Siêu nhận thức

Khi con luôn nói “con không làm được”
Khi gặp phải vấn đề khó khăn như làm một bài toán khó hay viết một bài văn mới mà không có mẫu hoặc một tình huống ứng xử trong cuộc sống,êunhậnthứarsenal đấu với man utd nhiều trẻ sẽ đáp lại bằng một câu nói “Con không làm được.”
Trẻ thiếu đi thói quen chủ động tư duy và lao vào giải quyết vấn đề. Thay vào đó, từ bỏ và không hợp tác là cách trẻ chọn. Điều này thường xảy ra khi trẻ được tiếp nhận cách thức giáo dục chỉ chú trọng vào kết quả của vấn đề mà không phải là quá trình tư duy để giải quyết vấn đề.
Đây sẽ là “hòn đá” ngáng chân trên con đường trẻ đi đến thành công trong tương lai. Bởi lẽ, có đôi khi kết quả cuối cùng không quan trọng bằng những điều trẻ gặt hái được trên con đường đạt được kết quả ấy.
Và thậm chí có những thành công khác còn tốt đẹp đang nằm ở một ngã rẽ nào đó, nhưng nếu như trẻ còn chưa bước lên con đường thì sẽ không bao giờ có khả năng đạt được.
![]() |
Trẻ cần được tự mình trải nghiệm, khám phá thay để hiểu và ghi nhớ hiệu quả |
Làm sao để phát triển kĩ năng siêu nhận thức cho trẻ?
Trong cuốn Play and Development: A Symposium (Vui chơi và Phát triển: Thảo luận khoa học), Jean Piaget - nhà tâm lý học và triết học người Thụy Sĩ có viết: “Trẻ nhỏ nên được tự mình thử nghiệm và tự mình nghiên cứu.
Giáo viên có thể hướng dẫn bằng cách cung cấp những tư liệu phù hợp, nhưng mục tiêu cuối cùng phải là để cho học sinh hiểu được 1 điều gì đó. Trẻ phải tự mình hình thành nên nó, phải tự mình tạo ra nó.
Mỗi khi chúng ta dạy cho trẻ 1 điều, chúng ta lấy đi của trẻ cơ hội để tự mình tạo nên điều gì đó. Ngược lại, nếu để cho trẻ có cơ hội tự nghiên cứu, những điều khám phá ra trong quá trình đó sẽ đi theo trẻ, khắc sâu trong tâm trí cho đến suốt cuộc đời.”
Nhiều chuyên gia giáo dục trên thế giới đồng ý rằng siêu nhận thức là 1 kỹ năng cần thiết đối với mỗi cá nhân và cần phát triển sớm ngay từ khi còn nhỏ.
Theo định nghĩa, siêu nhận thức là kĩ năng mà một người hiểu biết về kiến thức và năng lực tư duy của chính mình; đồng thời chủ động theo dõi và đánh giá quá trình nhận thức của bản thân; cũng như nỗ lực điều chỉnh quá trình nhận thức khi cần thiết để giải quyết được vấn đề.
Ngay từ đầu, trẻ có thể không tự làm được điều này mà cần sự hỗ trợ của các giáo viên thông qua việc gợi ý hay đặt câu hỏi. Và phương pháp cổ điển và dễ dàng áp dụng nhất chính là phương pháp gợi hỏi hay còn gọi là Maieutic.
Ví dụ, khi yêu cầu trẻ giải quyết 1 đề bài là tính các góc của 1 hình đa giác đều có 2019 cạnh. Phản ứng của trẻ sẽ là “con không làm được” khi nghe thấy con số 2019 khổng lồ kia.
Nhưng giáo viên có thể đi từ kiến thức mà trẻ biết đó là “Con còn nhớ tam giác đều có các góc bằng bao nhiêu không?”, “Vậy điểm chung giữa chúng là gì?” để định hướng trẻ lập ra một công thức.
Và khi đã có kết quả rồi, giáo viên có thể hỏi tiếp “Liệu có còn cách nào khác để giải bài toán này không?” hay “Còn cách giải thích nào khác hiệu quả hơn không?”.
![]() |
Gợi hỏi để kích thích tư duy và khuyến khích trẻ có nhận thức về quá trình tư duy của mình |
Hiện ở Việt Nam còn ít chương trình giáo dục làm được điều này bởi yêu cầu cấp thiết của nhiều phụ huynh là nhìn thấy thành quả nhanh chóng như con thuộc công thức, giải bài nhanh, tính toán giỏi.
Nhưng những kĩ năng bề ngoài này sẽ sớm trở nên lạc hậu và không thể là “ưu thế” của trẻ trong tương lai 4.0, nơi siêu máy tính và trí tuệ nhân tạo trở nên phổ biến.
Chỉ có siêu nhận thức hay năng lực tư duy sáng tạo mới có thể thành yếu tố tiên quyết giúp trẻ thành công và vượt qua mọi thách thức trong tương lai mà ngay bây giờ chúng ta còn chưa thể tưởng tượng ra được.
Ghi nhận tại một Hệ thống trung tâm giáo dục theo bản quyền Hàn Quốc uy tín tại Việt Nam hiện nay, hệ thống này đã rất thành công trong việc phát triển tư duy sáng tạo cũng như khả năng siêu nhận thức cho trẻ thông qua môn toán lấy phương pháp Maieutic làm kim chỉ nam.
Hệ thống áp dụng chương trình giáo dục đã có lịch sử hơn 20 năm và thành công lại nhiều quốc gia tiên tiến trên thế giới.
![]() |
Đa dạng hóa các trải nghiệm trong lớp học giúp phát triển năng lực tư duy toàn diện |
Thông qua các câu chuyện, hoạt động xoay quanh kiến thức và kĩ năng toán học một cách vui vẻ, chương trình hướng đến đích cuối cùng là phát triển trọn vẹn 4 bậc tư duy từ Tư duy cơ bản, Tư duy logic, Tư duy toán học tới Tư duy sáng tạo & Giải quyết vấn đề cho trẻ mầm non và tiểu học.
Ngoài ra, công nghệ hiện đại cùng hệ thống học cụ trực quan, sinh động được thiết kế chuyên biệt tại hệ thống trung tâm cũng giúp tối ưu hiệu quả thu nhận kiến thức và luôn mang lại niềm vui học tập cho trẻ.
Trên hết, việc lựa chọn được phương pháp đúng, trung tâm uy tín và có cách tiếp cận tiên tiến trong phát triển tư duy là điều hết sức khẩn thiết.
Các phụ huynh cần thận trọng cân nhắc lựa chọn một phương pháp giáo dục cho con trong độ tuổi mầm non và tiểu học.
Thực sự phát triển được năng lực tư duy cho con phải là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc để đưa ra lựa chọn hợp lý và đúng đắn.
Ngọc Minh
相关文章
Nhận định, soi kèo Bologna vs Cagliari, 21h00 ngày 2/3: Tìm kiếm vé châu Âu
Pha lê - 02/03/2025 10:08 Ý2025-03-06Sơn kháng khuẩn Pencco, giải pháp sơn tường phù hợp cho gia đình có trẻ nhỏ (Ảnh: Pencco).
Ông Toàn chia sẻ, chất lượng không khí tại các thành phố lớn của Việt Nam đang ngày càng đi xuống, nồng độ bụi mịn, vi khuẩn trong không khí cao và tường nhà là một trong những nơi khu trú của vi khuẩn. Do vậy, khi lựa chọn các dòng sơn trang trí, các gia đình nên lựa chọn dòng sơn uy tín, có tính năng kháng khuẩn để không ảnh hưởng đến sức khỏe của các thành viên, nhất là với các gia đình có người già và trẻ nhỏ.
"Pencco với bề dày lịch sử trong việc cung cấp nước sạch, các giải pháp về sơn an toàn từ Mỹ không chỉ chú ý đến chất lượng, độ bền của sơn mà còn chú ý tới khả năng kháng khuẩn. Công nghệ Ultra Nano Titan bảo vệ bề mặt sơn, giúp sơn sáng bóng, đồng thời kích hoạt các hợp chất NR4+ trên bề mặt giúp khử khuẩn an toàn, đem lại không gian sống trong lành cho cả gia đình", ông Toàn cho biết.
Bên cạnh khả năng kháng khuẩn, sơn Pencco còn có khả năng chống bám bẩn, dễ dàng lau chùi những vết bẩn cứng đầu như cà phê, dấu mực chỉ với 1 chiếc khăn ẩm…
Màng sơn láng mịn, dễ dàng lau chùi các vết bẩn. (Ảnh: Pencco).
Thành phần sơn được cấu tạo từ keo Acrylic thiên nhiên, không chứa chì, thủy ngân, hàm lượng VOCs thấp trong mức cho phép nên gần như không mùi, an toàn cho sức khỏe người dùng.
"Sơn tường cho nhà có trẻ nhỏ cần đảm bảo yếu tố an toàn cho sức khỏe, kháng khuẩn bề mặt tường tốt, khả năng chùi rửa tối đa và đặc biệt không chứa hóa chất độc hại. Dòng sơn kháng khuẩn của chúng tôi được phát triển để đáp ứng tất cả các yếu tố trên. Chính vì vậy, Pencco đang chiếm được ưu thế ở phân khúc sản phẩm 'xanh', đặc biệt với các dự án lớn như bệnh viện, phòng khám, hay các công trình dành cho trẻ nhỏ như trường học, trường mẫu giáo...", đại diện hãng nói thêm.
'/>Sau một ngày điều trị, hiện tình trạng của bé gái bị bỏ rơi vẫn rất nguy kịch (Ảnh: BVCC).
Theo bác sĩ, trẻ được chuyển đến khoa trong tình trạng hạ thân nhiệt không đo được nhiệt độ, bóp bóng nội khí quản. Trẻ đẻ rất non, tuổi thai khoảng 31 tuần, cân nặng 1,3kg, không có người thân.
Sau khi thăm khám, trẻ được chẩn đoán suy hô hấp bệnh màng trong độ IV, hạ thân nhiệt, nhiễm khuẩn sơ sinh, đẻ non 31-32 tuần. Khoa đã tiến hành cấp cứu và điều trị tích cực cho bệnh nhi.
Trẻ được thở máy xâm nhập chỉ số cao, vận mạch, bơm surfactant 3 lần, nuôi dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn, sử dụng 3 loại kháng sinh và nằm lồng ấp.
Hiện tại sau một ngày điều trị, tình trạng trẻ vẫn rất nguy kịch, thân nhiệt ổn định, thở máy xâm nhập chỉ số cao, duy trì vận mạch, nuôi dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn… Trẻ vẫn phải nằm lồng ấp.
Bệnh viện Đa khoa Đức Giang mong muốn tìm người thân của bé.
'/>PGS. TS Trần Hữu Đức (Ảnh: Nhật Quang).
Theo ông Đức, bạn trẻ muốn khởi nghiệp phải dựa vào nhiều yếu tố. Muốn tư duy toàn cầu, cần biết mình là ai, thế mạnh, nguồn lực, đam mê của mình, sau đó mới tính đến các yếu tố khác để bước vào con đường khởi nghiệp đầy chông gai.
Ông Đức giải thích: "Chúng ta khởi đầu nhỏ với tầm nhìn toàn cầu. Muốn tư duy toàn cầu, đừng quên gốc gác của mình. Chúng ta cần nhận ra những gì mình có từ bên trong như đam mê, năng khiếu, và các giá trị cá nhân".
Ông cũng khuyên rằng việc khởi nghiệp không chỉ cần đến lòng đam mê và sự kiên trì, mà còn phải tận dụng sức trẻ, sự hỗ trợ từ các chương trình học, công nghệ và thông tin, và các dự án thi khởi nghiệp để phát triển.
Theo ông, sự cần thiết của việc đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để cạnh tranh. Ông khuyên các bạn trẻ khởi nghiệp cần có chút mạo hiểm, nhưng cũng phải thận trọng.
"Chân đạp đất nhưng mắt phải nhìn xa thì mới đi tới được," ông nói. Cạnh tranh bằng chất lượng là chiến lược bền vững cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, bởi vì cạnh tranh bằng giá cả có thể mang đến những rủi ro dài hạn, thậm chí gây hại cho chính sự phát triển của start-up.
Với 4 lần khởi nghiệp đầy thách thức, ông Nguyễn Trung Dũng, Chủ tịch Công ty cổ phần DH Foods, chia sẻ kinh nghiệm về việc làm thế nào để trải qua nhiều giai đoạn "lên bờ xuống ruộng".
Ông Dũng kể: "Năm 28 tuổi, ông lần đầu thử sức với một công ty thủ công mỹ nghệ, và đến năm 31 tuổi, ông tiếp tục lần khởi nghiệp thứ hai dù số vốn đang ở mức âm. Năm 2007, ông Dũng quay lại với lần khởi nghiệp thứ ba ở tuổi 45, nhưng sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu khiến ông phải trắng tay".
Ông Nguyễn Trung Dũng, Chủ tịch Công ty cổ phần DH Foods (Ảnh: Nhật Quang).
Đến năm 2012, ở tuổi 50 và sau 30 năm sinh sống tại Ba Lan, ông Dũng trở về Việt Nam và quyết định khởi nghiệp lần thứ tư với doanh nghiệp hiện nay. Với ước mơ mang gia vị đặc sản Việt Nam ra thế giới, ông Dũng thành lập thương hiệu gia vị sạch, không sử dụng màu tổng hợp hay chất bảo quản nhân tạo.
Nhìn nhận từ góc độ thực tiễn, ông Trung Dũng cho rằng khởi nghiệp là một hành trình dài, không phải một phong trào nhất thời. Điều này đòi hỏi các bạn trẻ phải có ý chí và nghị lực mạnh mẽ để có thể đứng lên dù trải qua bao nhiêu lần thất bại.
Khởi nghiệp là hành trình, không phải đích đến. Chưa bao giờ quá muộn để bắt đầu. Cần có tư duy lớn và không ngừng phấn đấu vì mỗi hành trình khởi nghiệp đều có thể thành công nếu dám ước mơ, kiên nhẫn, học hỏi từ những trải nghiệm thực tế.
"Có sai thì đứng lên làm tiếp, không làm cái này sẽ làm cái khác. Quan trọng là sống và tồn tại được," ông Dũng chia sẻ.
'/>Nhận định, soi kèo Tokyo Verdy vs Gamba Osaka, 12h00 ngày 2/3: Trái đắng sân nhà
Hồng Quân - 01/03/2025 15:04 Nhật Bản2025-03-06Một hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS) của Mỹ (Ảnh: Reuters).
Các báo lớn của Mỹ, trong đó có New York Times, CNN, ngày 17/11 đồng loạt đưa tin, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đảo ngược chính sách lâu nay, cho phép Ukraine sử dụng vũ khí viện trợ để tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu trong lãnh thổ Nga.
Theo một quan chức Mỹ, các loại vũ khí này dự kiến sẽ được sử dụng chủ yếu ở Kursk, một tỉnh biên giới của Nga trong bối cảnh Moscow tìm cách đẩy lùi lực lượng quân sự Ukraine ở đây trước khi chính quyền Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào tháng 1 tới.
Ý tưởng này nhằm giúp Ukraine duy trì quyền kiểm soát một phần lãnh thổ Kursk càng lâu càng tốt. Kiev được cho là còn kiểm soát hàng trăm km2 lãnh thổ tại đây.
Các nguồn tin cho biết Ukraine có kế hoạch tiến hành các cuộc tấn công tầm xa đầu tiên vào lãnh thổ Nga trong những ngày tới bằng tên lửa có tầm bắn hàng trăm km, song không nêu rõ chi tiết.
Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ hiện chưa bình luận về thông tin trên.
Cùng ngày, báo Le Figarođưa tin, Pháp và Anh cũng cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa của họ để tấn công bên trong nước Nga. Theo đó, Kiev được sử dụng tên lửa SCALP và Storm Shadow để tấn công mục tiêu quân sự trong lãnh thổ Nga.
Quyết định cho phép Ukraine sử dụng Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS) ở Nga đã được Washington xem xét trong nhiều tháng. Giới chức Mỹ vẫn chia rẽ về động thái này. Một số quan chức lo ngại nguy cơ leo thang xung đột, trong khi những người khác lo lắng tình trạng kho vũ khí đang cạn kiệt.
Ukraine từ lâu đã đề nghị Mỹ và các đồng minh, đối tác phương Tây dỡ bỏ hoàn toàn các hạn chế đối với Kiev trong việc sử dụng vũ khí tầm xa tấn công vào sâu lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, phương Tây ban đầu tỏ ra khá dè dặt với đề nghị này.
Động thái đảo ngược chính sách của Mỹ, nếu được xác thực, diễn ra trong bối cảnh Ukraine và phương Tây cáo buộc Triều Tiên triển khai tới 100.000 binh sĩ đến Nga để hỗ trợ chống lại lực lượng Ukraine. Kiev đang ở thế yếu khi Nga tăng cường phản công ở Kursk và tiếp tục đạt được bước tiến ở mặt trận miền Đông Ukraine.
Một số quan chức Mỹ hoài nghi việc cho phép tấn công tầm xa sẽ giúp Ukraine xoay chuyển cục diện chiến sự, nhưng theo Reuters, quyết định này có thể giúp Ukraine vào thời điểm quân Nga đang tiến nhanh, từ đó có thể đưa Kiev vào vị thế đàm phán tốt hơn trước bất cứ cuộc đàm phán ngừng bắn tiềm năng nào trong thời gian tới.
Không rõ liệu Tổng thống đắc cử Mỹ Trump có đảo ngược quyết định của ông Biden khi nhậm chức hay không.
Ông Trump từ lâu đã chỉ trích quy mô viện trợ tài chính và quân sự của Mỹ cho Ukraine và tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột Nga - Ukraine sau khi đắc cử, nhưng không nêu rõ giải pháp đó là gì.
Tổng thống đắc cử Mỹ hiện chưa bình luận về thông tin trên, song một số cố vấn của ông, trong đó có tỷ phú Elon Musk, đã chỉ trích quyết định "cởi trói vũ khí" cho Ukraine.
'/>
最新评论