Nhận định, soi kèo Jeddah với Hajer, 22h59 ngày 20/02: Nhường điểm

Theo số liệu được đưa ra trong báo cáo ATTT do Trung tâm An toàn thông tin của VNPT, trong 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam hiện đang là một trong 10 quốc gia bị tấn công mã độc tống tiền (Ransomware) nhiều nhất thế giới. Đặc biệt, ransomware tăng đột biến so với năm 2023. Tỉ lệ doanh nghiệp, tổ chức bị tấn công ransomware năm 2023 là 66%, nhưng chỉ tính riêng nửa đầu năm 2024 tỉ lệ bị tấn công đã tăng lên 59%. 

Các cuộc tấn công có chiều hướng gia tăng cả về số lượng và cách thức tấn công. Số lượng lỗ hổng mới trong năm 2024 tăng 64,33% so với cùng kỳ năm 2023, đặc biệt các lỗ hổng có mức độ nghiêm trọng cũng tăng cao. Các sự cố lộ lọt dữ liệu có chiều hướng gia tăng khi tin tặc bắt đầu nhắm vào các hệ thống, hạ tầng của các tổ chức, doanh nghiệp vừa nhỏ, các hành vi buôn bán chia sẻ dữ liệu lộ lọt đã gia tăng 22,22%.  

Kinh nghiệm từ các cuộc tấn công lớn cho thấy mã độc có thể đã được tin tặc cài cắm vào hệ thống trong một thời gian dài, tin tặc chỉ chờ thời cơ thích hợp để tiến hành mã hóa dữ liệu và tống tiền nạn nhân. Hậu quả để lại không chỉ gây tổn thất về mặt tài sản mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các tổ chức, doanh nghiệp.

Sự cần thiết của một chiến lược an toàn thông tin

Nhận thấy những thách thức từ ransomware mà các tổ chức, doanh nghiệp phải đối mặt, ông Phạm Trung Đức - Chuyên gia ATTT đến từ VNPT-IT đã chia sẻ, để giảm thiểu tối đa các cuộc tấn công mạng, doanh nghiệp cần điều phối nhuần nhuyễn 3 trụ cột: quy trình, hệ thống ATTT và con người - điều mà phần đông các doanh nghiệp còn chưa chú trọng. Bởi nếu chỉ đầu tư riêng lẻ vào một trong ba trụ cột, việc xây dựng và giám sát ATTT không những trở nên khó khăn, mà còn làm mất đồng bộ trong quy trình ứng cứu và xử lý sự cố.

Với kinh nghiệm của một trong những chuyên gia ATTT đầu ngành, ông Nguyễn Văn Hân - Chuyên gia ATTT đến từ VNPT-IT cho biết, lỗ hổng thường được các tổ chức, doanh nghiệp vá lỗi trong vòng 13 ngày. Tuy nhiên, với nhiều trường hợp cần có sự giám sát, cập nhật thông tin lỗ hổng ngay khi vừa xuất hiện thông tin. Song, phần lớn hệ thống bảo mật của các doanh nghiệp còn đơn điệu và chưa được quan tâm sát sao, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. 

Bên cạnh đó, một số tổ chức, doanh nghiệp chưa có đầy đủ hạ tầng, nguồn lực để phục vụ cho công tác đảm bảo ATTT, nhiều hệ thống không được nâng cấp, bảo trì thường xuyên, dẫn đến nguy cơ mất an toàn, an ninh dữ liệu. Đặc biệt, một số doanh nghiệp không có đội ngũ nhân sự có chuyên môn sâu về ATTT gây khó khăn trong công tác ứng cứu và xử lý sự cố. Đây là những nguyên nhân gốc rễ khiến cho hệ thống thông tin của nhiều đơn vị, doanh nghiệp liên tiếp bị tấn công.

Định danh người dùng là tuyến phòng thủ đầu tiên của việc an ninh bảo mật. Tuy nhiên, chính việc chuyển đổi lên môi trường đám mây và chuyển đổi số nhanh chóng làm phân mảnh các giải pháp định danh, khiến các tổ chức gặp nhiều thách thức. Bằng kinh nghiệm thực chiến dày dặn, ông Hoàng Anh Vũ - Giám đốc Kinh doanh ATTT của IBM Vietnam đã chỉ ra các chiến lược giúp doanh nghiệp tăng cường quản lý danh tính và quyền truy cập với giải pháp phân tích danh tính từ IBM Verify.

Còn ông Nguyễn Viết Đông - Chuyên gia Tư vấn giải pháp lưu trữ đến từ IBM Vietnam cũng khẳng định, chưa có công cụ bảo mật an ninh mạng nào đạt được hiệu quả 100%. Mặc dù các công cụ này cần thiết để ngăn chặn, phát hiện càng nhiều lỗ hổng càng tốt, nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một lỗ hổng nào đó vẫn có thể lọt qua? Khi đó, các bản sao lưu chính là cơ sở để khôi phục dữ liệu.

Với nội dung mang tính thời sự và nổi bật, hội thảo "Tăng cường hệ miễn dịch cho tổ chức, doanh nghiệp trên không gian số" đã nhận được nhiều ý kiến, chia sẻ đa chiều về công tác đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống mạng trong doanh nghiệp. 

Theo các chuyên gia, việc xây dựng một chiến lược ATTT bài bản sẽ là bước đệm giúp tăng “sức đề kháng” cho các doanh nghiệp trong bối cảnh đầy nguy cơ và thách thức an ninh mạng như hiện nay. Đây được xác định là vấn đề cấp thiết, đòi hỏi các tổ chức, doanh nghiệp luôn phải có những phương án sẵn sàng cho việc đảm bảo ATTT của tổ chức.

Ngọc Minh

Cụ thể, UBND TP Hà Nội quyết định học sinh THCS, THPT (bao gồm học viên học chương trình trung học cơ sở, trung học phổ thông thuộc trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên), các trường ĐH, CĐ, trung cấp trở lại học tập theo kế hoạch từ ngày 4/5.

Trẻ em trường mầm non, học sinh tiểu học trở lại từ ngày 11/5.

Đối với trung tâm ngoại ngữ, tin học, trung tâm bồi dưỡng văn hóa, kỹ năng, trung tâm tư vấn du học: Thực hiện việc đánh giá mức độ an toàn phòng chống dịch Covid-19 theo Bộ tiêu chí đánh giá mức độ an toàn phòng, chống dịch Covid-19 trong trường học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nếu đảm bảo an toàn tổ chức hoạt động trở lại từ ngày 4/5.

Hà Nội tiến hành phun khử khuẩn trường học trước khi học sinh đến trường. Ảnh minh họa: Thanh Tùng.

Kết luận tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 TP Hà Nội diễn ra chiều 29/4, Chủ tịch UBND Nguyễn Đức Chung yêu cầu lãnh đạo sở GD-ĐT, các phòng GD-ĐT, các quận huyện, đặc biệt hiệu trưởng và giáo viên các trường chuẩn bị tốt công tác phòng dịch, tự tính toán bố trí đo nhiệt độ bằng nhiệt độ điện tử, có nước sát khuẩn, rửa tay; các giờ nghỉ giải lao và ra vào các lớp tính toán đảm bảo cho các cháu đi lại không quá đông.

Các trường tuyên truyền các học sinh THPT đi đến nơi về đến chốn, không được tụ tập. Trong trường hợp phụ huynh đưa cũng phải vậy, tránh việc đi lang thang.

Liên quan tổ chức giãn cách thời gian cũng như tổ chức trong các trường, ông Chung cho hay TP chỉ ấn định giờ liên quan giờ học, còn giãn cách ở giữa và khoảng cách như nào thì hiệu trưởng, ban giám hiệu nhà trường quyết định để đảm bảo an toàn.

Trần Thường - Hồng Nhì

Hà Nội sẽ họp phụ huynh trực tuyến dịp nghỉ lễ

Trước khi học sinh trở lại, các nhà trường chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm tổ chức họp trực tuyến với cha mẹ để triển khai, thống nhất phòng chống dịch bệnh.

Bài toán đặt ra cho mô hình tổ công nghệ số cộng đồng

Tại xã Tân Quang, huyện Bắc Quang, Hà Giang có 7 người tham gia tổ công nghệ số cộng đồng. Công việc của họ là xuống từng nhà dân hỗ trợ tải các ứng dụng về thanh toán tiền điện, nước, đăng ký sổ sức khỏe điện tử, dịch vụ công quốc gia, mua bán hàng trực tuyến không dùng tiền mặt… Đồng thời, những thành viên tổ này còn giúp người dân trên địa bàn sử dụng thành thạo các tính năng của điện thoại thông minh.

Tại thôn Nà Xá, xã Yên Định, huyện Bắc Mê, Hà Giang, từ khi được thành lập cho đến nay, tổ công nghệ số cộng đồng chủ yếu tham gia vận động và giúp người dân làm thẻ căn cước công dân điện tử và mã định danh cá nhân. Trong việc thu nhận hồ sơ làm căn cước công dân, kích hoạt mã định danh điện tử, nhiều tổ công nghệ số cộng đồng đã phối hợp rất tốt với các cấp, các ngành triển khai thực hiện.

Thực tế, nhiều thành viên chưa hiểu rõ nội dung hoạt động của tổ công nghệ số cộng đồng và cũng chưa tiếp cận tốt với các nội dung chuyển đổi số. Theo đánh giá của Sở TT&TT Hà Giang, một số nơi, sự phối hợp giữa các thành viên trong tổ công nghệ số cộng đồng còn hạn chế. Thậm chí, một số thành viên trong tổ công nghệ số cộng đồng của xã, thôn chưa sử dụng thành thạo công nghệ số, một phần do chưa phát sinh nhu cầu cụ thể của bản thân, một phần do các hệ thống cung cấp dịch vụ chưa thực sự ổn định, chưa thân thiện nên gặp nhiều lúng túng trong việc hỗ trợ người dân nhất là khi hệ thống không ổn định. Đây chính là những khó khăn đang ảnh hưởng đến chất lượng của tổ công nghệ số cộng đồng. Thực tế cho thấy, ở nơi nào, cấp ủy, chính quyền quan tâm đến hoạt động của tổ công nghệ số cộng đồng, thường xuyên hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra thì ở nơi đó, tổ công nghệ số cộng đồng hoạt động khá hiệu quả.

Tìm cơ chế nào cho tổ công nghệ số cộng đồng?

Ông Đỗ Thái Hòa cho biết, hiện Hà Giang có 2.071 thôn, tổ dân phố đã thành lập được tổ công nghệ số cộng đồng, đạt tỷ lệ 100%. Mỗi thôn, bản sẽ được bố trí khoảng 3 – 4 người vào tổ công nghệ số cộng đồng, nên con số này lên tới hàng chục nghìn người tham gia. Hà Giang đã tổ chức mô hình tổ công nghệ số cộng đồng lấy cán bộ làm nòng cốt, còn những thành viên triển khai là đoàn thanh niên và lực lượng giáo viên ở các thôn, bản và thường xuyên được tập huấn, học tập thông qua các chương trình của tỉnh, của huyện cũng như các khoá thi, đào tạo trực tuyến của Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông. Những thành viên này có thể kết nối hai chiều với đồng bào, nói được tiếng dân tộc, nên đã phát huy tốt việc hướng dẫn sử dụng các ứng dụng cho bà con.

Theo đánh giá của Sở TT&TT Hà Giang, vẫn còn tình trạng nơi hoạt động tốt, nơi chưa tốt, nên vấn đề đặt ra là làm sao nâng cao chất lượng hoạt động của tổ công nghệ số cộng đồng vẫn là bài toán khó. Ông Đỗ Thái Hòa cho biết, hiện mô hình tổ công nghệ số cộng đồng đang có những vướng mắc nhất định. Cụ thể, vẫn còn chuyện lúng túng cho tổ công nghệ số cộng đồng hoạt động theo cơ chế nào, quy định nào, hướng dẫn bà con ứng dụng công nghệ theo trình tự nào? Vì vậy, đến thời điểm này, tổ công nghệ số cộng đồng chưa có khung hoạt động rõ ràng mà vẫn đang thực hiện theo tình thần "hiểu điều gì thì chuyển tải cho người dân điều đó".

“Những người làm trong tổ công nghệ số cộng đồng vẫn làm việc trên tinh thần tự nguyện vì cộng đồng, chứ chưa có bất kỳ khoản kinh phí nào cho hoạt động này. Điều này không tránh khỏi việc tổ chức thành lập ra, nhưng tinh thần trách nhiệm và sự tận tâm không cao”, ông Đỗ Thái Hòa nói.

Hiện Hà Giang không cố định thành phần tham gia ở tổ công nghệ số cộng đồng, mà linh hoạt tuỳ theo nhận thức về công nghệ để mời vào tổ này. Tuy nhiên, ông Đỗ Thái Hòa cho rằng, tại các địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền núi, do điều kiện còn khó khăn và số người am hiểu công nghệ trong cộng đồng rất ít, nên có thể bố trí thêm cán bộ công chức, đảng viên để tham gia vào tổ công nghệ số cộng đồng. Khi các cán bộ, Đảng viên về sinh hoạt ở nơi cư trú, hàng năm sẽ có nhận xét đánh giá của chi bộ. Vì vậy, nếu gắn thêm nhiệm vụ của tổ công nghệ số cộng đồng cho các cán bộ, công chức, viên chức, Đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ tại nơi cư trú sẽ tăng cường thêm nguồn lực cho tổ này.

“Chúng tôi đang xem xét đề xuất ý tưởng này với lãnh đạo tỉnh để tăng cường nhân lực cho tổ công nghệ số cộng đồng. Nếu làm được như vậy, sẽ nâng cao trách nhiệm của mỗi Đảng viên ở cơ sở địa phương,” ông Hòa nói.

Nhưng từ khi mang thai và bắt đầu bước vào thời kỳ ốm nghén, sức khỏe cô giảm sút rõ rệt, nội tiết tố thay đổi khiến cô luôn lo lắng nhiều thứ đặc biệt là lo cho sự an toàn của thai nhi nên không còn muốn gần gũi chồng. Bản thân cô khao khát sự vuốt ve, ôm ấp của chồng hơn là chuyện giao hợp. Trong khi đó, nhu cầu của anh ấy không thay đổi...

Mang thai là một quá trình rất kỳ diệu nhưng đồng thời trong giai đoạn này, các cặp vợ chồng cũng dễ gặp nhiều rắc rối.

Trước hết, hầu hết các mẹ bầu sẽ tập trung cuộc sống của mình cho sự phát triển của thai nhi trong bụng. Suy cho cùng, cô ấy là người mang thai chính. Trong khi đó, so với các bà mẹ tương lai, các ông bố tương lai không chỉ phải chăm sóc vợ đang mang thai mà còn phải lo chu toàn sự nghiệp bên ngoài và gây dựng kinh tế tốt hơn cho những đứa con sắp chào đời. Nhiều khi vợ đang mang bầu mệt mỏi, chồng vất vả bên ngoài nhưng vợ chồng lại trục trặc trong tình cảm.

Vì giai đoạn mang thai đặc biệt này, nên các cặp vợ chồng nên có những yêu cầu và lưu ý nhất định đối với chuyện phòng the. Trước hết cần hiểu rằng dù là đàn ông hay đàn bà thì cũng sẽ có những nhu cầu sinh lý nhất định. Phụ nữ mang thai có thể quan tâm đến em bé trong bụng nhiều hơn, ham muốn có thể giảm đi nhưng nam giới thì tâm sinh lý không có những thay đổi như vậy khi vợ anh ta mang bầu.

Khi thể chất cho phép vào thời điểm thích hợp trong thai kỳ, việc giao hợp vừa phải sẽ có lợi cho tình cảm vợ chồng và sức khỏe thể chất của hai người, cũng như sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ.

Nên làm gì nếu chồng có "nhu cầu gần gũi" khi vợ mang thai? Nếu nắm được những hiểu biết về tình dục trong 3 giai đoạn của thai kỳ, bạn sẽ không còn phải cảm thấy quá lo lắng:

3 tháng đầu thai kỳ: Hãy cân nhắc việc "quan hệ" vợ chồng

Vì mới mang thai nên sự phát triển của phôi thai chưa ổn định. Đây cũng là thời kỳ thai nghén nhiều mệt mỏi của người vợ. Hai vợ chồng nên quan tâm nhau nhiều hơn. Việc quan hệ dày đặc sẽ làm tăng khả năng sảy thai. Vì vậy, tôi hy vọng rằng trong giai đoạn này, những ông bố tương lai và những bà mẹ tương lai có thể hiểu nhau. Suy cho cùng, sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ và sức khỏe của bà bầu mới là điều quan trọng nhất. Bạn có thể chuyển hướng sự chú ý của mình bằng cách tìm hiểu một số kiến thức chăm sóc bà mẹ mới mang thai và trẻ sơ sinh, trò chuyện nhiều hơn với vợ của bạn.

3 tháng giữa thai kỳ: Có thể quan hệ vợ chồng đúng cách

Sự phát triển của thai nhi trong giai đoạn này đã dần ổn định. Khi thể trạng phù hợp, việc quan hệ vợ chồng đúng cách không những không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi mà còn có lợi cho sự phát triển của thai nhi. Chẳng hạn, kích thích thời kỳ phát triển thần kinh não bộ của thai nhi linh hoạt hơn, rèn luyện khả năng thích ứng với những tình huống khẩn cấp bên ngoài. Điều quan trọng nhất là nâng cao tình cảm vợ chồng. Vừa giải quyết được nhu cầu của bản thân, vừa mang lại những lợi ích nhất định cho quá trình thai nghén.

3 tháng cuối thai kỳ: Hãy cẩn trọng

Ở giai đoạn cuối của thai kỳ, bụng mẹ ngày càng to, di chuyển ngày càng bất tiện, sự phát triển của em bé trong bụng cũng đã bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng.

Trong thời kỳ này, hoạt động giao hợp có thể làm tăng khả năng sinh non, ảnh hưởng lớn hơn đến cơ thể mẹ và sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Nếu có thể, ông bố bà mẹ trẻ nên chuyển hướng sự chú ý của mình bằng cách tìm hiểu những kiến thức về sinh nở hoặc chuẩn bị những thứ cần dùng khi em bé chào đời.

Nhìn chung, có những giải pháp khác nhau cho việc đối phó với nhu cầu sinh lý ở các giai đoạn khác nhau của thai kỳ, song sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ bầu luôn là điều nên đặt lên ưu tiên số một.

Mẹ bầu khi mang thai thực sự quá vất vả, bởi vậy các ông bố tương lai nên quan tâm đến vợ nhiều hơn trong giai đoạn này. Hy vọng vợ chồng có thể giao tiếp tốt với nhau để tìm được tiếng nói chung.

Hãy chia sẻ cùng chúng tôi, các bạn đã giải quyết chuyện này của mình trong giai đoạn vợ mang thai như thế nào?

Theo Dân trí

Báo tin mang bầu bị nhà anh hắt hủi, 7 năm sau họ phải trả giá

"Tôi không thích con theo nghệ thuật vì quá vất vả"

NSND Ngô Đặng Cường và vợ gắn bó với múa từ thời trẻ, cống hiến gần như cả cuộc đời cho nghệ thuật. Có phải vì thế ông bà đã hướng con gái theo đuổi nghệ thuật từ khi con còn nhỏ?

- Tôi có 2 cô con gái. Con gái lớn thì thích múa từ nhỏ, có thể múa cả ngày, tự nghĩ động tác, tự tập luyện. Con gái út (Suni Hạ Linh - PV) lúc nhỏ lại không thích múa, không thích hát, không thích đàn.

Từ trước khi Suni Hạ Linh chào đời, tôi có mua chiếc đàn piano tặng con. Thời đó ở Hà Nội không nhiều người có chiếc đàn này. Thực ra khi ấy con còn nhỏ, tôi chỉ muốn con làm quen với môi trường nghệ thuật cho tâm hồn phong phú thêm chứ không nghĩ nhiều về nghề nghiệp tương lai của con.

Thời đó, vợ chồng tôi mời nhiều thầy cô giỏi đến dạy, nhưng con không chịu học. Học đánh đàn rất khó, tay con không lướt theo phím được.

5 tuổi, con đã tuyên bố: "Bố thích con học văn hóa giỏi hay nghệ thuật giỏi, bố chọn một thôi". Tất nhiên tôi nói con hãy tập trung học văn hóa, còn tôi đành phải bán cây đàn piano đi (cười). 

Từ một cô bé không thích nghệ thuật, vì sao Suni Hạ Linh lại đổi ý, theo đuổi đam mê ca hát?

- Năm con học lớp 11, "gen nghệ thuật" của con tự nhiên trỗi dậy sau một cuộc thi hát tiếng Anh. Con tôi cũng liều lĩnh lắm. Ở cuộc thi đó, con quyết định hát một bài của Céline Dion, bố mẹ hỏi sao con chọn bài khó thế thì con nói "vì con thích". Và sau đó con đã giành chiến thắng, nhận được giải thưởng là một số tiền khá lớn thời đó. 

Sau này, Suni đi học và ra làm ngân hàng. Được một thời gian, con tâm sự rằng mình không phù hợp với công việc này và quyết định theo đuổi âm nhạc một cách nghiêm túc. Nói thật, cả tôi và vợ đều không mong muốn con theo nghệ thuật. Đến bây giờ vẫn vậy. Nhưng chúng tôi vẫn luôn ủng hộ, ở phía sau hỗ trợ con. 

Suni Hạ Linh không theo nghề múa như cha mẹ và chị gái có phải vì nghề này quá vất vả?

- Nghệ thuật nói chung đều rất khắc nghiệt. Riêng nghề múa có tính chất vất vả hơn nhiều ngành nghề nghệ thuật khác. Một ngôi sao ca nhạc có thể học 4 năm ở trường hoặc học thầy cô ở nhà, còn muốn thành ngôi sao ngành múa không thể nào tự học mà phải qua khổ luyện trong trường lớp.

Thời gian học từ trung cấp lên đại học của nghề múa kéo dài 16 năm, làm việc cũng không có giờ giấc điều độ, lúc nào xong việc mới được nghỉ ngơi. Tuổi "nghỉ hưu" của nghệ sĩ múa cũng thường ở mức 30-35 tuổi. 

Vậy theo ông, theo nghề múa có phải là sự đánh đổi? Thu nhập của nghệ sĩ múa ngày nay có đủ sống với nghề?

- Theo tôi, tất cả đều là lựa chọn của mỗi người. Có người chọn sự an nhàn, ổn định. Có người chọn dấn thân vì đam mê. Còn về thu nhập, nếu nghệ sĩ chỉ sống dựa vào lương Nhà nước thì có lẽ không đủ sống, nhưng nếu diễn thêm trong các vũ đoàn ở ngoài thì thu nhập tương đối ổn. 

NSND Ngô Đặng Cường góp ý như thế nào cho Suni Hạ Linh trong hành trình con gái theo nghề?

- Tôi và vợ cũng có góp ý cho con nhưng không phải lúc nào con cũng nghe. Suni tự lập từ nhỏ. Mọi việc con đều tự cân nhắc và quyết định, sau đó chia sẻ với bố mẹ. Tuy nhiên, một trong những điều tôi luôn khuyên con gái là hãy nghiên cứu âm nhạc, nghệ thuật truyền thống dân tộc và sáng tạo thêm trên nền tảng đó.

Vì sao lại là âm nhạc dân tộc, thưa ông?

- Việt Nam có 54 dân tộc trong khi Trung Quốc rộng lớn như thế cũng chỉ có 56 dân tộc.

Nếu dựa vào văn hóa dân tộc thì nghệ sĩ Việt Nam có thể "đứng trên vai người khổng lồ". Tôi lấy ví dụ, nếu làm những điều mới mẻ thì phải tự nghĩ ra, còn nét tinh hoa văn hóa của 54 dân tộc trên khắp Việt Nam đã được chắt lọc qua hàng ngàn năm, chỉ còn lại những điều tinh túy nhất.

Tôi nói thật, người trẻ hoàn toàn có thể sáng tạo nên nhiều thứ độc đáo, mang dấu ấn riêng dựa vào văn hóa dân tộc. 

Trong sự nghiệp, nghệ sĩ tâm huyết với những điệu múa dân tộc như thế nào?

- Tôi từng là "vua" về múa hiện đại, ngày xưa được mời diễn khắp nơi. Thậm chí tôi cho rằng vũ đạo bài hát Nobodycủa Suni Hạ Linh diễn trong chương trìnhĐạp giócũng không hiện đại bằng một tiết mục của đoàn Việt Nam chúng tôi dựng năm 1988. 

Vợ chồng tôi đều từng du học ở Liên Xô, múa hiện đại là những thứ chúng tôi học được từ nước ngoài. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng cứ bám vào hiện đại mãi như vậy giống như "mình kéo tóc của mình mãi thì đến lúc tóc cũng rụng". 

Một ngày, tôi quyết định tìm hiểu, đào sâu về múa dân tộc. Tôi tìm về gốc rễ của văn hóa, chứ không chỉ tìm ngọn. Tôi học múa dân tộc từ bé nhưng khi nhỏ chỉ biết phần "xác", còn phần "hồn" phải đi tìm tòi, miệt mài tìm hiểu ở những vùng sâu vùng xa.

Tôi nhớ người dân Tày lúc đó bảo tôi là mới chỉ dựng điệu múa dân tộc Tày phong cách biên đạo múa Hà Nội. Phải dành thời gian sinh hoạt, hiểu tận cùng văn hóa của họ và lúc đó họ mới dành cho tôi lời khen "đã uống sữa bà mẹ Tày".

Nhiều người lo lắng múa dân tộc bị nhiều loại hình hiện đại khác lấn lướt, ông nghĩ sao?

- Tôi nghĩ rằng không chỉ Việt Nam mà nhiều quốc gia trên thế giới đều khuyến khích lưu giữ các loại hình nghệ thuật dân tộc. Nghệ thuật là văn hóa, mất văn hóa là mất bản sắc dân tộc. 

"Tôi chỉ muốn con làm người bình thường"

NSND Ngô Đặng Cường có vị trí, có mối quan hệ rộng trong nghề. Có bao giờ ông đứng phía sau âm thầm giúp đỡ con? 

- Con tôi tự lập sớm, không ỷ lại vào bố mẹ. Chỉ có lúc nào con vấp ngã, cần tôi hỗ trợ thì tôi mới đứng ra giúp con.

Nghệ sĩ nghĩ sao về hành trình thi của Suni Hạ Linh tại "Đạp gió"?

- Tôi nghĩ chặng đường học hành, thi cử của con khá may mắn, lúc nào gương mặt của con cũng như vừa "trúng xổ số". Hồi con còn đi học cũng khá lười nhưng hôm trước ôn bài thì hôm sau thi lại "trúng tủ".

Nhưng đợt vừa rồi con thi Đạp gió, tôi nghĩ con đã được rèn luyện rất nhiều. Tôi nhắn tin cho con không bao giờ tôi nói con cố gắng hơn nữa đi. Tôi nói theo bố con vào được chung kết Đạp giólà rất giỏi rồi, còn bây giờ con phải giữ sức khỏe. Thứ hạng bao nhiêu không là vấn đề.

NSND Ngô Đặng Cường mong chờ gì ở tương lai của con gái?

- Nếu ngay ngày mai con bỏ nghề, tôi hoan hô ngay (cười). Thậm chí nếu con chịu bỏ nghề hát, tôi sẵn sàng bán hết tài sản giao cho con kiếm việc khác mà làm. 

Tôi và vợ già rồi, chỉ muốn con làm người bình thường thay vì làm người nổi tiếng. Ngày xưa tôi đoạt nhiều huân chương, bằng khen, giải thưởng quốc gia. Những thứ người ta không có được, thì tôi có.

Nhưng đổi lại, làm nghệ thuật, tôi không có thời gian chăm sóc cho gia đình. Mọi chương trình, lễ hội, tôi đều tham gia nên phải đi suốt, còn vợ con có được hưởng gì đâu? Tôi chỉ lo được về mặt kinh tế gia đình thôi. Người ta thường nói "xay lúa" thì không "ẵm em" được.

Trước đây, con gái từng nghe theo gia đình đi làm nhân viên ngân hàng nhưng cảm thấy không phù hợp. Có những lúc tôi đi cấp cứu một mình, không có con ở nhà. Nếu con vẫn làm một nhân viên ngân hàng thì lúc 1h sáng tôi sẽ có con ở bên cạnh mình. 

Nói thế thôi chứ tôi biết Suni Hạ Linh sẽ không bỏ nghề đâu! Sau chung kết Đạp gió, tôi khuyên con nếu con yêu nghề thì hãy cứ cố gắng. Tôi nhắn tin cho con rằng làm nghệ thuật mà làm đẹp, làm hay thì chưa đủ, mà phải làm được những gì độc đáo, những điều người ta không làm được thì mới có ý nghĩa. Đừng ngại thử sức, thay đổi được mình mới là cái khó.

Hiện tại khi đã về hưu, cuộc sống của ông và vợ như thế nào? 

- Cuộc sống chúng tôi ổn định, nhàn hạ. Không có biệt thự nhưng cũng có căn nhà để dưỡng già. Lúc rảnh rỗi tôi thích tập thể dục, xem thể thao, nghe nhạc, chơi piano để thư giãn, theo dõi những cuộc tranh luận nghệ thuật trên mạng xã hội...

Vừa rồi tôi đi khám sức khỏe, bác sĩ nói tôi rối loạn nhịp tim nên không cho tập thể dục nữa. Sáng sớm dậy tôi dành 1 tiếng dắt chó đi dạo. Nhưng đến một lúc nào đó tôi cũng phải tập nhẹ nhàng lại vì nghệ sĩ múa mà chân tay không hoạt động thì... khó chịu lắm.

Vợ chồng ông có hối thúc Suni Hạ Linh "yên bề gia thất"?

- Hồi năm con hai mươi mấy tuổi, chúng tôi cũng có hỏi khi nào con muốn lấy chồng, còn bây giờ thì không hỏi nữa (cười). Con có nói rằng bây giờ chưa phải lúc lấy chồng nên tôi cũng tin con tự có kế hoạch cho mình khi nói vậy.

Cảm ơn nghệ sĩ vì những chia sẻ!

Suni Hạ Linh tên thật là Ngô Đặng Thu Giang, sinh năm 1990, xuất thân trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Bố của Suni Hạ Linh là NSND Ngô Đặng Cường - nguyên hiệu trưởng Trường Múa TPHCM. Mẹ và chị gái ca sĩ trước đây cũng đều là nghệ sĩ múa.

Cô có nhiều bài hit với lượt xem cao trên YouTube như Cứ chill thôi (106 triệu view), Không sao mà em đây rồi (84 triệu view), Cảm nắng (15 triệu view), Sự mập mờ(3,2 triệu view)…