Tại tọa đàm "An toàn Thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế" do Câu lạc bộ Nhà báo ICT tổ chức tại Hà Nội ngày 27/9, ông Tống Viết Trung, Phó Tổng Giám đốc Viettel cho hay đối với một cuộc tấn công lớn tầm cỡ quy mô quốc gia, những lĩnh vực trọng yếu như viễn thông, giao thông, điện lực... có thể sẽ là tầm ngắm đầu tiên của hacker.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ, tuy tại Việt Nam chưa ghi nhận các vụ việc hacker tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống mạng ngành điện lực như tại nhiều quốc gia trên thế giới như Israel, Ucraina, Mỹ… từ nhiều năm nay. Ví dụ tại Ucraina, ngày 23/12/2015, sự cố mất điện của Công ty điện lực miền Tây Ukraine Prykarpattyaoblenergo đã khiến cho một khu vực rộng lớn với 700.000 hộ dân của vùng này bị chìm trong bóng tối do mất điện trong liền vài giờ, bao gồm cả thủ phủ Ivano Frankivsk.

Vào cuộc hỗ trợ Ucraina, Cục Tình báo trung ương (CIA), Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) và Bộ An ninh Nội địa (DHS) của Mỹ đã phát hiện các mẫu mã độc được tìm thấy từ hệ thống mạng máy tính của công ty điện lực này.

Ngày 25/1/2016, ngành điện lực của Israel đã phải hứng chịu một đợt tấn công mạng diện rộng. Sự cố xảy ra sau khi một nhân viên rơi vào bẫy phishing của tin tặc (tải file chứa mã độc tống tiền trong e-mail) sau đó lan ra trên nhiều máy tính khác nhau khiến điện lực Israel buộc phải ngắt hoạt động của một số hệ thống trong hơn hai ngày để tránh bị nhiễm virus. Mã độc này khóa các tệp tin trong máy và dọa xóa mọi dữ liệu trừ khi nạn nhân trả tiền chuộc.

Tại Mỹ, cuối tháng 10/2015 cũng phát hiện nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) đã tổ chức tấn công vào hệ thống máy tính để làm tê liệt các công ty điện lực. Tuy nhiên, cuộc tấn công này không thành công.

Đối với Việt Nam, đến nay chưa có trường hợp nào hacker tấn công làm tê liệt máy tính điều khiển dẫn tới sập lưới điện như các vụ việc nêu trên tại nước ngoài, chỉ có các vụ việc tấn công ở mức độ nhẹ nhắm vào website của công ty điện lực thành viên. Ví dụ năm 2013,  website của Điện lực Đà Nẵng đã bị hacker tấn công để phát tán hàng nghìn truyện sex.

Tại tọa đàm "An toàn Thông tin và mối đe dọa tới nền kinh tế" do Câu lạc bộ Nhà báo ICT tổ chức tại Hà Nội ngày 27/9, ông Tống Viết Trung, Phó Tổng Giám đốc Viettel cho hay đối với một cuộc tấn công lớn tầm cỡ quy mô quốc gia, những lĩnh vực trọng yếu như viễn thông, giao thông, điện lực... có thể sẽ là tầm ngắm đầu tiên của hacker.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ, tuy tại Việt Nam chưa ghi nhận các vụ việc hacker tấn công gây thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống mạng ngành điện lực như tại nhiều quốc gia trên thế giới như Israel, Ucraina, Mỹ… từ nhiều năm nay. Ví dụ tại Ucraina, ngày 23/12/2015, sự cố mất điện của Công ty điện lực miền Tây Ukraine Prykarpattyaoblenergo đã khiến cho một khu vực rộng lớn với 700.000 hộ dân của vùng này bị chìm trong bóng tối do mất điện trong liền vài giờ, bao gồm cả thủ phủ Ivano Frankivsk.

Vào cuộc hỗ trợ Ucraina, Cục Tình báo trung ương (CIA), Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) và Bộ An ninh Nội địa (DHS) của Mỹ đã phát hiện các mẫu mã độc được tìm thấy từ hệ thống mạng máy tính của công ty điện lực này.

Ngày 25/1/2016, ngành điện lực của Israel đã phải hứng chịu một đợt tấn công mạng diện rộng. Sự cố xảy ra sau khi một nhân viên rơi vào bẫy phishing của tin tặc (tải file chứa mã độc tống tiền trong e-mail) sau đó lan ra trên nhiều máy tính khác nhau khiến điện lực Israel buộc phải ngắt hoạt động của một số hệ thống trong hơn hai ngày để tránh bị nhiễm virus. Mã độc này khóa các tệp tin trong máy và dọa xóa mọi dữ liệu trừ khi nạn nhân trả tiền chuộc.

Tại Mỹ, cuối tháng 10/2015 cũng phát hiện nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) đã tổ chức tấn công vào hệ thống máy tính để làm tê liệt các công ty điện lực. Tuy nhiên, cuộc tấn công này không thành công.

Đối với Việt Nam, đến nay chưa có trường hợp nào hacker tấn công làm tê liệt máy tính điều khiển dẫn tới sập lưới điện như các vụ việc nêu trên tại nước ngoài, chỉ có các vụ việc tấn công ở mức độ nhẹ nhắm vào website của công ty điện lực thành viên. Ví dụ năm 2013,  website của Điện lực Đà Nẵng đã bị hacker tấn công để phát tán hàng nghìn truyện sex.

Kể từ năm ngoái, ông Canavero đã gây ra một cơn bão truyền thông khi hé lộ các dự định thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép đầu người đầu tiên trên thế giới. Nhà khoa học tham vọng này nhấn mạnh, đây có thể là một cách chữa trị hữu hiệu mới cho chứng bại liệt toàn thân chỉ trong vài năm tới.

Hiện, sau khi hợp tác cùng một nhóm nghiên cứu ở Trung Quốc và các nhà nghiên cứu khác ở Hàn Quốc, ông Canavero cho biết đã tiến một bước gần hơn tới việc hiện thực hóa kế hoạch của mình, nhờ các cuộc thử nghiệm mang tính đột phá trên chuột, khỉ và xác chết của người. Các cuộc thử nghiệm này sẽ được công bố chi tiết trong những ấn phẩm tương lai của các tạp chí khoa học Surgery và CNS Neuroscience & Therapeutics.

Mặc dù các báo cáo nghiên cứu nói trên chưa được xuất bản, nhưng một số hình ảnh và video về quá trình thực hiện chúng đã được tiết lộ. Một đoạn video trong số đó cho thấy, một con chuột đang đánh hơi và cử động các chân sau khi dường như hồi phục từ quá trình bị cắt đứt, rồi tái nối tủy sống, như lời thuyết minh. Quá trình này, theo ông Canavero, do nhóm của chuyên gia C-Yoon Kim thuộc Trường Y, Đại học Konkuk ở Hàn Quốc, thực hiện.

Thành công của thử nghiệm chứng minh, tủy sống có thể tái nối được nếu nó được cắt gọn ghẽ và dùng một chất keo sinh học bảo tồn màng tế bào, có tên gọi là polyethylene glycol (PEG). Tuy nhiên, như trong video, con chuột sau đại phẫu không thể di chuyển bình thường.

Một bức ảnh khác lại cho thấy một con khỉ sở hữu chiếc đầu được khâu đính vào thân. Theo chuyên gia Canavero, nhà nghiên cứu Xiaoping Ren thuộc Đại học Y Cáp Nhĩ Tân ở Trung Quốc, vừa thực hiện ca cấy ghép đầu khỉ thành công, nối liền nguồn cung cấp máu giữa đầu với cơ thể mới. Song, điều quan trọng là xương sống không được nối liền. Thí nghiệm này chứng minh, nếu chiếc đầu được làm lạnh tới -15°C, con khỉ có thể sống sót qua ca phẫu thuật cấy ghép mà không bị tổn hại não.

Nhà nghiên cứu Ren cũng xác nhận, con khỉ đã hồi phục hoàn toàn sau ca cấy ghép mà không chịu bất kỳ dạng tổn thương thần kinh nào. Tuy nhiên, do cột sống không được nối liền, con vật sẽ bị bại liệt ít nhất từ đầu trở xuống và chỉ được duy trì sự sống trong 20 tiếng đồng hồ sau ca đại phẫu vì các lí do đạo đức. Hiện vẫn chưa rõ con khỉ có thể cảm thấy đau ở các bộ phận cơ thể sau cấy ghép hay không.

Chuyên gia Ren còn tiết lộ, ông từng tiến hành các thí nghiệm trên xác người để chuẩn bị cho ca phẫu thuật cấy ghép cũng như kiểm chứng các ý tưởng về cách ngăn chặn tổn thương não. Ông nói đã thực hiện một ca ghép đầu chuột thành công năm 2013 và kể từ đó đã lặp lại chu trình phẫu thuật kéo dài 10 tiếng đồng hồ này tới hơn 1.000 lần.

Trong một cuộc trò chuyện kết nối qua video, ông Canavero giải thích, con khỉ đã sống sót mà không bị tổn thương gì suốt gần 1 ngày trời cho tới khi được nhóm nghiên cứu cho "hồn lìa khỏi xác" vì họ không muốn giữ nó sống tiếp. Nhà nghiên cứu người Italia còn thông tin thêm rằng, ông Ren đã thực hiện ca ghép đầu người đầu tiên trên thế giới, nhưng từ chối đưa ra ảnh làm bằng chứng.

Bất chấp các thách thức về mặt y học cũng như sự hoài nghi từ các nhà khoa học khác về những chi tiết được công bố trước khi báo cáo nghiên cứu chính thức được xuất bản, ông Canavero đang tìm kiếm tiền tài trợ để thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép đầu người đầu tiên thế giới.

Dù đã được Valery Spiridonov, một nhà khoa học máy tính Nga mắc chứng hoại cơ Werdnig-Hoffman (một căn bệnh di truyền hiếm gặp) cả đời, đặt niềm tin và sẵn sàng tham gia phẫu thuật cấy ghép đầu, nhưng ông Canavero khẳng định, tất cả phụ thuộc vào Nga. Điều này do, bệnh nhân Spiridonov không thể nhận xác hiến tặng ở Trung Quốc vì các lí do sinh học và đạo đức, nên cơ hội tối ưu là thực hiện cấy ghép ở Nga hoặc một nước châu Âu khác.

Ông Canavero kêu gọi các tỉ phú Nga cũng như các đại gia nước ngoài như Mark Zuckerberg quyên quỹ giúp thực hiện ca cấy ghép đầu đầu tiên thế giới cho Spiridonov ở Nga.

Kể từ năm ngoái, ông Canavero đã gây ra một cơn bão truyền thông khi hé lộ các dự định thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép đầu người đầu tiên trên thế giới. Nhà khoa học tham vọng này nhấn mạnh, đây có thể là một cách chữa trị hữu hiệu mới cho chứng bại liệt toàn thân chỉ trong vài năm tới.

Hiện, sau khi hợp tác cùng một nhóm nghiên cứu ở Trung Quốc và các nhà nghiên cứu khác ở Hàn Quốc, ông Canavero cho biết đã tiến một bước gần hơn tới việc hiện thực hóa kế hoạch của mình, nhờ các cuộc thử nghiệm mang tính đột phá trên chuột, khỉ và xác chết của người. Các cuộc thử nghiệm này sẽ được công bố chi tiết trong những ấn phẩm tương lai của các tạp chí khoa học Surgery và CNS Neuroscience & Therapeutics.

Mặc dù các báo cáo nghiên cứu nói trên chưa được xuất bản, nhưng một số hình ảnh và video về quá trình thực hiện chúng đã được tiết lộ. Một đoạn video trong số đó cho thấy, một con chuột đang đánh hơi và cử động các chân sau khi dường như hồi phục từ quá trình bị cắt đứt, rồi tái nối tủy sống, như lời thuyết minh. Quá trình này, theo ông Canavero, do nhóm của chuyên gia C-Yoon Kim thuộc Trường Y, Đại học Konkuk ở Hàn Quốc, thực hiện.

Thành công của thử nghiệm chứng minh, tủy sống có thể tái nối được nếu nó được cắt gọn ghẽ và dùng một chất keo sinh học bảo tồn màng tế bào, có tên gọi là polyethylene glycol (PEG). Tuy nhiên, như trong video, con chuột sau đại phẫu không thể di chuyển bình thường.

Một bức ảnh khác lại cho thấy một con khỉ sở hữu chiếc đầu được khâu đính vào thân. Theo chuyên gia Canavero, nhà nghiên cứu Xiaoping Ren thuộc Đại học Y Cáp Nhĩ Tân ở Trung Quốc, vừa thực hiện ca cấy ghép đầu khỉ thành công, nối liền nguồn cung cấp máu giữa đầu với cơ thể mới. Song, điều quan trọng là xương sống không được nối liền. Thí nghiệm này chứng minh, nếu chiếc đầu được làm lạnh tới -15°C, con khỉ có thể sống sót qua ca phẫu thuật cấy ghép mà không bị tổn hại não.

Nhà nghiên cứu Ren cũng xác nhận, con khỉ đã hồi phục hoàn toàn sau ca cấy ghép mà không chịu bất kỳ dạng tổn thương thần kinh nào. Tuy nhiên, do cột sống không được nối liền, con vật sẽ bị bại liệt ít nhất từ đầu trở xuống và chỉ được duy trì sự sống trong 20 tiếng đồng hồ sau ca đại phẫu vì các lí do đạo đức. Hiện vẫn chưa rõ con khỉ có thể cảm thấy đau ở các bộ phận cơ thể sau cấy ghép hay không.

Chuyên gia Ren còn tiết lộ, ông từng tiến hành các thí nghiệm trên xác người để chuẩn bị cho ca phẫu thuật cấy ghép cũng như kiểm chứng các ý tưởng về cách ngăn chặn tổn thương não. Ông nói đã thực hiện một ca ghép đầu chuột thành công năm 2013 và kể từ đó đã lặp lại chu trình phẫu thuật kéo dài 10 tiếng đồng hồ này tới hơn 1.000 lần.

Trong một cuộc trò chuyện kết nối qua video, ông Canavero giải thích, con khỉ đã sống sót mà không bị tổn thương gì suốt gần 1 ngày trời cho tới khi được nhóm nghiên cứu cho "hồn lìa khỏi xác" vì họ không muốn giữ nó sống tiếp. Nhà nghiên cứu người Italia còn thông tin thêm rằng, ông Ren đã thực hiện ca ghép đầu người đầu tiên trên thế giới, nhưng từ chối đưa ra ảnh làm bằng chứng.

Bất chấp các thách thức về mặt y học cũng như sự hoài nghi từ các nhà khoa học khác về những chi tiết được công bố trước khi báo cáo nghiên cứu chính thức được xuất bản, ông Canavero đang tìm kiếm tiền tài trợ để thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép đầu người đầu tiên thế giới.

Dù đã được Valery Spiridonov, một nhà khoa học máy tính Nga mắc chứng hoại cơ Werdnig-Hoffman (một căn bệnh di truyền hiếm gặp) cả đời, đặt niềm tin và sẵn sàng tham gia phẫu thuật cấy ghép đầu, nhưng ông Canavero khẳng định, tất cả phụ thuộc vào Nga. Điều này do, bệnh nhân Spiridonov không thể nhận xác hiến tặng ở Trung Quốc vì các lí do sinh học và đạo đức, nên cơ hội tối ưu là thực hiện cấy ghép ở Nga hoặc một nước châu Âu khác.

Ông Canavero kêu gọi các tỉ phú Nga cũng như các đại gia nước ngoài như Mark Zuckerberg quyên quỹ giúp thực hiện ca cấy ghép đầu đầu tiên thế giới cho Spiridonov ở Nga.

Theo cách định nghĩa của Google, Tango là "nền tảng công nghệ tầm nhìn điện toán dành cho thiết bị di động". Nó được trang bị các cảm biến sâu giúp smartphone, tablet và các thiết bị thực tế ảo (VR) có thể cảm nhận và đo đạc môi trường xung quanh.

Cụ thể hơn, các mô-đun Tango có thể lập bản đồ căn phòng đa chiều đồng thời, một ưuđiểm rất lớn bổ sung cho khả năng thực tế ảo.

Các ứng dụng Tango sẽ cho phép người dùng thiết bị hoặc người đeo thiết bị có thể tương tác với bức tường trong phòng theo nhiều cách khác nhau mà những thiết bị VR hiện tại như Samsung Gear VR, Google Cardboard và Daydream không thể làm được.

Tango được phòng thí nghiệm Các dự án và Công nghệ Cao cấp của Google phát triển từ năm 2014. Tango sẽ xuất hiện đầu tiên trên chiếc điện thoại Phab 2 Pro, dự án hợp tác giữa Google và Lenovo.

Chiếc điện thoại có màn hình 6,4 –inch này từng xuất hiện tại triển lãm Tech World trước đây. Nhà sản xuất nói rằng Phab 2 Pro có cảm biến đo chính xác tới từng inch các vật thể thực.

Hiện hệ sinh thái Tango đang được nhiều nhà phát triển xây dựng. Hãng sản xuất chip Qualcomm nói rằng họ đã phát triển công nghệ đặc biệt cho smartphone có khả năng tái sử dụng ảnh và âm thanh chuyên dụng cho các mục đích khác. Công nghệ mới sẽ xuất hiện trên mẫu chip Snapdragon 600 và Snapdragon 800.

Trong khi đó, Google được cho là đang hợp tác chặt chẽ với đối tác nhằm đảm bảo khả năng tương thích ngược của Tango với các thiết bị cũ như Nexus 6P.

Thú vị ở chỗ, Phab 2 Pro sẽ xuất hiện trên thị trường cùng thời điểm với hai mẫu smartphone mới của Google, Pixel và Pixel XL. Cả hai mẫu điện thoại do HTC sản xuất này đều hỗ trợ nền tảng Daydream của Google nhưng lại không được trang bị cảm biến Tango.

Nguyễn Minh(theo DigitalTrends)

Chiếc điện thoại sản xuất theo dự án Tango (Phab 2 Pro) của Google sẽ có mặt trên thị trường vào tháng 11 tới đây.

Theo cách định nghĩa của Google, Tango là "nền tảng công nghệ tầm nhìn điện toán dành cho thiết bị di động". Nó được trang bị các cảm biến sâu giúp smartphone, tablet và các thiết bị thực tế ảo (VR) có thể cảm nhận và đo đạc môi trường xung quanh.

Cụ thể hơn, các mô-đun Tango có thể lập bản đồ căn phòng đa chiều đồng thời, một ưuđiểm rất lớn bổ sung cho khả năng thực tế ảo.

Các ứng dụng Tango sẽ cho phép người dùng thiết bị hoặc người đeo thiết bị có thể tương tác với bức tường trong phòng theo nhiều cách khác nhau mà những thiết bị VR hiện tại như Samsung Gear VR, Google Cardboard và Daydream không thể làm được.

Tango được phòng thí nghiệm Các dự án và Công nghệ Cao cấp của Google phát triển từ năm 2014. Tango sẽ xuất hiện đầu tiên trên chiếc điện thoại Phab 2 Pro, dự án hợp tác giữa Google và Lenovo.

Chiếc điện thoại có màn hình 6,4 –inch này từng xuất hiện tại triển lãm Tech World trước đây. Nhà sản xuất nói rằng Phab 2 Pro có cảm biến đo chính xác tới từng inch các vật thể thực.

Hiện hệ sinh thái Tango đang được nhiều nhà phát triển xây dựng. Hãng sản xuất chip Qualcomm nói rằng họ đã phát triển công nghệ đặc biệt cho smartphone có khả năng tái sử dụng ảnh và âm thanh chuyên dụng cho các mục đích khác. Công nghệ mới sẽ xuất hiện trên mẫu chip Snapdragon 600 và Snapdragon 800.

Trong khi đó, Google được cho là đang hợp tác chặt chẽ với đối tác nhằm đảm bảo khả năng tương thích ngược của Tango với các thiết bị cũ như Nexus 6P.

Thú vị ở chỗ, Phab 2 Pro sẽ xuất hiện trên thị trường cùng thời điểm với hai mẫu smartphone mới của Google, Pixel và Pixel XL. Cả hai mẫu điện thoại do HTC sản xuất này đều hỗ trợ nền tảng Daydream của Google nhưng lại không được trang bị cảm biến Tango.

Nguyễn Minh(theo DigitalTrends)