Giá trị to lớn của dữ liệu

Theo bà Trần Thị Lan Hương, năm 2021, chủ đề báo cáo phát triển thế giới là về dữ liệu, dữ liệu đang làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Báo cáo đã nói rất nhiều về tầm quan trọng của dữ liệu và đề cập đến câu chuyện các quốc gia sử dụng dữ liệu như thế nào trong hoạch định chính sách cũng như trong phát triển kinh tế xã hội.

Cụ thể, báo cáo ghi lại trong vòng 3 thập kỷ qua các hoạt động kinh tế - xã hội dựa trên dữ liệu gia tăng một cách chóng mặt và từ năm 1990 đến thời điểm báo cáo xây dựng năm 2021, tỉ lệ thương mại dịch vụ dựa trên dữ liệu chiếm hơn 50% tổng dịch vụ thương mại toàn cầu. Các dịch vụ thương mại khác như giao thông vận tải, hàng hoá trước đó chiếm tỉ trọng lớn, nhưng đến đầu năm 2021, tỉ trọng này đã chuyển dịch qua dữ liệu.

Bà Trần Thị Lan Hương cho biết, theo Data Never Sleeps, mỗi 1 phút trôi qua có đến 6 triệu lệnh tìm kiếm trên Google toàn cầu, 65% người dân toàn thế giới sử dụng Internet, 93% số người sử dụng Internet trên điện thoại thông minh. Tất cả các dịch vụ trong tương lai liên quan đến dữ liệu mà người dùng sẽ hướng đến là trên trên điện thoại thông minh.

Lợi ích kinh tế - xã hội dựa trên dữ liệu là vô cùng lớn. Tại Đông Nam Á, ước tính tới năm 2030, dữ liệu lớn và phân tích sẽ giúp mang lại doanh thu hơn 100 tỷ USD mỗi năm chỉ từ giáo dục và y tế. Trong khi đó, tại Argentina, dữ liệu định danh người đóng thuế giúp nước này xác định đối tượng thụ hưởng của các chương trình xã hội, từ đó tiết kiệm được 143 triệu USD trong 8 năm. Australia sử dụng dữ liệu lịch sử của bệnh viện để tạo ra Công cụ Dự đoán nhập viện, dự đoán lượng bệnh nhân, mức độ khẩn cấp… ước tính tiết kiệm được 23 triệu AUD hàng năm. Còn Thái Lan sử dụng cơ sở dữ liệu về định danh và dân số để tăng phạm vi bảo hiểm từ 71% lên đến 91%.

Tại Singapore, dữ liệu còn được dùng để quy hoạch đô thị. Cụ thể, Cơ quan Tái phát triển Đô thị  (URA) đã khai thác những công nghệ số để lập kế hoạch và đưa ra quyết định dựa nhiều hơn vào dữ liệu. Chẳng hạn, dữ liệu cho thấy hầu hết mọi người làm việc gần Trung tâm khu vực Tampines cũng cư trú ở khu vực phía đông và đông bắc của nước này. Do đó, các tuyến giao thông được thiết kế để người dân có thể đi từ nhà đến nơi làm việc trong vòng 45 phút bằng phương tiện giao thông công cộng.

Dữ liệu cũng hỗ trợ đưa ra quyết định chính xác hơn trong quy hoạch phát triển đô thị. Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, nó được đưa vào dịch vụ thông tin đèn giao thông theo thời gian thực thông qua các ứng dụng điều hướng phổ biến tại Seoul.

Tại Việt Nam, theo bà Trần Thị Lan Hương, có thể khai thác dữ liệu từ GPS để phân loại các phương tiện giao thông đang hoạt động. Đây là nguồn dữ liệu lớn không chỉ phục vụ cho quản lý giao thông mà còn giúp kiểm soát giao thông.

Các yếu tố đảm bảo dữ liệu được khai phá tạo ra giá trị

Đại diện Ngân hàng Thế giới cho biết, yếu tố quyết định thành công trong thực hiện chiến lược quản trị dữ liệu đầu tiên nằm ở cấp lãnh đạo thông qua việc cam kết, hỗ trợ, quyết định đầu tư trọng điểm; Tiếp đến là triển khai nhanh các trường hợp ứng dụng; Phân công vai trò rõ ràng trong việc quản lý dữ liệu như chủ quản dữ liệu, giám quản dữ liệu, người dùng; Quản lý dữ liệu thông qua chính sách, kiến trúc và chất lượng dữ liệu; Cuối cùng là công nghệ tích hợp dữ liệu và nền tảng chia sẻ dữ liệu.

Để làm được điều đó cần phải quản lý dữ liệu theo vòng đời, đơn cử như xác định vấn đề dữ liệu dùng để làm gì sau đó tiến hành thu thập, tổng hợp, truy cập và phân tích, khai thác dữ liệu. Điều này đòi hỏi về nhân sự và năng lực, các tiêu chuẩn kỹ thuật, hệ thống và hạ tầng số, bên cạnh đó là các quy trình và cơ cấu tổ chức, các yếu tố luật pháp, chính sách và chiến lược.

Mấu chốt của quá trình tạo ra giá trị dữ liệu là phải liên tục tích hợp, phân tích, tạo giá trị gia tăng từ các nguồn dữ liệu khác nhau như: Dữ liệu lớn (cảm biến, viễn thông, vệ tinh) kết hợp với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Cần có cơ quan đầu mối để thúc đẩy, điều phối và thiết kế các giải pháp khai phá dữ liệu số. Dịch vụ khai phá dữ liệu phải thích ứng để biến công dân và doanh nghiệp thành trọng tâm của chuyển đổi số. Tạo lập, chia sẻ, khai phá dữ liệu và đồng sáng tạo dịch vụ dữ liệu theo cách tiếp cận của tất cả mọi người.

Bà Trần Thị Lan Hương nhấn mạnh, chuyển đổi số và quản trị dữ liệu là một hành trình, cần phải cải tiến phù hợp với các tiến bộ công nghệ theo thời gian.

Thông tin trên được bà Trần Thị Lan Hương, Chuyên gia quản trị công cao cấp của Ngân hàng Thế giới đưa ra tại “Hội thảo dữ liệu số cơ hội đột phá và phát triển TP.HCM”, trong khuôn khổ sự kiện “Tuần lễ chuyển đổi số TP.HCM năm 2023” với chủ đề “Khai phá dữ liệu số, thành công chuyển đổi số”, được tổ chức ngày 17-18/10.

Giá trị to lớn của dữ liệu

Theo bà Trần Thị Lan Hương, năm 2021, chủ đề báo cáo phát triển thế giới là về dữ liệu, dữ liệu đang làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Báo cáo đã nói rất nhiều về tầm quan trọng của dữ liệu và đề cập đến câu chuyện các quốc gia sử dụng dữ liệu như thế nào trong hoạch định chính sách cũng như trong phát triển kinh tế xã hội.

Cụ thể, báo cáo ghi lại trong vòng 3 thập kỷ qua các hoạt động kinh tế - xã hội dựa trên dữ liệu gia tăng một cách chóng mặt và từ năm 1990 đến thời điểm báo cáo xây dựng năm 2021, tỉ lệ thương mại dịch vụ dựa trên dữ liệu chiếm hơn 50% tổng dịch vụ thương mại toàn cầu. Các dịch vụ thương mại khác như giao thông vận tải, hàng hoá trước đó chiếm tỉ trọng lớn, nhưng đến đầu năm 2021, tỉ trọng này đã chuyển dịch qua dữ liệu.

Bà Trần Thị Lan Hương cho biết, theo Data Never Sleeps, mỗi 1 phút trôi qua có đến 6 triệu lệnh tìm kiếm trên Google toàn cầu, 65% người dân toàn thế giới sử dụng Internet, 93% số người sử dụng Internet trên điện thoại thông minh. Tất cả các dịch vụ trong tương lai liên quan đến dữ liệu mà người dùng sẽ hướng đến là trên trên điện thoại thông minh.

Lợi ích kinh tế - xã hội dựa trên dữ liệu là vô cùng lớn. Tại Đông Nam Á, ước tính tới năm 2030, dữ liệu lớn và phân tích sẽ giúp mang lại doanh thu hơn 100 tỷ USD mỗi năm chỉ từ giáo dục và y tế. Trong khi đó, tại Argentina, dữ liệu định danh người đóng thuế giúp nước này xác định đối tượng thụ hưởng của các chương trình xã hội, từ đó tiết kiệm được 143 triệu USD trong 8 năm. Australia sử dụng dữ liệu lịch sử của bệnh viện để tạo ra Công cụ Dự đoán nhập viện, dự đoán lượng bệnh nhân, mức độ khẩn cấp… ước tính tiết kiệm được 23 triệu AUD hàng năm. Còn Thái Lan sử dụng cơ sở dữ liệu về định danh và dân số để tăng phạm vi bảo hiểm từ 71% lên đến 91%.

Tại Singapore, dữ liệu còn được dùng để quy hoạch đô thị. Cụ thể, Cơ quan Tái phát triển Đô thị  (URA) đã khai thác những công nghệ số để lập kế hoạch và đưa ra quyết định dựa nhiều hơn vào dữ liệu. Chẳng hạn, dữ liệu cho thấy hầu hết mọi người làm việc gần Trung tâm khu vực Tampines cũng cư trú ở khu vực phía đông và đông bắc của nước này. Do đó, các tuyến giao thông được thiết kế để người dân có thể đi từ nhà đến nơi làm việc trong vòng 45 phút bằng phương tiện giao thông công cộng.

Dữ liệu cũng hỗ trợ đưa ra quyết định chính xác hơn trong quy hoạch phát triển đô thị. Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, nó được đưa vào dịch vụ thông tin đèn giao thông theo thời gian thực thông qua các ứng dụng điều hướng phổ biến tại Seoul.

Tại Việt Nam, theo bà Trần Thị Lan Hương, có thể khai thác dữ liệu từ GPS để phân loại các phương tiện giao thông đang hoạt động. Đây là nguồn dữ liệu lớn không chỉ phục vụ cho quản lý giao thông mà còn giúp kiểm soát giao thông.

Các yếu tố đảm bảo dữ liệu được khai phá tạo ra giá trị

Đại diện Ngân hàng Thế giới cho biết, yếu tố quyết định thành công trong thực hiện chiến lược quản trị dữ liệu đầu tiên nằm ở cấp lãnh đạo thông qua việc cam kết, hỗ trợ, quyết định đầu tư trọng điểm; Tiếp đến là triển khai nhanh các trường hợp ứng dụng; Phân công vai trò rõ ràng trong việc quản lý dữ liệu như chủ quản dữ liệu, giám quản dữ liệu, người dùng; Quản lý dữ liệu thông qua chính sách, kiến trúc và chất lượng dữ liệu; Cuối cùng là công nghệ tích hợp dữ liệu và nền tảng chia sẻ dữ liệu.

Để làm được điều đó cần phải quản lý dữ liệu theo vòng đời, đơn cử như xác định vấn đề dữ liệu dùng để làm gì sau đó tiến hành thu thập, tổng hợp, truy cập và phân tích, khai thác dữ liệu. Điều này đòi hỏi về nhân sự và năng lực, các tiêu chuẩn kỹ thuật, hệ thống và hạ tầng số, bên cạnh đó là các quy trình và cơ cấu tổ chức, các yếu tố luật pháp, chính sách và chiến lược.

Mấu chốt của quá trình tạo ra giá trị dữ liệu là phải liên tục tích hợp, phân tích, tạo giá trị gia tăng từ các nguồn dữ liệu khác nhau như: Dữ liệu lớn (cảm biến, viễn thông, vệ tinh) kết hợp với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Cần có cơ quan đầu mối để thúc đẩy, điều phối và thiết kế các giải pháp khai phá dữ liệu số. Dịch vụ khai phá dữ liệu phải thích ứng để biến công dân và doanh nghiệp thành trọng tâm của chuyển đổi số. Tạo lập, chia sẻ, khai phá dữ liệu và đồng sáng tạo dịch vụ dữ liệu theo cách tiếp cận của tất cả mọi người.

Bà Trần Thị Lan Hương nhấn mạnh, chuyển đổi số và quản trị dữ liệu là một hành trình, cần phải cải tiến phù hợp với các tiến bộ công nghệ theo thời gian.

Theo đó, 1.265 học sinh lớp 12 ở 3 trường THPT và 1 Trung tâm Giáo dục thường xuyên ở thị xã Đức Phổ sẽ thi tốt nghiệp THPT đợt 2. Đồng thời, 200 giáo viên của 4 trường cũng không huy động làm công tác coi thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2020-2021.

Vẫn theo ông Thái, kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 sẽ có 11.880/ tổng số 13.145 học sinh dự thi theo lịch của Bộ GD-ĐT được tổ chức trong 3 ngày (6,7, 8/7).

Tính đến sáng nay, Ban chỉ đạo phòng, chống Covid-19 cho biết trên địa bàn có thêm 19 ca mắc mới được xác định, nâng tổng số lên 41 ca.

Tất cả đều ở điểm dịch xã Phổ Châu và phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ. 

Năm nay, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021sẽ diễn ra với 2 đợt, đợt 1 từ ngày 7- 8/7/2021; đợt 2 cho những thi sinh không thể tham dự kỳ thi vào các ngày 7, 8/7 do bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Nguyễn Hiền

Bộ GD-ĐT công bố lịch thi tốt nghiệp THPT năm 2021

Hôm nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành công văn hướng dẫn tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021. 

Theo ông Thái, đề xuất cho 1.265 học sinh lớp 12 thi tốt nghiệp THPT đợt 2 của Sở GD-ĐT đưa ra tại cuộc họp Ban chỉ đạo Phòng chống dịch Covid-19 sáng nay và được Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh chấp thuận.

11.880 học sinh lớp 12 ở Quảng Ngãi thi tốt nghiệp THPT đợt 1

Theo đó, 1.265 học sinh lớp 12 ở 3 trường THPT và 1 Trung tâm Giáo dục thường xuyên ở thị xã Đức Phổ sẽ thi tốt nghiệp THPT đợt 2. Đồng thời, 200 giáo viên của 4 trường cũng không huy động làm công tác coi thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2020-2021.

Vẫn theo ông Thái, kỳ thi tốt nghiệp THPT đợt 1 sẽ có 11.880/ tổng số 13.145 học sinh dự thi theo lịch của Bộ GD-ĐT được tổ chức trong 3 ngày (6,7, 8/7).

Tính đến sáng nay, Ban chỉ đạo phòng, chống Covid-19 cho biết trên địa bàn có thêm 19 ca mắc mới được xác định, nâng tổng số lên 41 ca.

Tất cả đều ở điểm dịch xã Phổ Châu và phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ. 

Năm nay, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021sẽ diễn ra với 2 đợt, đợt 1 từ ngày 7- 8/7/2021; đợt 2 cho những thi sinh không thể tham dự kỳ thi vào các ngày 7, 8/7 do bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Nguyễn Hiền

Bộ GD-ĐT công bố lịch thi tốt nghiệp THPT năm 2021

Hôm nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành công văn hướng dẫn tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021. 

Sau 2 sự cố vỡ đường ống nước sông Đà liên tiếp vào các ngày 25 và 26/9, nhiều khu vực của Hà Nội đã bị mất nước, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của hàng ngàn gia đình, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Tổng giám đốc Vinaconex Nguyễn Văn Tốn.

Khi trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Văn Tốn lại cho rằng việc mất nước này không phải lỗi của Vinaconex và đường ống bị vỡ thì Vinaconex cũng là người chịu thiệt. Thậm chí, ông Tốn còn đưa quan điểm: Người dân bị ngừng cấp nước trong 1 ngày cũng không ảnh hưởng lắm!

Và để khẳng định thêm về cái gọi là “không có lỗi của Vinaconex”, vị Tổng giám đốc Vinaconex cho biết là luật cũng cho phép ngừng cấp nước trong 1 ngày.

Về sự chậm trễ trong việc triển khai xây dựng tuyến ống số 2, ông Tốn giải thích đó là do Luật!

Có thể thấy đây là cách phát ngôn rất thiếu trách nhiệm của vị lãnh đạo Vinaconex. Chưa bàn đến trách nhiệm pháp lý, chỉ cần đề cập đến vấn đề trách nhiệm của đơn vị cung cấp dịch vụ với người tiêu dùng thì thấy rõ ràng đây là sự thoái thác không thể chấp nhận được.

Vinaconex là chủ đầu tư tuyến ống dẫn nước về cấp nước cho hơn 7.000 hộ dân ở các quận Thanh Xuân, Đống Đa, Từ Liêm… Cuộc sống sinh hoạt của hàng ngàn con người phụ thuộc rất lớn vào nguồn nước này. Người ta vẫn bảo, nhịn ăn có thể được vài ba ngày chứ nhịn uống thì không đã cho thấy nước có ý nghĩa như thế nào!

Hiện trường một vụ vỡ đường ống sông Đà.

Thứ nữa, đứng dưới góc độ của người làm kinh doanh thì xem ra đạo đức kinh doanh của ông Tốn có vấn đề. Là người lãnh đạo của đơn vị cung cấp sản phẩm cho người tiêu dùng thì phải xem vấn đề đảm bảo quyền lợi và lợi ích của người tiêu dùng là ưu tiên hàng đầu trong kinh doanh.

Tuy nhiên, một cách mặc nhiên, ông Tốn với phát ngôn của mình đã phủ nhận cái gọi là trách nhiệm mà mọi doanh nghiệp thực hiện với khách hàng.

Ông Tốn cũng cho rằng, mất nước là do đơn vị phân phối, nhưng thử hỏi, đường ống vỡ thì đơn vị phân phối lấy đâu nước mà cung cấp cho người dân!

Cho rằng Vinaconex cũng bị thiệt hại khi đường ống sông Đà vỡ, ông Nguyễn Văn Tốn - Tổng giám đốc Vinaconex khẳng định việc mất nước không phải lỗi của công ty. Người dân bị ngừng cấp nước trong 1 ngày cũng không ảnh hưởng lắm.

Sau 2 sự cố vỡ đường ống nước sông Đà liên tiếp vào các ngày 25 và 26/9, nhiều khu vực của Hà Nội đã bị mất nước, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của hàng ngàn gia đình, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Tổng giám đốc Vinaconex Nguyễn Văn Tốn.

Khi trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Văn Tốn lại cho rằng việc mất nước này không phải lỗi của Vinaconex và đường ống bị vỡ thì Vinaconex cũng là người chịu thiệt. Thậm chí, ông Tốn còn đưa quan điểm: Người dân bị ngừng cấp nước trong 1 ngày cũng không ảnh hưởng lắm!

Và để khẳng định thêm về cái gọi là “không có lỗi của Vinaconex”, vị Tổng giám đốc Vinaconex cho biết là luật cũng cho phép ngừng cấp nước trong 1 ngày.

Về sự chậm trễ trong việc triển khai xây dựng tuyến ống số 2, ông Tốn giải thích đó là do Luật!

Có thể thấy đây là cách phát ngôn rất thiếu trách nhiệm của vị lãnh đạo Vinaconex. Chưa bàn đến trách nhiệm pháp lý, chỉ cần đề cập đến vấn đề trách nhiệm của đơn vị cung cấp dịch vụ với người tiêu dùng thì thấy rõ ràng đây là sự thoái thác không thể chấp nhận được.

Vinaconex là chủ đầu tư tuyến ống dẫn nước về cấp nước cho hơn 7.000 hộ dân ở các quận Thanh Xuân, Đống Đa, Từ Liêm… Cuộc sống sinh hoạt của hàng ngàn con người phụ thuộc rất lớn vào nguồn nước này. Người ta vẫn bảo, nhịn ăn có thể được vài ba ngày chứ nhịn uống thì không đã cho thấy nước có ý nghĩa như thế nào!

Hiện trường một vụ vỡ đường ống sông Đà.

Thứ nữa, đứng dưới góc độ của người làm kinh doanh thì xem ra đạo đức kinh doanh của ông Tốn có vấn đề. Là người lãnh đạo của đơn vị cung cấp sản phẩm cho người tiêu dùng thì phải xem vấn đề đảm bảo quyền lợi và lợi ích của người tiêu dùng là ưu tiên hàng đầu trong kinh doanh.

Tuy nhiên, một cách mặc nhiên, ông Tốn với phát ngôn của mình đã phủ nhận cái gọi là trách nhiệm mà mọi doanh nghiệp thực hiện với khách hàng.

Ông Tốn cũng cho rằng, mất nước là do đơn vị phân phối, nhưng thử hỏi, đường ống vỡ thì đơn vị phân phối lấy đâu nước mà cung cấp cho người dân!