, để sẵn sàng cung cấp dịch vụ này khi được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép. 

Cụ thể, MobiFone cũng đã đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, trọng tâm là hạ tầng viễn thông toàn diện, hạ tầng Cloud; sẵn sàng đáp ứng nhu cầu “bùng nổ” về kết nối và xử lý dữ liệu, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh nền tảng cho các ứng dụng Chính phủ điện tử, hướng tới chính phủ số và xã hội số. “Hệ sinh thái” MobiFone bao gồm: các nền tảng số, giải pháp số doanh nghiệp (tài chính số, thanh toán số, IoT, giám sát thông minh, bảo mật số, dịch vụ chuyển đổi số doanh nghiệp...), dịch vụ nội dung số (giáo dục, chăm sóc sức khỏe, quảng cáo, âm nhạc, video, truyền hình OTT...) đã hình thành, vận hành ổn định, cung cấp cho nhiều đối tượng khách hàng và bắt đầu có nguồn thu ổn định. Nhà mạng này đang trở thành công ty số, nhà cung cấp hạ tầng số và dịch vụ số hàng đầu Việt Nam.

Các dịch vụ viễn thông “truyền thống” vẫn được các nhà mạng duy trì và tiếp tục đầu tư, nhất là những công nghệ mới như 5G hiện nay và 6G trong tương lai. Bởi đó là nền tảng cho viễn thông thế hệ mới, cơ sở bắt buộc cho hạ tầng số và các công nghệ số, dịch vụ số thế hệ mới. Song song với điều này, MobiFone cũng như các nhà mạng khác ở Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ, đầu tư lớn cho công nghệ mới để duy trì sự tăng trưởng và theo kịp xu hướng phát triển nhanh chóng của công nghệ thế giới. 

Doãn Phong

Đây là sự chuyển hướng tất yếu của các nhà mạng di động tại Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung.

Thị trường truyền thống “hết đất”?

Đến đầu năm 2023, thị trường viễn thông di động Việt Nam hiện có khoảng 126 triệu thuê bao. Trong đó, 3 mạng di động lớn là MobiFone, VNPT VinaPhone và Viettel chiếm khoảng 96% thị phần; số còn lại thuộc các mạng Vietnamobile, Gmobile, Itel, Local và Wintel. 

Trong 5 năm qua, tổng số thuê bao di động ở Việt Nam luôn dao động từ 120 - 130 triệu. Điều đó cho thấy thị trường đang đến mức bão hòa, sự phát triển thuê bao di động mới ít hơn: chỉ là thuê bao mới về dịch vụ data, hoặc chuyển từ mạng này qua mạng khác. 

Theo các số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông, đến cuối năm 2022 có khoảng 82 triệu thuê bao di động ở Việt Nam kết nối băng thông Internet, sử dụng các dịch vụ data. Trong những năm qua, với sự phổ cập dịch vụ 3G, 4G, sắp tới là 5G ở Việt Nam, cùng chính sách cước data vào nhóm rẻ nhất khu vực và thế giới, các ứng dụng OTT đã phát triển mạnh mẽ, có thể thay thế những dịch vụ viễn thông truyền thống như thoại và SMS. Bên cạnh đó, mạng xã hội Zalo, Viber, Messenger… đã trở thành công cụ liên lạc của nhiều người dân. 

Các chuyên gia nhận định, điều này đồng nghĩa, các dịch vụ thoại và SMS bị suy giảm doanh thu trên từng thuê bao cũng như toàn hệ thống của mỗi nhà mạng. Mặc dù nhu cầu và mức sử dụng data của người dân tăng lên mạnh mẽ, nhưng do giá cước data rẻ nên doanh thu từ data của các nhà mạng tăng lên nhanh song vẫn không đủ bù khoản suy giảm từ dịch vụ thoại và SMS. 

Thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, trong 5 năm qua, chỉ số ARPU trên các thuê bao di động đang hoạt động, dao động từ khoảng 59.000 đồng - 63.000 đồng/thuê bao/tháng. Theo các chuyên gia, chỉ số này có tăng nhưng không đáng kể và vẫn thuộc vào nhóm thấp nhất khu vực châu Á.

Sự cạnh tranh về giá cước thoại, SMS hay các gói data cơ bản giữa các nhà mạng lớn cũng không còn “quá gay gắt” như 5 - 7 năm trước, thậm chí là không chênh lệch nhiều; có chăng chủ yếu là những mức ưu đãi khác nhau cho thuê bao mới…   

Vậy, làm sao để các nhà mạng tạo sự khác biệt khi thị trường viễn thông “truyền thống” đang thay đổi?

Nhà mạng đẩy mạnh phát triển hạ tầng số, sản phẩm số

Trong hơn 3 năm qua, với tác động sâu sắc của đại dịch Covid-19 và sức ép thị trường, các nhà mạng viễn thông lớn ở Việt Nam đều có những thay đổi sâu sắc về mô hình kinh doanh và chiến lược phát triển. Khi thuê bao viễn thông “bão hòa”, doanh thu từ những dịch vụ truyền thống như: thoại, tin nhắn, Internet khó tăng trưởng và bị cạnh tranh gay gắt về giá và các dịch vụ công nghệ mới…; các nhà mạng đã đầu tư mạnh tay để làm chủ các công nghệ mới, hạ tầng số quốc gia, hướng đến mô hình nhà cung cấp công nghệ số đa nền tảng, tư vấn và triển khai dịch vụ chuyển đổi số. Trong đó đặc biệt là việc phát triển các nền tảng phục vụ chuyển đổi số quốc gia cho từng ngành, lĩnh vực như: y tế, giáo dục, nông nghiệp, du lịch, điện lực, giao thông... Doanh nghiệp viễn thông luôn có nhiều thuận lợi để phát triển các nền tảng này. 

Từ năm 2021, MobiFone đã xây dựng chiến lược phát triển giai đoạn 2021 - 2025. Dựa trên 5 trụ cột chính (khách hàng, sản phẩm, công nghệ, vận hành, năng lực), MobiFone đặt mục tiêu tới năm 2025: “giữ vững viễn thông - tấn công không gian mới”, phát triển kinh doanh hạ tầng số - nền tảng, giải pháp số - nội dung số. Cụ thể, MobiFone đẩy mạnh xây dựng hệ sinh thái số MobiFone, đón đầu công nghệ để đáp ứng đa dạng nhu cầu trong nền kinh tế số, đời sống số của khách hàng; cung cấp đa dạng các loại hình dịch vụ; tạo ra nền tảng, công cụ giúp khách hàng có nhiều không gian hơn để sáng tạo; thực hiện tốt vai trò cung cấp hạ tầng, giải pháp và dẫn dắt các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng kết nối di động với những công nghệ mới, hiện đại như: AI, IoT, Blockchain... 

MobiFone là mạng di động đầu tiên của Việt Nam, nhờ đó có những lợi thế về tập khách hàng lớn, trung thành ở các đô thị, có mức tiêu dùng lớn; mức độ nhận diện thương hiệu tốt trong nhiều năm. Phát huy thế mạnh, MobiFone đang phấn đấu trở thành doanh nghiệp viễn thông đi đầu trong đổi mới, áp dụng công nghệ mới với các phương thức kinh doanh theo hướng thông minh, nhanh, hiệu quả hơn; tạo ra năng lực cạnh tranh cao hơn đáp ứng được yêu cầu đổi mới công nghệ, đổi mới mô hình quản trị, quản lý trong kỷ nguyên công nghệ 4.0. 

“Trên chặng đường 30 năm dựng xây và phát triển thương hiệu MobiFone, MobiFone luôn cho thấy vai trò tiên phong trên thị trường khi đưa ra những giải pháp mới mẻ cho khách hàng và đón đầu thị trường, dẫn dắt thị trường. Từ nền móng các thế hệ đi trước đã dựng xây, bằng trí tuệ và trách nhiệm của tập thể MobiFone, bằng sức mạnh tổng hợp và quyết tâm cao nhất của mỗi thành viên…; MobiFone có thể chinh phục những mục tiêu xa hơn, đưa thương hiệu MobiFone phát triển lên vị thế mới trong những giai đoạn phát triển tiếp theo”, ông Nguyễn Hồng Hiển - Chủ tịch HĐTV MobiFone cho biết.

Thời gian qua, cùng với việc mở rộng, tiếp tục đầu tư hiện đại hóa mạng lưới 4G; MobiFone đang tiếp tục kinh doanh thử nghiệm và chủ động hoàn thiện các phương án kinh doanh mạng 5G, để sẵn sàng cung cấp dịch vụ này khi được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép. 

Cụ thể, MobiFone cũng đã đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, trọng tâm là hạ tầng viễn thông toàn diện, hạ tầng Cloud; sẵn sàng đáp ứng nhu cầu “bùng nổ” về kết nối và xử lý dữ liệu, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh nền tảng cho các ứng dụng Chính phủ điện tử, hướng tới chính phủ số và xã hội số. “Hệ sinh thái” MobiFone bao gồm: các nền tảng số, giải pháp số doanh nghiệp (tài chính số, thanh toán số, IoT, giám sát thông minh, bảo mật số, dịch vụ chuyển đổi số doanh nghiệp...), dịch vụ nội dung số (giáo dục, chăm sóc sức khỏe, quảng cáo, âm nhạc, video, truyền hình OTT...) đã hình thành, vận hành ổn định, cung cấp cho nhiều đối tượng khách hàng và bắt đầu có nguồn thu ổn định. Nhà mạng này đang trở thành công ty số, nhà cung cấp hạ tầng số và dịch vụ số hàng đầu Việt Nam.

Các dịch vụ viễn thông “truyền thống” vẫn được các nhà mạng duy trì và tiếp tục đầu tư, nhất là những công nghệ mới như 5G hiện nay và 6G trong tương lai. Bởi đó là nền tảng cho viễn thông thế hệ mới, cơ sở bắt buộc cho hạ tầng số và các công nghệ số, dịch vụ số thế hệ mới. Song song với điều này, MobiFone cũng như các nhà mạng khác ở Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ, đầu tư lớn cho công nghệ mới để duy trì sự tăng trưởng và theo kịp xu hướng phát triển nhanh chóng của công nghệ thế giới. 

Doãn Phong

Ngày 19/4 các doanh nghiệp muốn tham gia đấu giá tần số 2300-2400 MHz đã hoàn tất và nộp hồ sơ tham gia đấu giá băng tần 4G và 5G lên Cục Viễn thông (BộTT&TT). Theo đại diện Cục Tần số, đối với các khối băng tần A1 (2300 – 2330 Mhz), A2 (2330 – 2360 Mhz), A3 (2360 – 2390 Mhz) có giá khởi điểm 5.798 tỷ đồng và thời hạn sử dụng là 15 năm. 

Trên lý thuyết, sau lần đấu giá này sẽ chỉ có 3 nhà mạng được cấp phép băng tần này để sử dụng cho 4G và 5G. Hiện Việt Nam đang có 5 mạng di động với hạ tầng đang hoạt động là Viettel, VNPT, MobiFone, Gtel, Vietnamobile. Như vậy, sẽ có 2 nhà mạng không nhận được giấy phép 4G và 5G. Trong cuộc chạy đua này, 3 mạng di động lớn vẫn đang chiếm ưu thế. Tuy nhiên, kết quả doanh nghiệp nào thắng trong đấu giá vẫn là ẩn số và chờ Bộ TT&TT công bố chính thức. 

Lần tham gia đấu giá tần số này không chỉ có các doanh nghiệp đang cung cấp dịch vụ di động, mà có thể có thêm nhiều doanh nghiệp viễn thông khác nếu có đủ điều kiện. Như vậy, rất có thể thị trường di động sẽ xuất hiện thêm người chơi mới tham gia, sử dụng công nghệ 4G và 5G. Tuy nhiên, với thực tế của lĩnh vực di động hiện nay rất khó có thể có thêm người chơi mới trên thị trường này. Đây không phải là vấn đề riêng của viễn thông đi dộng Việt Nam mà đây là vấn đề mà các nhà mạng toàn cầu đang phải đối mặt. Rất nhiều câu hỏi đặt ra là nhà mạng sẽ làm gì khi mà "miếng bánh" dịch vụ truyền thống như thoại và SMS suy giảm mạnh. Trong khi đó, các dịch vụ mới lại chưa thể bù đắp khoảng trống sụt giảm của các dịch vụ truyền thống. 

Trong chiến lược hạ tầng số, Việt Nam đặt mục tiêu xếp hạng top 30 thế giới trước năm 2025. Như vậy, các doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ có hạ tầng số hiện đại để phát triển kinh tế số. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đặt mục tiêu 100% người dân dùng điện thoại thông minh vào năm 2023. Bộ TT&TT xác định sẽ đi cùng nhịp với thế giới và chủ động trong việc triển khai thương mại hóa 5G tại Việt Nam.

Bình luận về triển khai 5G tại Việt Nam, ông Denis Brunetti, Chủ tịch Ericsson Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào cho rằng, 5G đóng vai trò nền tảng của hạ tầng số trong nền kinh tế số, hỗ trợ ứng dụng công nghệ mới trong rất nhiều ngành kinh tế quan trọng như giao thông vận tải, năng lượng, nông nghiệp, y tế,… Với nền kinh tế trước đây, chúng ta phải xây dựng đường sá, cầu cống, sân bay, cảng biển, tòa nhà,… Nhưng với nền kinh tế số thì hạ tầng số và 5G sẽ là một yếu tố rất quan trọng thúc đẩy việc phát triển kinh tế số, cũng như phát triển kinh tế một cách toàn diện. Bên cạnh đó, 5G là hạ tầng để phát triển thành phố và đô thị thông minh, là một nền tảng quan trọng của nền kinh tế số để hỗ trợ con người, hỗ trợ ứng dụng các công nghệ mới như robot trong rất nhiều ngành khác nhau. Khi ứng dụng 5G, công nghệ 4.0 sẽ trở thành tiền đề rất quan trọng nhằm thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất thông minh, đồng thời thu hút đầu tư cả trong và ngoài nước.

"Theo dự báo của Ericsson thì đến năm 2025 có khoảng 2/3 các doanh nghiệp đa quốc gia thành lập trung tâm sản xuất ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Đây là cơ hội rất lớn cho Việt Nam. Nếu Việt Nam chuẩn bị sẵn hạ tầng số dựa trên công nghệ 5G thì đó sẽ là điều kiện tốt để thu hút đầu tư nước ngoài. Hơn nữa, Việt Nam có đầy đủ hiệp định thương mại tự do với các nước, là lợi thế rất quan trọng. Tôi nhận thấy, Chính phủ Việt Nam cũng có những sáng kiến và cam kết mạnh mẽ trong việc triển khai 5G, với việc cho phép 3 nhà mạng lớn nhất thử nghiệm thương mại 5G",ông Denis Brunetti nói.

Ngày 19/4 các doanh nghiệp muốn tham gia đấu giá tần số 2300-2400 MHz đã hoàn tất và nộp hồ sơ tham gia đấu giá băng tần 4G và 5G lên Cục Viễn thông (BộTT&TT). Theo đại diện Cục Tần số, đối với các khối băng tần A1 (2300 – 2330 Mhz), A2 (2330 – 2360 Mhz), A3 (2360 – 2390 Mhz) có giá khởi điểm 5.798 tỷ đồng và thời hạn sử dụng là 15 năm. 

Trên lý thuyết, sau lần đấu giá này sẽ chỉ có 3 nhà mạng được cấp phép băng tần này để sử dụng cho 4G và 5G. Hiện Việt Nam đang có 5 mạng di động với hạ tầng đang hoạt động là Viettel, VNPT, MobiFone, Gtel, Vietnamobile. Như vậy, sẽ có 2 nhà mạng không nhận được giấy phép 4G và 5G. Trong cuộc chạy đua này, 3 mạng di động lớn vẫn đang chiếm ưu thế. Tuy nhiên, kết quả doanh nghiệp nào thắng trong đấu giá vẫn là ẩn số và chờ Bộ TT&TT công bố chính thức. 

Lần tham gia đấu giá tần số này không chỉ có các doanh nghiệp đang cung cấp dịch vụ di động, mà có thể có thêm nhiều doanh nghiệp viễn thông khác nếu có đủ điều kiện. Như vậy, rất có thể thị trường di động sẽ xuất hiện thêm người chơi mới tham gia, sử dụng công nghệ 4G và 5G. Tuy nhiên, với thực tế của lĩnh vực di động hiện nay rất khó có thể có thêm người chơi mới trên thị trường này. Đây không phải là vấn đề riêng của viễn thông đi dộng Việt Nam mà đây là vấn đề mà các nhà mạng toàn cầu đang phải đối mặt. Rất nhiều câu hỏi đặt ra là nhà mạng sẽ làm gì khi mà "miếng bánh" dịch vụ truyền thống như thoại và SMS suy giảm mạnh. Trong khi đó, các dịch vụ mới lại chưa thể bù đắp khoảng trống sụt giảm của các dịch vụ truyền thống. 

Trong chiến lược hạ tầng số, Việt Nam đặt mục tiêu xếp hạng top 30 thế giới trước năm 2025. Như vậy, các doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ có hạ tầng số hiện đại để phát triển kinh tế số. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đặt mục tiêu 100% người dân dùng điện thoại thông minh vào năm 2023. Bộ TT&TT xác định sẽ đi cùng nhịp với thế giới và chủ động trong việc triển khai thương mại hóa 5G tại Việt Nam.

Bình luận về triển khai 5G tại Việt Nam, ông Denis Brunetti, Chủ tịch Ericsson Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào cho rằng, 5G đóng vai trò nền tảng của hạ tầng số trong nền kinh tế số, hỗ trợ ứng dụng công nghệ mới trong rất nhiều ngành kinh tế quan trọng như giao thông vận tải, năng lượng, nông nghiệp, y tế,… Với nền kinh tế trước đây, chúng ta phải xây dựng đường sá, cầu cống, sân bay, cảng biển, tòa nhà,… Nhưng với nền kinh tế số thì hạ tầng số và 5G sẽ là một yếu tố rất quan trọng thúc đẩy việc phát triển kinh tế số, cũng như phát triển kinh tế một cách toàn diện. Bên cạnh đó, 5G là hạ tầng để phát triển thành phố và đô thị thông minh, là một nền tảng quan trọng của nền kinh tế số để hỗ trợ con người, hỗ trợ ứng dụng các công nghệ mới như robot trong rất nhiều ngành khác nhau. Khi ứng dụng 5G, công nghệ 4.0 sẽ trở thành tiền đề rất quan trọng nhằm thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất thông minh, đồng thời thu hút đầu tư cả trong và ngoài nước.

"Theo dự báo của Ericsson thì đến năm 2025 có khoảng 2/3 các doanh nghiệp đa quốc gia thành lập trung tâm sản xuất ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Đây là cơ hội rất lớn cho Việt Nam. Nếu Việt Nam chuẩn bị sẵn hạ tầng số dựa trên công nghệ 5G thì đó sẽ là điều kiện tốt để thu hút đầu tư nước ngoài. Hơn nữa, Việt Nam có đầy đủ hiệp định thương mại tự do với các nước, là lợi thế rất quan trọng. Tôi nhận thấy, Chính phủ Việt Nam cũng có những sáng kiến và cam kết mạnh mẽ trong việc triển khai 5G, với việc cho phép 3 nhà mạng lớn nhất thử nghiệm thương mại 5G",ông Denis Brunetti nói.

“Tại một số khu vực ở Ukraine, các máy bay không người lái DJI thậm chí không thể cất cánh do bị gây nhiễu trên tất cả các tần số”, Ivan Tolchinsky, cựu lính bắn tỉa thuộc lực lượng phòng vệ Israel, đồng thời là nhà sáng lập Atlas Dynamics - công ty đang cung cấp drone cho quân đội Ukraine cho biết.

Để giải quyết bài toán này, các loại drone được trang bị hệ thống nhảy tần mới, có khả năng quét sóng vô tuyến, phát hiện tần số nào đang bị gây nhiễu và tự động chuyển sang tần số mới. Tuy nhiên, đây chưa phải lời giải lâu dài trong cuộc chiến.

Liên lạc phân tán phi tập trung

Atlas Dynamics đang phát triển những thế hệ drone ba cánh quạt tiếp theo dựa trên nguyên lý phát sóng dạng lưới - thiết lập trong đó mỗi bộ phát đóng vai trò là nút giao tiếp với các nút lân cận, tạo thành mạng lưới liên lạc mạnh mẽ. 

Ví dụ, một chiếc drone trong thung lũng sâu có thể không liên lạc trực tiếp được với người điều khiển, nhưng nó vẫn có thể truyền tín hiệu với một chiếc drone khác trên cao để nhận lệnh từ chỉ huy. Về mặt lý thuyết, điều này có thể xảy ra với nhiều “bước nhảy”.

Hiện tại công ty đang thử nghiệm thiết lập bao gồm tối đa 5 drone/mạng lưới với 1 người điều khiển duy nhất.

“Ý tưởng của công ty là tăng công suất mạng lưới lên tới 50 drone cùng lúc, nhưng quan trọng hơn là tạo ra một hệ sinh thái chung”,Tolchinsky nói, đề cập tới việc các drone khác nhau hoạt động trong cùng một mạng lưới để chuyên môn hoá từng nhiệm vụ cho các thiết bị. Chẳng hạn một chiếc bay cao giữ vai trò duy trì liên lạc, trong khi những drone bay thấp hơn được trang bị các loại cảm biến khác nhau, có khả năng kết nối thậm chí cả những robot dưới mặt đất.

Khi đó, người điều khiển trở thành một chỉ huy “bầy đàn”, quản lý nhóm drone tự thực hiện hầu hết các công việc và chỉ cần đưa ra các quyết định quan trọng.

Chip tích hợp tối ưu sức mạnh phần cứng

Theo Atlas Dynamics, các drone sẽ được trang bị chip tích hợp có thể lập trình (FPGA), về cơ bản là vi mạch cho phép tạo ra các vi xử lý chuyên biệt, tận dụng hiệu quả sức mạnh phần cứng cho một ứng dụng cụ thể mà không cần xây dựng một nhà máy hàng tỷ USD.

Công nghệ này đã được startup nghiên cứu và phát triển trong vòng 5 năm qua, từ trước khi cuộc chiến nổ ra và dự kiến sẽ phát hành chính thức vào cuối năm nay.

Tolchinsky nói rằng vấn đề cốt lõi của thế hệ drone tiếp theo, không chỉ là trang bị mới tiên tiến hơn mà còn là giảm giá thành tối đa mỗi thiết bị, để người dùng không còn phải lo lắng những chiếc máy bay đắt tiền có thể bị bắn hạ.

“Có một số máy bay không người lái rất đắt tiền ở Ukraine, nhưng chúng không hoạt động vì họ lo ngại thiết bị gặp vấn đề hay bị bắn hạ. Họ phải sử dụng thứ gì đó đủ rẻ tiền”, cựu lính bắn tỉa Israel cho biết.

Lĩnh vực quân sự truyền thống thường đối mặt với xu hướng những thiết bị ngày càng trở nên phức tạp và đắt đỏ. Chẳng hạn, mẫu máy bay trinh thám Predator 1 ban đầu chỉ là chiếc thuỷ phi cơ không người lái trang bị máy ảnh có giá 1 triệu USD, nhưng nhanh chóng trở thành cỗ máy tàng hình Reaper 22 triệu USD.

Song, các nhà sản xuất máy bay không người lái quân sự không thể tiếp tục đẩy giá lên cao khi họ có sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất máy bay không người lái dân sự với chi phí thấp. Chưa kể, khi chiến tranh nổ ra, những thiết bị rẻ tiền và hiệu quả sẽ có lợi thế hơn những phần cứng tinh vi nhưng đắt tiền. 

(Theo PopularMechanics)

Những drone "sát thủ" lợi hại bậc nhất trong xung đột Nga - Ukraine

Nga tuyên bố tiêu diệt 90% số drone của Ukraine bằng cách gây nhiễu. Đó là con số chưa thể kiểm chứng, nhưng một báo cáo từ RUSI - tổ chức tư vấn chiến lược trụ sở tại Vương quốc Anh cho thấy trong những tháng đầu cuộc chiến, các drone chỉ có tuổi thọ trung bình 3 ngày trước khi bị vô hiệu hoá.

Ngay cả một số drone quân sự chuyên dụng cũng dễ dàng bị hạ gục. Mỹ từng gửi máy bay trinh sát không người lái RQ-11 Raven đến Ukraine vào năm 2016, nhưng chúng nhanh chóng bị xếp xó vì không thể tác chiến dưới áp chế điện tử dày đặc từ phía quân đội Nga.

Điểm yếu cố hữu

Trong những ngày đầu cuộc chiến, drone, phần lớn là dòng Mavic do hãng DJI của Trung Quốc sản xuất, đã giúp các đội săn xe tăng của Kiev rình rập “con mồi” trong thành phố và thị trấn. Ngoài ra, chúng cũng thực hiện các nhiệm vụ trinh sát và giám sát, định vị gián tiếp cho pháo binh, xe tăng hay súng cối.

Song, ngay từ trước khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, giới nghiên cứu quân sự đã lưu ý rằng liên lạc vô tuyến là “gót chân Achilles” của những chiếc drone tiêu dùng. Trong khi đó, Nga là cường quốc tác chiến điện tử, sở hữu hàng loạt hệ thống gây nhiễu mạnh mẽ đủ sức cắt sóng liên lạc, hay phát ra âm thanh có bước sóng lấn át tín hiệu điều khiển drone, cũng như các tín hiệu GPS.

“Tại một số khu vực ở Ukraine, các máy bay không người lái DJI thậm chí không thể cất cánh do bị gây nhiễu trên tất cả các tần số”, Ivan Tolchinsky, cựu lính bắn tỉa thuộc lực lượng phòng vệ Israel, đồng thời là nhà sáng lập Atlas Dynamics - công ty đang cung cấp drone cho quân đội Ukraine cho biết.

Để giải quyết bài toán này, các loại drone được trang bị hệ thống nhảy tần mới, có khả năng quét sóng vô tuyến, phát hiện tần số nào đang bị gây nhiễu và tự động chuyển sang tần số mới. Tuy nhiên, đây chưa phải lời giải lâu dài trong cuộc chiến.

Liên lạc phân tán phi tập trung

Atlas Dynamics đang phát triển những thế hệ drone ba cánh quạt tiếp theo dựa trên nguyên lý phát sóng dạng lưới - thiết lập trong đó mỗi bộ phát đóng vai trò là nút giao tiếp với các nút lân cận, tạo thành mạng lưới liên lạc mạnh mẽ. 

Ví dụ, một chiếc drone trong thung lũng sâu có thể không liên lạc trực tiếp được với người điều khiển, nhưng nó vẫn có thể truyền tín hiệu với một chiếc drone khác trên cao để nhận lệnh từ chỉ huy. Về mặt lý thuyết, điều này có thể xảy ra với nhiều “bước nhảy”.

Hiện tại công ty đang thử nghiệm thiết lập bao gồm tối đa 5 drone/mạng lưới với 1 người điều khiển duy nhất.

“Ý tưởng của công ty là tăng công suất mạng lưới lên tới 50 drone cùng lúc, nhưng quan trọng hơn là tạo ra một hệ sinh thái chung”,Tolchinsky nói, đề cập tới việc các drone khác nhau hoạt động trong cùng một mạng lưới để chuyên môn hoá từng nhiệm vụ cho các thiết bị. Chẳng hạn một chiếc bay cao giữ vai trò duy trì liên lạc, trong khi những drone bay thấp hơn được trang bị các loại cảm biến khác nhau, có khả năng kết nối thậm chí cả những robot dưới mặt đất.

Khi đó, người điều khiển trở thành một chỉ huy “bầy đàn”, quản lý nhóm drone tự thực hiện hầu hết các công việc và chỉ cần đưa ra các quyết định quan trọng.

Chip tích hợp tối ưu sức mạnh phần cứng

Theo Atlas Dynamics, các drone sẽ được trang bị chip tích hợp có thể lập trình (FPGA), về cơ bản là vi mạch cho phép tạo ra các vi xử lý chuyên biệt, tận dụng hiệu quả sức mạnh phần cứng cho một ứng dụng cụ thể mà không cần xây dựng một nhà máy hàng tỷ USD.

Công nghệ này đã được startup nghiên cứu và phát triển trong vòng 5 năm qua, từ trước khi cuộc chiến nổ ra và dự kiến sẽ phát hành chính thức vào cuối năm nay.

Tolchinsky nói rằng vấn đề cốt lõi của thế hệ drone tiếp theo, không chỉ là trang bị mới tiên tiến hơn mà còn là giảm giá thành tối đa mỗi thiết bị, để người dùng không còn phải lo lắng những chiếc máy bay đắt tiền có thể bị bắn hạ.

“Có một số máy bay không người lái rất đắt tiền ở Ukraine, nhưng chúng không hoạt động vì họ lo ngại thiết bị gặp vấn đề hay bị bắn hạ. Họ phải sử dụng thứ gì đó đủ rẻ tiền”, cựu lính bắn tỉa Israel cho biết.

Lĩnh vực quân sự truyền thống thường đối mặt với xu hướng những thiết bị ngày càng trở nên phức tạp và đắt đỏ. Chẳng hạn, mẫu máy bay trinh thám Predator 1 ban đầu chỉ là chiếc thuỷ phi cơ không người lái trang bị máy ảnh có giá 1 triệu USD, nhưng nhanh chóng trở thành cỗ máy tàng hình Reaper 22 triệu USD.

Song, các nhà sản xuất máy bay không người lái quân sự không thể tiếp tục đẩy giá lên cao khi họ có sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất máy bay không người lái dân sự với chi phí thấp. Chưa kể, khi chiến tranh nổ ra, những thiết bị rẻ tiền và hiệu quả sẽ có lợi thế hơn những phần cứng tinh vi nhưng đắt tiền. 

(Theo PopularMechanics)

Những drone "sát thủ" lợi hại bậc nhất trong xung đột Nga - Ukraine