Trong suốt quá trình đó, Cục HKVN luôn nhận thức rõ ràng về nhiệm vụ CĐS, đó là: CĐS phải đáp ứng nhu cầu thực tiễn cho công tác quản lý nhà nước, chỉ đạo, điều hành của Cục HKVN và trong mối tương quan với các đơn vị, DN  toàn ngành, không phân biệt DN nhà nước hay DN tư nhân. 

Trong Kế hoạch CĐS của Cục HKVN đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã khẳng định: “Nhận thức đúng vai trò quyết định trong CĐS”. Theo đó, CĐS trước tiên là chuyển đổi nhận thức. Một cơ quan, tổ chức có thể tiến hành CĐS ngay thông qua việc sử dụng nguồn lực, hệ thống kỹ thuật sẵn có để số hóa toàn bộ tài sản thông tin của mình, tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ, cơ cấu tổ chức và chuyển đổi các mối quan hệ từ môi trường truyền thống sang môi trường số. Cục HKVN cần tận dụng tối đa cơ hội để phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, trong đó, việc xác định sớm lộ trình và đẩy nhanh tiến trình CĐS trong ngành hàng không có ý nghĩa sống còn, là cơ hội để phát triển ngành hàng không.

“Thách thức lớn nhất là thay đổi chính mình”

- Đâu là cơ hội và thách thức trong CĐS của ngành HKVN? Từ những cơ hội và thách thức này, ngành hàng không cần lưu ý những gì để có thể CĐS bền vững?

Có thể nói, khi triển khai CĐS trong hoạt động hàng không dân dụng, cơ hội luôn đi cùng với thách thức. Ngành hàng không dân dụng Việt Nam có được cơ hội thực sự, đó là quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng của ngành trong nhiều năm; thể chế, quy định, quy trình và hoạt động đều được tối ưu hoá mạnh mẽ phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế; đó là nền tảng cơ bản để việc ứng dụng các công cụ số được triển khai thuận lợi và hiệu quả…

Đi kèm với đó, thách thức đặt ra chính là cần có sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy và nhận thức trong toàn ngành về CĐS. Nếu chúng ta có suy nghĩ rằng, hoạt động của hàng không đã tối ưu hoá rồi, ứng dụng công nghệ hiện đại rồi và không cần có nhiều sự thay đổi và tiếp tục trăn trở, hoàn thiện chính mình thì chính chúng ta sẽ bị tụt lùi. 

Các thành tựu khoa học công nghệ nói chung và CĐS nói riêng xuất hiện liên tục và không ngừng, nếu tư duy và nhận thức của nhà quản lý và của cán bộ, công nhân viên chức không thay đổi kịp và vượt trước sự thay đổi của khoa học công nghệ và CĐS, thì chính chúng ta sẽ bị cuốn theo. Thách thức lớn nhất của HKVN khi triển khai nhiệm vụ CĐS chính là thay đổi chính mình. 

Tôi rất thích một câu ngạn ngữ ngày xưa, câu này rất phù hợp với nhiệm vụ CĐS của chúng tôi, đó là: “Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông”. Trong dòng chảy của khoa học công nghệ và CĐS, thay đổi tư duy và nhận thức là thách thức lớn nhất.

Tối ưu hoá hoạt động của ngành, bảo đảm an ninh, an toàn hàng không

- Từ góc nhìn của cơ quan quản lý, ngành hàng không có tiềm năng và cơ hội gì khi ứng dụng công nghệ và CĐS vào hoạt động TMĐT và vận chuyển hàng hóa?

Như tôi đã trình bày ở trên, ngành hàng không dân dụng Việt Nam đã có một quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng trong nhiều năm; thể chế, quy định, quy trình và hoạt động đều được tối ưu hoá mạnh mẽ phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Đó là nền tảng cơ bản để việc ứng dụng các công cụ số được triển khai thuận lợi và hiệu quả đặc biệt trong hoạt động TMĐT và vận chuyển hàng hoá. 

Các DN hàng không sẽ giảm được rất nhiều nhân lực nhờ tối ưu hoá quy trình lao động, sản xuất và ứng dụng các công nghệ của CĐS và từ đó giảm chi phí. Việc ứng dụng các công nghệ hiện đại của quá trình CĐS sẽ giúp cho quá trình vận chuyển hành khách, hàng hoá được tối ưu hoá, giảm mức tiêu hao nhiên liệu, trên cơ sở đó giúp bảo vệ môi trường, nâng cao năng lực tiếp nhận, giảm tình trạng tắc nghẽn cả trên không và dưới mặt đất trong hoạt động hàng không dân dụng. 

CĐS còn giúp cho các DN trong ngành hàng không giảm được tối đa các thủ tục, chi phí khi thực hiện các thủ tục hành chính tại các cơ quan nhà nước. Nếu như trước đây, việc nộp các hồ sơ để giải quyết thủ tục hành chính có thể lên tới hàng trăm, thậm chí hàng nghìn trang, thì với việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung chuyên ngành hàng không dân dụng, một trong những kết quả ấn tượng nhất của CĐS trong hoạt động hàng không dân dụng trong tương lai, việc xử lý và giải quyết các thủ tục và nhu cầu của DN thực sự là một cuộc cách mạng, sẽ không còn hàng ngàn trang giấy và hồ sơ nữa, chỉ cần những click chuột trên máy tính hoặc đơn giản là sử dụng app trên smart phone. Rất thuận tiện, chắc chắn là như vậy!

- Các công ty trong ngành hàng không có thể vận dụng và ứng dụng các chính sách như thế nào để CĐS thành công và bền vững, thưa ông?

Hiện nay, Cục HKVN đang tích cực tham mưu để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong hoạt động hàng không dân dụng, tiêu biểu là chúng tôi đang tham mưu và triển khai nhiệm vụ Tổng kết luật hàng không dân dụng và xây dựng mới Luật hàng không dân dụng để đáp ứng nhu cầu phát triển trong giai đoạn tiếp theo của ngành. Trong quá trình đó, Cục sẽ tham mưu để các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để thể chế hoá hoạt động CĐS trong ngành hàng không, ví dụ như: Luật hoá trách nhiệm quản lý nhà nước về CĐS chuyên ngành hàng không dân dụng, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng các văn bản dưới luật về quản lý, khai thác, sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung chuyên ngành hàng không dân dụng, hay ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về CĐS chuyên ngành phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam và tiêu chuẩn của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế. 

Chúng ta có thể hình dung trong tương lai, khi hệ thống chính sách hoàn thiện và hạ tầng CĐS, đặc biệt là hệ thống cơ sở dữ liệu chuyên ngành được thiết lập thì các đơn vị quản lý phi công, tiếp viên sẽ trực tiếp sử dụng smartphone có cài đặt ứng dụng để cập nhật về từng phi công, tiếp viên do đơn vị mình đang quản lý, các dữ liệu về nhân thân, về hồ sơ công việc, vị trí làm việc; các đơn vị của quản lý bay sẽ cập nhật dữ liệu về kiểm soát viên không lưu, về từng hệ thống trang thiết bị bảo đảm kỹ thuật đang hoạt động, từng cảng hàng không, sân bay sẽ cập nhật hồ sơ về nhân viên an ninh hàng không, về hạ tầng sân bay… 

Giám sát viên an ninh, an toàn các lĩnh vực của Cục HKVN trên cơ sở đó sẽ nhập dữ liệu đánh giá cụ thể trong phạm vi kiểm tra, giám sát. Lãnh đạo Bộ GTVT, lãnh đạo Cục HKVN sẽ nắm được thông tin, số liệu cụ thể, được cập nhật liên tục về các vấn đề cần quan tâm như: hiện tại có bao nhiêu phi công nước ngoài phục vụ cho các đội bay của các hãng HKVN, quốc tịch nào, kinh nghiệm, bằng cấp như thế nào; có bao nhiêu kiểm soát viên không lưu tới thời gian kiểm tra cấp giấy phép hành nghề trong đợt gần nhất, hay số lượng FOD thường xuất hiện nhiều tại cảng hàng không nào, các vụ va quệt trong khu bay thường diễn ra vào khung giờ nào; hay hiện nay có bao nhiêu thiết bị phát sóng VHF tầm xa phục vụ công tác điều hành bay được cài đặt trên các tần số nào, bao nhiêu thiết bị Main, bao nhiêu thiết bị standby, biến đổi khí hậu ảnh hưởng như thế nào tới từng cảng hàng không sân bay, khu vực nào, cảng hàng không nào hay kết cấu hạ tầng nào thường chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu… 

Mọi thông số đều có thể được truy cập, đưa ra nhằm mục đích dự báo, đánh giá, phục vụ công tác quản lý nhà nước, chỉ đạo điều hành, đánh giá rủi ro an toàn an ninh, xây dựng quy hoạch bảo đảm an toàn, chính xác, hiệu quả, lâu dài.

Tối ưu hoá hoạt động của ngành trong toàn bộ dây chuyền sản xuất và bảo đảm an ninh, an toàn, đó chính là hiệu quả lớn nhất của CĐS mang lại cho cơ quan quản lý nhà nước và các DN. Từ đó, giảm chi phí và tăng lợi nhận là điều chắc chắn, hơn thế nữa đó sẽ là lợi nhuận bền vững cho các DN hàng không vì gắn liền với việc bảo đảm an ninh, an toàn ở mức cao nhất. 

Vũ Điệp(thực hiện)

Đáng chú ý, trong Luật Doanh nghiệp nhỏ và vừa được Quốc hội thông qua năm 2017, có 8 nhóm chính sách hỗ trợ chung và 3 nhóm chính sách trọng tâm cho các nhóm doanh nghiệp cụ thể. Các chính sách hỗ trợ chung rất đầy đủ, từ hỗ trợ pháp lý, mặt bằng sản xuất, cho đến tiếp cận thị trường, tín dụng thông qua bảo lãnh tín dụng của các địa phương hay Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Về hỗ trợ tiếp cận tín dụng, bà Bùi Thu Thủy cho biết, với kênh hỗ trợ qua các tổ chức tín dụng, đến nay dư nợ tín dụng với doanh nghiệp nhỏ và vừa bao gồm cả doanh nghiệp công nghệ số đạt 2.348.125 tỷ đồng, chiếm khoảng 20% tổng dư nợ toàn nền kinh tế.

Với Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, 2 nhóm đối tượng hỗ trợ chính là startup và các doanh nghiệp tham gia liên kết ngành, chuỗi giá trị, đến nay chỉ cho vay được hơn 233 tỷ đồng. Tương tự, đối với Quỹ Bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa, cả nước có 28 quỹ nhưng tổng số bảo lãnh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới đạt gần 200 tỷ đồng.

Trao đổi thêm về vấn đề khó tiếp cận hỗ trợ của Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Phó Cục Phát triển doanh nghiệp cho biết: Chính sách của Quỹ cũng tương tự như Quỹ của các doanh nghiệp song do quy định tài chính nên sự hỗ trợ chính sách cho doanh nghiệp rất chậm. 

“Đây cũng là lý do Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa mới giải ngân được 10% và cho startup còn ít hơn. Chúng tôi đã sửa Nghị định 80 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa để trao quyền cho cơ quan hỗ trợ, hy vọng từ năm sau sẽ tháo gỡ được cho Quỹ, là nguồn hỗ trợ cho startup lĩnh vực công nghệ nhiều hơn”, vị Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp chia sẻ.

Bàn về hiện trạng huy động vốn của doanh nghiệp công nghệ số, bà Mai Thị Thanh Bình, chuyên gia nghiên cứu Ban CNTT, Viện Chiến lược TT&TT thuộc Bộ TT&TT cho hay, phần lớn các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa, thậm chí là siêu nhỏ. Đa phần trong giai đoạn khởi nghiệp, các sản phẩm, dịch vụ mà họ cung cấp chưa đủ độ chín để phát triển và chiếm lĩnh thị trường 100 triệu dân.

Nhấn mạnh các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đang rất khát vốn, bà Bình chỉ ra 3 điểm nghẽn trong huy động vốn, đó là rủi ro tín dụng cao, tài sản thế chấp vô hình và không chắc chắn về tương lai.

Điểm ra 6 kênh huy động vốn chính của các doanh nghiệp công nghệ số gồm tài trợ, trợ cấp của Chính phủ, vốn chủ sở hữu, vốn huy động từ cổ phiếu, vốn tín dụng, vốn huy động từ trái phiếu và vốn từ các quỹ đầu tư, nhà đầu tư, bà Bình nhận định doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận những kênh này.

Đại diện Cục Công nghiệp ICT cho hay, trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế cùng với hiện trạng chính sách của Việt Nam, có thể tập trung vào 2 yếu tố.

Đó là, cơ chế tài chính để phát huy tiềm năng của các kênh huy động nguồn vốn đầu tư cho doanh nghiệp công nghệ số trong việc phát triển, hình thành kỳ lân, bao gồm cơ chế gọi vốn cộng đồng và quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ doanh nghiệp kỳ lân phát triển; Cơ chế thử nghiệm sản phẩm, mô hình kinh doanh mới để hỗ trợ cho startup.

Phát biểu tại buổi lễ, PGS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, năm học 2020 – 2021 là một năm học đặc biệt và cũng là năm thứ ba Trường ĐH Kinh tế Quốc dân tiếp tục thực hiện thí điểm tự chủ, đẩy mạnh áp dụng công nghệ vào hoạt động giảng dạy và nghiên cứu.

“Với hình thức đào tạo Blended Learning cùng phương thức đào tạo mới Lecture Tutorials, chúng ta sẽ đưa ngôi trường phát triển thành đại học thông minh, khẳng định vị thế trong và ngoài nước”.

PGS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân 

Đối với các tân sinh viên, PGS Chương nhắn nhủ, trở thành sinh viên của một trường đại học là bước ngoặt lớn trong dự định về tương lai, cuộc đời, sự nghiệp. “Sẽ có nhiều thách thức, nhưng thầy mong các em hãy phát huy những thành tích, kiến thức đã học trong 12 năm phổ thông, cố gắng trau dồi bản lĩnh, tiếp thu những giá trị tích cực của xã hội”.

Có mặt tại buổi lễ, PGS.TS Hoàng Minh Sơn, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT đánh giá cao những kết quả và đóng góp của Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đối với sự nghiệp giáo dục. Song ông cho rằng, trong xu thế toàn cầu hóa, cạnh tranh trong giáo dục đại học ngày càng mạnh mẽ.

Những trường đại học mạnh như ĐH Kinh tế Quốc dân cần tiếp tục phát huy vai trò đầu tàu để không chỉ tạo ra hình mẫu cho các trường đại học khác học hỏi mà còn có trách nhiệm dẫn dắt cả hệ thống cùng phát triển.

PGS.TS Hoàng Minh Sơn – Thứ trưởng Bộ GD&ĐT đánh trống khai giảng năm học 2020-2021

“Trong giai đoạn tới, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân cần củng cố hoàn thiện mô hình quản trị tự chủ đại học, điều chỉnh định hướng, chiến lược phát triển để phù hợp với bối cảnh mới, đặc biệt quan tâm tới công tác nghiên cứu khoa học, nâng cao các chỉ số và cải thiện vị trí xếp hạng quốc tế,…”, PGS.TS Hoàng Minh Sơn đề nghị.

Thúy Nga

Ca sĩ Thủy Tiên trải lòng về hoạt động thiện nguyện trước 4.000 sinh viên

Trước 4.000 sinh viên Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, ca sĩ Thủy Tiên gửi lời cảm ơn tất cả mọi người đã tin tưởng hoạt động thiện nguyện của mình, đặc biệt đã quyên góp ủng hộ miền Trung bị lũ lụt.