Chuyên gia bảo mật Yossi Appleboum đã cung cấp nhiều tài liệu, các bản phân tích và các bằng chứng khác về sự việc này. Appleboum trước đây làm việc trong các đơn vị công nghệ thuộc Quân đội Israel và hiện nay đang là giám đốc điều hành một công ty bảo mật tại Gaithersburg - Maryland của Mỹ. Công ty ông chuyên thực hiện các đánh giá về bảo mật phần cứng và thường được thuê để quét các trung tâm dữ liệu lớn tại các hãng viễn thông Hoa Kỳ.

Appleboum đã không nêu chính xác tên hãng viễn thông bị ảnh hưởng do thỏa thuận bảo mật. Tuy nhiên ông cho biết đã có những luồng dữ liệu rất bất thường đến từ các máy chủ Supermicro. Sau đó ông tiến hành “mổ xẻ” máy chủ và phát hiện một bộ phận cấy ghép được “đính” vào đầu nối Ethernet của máy chủ. Đây chính là cổng để kết nối với hệ thống mạng nội bộ.

Điều đáng nói hơn, Appleboum cho biết ông từng nhìn thấy nhiều “đầu bút chì” tương tự đến từ nhiều nhà cung cấp máy chủ khác nhau chứ không riêng gì Supermicro. “Supermicro có lẽ là một nạn nhân trong số nhiều nạn nhân khác” - ông nói.

Thông qua quá trình kiểm tra, Appleboum xác định rằng máy chủ của hãng viễn thông đã bị sửa đổi tại nhà máy nơi nó được sản xuất. Thông qua các đầu mối quan hệ, Appleboum phát hiện có vẻ thiết bị đã được gia công tại một nhà máy thầu phụ Supermicro tại Quảng Châu, một thành phố cảng ở đông nam Trung Quốc và được đặt tên là “Thung lũng Silicon về phần cứng”.

Trả lời về vấn đề này, phát ngôn viên của hãng viễn thông AT & T Inc., Fletcher Cook, nói: “Các thiết bị này không thuộc mạng lưới của chúng tôi và chúng tôi không bị ảnh hưởng.” Người phát ngôn của Verizon Communications Inc. cũng nói “chúng tôi không bị ảnh hưởng”.

Với nhà mạng Sprint, Lisa Belot - một phát ngôn viên của hãng này cho biết: "Sprint không có sử dụng thiết bị Supermicrotrong trong hệ thống mạng của chúng tôi". Trong khi đó, hãng viễn thông T-Mobile US Inc. không có phản hồi trong cuộc phỏng vấn của Bloomberg.

Mạng viễn thông của Hoa Kỳ là một trong những mục tiêu quan trọng của các cơ quan tình báo nước ngoài, bởi vì dữ liệu từ hàng triệu điện thoại di động, máy tính và các thiết bị khác đi qua hệ thống của họ. Phần cứng cấy ghép như đề cập ở trên là một công cụ quan trọng được sử dụng để tạo ra những “cổng hậu” giúp truy xuất từ xa vào các mạng này, từ đó có thể thực hiện giám sát và “săn tìm” tài sản trí tuệ của công ty hoặc bí mật của chính phủ.

Chia sẻ thêm về kỹ thuật, Appleboum cho biết một dấu hiệu quan trọng của bộ cấy ghép “đầu bút chì” này là bộ nối Ethernet có mặt kim loại thay vì các mặt nhựa thông thường. Kim loại là chất liệu cần thiết để khuếch tán nhiệt từ chip ẩn bên trong, giúp chip này hoạt động như một máy tính mini.

Mục tiêu của cấy ghép phần cứng là thiết lập những chiếc máy tính mini bí mật trong hệ thống mạng các công ty lớn, có thể truy xuất dữ liệu mà dễ dàng qua mặt được các bộ lọc, tường lửa do bản thân máy chủ có thiết bị bị cấy ghép được các bộ lọc này đánh giá là tin cậy.

Mối đe dọa từ cấy ghép phần cứng “là rất thực tế”, Sean Kanuck, người từng làm trong Văn phòng Giám đốc tình báo quốc gia của Mỹ cho biết. “Phần cứng cấy ghép có thể cung cấp cho kẻ tấn công sức mạnh mà các cuộc tấn công phần mềm không thể mang đến được. Đây là vấn đề đã bị các hãng sản xuất thiết bị cũng như nhiều công ty lớn không thực sự quan tâm thời gian qua.” - ông cho biết thêm.

Sau báo cáo của Bloomberg về cuộc tấn công vào các sản phẩm Supermicro, các chuyên gia bảo mật, các bộ phận an ninh trên khắp thế giới từ các ngân hàng lớn và các nhà cung cấp điện toán đám mây, các phòng thí nghiệm nghiên cứu nhỏ và khởi nghiệp đều đang phân tích máy chủ của họ và phần cứng khác để tìm kiếm sự hiện diện các con chip này. Tuy nhiên cho dù phát hiện thì cũng sẽ khó được công khai do vấn đề uy tín.

Các chuyên gia an ninh quốc gia cho biết một vấn đề quan trọng là, trong một ngành công nghiệp an ninh mạng đạt gần 100 tỷ đô la doanh thu hàng năm, rất ít trong số đó đã được chi cho việc kiểm tra phần cứng. Điều đó cho phép các cơ quan tình báo trên toàn thế giới có thể tận dụng “lỗ hổng” này. Báo cáo của Bloomberg gần như là đòn cảnh tỉnh để các quốc gia cũng như doanh nghiệp lớn cần chú ý đến vấn đề phần cứng hơn nữa bên cạnh việc đầu tư cho phần mềm bảo mật.

Supermicro, có trụ sở tại San Jose, California, cho đến nay vẫn hoàn toàn phủ nhận những thông tin của Bloomberg. Trong khi đó, phía Trung Quốc đã không trực tiếp giải đáp các thắc mắc về việc thao túng các máy chủ Supermicro nhưng cho biết an ninh chuỗi cung ứng là "vấn đề cần được quan tâm chung, và Trung Quốc cũng là nạn nhân của sự việc này."

An Nhiên - Thùy Linh - Thu Trang (theo Bloomberg)

Muốn an toàn, chúng ta phải tự bảo vệ chính mình

Tại buổi tọa đàm Kinh tế số và Chính sách An ninh mạng vừa tổ chức ở Hà Nội, nhiều chuyên gia, các nhà hoạch định chích sách đã trao đổi, phân tích, thảo luận về xu thế kinh tế số, vấn đề an ninh, an toàn thông tin và chính sách an ninh mạng tại Việt Nam. Trong đó, quyền riêng tư là một chủ đề quan trọng khi nhắc tới nền kinh tế số.

Theo luật sư Nguyễn Tiến Lập, Văn phòng NHQuang & Cộng sự, trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC): “Khi làm chính sách, mục tiêu là các đối tượng bị tác động bởi chính sách. Tuy vậy chúng ta cần quan tâm đến quyền kinh doanh của doanh nghiệp, quyền tự do ngôn luận, quyền tài sản và quyền riêng tư của người dùng, cần phải cân đối hài hoà những điều này trong các đạo luật”.

Các chuyên gia cùng trao đổi những vấn đề quan trọng liên quan đến sự phát triển của nền kinh tế số. Ảnh: Trọng Đạt

Trước câu hỏi về biện pháp bảo vệ khi người dùng bị xuyên tạc đời tư, nói xấu, luật sư Nguyễn Tiến Lập cho rằng, việc tăng chế tài xử phạt không phải là biện pháp hữu hiệu nhằm giải quyết vấn đề xâm phạm đời tư.

Theo ông Lập, khi nói về quyền riêng tư cũng có rất nhiều định nghĩa, cách hiểu khác nhau, điều này không được quy định trong luật. Vị luật sư này cũng cho rằng: “Nếu muốn khởi kiện về hành vi xâm phạm đời tư, việc cần thiết là phải tìm ra bằng chứng, tuy nhiên điều này vô cùng khó. Có bằng chứng rồi lại phải đánh giá bằng chứng đó có hợp pháp hay không. Chính bởi sự phức tạp như vậy, trước vấn đề xâm phạm đời tư cá nhân, tự người dùng phải biết cách bảo vệ quyền riêng tư của mình trước”.

Cần một thiết chế bảo vệ quyền riêng tư của người dùng 

Theo ông Nguyễn Sỹ Dũng, cựu Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: “An toàn thông tin đối với an ninh quốc gia và an toàn thông tin đối với quyền riêng tư người dùng đều quan trọng như nhau. Nếu một quốc gia muốn tồn tại thì các điều luật của quốc gia phải có tính cân đối”.

“Kinh tế số nếu muốn phát triển được thì phải có an ninh quốc gia. Bảo vệ quyền riêng tư cá nhân lại giúp nền kinh tế phát triển tốt hơn và đất nước trở nên hùng mạnh. Chính vì vậy, sự cân đối là rất quan trọng”, ông Nguyễn Sỹ Dũng cho biết.

Theo ông Triệu Trần Đức, Tổng giám đốc CMC Infosec, người dân cần hiểu không phải lúc nào cũng chăm chăm yêu cầu nhà nước hay các công ty phải ra sức đảm bảo quyền riêng tư của bản thân mình. Ảnh: Trọng Đạt

Khi được hỏi về vấn đề quyền riêng tư, ông Triệu Trần Đức, Tổng giám đốc Công ty cổ phần An ninh An toàn thông tin CMC (CMC InfoSec) cho rằng, người dùng cần hiểu tham gia vào thời đại số tức đòi hỏi phải có sự đánh đổi, giữa quyền riêng tư và lợi ích từ các dịch vụ.

“Chúng ta sẵn sàng chia sẻ thông tin việc mình vừa đi trên đường, đổi lại sẽ nhận được các thông tin khuyến mãi từ những cửa hàng quanh đó. Tham gia vào cuộc chơi này cần phải chấp nhận việc đánh đổi. Mọi thứ đều có giá của nó cả", ông Triệu Trần Đức cho biết.

Người dân cần hiểu không phải lúc nào cũng yêu cầu nhà nước hay các công ty phải ra sức đảm bảo quyền riêng tư của bản thân mình. Theo ông Đức, các giải pháp công nghệ để đảm bảo quyền riêng tư đều chỉ mang tính tương đối.

Vị Tổng giám đốc CMC Infosec cũng cho rằng không nên thu phí doanh nghiệp với quyền truy cập dữ liệu người dùng của một quốc gia. Chỉ nên duy trì một mức lệ phí nho nhỏ để đóng góp cho việc vận hành hệ thống.

Trước vấn đề về quyền riêng tư, ông Nguyễn Quang Đồng, chuyên gia Viện nghiên cứu chính sách phát triển và truyền thông (IPS) cho rằng, trong xu thế sát nhập của các doanh nghiệp thương mại điện tử, Việt Nam sẽ phải đối mặt với vấn đề về quyền sở hữu dữ liệu cá nhân người dùng.

Theo quy định của pháp luật, dữ liệu chỉ có thể được mua bán, chuyển nhượng giữa 2 bên. Tuy vậy, nếu một thương vụ sát nhập xảy ra, sẽ xuất hiện điểm tranh chấp về pháp lý trong câu chuyện này. Chính vì thế, ông Đồng cho rằng Việt Nam cần có một thiết chế trung gian để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng cá nhân.

Trọng Đạt - Đỗ Vân Anh - Minh Thuý

Cách mạng CN 4.0 giúp Việt Nam sớm tạo ra những doanh nghiệp tỷ USD

Trước đây, phải mất khoảng 20 năm để hình thành nên một doanh nghiệp tỷ USD, hiện tại chỉ mất 1-1,5 năm để đạt tới con số này, quan trọng là các doanh nghiệp phải làm chủ được về vấn đề công nghệ.

Hiệu trưởng trường Đại học Hải Phòng - Nguyễn Thị Hiên phát biểu tại Hội thảo. Ảnh theo Bộ KH&CN

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Dương Ngọc Tuấn cho biết, Hải Phòng đề ra mục tiêu trở thành một trong những địa phương có hoạt động khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo nổi bật của cả nước. Thời gian qua, thành phố đã có nhiều hoạt động hỗ trợ góp phần hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố, tạo sức lan tỏa mạnh từ cộng đồng doanh nghiệp đến cộng đồng xã hội và đạt được nhiều kết quả khả quan. Ngày 05/6/2017, UBND thành phố Hải Phòng phê duyệt Kế hoạch số 1394 về “Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Hải Phòng đến năm 2020” với mục tiêu hỗ trợ 100 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó ít nhất 20% dự án gọi vốn thành công từ các nhà đầu tư; phát triển 50 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó ít nhất 20 doanh nghiệp được chứng nhận là doanh nghiệp khoa học công nghệ. Đối với các cơ sở giáo dục đại học, thành phố có nhiều định hướng trong việc triển khai Quyết định số 1665 ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025”, qua đó thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp của học sinh, sinh viên và trang bị kiến thức, kỹ năng trong thời gian học tập tại các trường cũng như tạo môi trường thuận lợi để hỗ trợ học sinh, sinh viên hình thành và hiện thực hóa các ý tưởng, dự án khởi nghiệp…