Nhận định, soi kèo Sepsi Gheorghe vs Gloria Buzau, 1h00 ngày 18/3: Chênh lệch lớn

Bác sĩ Lê Văn Thiệu, Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) tư vấn:

HIVlà bệnh truyền nhiễm có thể lây từ người này sang người khác qua ba con đường: Từ mẹ sang con, qua đường máu và quan hệ tình dục không an toàn. Trong quá trình làm móng, thợ nail sẽ dùng kìm lấy sạch da, cắt khóe chân, khóe tay có thể gây chảy máu nếu đó nhiễm HIV sẽ trở thành nguồn lây nhiễm bệnh cho người khác. Bạn sử dụng kìm chung đó chưa sát khuẩn, có vết thương hở sẽ tăng nguy cơ phơi nhiễm bệnh này. 

Không chỉ làm móng, các biện pháp như cạo râu, đi xăm, phun thẩm mỹ nếu không đảm bảo quy trình nhiễm khuẩn, bạn đều có nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh truyền nhiễm lây qua đường máu khác.

Để tránh nguy cơ nhiễm HIV qua việc làm đẹp như trên,  các bạn nên cần tuân thủ chặt chẽ các biện pháp an toàn như sau: Chọn cơ sở làm đẹp uy tín, an toàn. Nên sử dụng kìm làm móng cá nhân. Nếu bạn không có kìm cá nhân cần yêu cầu khử trùng các dụng cụ trước khi làm. Nếu có hiện tượng chảy máu trong quá trình làm, bạn nên thực hiện thăm khám kịp thời tại các cơ sở y tế khi có triệu chứng lây nhiễm.

Với người nhiễm HIV nếu không được điều trị thuốc kháng virus ARV kịp thời, người bệnh mất đi khả năng chống lại các nhiễm trùng và một số bệnh lý ác tính khác.

Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm có khoảng 183.000 ca mắc mới và khoảng 122.000 ca tử vong do bệnh ung thư, trong đó chủ yếu là ung thư gan, phổi, vú. 

Riêng ung thư phổi, trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng hơn 26.000 ca mắc mới và 23.000 ca tử vong. Tỷ lệ ung thư phổi ở nam giới gấp 3 lần ở nữ giới. Cứ 100.000 người dân Việt Nam thì có 36 nam giới và 12 nữ giới được chẩn đoán mắc ung thư phổi. 

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, nếu so sánh, số ca mắc mới và ca tử vong do ung thư phổixấp xỉ nhau. Đó là do tỷ lệ người bệnh phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn muộn, lên đến 75%.

"Điều này đồng nghĩa với tỷ lệ điều trị khỏi bệnh thấp và thời gian sống thêm của người bệnh rút ngắn. Trong khi đó, những người bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, có tỷ lệ sống thêm 5 năm lên đến 65-90%”, ông Thuấn cho biết. Vì vậy, việc tầm soát phát hiện sớm ung thư phổi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Trên 90% người bị ung thư phổi là do thuốc lá

Dẫn chứng về mối liên quan giữa ung thư phổi và thuốc lá, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết số liệu từ Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) thấy rằng, người hút thuốc có khả năng mắc ung thư phổi cao gấp từ 15 đến 30 lần so với người không hút. Ngoài ra, khi tiếp xúc với khói thuốc thụ động, người không hút cũng hít phải các hợp chất gây ung thư, gây tăng nguy cơ mắc ung thư phổi lên 20-30%. 

Còn theo Cơ quan Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ, thuốc lá điện tử hay thuốc lá không khói cũng đã được chứng minh có chứa các chất gây ung thư và liên quan đến nhiều bệnh lý đường hô hấp khác. Điều tra toàn cầu về thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam (GATS) năm 2020 cho thấy, tỷ lệ nam giới hút thuốc lá là 42,3% và 1,7% ở nữ giới là khá cao, và đặt ra những thách thức cho việc dự phòng ung thư phổi.

Lãnh đạo Bộ Y tế chia sẻ thông qua chiến dịch này, người dân hãy chủ động tìm hiểu và thực hiện thói quen khám tầm soát để phát hiện sớm ung thư phổi.

Bên cạnh đó, Giáo sư Thuấn kêu gọi người dân "hãy cùng nói không với thuốc lá", người chưa hút thì không nên hút; người thân, bạn bè, những người xung quanh nên khuyên người hút thuốc từ bỏ dần tiến tới từ bỏ thuốc lá, cùng nhau tạo ra môi trường không khói thuốc tại nhà, nơi làm việc và nơi công cộng, duy trì chế độ ăn cân đối, luyện tập thể dục thường xuyên nâng cao sức khỏe.

- Người có tiền sử hút thuốc lá, đặc biệt từ 20 năm trở lên.

- Người trên 50 tuổi và từng có thời gian hút thuốc (trên 10 năm).

- Người hút thuốc > 20 bao/năm (số bao/năm được quy đổi bằng số bao hút trung bình một ngày x số năm hút thuốc. Ví dụ: 1 ngày hút 1 bao, trong 20 năm được quy đổi là 20 bao/năm; một ngày hút 2 bao, trong 10 năm cũng được quy đổi là 20 bao/năm).

- Người hiện vẫn đang hút thuốc hoặc mới bỏ trong vòng 15 năm.

 - Người hút thuốc lá thụ động (người thân, vợ chồng, con cái…) của người hút thuốc lá.

(Nguồn: Bệnh viện K)

Sau 4 tuần, anh Phương cũng đã sinh hoạt bình thường, không sốt, không phù, tiểu tốt, thận ghép hoạt động chức năng tốt, phác đồ ức chế miễn dịch hiện tại phù hợp với kế hoạch ban đầu. Theo kế hoạch, anh sẽ xuất viện và được chăm sóc điều trị tại đơn vị, định kỳ tái khám để đánh giá chức năng thận ghép, kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh lý nhiễm trùng.

Đại tá, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Việt Cường, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 175, Trưởng ê-kíp ghép thận, cho biết đây là ca ghép thận đầu tiên của bệnh viện từ cặp ghép cùng huyết thống. Ca ghép có sự hỗ trợ của các chuyên gia Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội).

Theo đó, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện Quân y 175 đã ký ghi nhớ hợp tác chuyển giao kỹ thuật ghép tạng vào năm 2021. Ê-kíp của Bệnh viện Quân y 175 đã được đào tạo lý thuyết, thực hiện các công tác chuẩn bị trước mổ, trực tiếp phụ mổ lấy thận, ghép thận trong phòng mổ và phẫu thuật thực nghiệm trên động vật đúng yêu cầu.   

Về mặt pháp lý, tháng 6/2023, Bộ Y tế đã công nhận Bệnh viện Quân y 175 là cơ sở y tế thứ 25 được thực hiện kỹ thuật ghép thận từ người hiến sống và từ người hiến chết não. Do đó, sau những chuẩn bị kỹ lưỡng về pháp lý, nhân sự, chuyên môn, trang thiết bị... ngày 11/7, ca ghép thận đã được thực hiện thành công. 

Theo Bệnh viện Quân y 175, trong thời gian tới, nơi đây sẽ triển khai thường quy kỹ thuật ghép tạng, giúp người dân TP.HCM và các tỉnh lân cận thêm cơ hội tiếp cận với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao. Đặc biệt, các trường hợp người bệnh là quân nhân sẽ được hỗ trợ các kinh phí khi đăng kí phẫu thuật.   

Con gái bà là bạn thân của tôi. Cô ấy kể, ngày nhận tiền, cô không kiềm chế được cơn nóng giận, to tiếng với mẹ. Cô nói mẹ thiên vị đứa em phá của. Hai người con còn lại của bà cũng không hài lòng dù không tỏ ra gay gắt.

Họ tuyên bố sau này khi bà bệnh tật, con út phải đứng ra lo liệu. Sau đó, ba người con này quả thực không thường xuyên lui tới thăm mẹ. Nếu đến thăm, họ đều khơi lại chuyện cũ, dẫn đến mâu thuẫn, cãi nhau với người em út.

Gần đây, bạn tôi kể, mẹ cô ấy bị tai biến sau khi phát hiện con trai út tiêu tán hết tài sản. Bà bị liệt nửa người, phải ngồi xe lăn. Ngay lúc bà cần người chăm sóc, con dâu lại bỏ về nhà mẹ đẻ, còn con trai bỏ đi đâu không ai biết.

Bạn tôi thỉnh thoảng sang thăm, lo cơm nước, tắm rửa cho mẹ nhưng chưa từng có ý định rước mẹ về chăm. Chồng cô tỏ ra khó chịu mỗi khi vợ đi thăm mẹ. Anh dặn vợ đừng mang tiền cho mẹ, kẻo em trai lại lấy đi đánh bạc.

Đôi lúc nghĩ đến mẹ, bạn tôi có chút xót thương. Nhưng cô nhanh chóng quên đi vì còn giận mẹ chuyện chia tài sản. Hai người con trai khác cũng không tới thăm mẹ. Họ muốn bà phải trả giá cho việc ưu ái đứa con út.

Tôi nghe mà thấy xót xa. Bàn tay còn có ngón ngắn, ngón dài. Cha mẹ dày công nuôi nấng, lo lắng cho con cái yên bề gia thất. Con cái sao đành lòng đòi hỏi thiệt hơn với chút tài sản của cha mẹ.

Tôi hy vọng các con của bà sớm suy nghĩ thông suốt, đừng để mẹ qua đời rồi mới nhận ra mình sai.

Độc giả giấu tên

Tài sản thừa kế lên giá 38 tỷ, ông lão 71 tuổi bất ngờ bị các em kiện ra toà

Theo bác sĩ Huyền, trường hợp bệnh nhân H. đã được phát hiện và xử lý kịp thời. Tình trạng này nếu phát hiện muộn, không được điều trị sớm có nguy cơ gây nhiễm trùng , nhiễm độc, hoại tử ruột, suy đa tạng rất cao, thậm chí gây tử vong.

Tắc ruột do khối bã thức ăn thường gặp ở người già và trẻ nhỏ và người có bệnh nền về đường tiêu hóa. Việc sử dụng một lượng lớn thực phẩm có chứa nhiều chất tanin (quả hồng, quả ổi,…) hay chứa chất bã xơ như măng là một trong những nguy cơ hình thành bã thức ăn trong quá trình tiêu hóa. Đặc biệt, nếu ăn khi đói, dạ dày còn trống rỗng, nồng độ axit dạ dày cao, hoa quả có nhiều chất xơ, nhựa dễ bị kết tủa làm kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã rắn chắc.

Những triệu chứng thường gặp của khối bã thức ăn trong dạ dày là đau bụng thượng vị, trướng bụng, đầy hơi, nôn, buồn nôn, đầy bụng sau ăn, bí trung đại tiện. 

Bác sĩ khuyến cáo khi gặp những dấu hiệu trên, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám, xác định nguyên nhân và xử trí kịp thời, tránh biến chứng tắc ruột đe dọa đến tính mạng. Lưu ý, người bệnh không nên tự ý điều trị ở nhà bằng cách sử dụng thuốc hay uống Coca-cola. Bởi nhiều trường hợp bác sĩ phải phẫu thuật mới gắp được khối bã thức ăn. 

Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh tăng huyết áp như: tuổi cao, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, khẩu phần ăn không hợp lý (ăn mặn, ăn nhiều chất béo), ít hoạt động thể lực, béo phì, căng thẳng trong cuộc sống… Phần lớn những yếu tố nguy cơ này có thể kiểm soát được nếu có hiểu biết đúng và biết cách phòng tránh.

Giảm cân (với người thừa cân, béo phì)

Tăng cân trong thời gian dài là yếu tố nguy cơ  tăng huyết áp. Nguy cơ này tăng dần ở phụ nữ cao tuổi, sau mãn kinh. Những người béo phì, bụng to cũng có nhiều khả năng bị tăng huyết áp. Vì vậy, cần duy trì cân nặng, vòng eo ở mức hợp lý. Cụ thể người nam cần giữ vòng eo <90cm và người phụ nữ cần giữ vòng eo <80cm. Cân nặng, cần duy trì chỉ số khối cơ thể hay BMI ở mức 22. Ví dụ người cao 1,6m, để giữ BMI là 22, cân nặng sẽ là 1,6´1.6´22 = 56,3kg.

Giảm muối

Người dân Việt Nam đang có thói quen ăn mặn. Do đó, việc giảm lượng muối ăn hàng ngày là một trong những chiến lược quan trọng của “Chiến lược quốc gia phòng chống các bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015 - 2025” của Bộ Y tế. Để ngừa và điều trị các bệnh không lây nhiễm do ăn thừa muối, WHO (Tổ chức Y tế thế giới) đã khuyến nghị người dân chỉ nên tiêu thụ tối đa 2g natri tương đương 5g muối/ngày. Có nhiều biện pháp có thể tham khảo để giảm lượng muối ăn hàng ngày tại gia đình một cách hiệu quả và thiết thực, bao gồm: không để nhiều loại nước chấm có muối trên bàn ăn, chủ động giảm muối trong nêm nếm, ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có hàm lượng natri thấp….

Tuy nhiên, việc giảm muối ăn sẽ ảnh hưởng đến vị ngon của món ăn, ảnh hưởng đến lượng thức ăn tiêu thụ, từ đó ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe. Do đó, một chế độ ăn giảm muối nhưng không ảnh hưởng đáng kể tới vị ngon là “chìa khóa” quyết định sự thành công của chiến lược.

Hiện nay, các nhà khoa học đã nghiên cứu và cho thấy có thể thay thế một phần muối natri trong thực phẩm bằng một số thành phần khác như muối kali, canxi, magie, các gia vị umami như gia vị lên men, bột ngọt. Trong đó, bột ngọt - gia vị umami phổ biến, giúp mang lại vị ngon và giúp cân bằng vị tổng thể của món ăn - là một thành phần hiệu quả để duy trì vị ngon của các món ăn giảm muối. Mặc dù có chứa natri nhưng lượng natri trong bột ngọt chỉ bằng khoảng 1/3 lượng natri trong muối ăn và bột ngọt thường được sử dụng một lượng nhỏ so với muối ăn.

Nghiên cứu khoa học của Yamaguchi và cộng sự năm 1984 cho thấy khi thay thế một phần muối ăn bằng bột ngọt, có thể giảm tới 50% muối ăn và khoảng 30% lượng natri ăn vào, trong khi đó vẫn duy trì vị ngon tổng thể của thực phẩm. Đây là một hiệu ứng tốt đối với những người cần duy trì chế độ ăn giảm muối. Từ kết quả đó, “Chiến lược giảm muối tiêu thụ tại Mỹ” của Viện Y khoa Hoa Kỳ và khuyến nghị của Bộ Y tế Việt Nam trong tài liệu “Hướng dẫn điều trị dinh dưỡng lâm sàng” năm 2015 đề xuất rằng, có thể duy trì vị ngon của thực phẩm với một hàm lượng natri thấp hơn, khi thay thế một phần muối bằng bột ngọt.

Hạn chế chất béo bão hòa, chất béo Trans

Cần hạn chế dùng các loại bánh ngọt, bánh nướng và các sản phẩm đóng hộp chứa nhiều chất béo trans cũng như các chất béo bão hòa có nhiều trong thịt động vật, sữa và các sản phẩm từ sữa. Nên ăn các chất béo chưa bão hòa có nhiều trong cá biển, các loại hạt, dầu oliu, dầu hạt cải và quả bơ.

Ngoài ba nguyên tắc cơ bản trên, để ngừa bệnh tăng huyết áp, cần tăng cường các hoạt động thể lực, cần hạn chế các thức uống có cồn, không hút thuốc lá, giảm tối đa stress, ngủ đủ giấc, tự tạo cho bản thân một cuộc sống bình an, vui vẻ.

 (PGS.TS.BS. Tạ Thị Tuyết Mai - Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM)