Năm học 2017

Vào thời điểm đó, dịch Covid-19 đã càn quét thành phố Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc và đang lây lan rất nhanh khắp Trung Quốc. Một số ít loại kit xét nghiệm đã được Bắc Kinh phê chuẩn nhưng hàng trăm công ty ở Trung Quốc vẫn chạy đua phát triển các sản phẩm mới.

"Tôi đã không nghĩ đến chuyện xin phê duyệt ở Trung Quốc. Việc xin cấp phép kiểu này mất quá nhiều thời gian. Khi tôi rốt cuộc nhận được giấy phép thì dịch bệnh có thể đã chấm dứt rồi", Zhang Shuwen, người sáng lập công ty chế phẩm sinh học Liming Nam Kinh chia sẻ trên tờ Bưu điện Hoa nam buổi sáng.

Thay vào đó, Zhang cũng như một số nhà xuất khẩu Trung Quốc khác đã bán các bộ kit thử nghiệm của họ cho phần còn lại của thế giới trong bối cảnh đại dịch lan rộng ra bên ngoài Trung Quốc và nhu cầu trong nước giảm xuống.

Hồi tháng Hai, ông Zhang đã nộp đơn xin bán 4 sản phẩm xét nghiệm tại Liên minh châu Âu (EU) và được cấp chứng nhận CE chính thức vào tháng Ba, đồng nghĩa các sản phẩm đạt những tiêu chuẩn về sức khỏe, an toàn và môi trường do các nhà quản lý châu Âu đặt ra.

Hiện tại, công ty của ông Zhang đang nhận được một danh sách dài đặt hàng từ Italia, Tây Ban Nha, Áo, Hungary, Pháp, Iran, Ảrập Xê út, Nhật Bản và Hàn Quốc. Doanh nhân này nói số lượng đơn hàng nhiều đến mức cả công ty phải làm việc tới 21h tối mỗi ngày và 7 ngày/tuần. Song, họ còn cân nhắc nâng công suất hoạt động lên 24 giờ mỗi ngày bằng cách yêu cầu các nhân viên làm 3 ca/ngày.

Nắm bắt nhu cầu, chạy đua sản xuất

Thống kê ước tính có hơn 3 tỷ người trên khắp thế giới đang phải tuân thủ các lệnh giới hạn di chuyển hoặc phong tỏa để chính phủ các nước dồn sức dập dịch khi số ca tử vong vì Covid-19 trên toàn cầu đã gần 34.000 người.

Các "điểm nóng" về sự bùng phát của virus corona chủng mới xuất hiện khắp châu Âu và Mỹ, khiến tâm chấn của đại dịch đã chuyển từ Vũ Hán, miền trung Trung Quốc sang Italia, sau đó đến Tây Ban Nha và hiện là bang New York (Mỹ). Sự thiếu hụt nghiêm trọng các thiết bị xét nghiệm dẫn đến việc nhà chức trách y tế yêu cầu mọi ca nghi nhiễm "nguy cơ thấp" ở nhà để ngăn ngừa sự lây lan virus.

Một quản lý cấp cao giấu tên thuộc tập đoàn BGI, doanh nghiệp chuyên giải trình gen lớn nhất Trung Quốc tiết lộ, bắt đầu từ tháng Hai, khoảng một nửa số bộ kit xét nghiệm Covid-19 do họ chế tạo được bán ở Trung Quốc và nửa còn lại xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài. Song, đến hiện tại, gần như không còn sản phẩm nào của họ được bán trong nước, ngoại trừ những bộ kit bán cho các khách từ nước ngoài nhập cảnh vào đại lục cần kiểm tra dịch tễ.

Từ đầu tháng Hai, BGI đã sản xuất 200.000 bộ kit xét nghiệm/ngày tại các nhà máy của tập đoàn ở Vũ Hán, nơi khởi phát dịch Covid-19. Nhà máy với vài trăm công nhân hoạt động suốt ngày đêm trong khi hầu hết thành phố bị phong tỏa để dập dịch. Theo viên quản lý giấu tên, hiện tại, tập đoàn đang cho ra đời đến 600.000 bộ kit mỗi ngày và trở thành doanh nghiệp đầu tiên của Trung Quốc được phê chuẩn khẩn cấp bán sản phẩm xét nghiệm PCR ở Mỹ.

Các bộ kit xét nghiệm Covid-19 do Trung Quốc sản xuất ngày càng được dùng nhiều ở châu Âu và phần còn lại của thế giới, càng gia tăng những tranh cãi về sự phụ thuộc vào các nguồn y tế từ đại lục.

Theo Song Haibo, Chủ tịch Hiệp hội chẩn đoán trong ống nghiệm Trung Quốc, tính đến ngày 26/3 đã có 102 công ty nước này được phép tiếp cận thị trường châu Âu, trong khi chỉ có một công ty được cấp phép ở Mỹ. Dẫu vậy, rất nhiều công ty trong số này chưa được Cơ quan quản lý dược phẩm quốc gia Trung Quốc cấp phép lưu hành bộ kit xét nghiệm của họ trong nước.

Thực tế, chỉ mới có 13 công ty Trung Quốc có giấy phép bán các bộ kit xét nghiệm PCR trong nội địa, với 8 công ty bán phiên bản kháng thể đơn giản hơn.

Một quản lý tại một công ty công nghệ sinh học ở Trường Sa, thủ phủ tỉnh Hồ Nam cho hay, công ty của ông chỉ được cấp phép bán các bộ kit xét nghiệm PCR cho động vật ở Trung Quốc, nhưng đang chuẩn bị đẩy mạnh sản xuất 30.000 bộ kit xét nghiệm Covid-19 mới thiết kế để bán sang châu Âu sau khi nhận được một chứng chỉ CE hôm 17/3.

Nỗi lo chất lượng

Không phải mọi nỗ lực xâm nhập vào các thị trường châu Âu của các công ty Trung Quốc nói trên đều thành công. Trung Quốc đã xuất khẩu 550 triệu khẩu trang, 5,5 triệu bộ kit xét nghiệm và 950 máy thở cho Tây Ban Nha với tổng trị giá lên tới 432 triệu Euro hồi đầu tháng Ba, nhưng dư luận đã sớm xuất hiện những lo ngại về chất lượng của các sản phẩm xét nghiệm này.

Nhân viên y tế đang phết lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 đối với một cảnh sát ở thủ đô Madrid, Tây Ban Nha. Ảnh: BBC

Tuần trước, báo El País của Tây Ban Nha đưa tin, các thiết bị xét nghiệm kháng nguyên do công ty công nghệ sinh học Bioeasy có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc sản xuất có tỉ lệ phát hiện Covid-19 chỉ đạt 30%, trong khi chúng được quảng cáo chính xác tới 80%. Song, Đại sứ quán Trung Quốc tại Madrid trấn an rằng, Bioeasy không nằm trong danh sách các nhà sản xuất được Bộ Thương mại Trung Quốc lựa chọn cung cấp hàng xuất khẩu sang Tây Ban Nha. 

Công ty Bioeasy sau đó cũng phủ nhận sản phẩm của họ bị lỗi và biện minh rằng, các nhà nghiên cứu Tây Ban Nha không làm đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Trong khi đó, nhà chức trách Philippines ngày 28/3 cũng thông báo sẽ loại bỏ các bộ xét nghiệm Covid-19 nhập khẩu từ Trung Quốc vì chúng chỉ đạt 40% độ chính xác.

"Tôi đoán, tình huống đáng thất vọng này có thể là do việc quá tập trung vào tốc độ và có thể quá trình phát triển vẫn thấu đáo. Tuy nhiên, nó cũng cần gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc không được bỏ qua kiểm soát chất lượng, nếu không chúng ta sẽ lãng phí các nguồn tài nguyên khan hiếm, đắt đỏ trong khi làm suy yếu hơn nữa các hệ thống phòng chống Covid-19, cho phép virus corona chủng mới lây lan rộng hơn nữa", một quan chức EU xin giữ kín danh tính, bình luận.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xác nhận, xét nghiệm là một trong những bước đầu tiên, thiết yếu giúp các nước phát hiện sớm các ca bệnh, cách ly và ngăn chặn dịch thành công. Song, các chuyên gia lưu ý, dụng cụ xét nghiệm không giống như sản xuất khẩu trang, nên các công ty không có chuyên môn giống như Ford, Xiaomi hay Tesla không thể chế tạo chúng, chưa kể đến sự phức tạp trong thủ tục phê duyệt cũng như các rào cản thâm nhập thị trường.

Trung Quốc chưa bao giờ là nước dẫn đầu thế giới về thiết bị chẩn đoán y tế, lĩnh vực lâu nay vẫn nằm dưới sự thống trị của các công ty Mỹ và châu Âu. Nhưng trước sự tấn công dữ dội và thay đổi tâm chấn của đại dịch Covid-19 trên thế giới, ngày càng nhiều nước tìm tới Trung Quốc, nước vẫn dồi dào nguồn cung bộ kit xét nghiệm để đặt hàng.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, các sự cố ở Tây Ban Nha và Philippines cho thấy rõ, dù ở vào một thời điểm khẩn cấp y tế và khan hiếm các sản phẩm đạt chuẩn như hiện tại, người mua vẫn luôn cần thận trọng và nâng cao cảnh giác.

Tuấn Anh 

Ảnh chụp đập Tam Hiệp đang xả nước hôm 27/7/2020. Ảnh: Xinhua

Lo ngại càng gia tăng khi một số chuyên gia nói rằng cấu trúc công trình đã có sự dịch chuyển và biến dạng. Dù các nhà chức trách khẳng định những dấu hiệu này nằm trong giới hạn bình thường nhưng vẫn không xua tan được nỗi sợ.

Dù viễn cảnh đó có thành sự thật hay không, tình trạng lũ lụt ở dòng Dương Tử vẫn có tác động vô cùng lớn đến không chỉ Trung Quốc mà cả thế giới, vì quốc gia này đang cùng lúc hứng chịu nhiều thách thức, theo một bài viết của tổ chức Heritage ngày 5/8.

Những con đập

Xuyên suốt chiều dài lịch sử, Trung Quốc luôn tìm cách chế ngự các con sông. Hoàng Hà, con sông dài thứ 2 nước này, còn có biệt danh là "nỗi khổ của Trung Quốc" vì tần suất lũ lụt làm đảo lộn cuộc sống của nhiều cộng đồng dọc hai bờ dài gần 5.500km của nó. Trung Quốc vừa tìm cách khai thác sức mạnh của các dòng sông, vừa mong hạn chế sức tàn phá của mưa lũ. Đó là lý do hàng nghìn con đập, kênh rạch và đê kè ra đời.

Tổ chức Những con sông quốc tế (International Rivers) ước tính Trung Quốc có khoảng 87.000 con đập. Chúng được xây dựng để kiểm soát lũ lụt, hỗ trợ tưới tiêu, điều hướng dòng chảy (đặc biệt ở miền bắc Trung Quốc vốn thường xuyên thiếu nước), và tạo ra điện.

Tam Hiệp có lẽ là đập thủy điện nổi tiếng nhất trong số đó. Tên công trình được đặt theo địa danh sở tại, gần ba hẻm núi đẹp tuyệt vời dọc sông Dương Tử.

Khởi công từ 1994 và vận hành toàn phần từ 7/2012, con đập cao 185m và dài hơn 2,3km là một phần dự án thủy điện Tam Hiệp, hệ thống kiểm soát thủy lợi đa chức năng chắn ngang sông Dương Tử ở địa bàn tỉnh Hồ Bắc. Là con đập thủy điện lớn nhất thế giới với 34 tổ máy phát điện, Tam Hiệp có năng lực sản xuất điện đến 22.500MW.

Ngoài sản xuất điện, đập còn được thiết kế để kiểm soát dòng chảy sông Dương Tử cho toàn bộ lòng chảo Dương Tử. Bằng cách điều chỉnh lượng nước chảy xuống các vùng trung và hạ lưu, đập giúp giảm bớt lũ lụt ở những thành phố như Vũ Hán và Nam Kinh.

Nguy cơ gia tăng

Đập Tam Hiệp chỉ là một trong số ít con đập được xây dựng ở Dương Tử. Các con đập ở vùng thượng nguồn thường cao hơn và toàn bộ hệ thống cần phải phối hợp chứa và xả nước để đảm bảo các hồ vùng hạ nguồn không tràn bờ cùng lúc.

Đây là một vấn đề của năm 2020, vì toàn bộ lòng chảo sông Dương Tử, bao gồm các sông nhánh đổ ra dòng chính, đều hứng chịu những trận mưa lớn không ngừng nghỉ suốt nhiều tuần liền. Do lưu lượng dòng chảy vào mạnh, các con đập ở thượng nguồn phải chịu áp lực gia tăng, và khiến các khu vực xung quanh ngập ứ nước.

Để giảm bớt áp lực, các nhà chức trách thậm chí phải phá một phần con đập nhỏ ở tỉnh An Huy. Nhưng việc mở các cửa tràn của các đập trên thượng nguồn càng khiến áp lực nước chảy vào hồ chứa Tam Hiệp tăng cao.

Trong mùa mưa lũ năm nay, đập Tam Hiệp đã chịu 3 đợt lũ lên đỉnh, ảnh hưởng đến việc xả nước từ hồ chứa. Các báo cáo cho thấy lượng nước chảy vào hồ lên tới 50.000 - 60.000 m3/giây, trong khi lượng nước xả chỉ khoảng 38.000 m3/giây.

Hồ chứa với mực nước tối đa 175m đã chịu mức nước lên đến 164,18m, vượt con số kỷ lục 163,11m năm 2012. Tình trạng lũ lụt đó đã tạo ra nhiều thách thức lớn với Bắc Kinh.

Kinh tế

Từ đập Tam Hiệp xuôi xuống hạ lưu, dòng Dương Tử chảy qua nhiều trung tâm đô thị lớn của Trung Quốc, trong đó có Vũ Hán và Nam Kinh, rồi mới đổ ra biển ở Thượng Hải.

Nạn mưa lũ vừa qua đã cướp đi mạng sống của 140 người và khiến 2 triệu người phải di dời, khi dân cư ở một loạt thành phố và thị trấn dọc bờ sông cùng các nhánh phải sơ tán. Hàng triệu người bị ảnh hưởng khi các trang trại, hầm mỏ cùng nhiều hoạt động kinh doanh bị mưa lũ tàn phá.

Lũ lụt gây thiệt hại lớn cho kinh tế Trung Quốc, vì các doanh nghiệp bị mất hàng dự trữ trong khi sản xuất bị gián đoạn. Tương tự, các tuyến giao thông bị phá vỡ, các chuỗi cung ứng tê liệt, khiến mọi mặt của đời sống bị ảnh hưởng.

Bệnh dịch

Lũ lụt hoành hành dữ dội ở Vũ Hán, nơi đại dịch Covid-19 bùng phát đầu tiên. Việc sơ tán hàng trăm nghìn người cũng tác động không nhỏ đến năng lực duy trì giãn cách xã hội, phong tỏa cùng các biện pháp chống dịch khác. Hàng loạt bệnh viện bị ngập nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc cung cấp các dịch vụ y tế cho người dân.

Chính trị

Chủ tịch Tập Cận Bình phải đối mặt với một loạt thách thức phức tạp. Cuộc khủng hoảng Covid-19 xuất hiện khi Trung Quốc đang chật vật giải quyết cuộc thương chiến với Mỹ.

Tình trạng phong tỏa để ngăn chặn virus lây lan càng khiến kinh tế của Trung Quốc bị tác động nặng nề, trong đó có mức giảm 6% GDP chưa từng có tiền lệ. Khó khăn càng tăng cao khi một số nước tuyên bố đưa Huawei khỏi mạng lưới 5G của họ, khiến chính quyền Bắc Kinh hứng thêm áp lực.

Nếu đập Tam Hiệp sập...

Nhưng tất cả những tình huống như trên sẽ không là gì so với một viễn cảnh đập Tam Hiệp bị vỡ. Đây là một viễn cảnh đáng sợ nhưng không phải không thể xảy ra. Trước đó, một con đập ở Quảng Tây đã bị sập trong tháng 7. Tuy không có ai thiệt mạng nhưng nó đã gây ra lũ lụt khắp nơi.

Nếu đập Tam Hiệp sập, một lượng nước khổng lồ sẽ quét qua Dương Tử. Hồ chứa của công trình sẽ nhanh chóng vượt quá giới hạn chịu đựng và buộc phải xả hàng triệu mét khối nước.

Thiệt hại về nhân mạng trong trường hợp đó sẽ rất tàn khốc. Một số thành phố nhỏ vùng hạ lưu hiện có dân số khoảng 4-6 triệu người, trong khi Nam Kinh có 8,5 triệu dân và Vũ Hán 11 triệu.

Thiệt hại về vật chất sẽ rất khủng khiếp. Các thành phố như Vũ Hán sẽ chìm trong biển nước. Các vùng trồng trọt bị xóa sổ, khiến năng lực sản xuất thực phẩm của Trung Quốc càng suy giảm. Khi đó, nhiều người sẽ đặt ra câu hỏi về khả năng tự cung tự cấp của Trung Quốc.

Kinh tế thế giới cũng vì thế mà ảnh hưởng, không chỉ do các chuỗi cung ứng bị gián đoạn mà còn vì ảnh hưởng tài chính từ một thảm họa lớn như vậy. Trung Quốc có thể nhập khẩu thực phẩm, nhưng ngay cả điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến các thị trường thực phẩm trên toàn cầu.

Viễn cảnh đó còn đồng nghĩa với việc tái phân bổ dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc từ các dự án khác, chẳng hạn sáng kiến Vành đai và Con đường, và làm ảnh hưởng đến một loạt các quốc gia vốn đang hy vọng cải thiện được cơ sở hạ tầng nhờ các dự án do Bắc Kinh tài trợ.

Thanh Hảo

Bão mạnh tấn công Trung Quốc, gây lũ lớn cuốn phăng nhiều ôtô

Bão Hagupit, cơn bão thứ tư của Trung Quốc trong năm 2020, đã đổ bộ vào miền đông nước này hôm 4/8.

CĐV Việt Nam và "bóng ma" hooligan Malaysia

Tuyển Việt Nam đấu Malaysia: Người Mã đá rắn, "mượn" oai trọng tài?

Xuất hiện trang web giả mạo bán vé online trận Việt Nam - Malaysia

Từ chuyện Quang Hải “được yêu”, đến bài học Công Phượng!

Xem video:

Trước buổi tập, các cầu thủ Malaysia ngồi ngay ngắn ở khu kỹ thuật để chụp ảnh. Các cầu thủ có tinh thần rất thoải mái khi được chơi trên "chảo lửa" Bukit Jalil trận đấu ngày mai Sau đó các tuyển thủ Malaysia dành khoảng thời gian 5 phút để trao đổi về buổi tập cũng như những kế hoạch sắp tới ở hai trận chung kết lượt đi và về AFF Cup 2018 Trước khi ra sân khởi động, các cầu thủ Malaysia cầu nguyện những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với đội bóng của mình Dù thua 0-2 trước Việt Nam ở trận ra quân nhưng Malaysia rất tự tin đòi nợ khi tái đấu với thầy trò HLV Park Hang Seo trận đấu tối mai tại Bukit Jalil   Hai cầu thủ quan trọng của Malaysia là Syazwan Andik Ishak và Mohd Aidil Zafuan nhiều khả năng không kịp bình phục chấn thương trước trận chung kết lượt đi AFF Cup 2018. Ngoài ra, đội chủ nhà cũng chắc chắn không có sự phục vụ của Syahmi Safari. Cầu thủ số 4 đã phải nhận 2 thẻ vàng trong trận bán kết lượt về gặp Thái Lan Hai cầu thủ chấn thương phải tập riêng với bác sĩ HLV Tan Cheng Hoe không có lực lượng mạnh nhất trước cuộc tiếp đón tuyển Việt Nam trên sân nhà, ở trận chung kết lượt đi AFF Cup 2018. Dẫu vậy, tuyển Malaysia vẫn thể hiện sự tự tin rất cao giành chiến thắng để tạo lợi thế lớn trước chuyến làm khách tại Mỹ Đình Với lợi thế sân nhà, cùng khí thế lên cao sau khi vượt qua đương kim vô địch Thái Lan ở bán kết, Malaysia rất tự tin giành được kết quả tốt nhất tại Bukit Jalil  Các cầu thủ Malaysia hứng khởi trong buổi tập sáng nay Sau bài chạy chậm quanh sân, các cầu thủ chơi đá ma Tiếp đến là chơi bóng ném Trước trận đấu, tiền đạo chủ lực của Malaysia là Talaha gửi lời tuyên chiến tới Việt Nam: “Với lợi thế sân nhà Bukit Jalil ở lượt đi, Malaysia sẽ đánh bại tuyển Việt Nam. Tại giải này, tôi đang có phong độ tốt với 5 bàn và nóng lòng muốn chọc thủng lưới thủ môn Đặng Văn Lâm. Cá nhân tôi rất muốn được phục thù tuyển Việt Nam sau trận thua 0-2 ở vòng bảng” Malasia chắc chắn sẽ không còn dễ bị bắt nạt như trận thua 0-2 tại Mỹ Đình HLV Tan Cheng Hoe cho biết để giành chiến thắng trên sân nhà, Malaysia cần gây áp lực thật lớn lên hàng thủ tốt nhất AFF Cup bên phía tuyển Việt Nam: “Chúng tôi phải tấn công tốt hơn nữa vì hàng phòng ngự của Việt Nam chắn chắn và kỷ luật. Nếu thi đấu như trận vòng bảng, Malaysia sẽ không thể vô địch. Tuy nhiên giờ thì mọi thứ đã khác, và tất cả hãy chờ xem Malaysia thể hiện như nào trên sân nhà trận đấu sắp tới” Sau 15 phút, báo chí được yêu cầu rời sân để tuyển Malaysia tập kín. Trận chung kết lượt đi giữa tuyển Malaysia và Việt Nam diễn ra lúc 19h45 (giờ Việt Nam) ngày 11/12 ở sân Bukit Jalil. Trận lượt về diễn ra tại Mỹ Đình, ngày 15/12.

Song Ngư (từ Kuala Lumpur)

Lịch thi đấu 32 môn thể thao tại Olympic 2024 mới nhất