Đạo diễn Minh Kim Thành nhồi máu cơ tim qua đời ở tuổi 51

Tôi gặp chị Thủy vào ngày cuối cùng của năm 2017. Chị là một trong 8 tiến sĩ được trao tặng giải thưởng Khoa học và Công nghệ thanh niên Quả cầu vàng do Trung ương Đoàn TNCS-HCM và Bộ Khoa học và Công nghệ trao tặng vào cuối năm. Bên trong vẻ nhỏ con, mảnh khảnh là một ý chí mạnh mẽ.

Hoàn thành 5 năm đại học vào năm 2008, khi Thủy nhận học bổng thạc sĩ quản lý và kỹ thuật môi trường tại Viện Công nghệ châu Á (AIT) ở Thái Lan và làm nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đài Loan.

TS Nguyễn Thị Thủy, Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM, một trong 8 tiến sĩ giành giải thưởng Quà cầu vàng năm 2017

Trong nghiên cứu khoa học, chị Thủy có 3 bài báo đăng trên tạp chí ISI và 7 bài (2 bài tác giả chính) đăng tại hội thảo quốc tế, đồng tác giả trong chương sách quốc tế về hệ thống xử lý nước, sử dụng màng ứng dụng trong các tình huống khẩn cấp. Đề tài nghiên cứu “Phát triển hệ thống xử lý nước uống trong các tình huống khẩn cấp" của chị cũng đạt giải thưởng President's choice on AITvideo research competition vào năm 2010.

Chị Thủy kể rằng có được kết quả như ngày hôm nay với không dễ chút nào.

Khi bảo vệ luận án tiến sĩ ở Đài Loan chị Thủy từng cãi lại thầy hướng dẫn, nhất quyết không đồng ý làm theo đề tài ông vạch ra mà đi theo hướng riêng.

“Lúc đó, tôi muốn nghiên cứu một đề tài khác và đã vạch ra trong đầu nhưng thầy lại hướng cho tôi làm một đề tài khác. Tôi không hiểu sao năm thứ 3 rồi mà thầy vẫn cố gắng đổi hướng của tôi. Lúc đầu, tôi cố gắng thuyết phục thầy theo hướng mình nhưng thầy không đồng ý”- chị Thủy kể.

Chị Thủy nói rằng là một nghiên cứu sinh chị rất tôn trọng người hướng dẫn vì họ đều là giáo sư hoặc phó giáo sư. Nhưng sau vài lần mềm mỏng thuyết phục không được chấp nhận, chị đã rất cương quyết.

“Thầy đã rất giận và nói rằng "nếu bạn nghĩ rằng mình làm được thì bạn cứ làm thì làm đi, không cần tôi hỗ trợ". Tôi rất hoang mang và tự làm và nhưng rồi thấy ổn. Tôi được ra trường đúng hạn và đạt được chuẩn đầu ra. Tôi thấy mình rất lỳ”- chị nói.

Dù không nhận được sự hướng dẫn của ông, nhưng ngày tốt nghiệp, chị Thủy đã viết thư xin lỗi. Chị kể rằng, thời gian đấy có những áp lực riêng nên bắt buộc phải ra trường và không theo ý thầy.  Sau này chị về Việt Nam và vẫn giữ liên hệ với thầy. Năm mới đến thầy trò đều nhắn tin chúc mừng nhau.

Sau sự việc “cãi lại”, chị rút ra bài học cho riêng mình. “Tôi xin lỗi thực lòng. Vì quá áp lực ra trường đúng hạn và dù đã mềm mỏng thuyết phục nhưng vẫn không đạt được sự hài hòa nên tôi mới phản ứng. Tôi đã gạt bỏ tất cả những bảo thủ, chống đối và có lúc nghĩ rằng mình đi đúng hướng không, có hiệu quả không. Còn nếu bảo thủ vì ý kiến của mình thì phải loại bỏ ngay”- chị nói.

Từng khủng hoảng vì không nói được một câu tiếng Anh

Trước khi đi du học, chị Thủy là sinh viên ngành công nghệ môi trường Trường ĐH Bách khoa Hà Nội. Là “dân” kỹ thuật, chị bảo có thời điểm một câu tiếng Anh cũng không thể nói được.

“Thời điểm đó tôi gần như bỏ hoàn toàn môn tiếng Anh vì không nhận ra được tầm quan trọng của nó. Thuần túy học kỹ thuật nên thậm chí tôi không nói được một câu” - chị kể.

Giành được học bổng du học nhưng chị Thủy luôn bị khủng hoảng vì rơi cảnh “hôm nay lên văn phòng khoa, nhà trường giao ngày nay nộp cái này, ngày kia nộp cái kia nhưng tôi thì không hỉểu họ bảo mình nộp vào thứ mấy. Tôi từng không biết họ dặn mình cái gì để làm nên rất khủng hoảng. Trong khi đó học bổng yêu cầu yêu cầu sau 6 tháng tôi phải trình độ tiếng Anh IELTS 6.0”.

 Trước mối đe dọa bị đuổi học, chị Thủy lao vào học tiếng Anh "như điên". Chị học ngày học đêm, lúc ăn, lúc chơi đều tranh thủ cầm theo sổ tay học từ vựng rồi tìm cách trò chuyện với bạn bè quốc tế. Chị Thủy cũng chủ động giao tiếp với người nước ngoài, và chủ động trong mọi cuộc giao tiếp.

“Lúc đó tôi như người cuồng tiếng Anh, cả cuộc đời tôi cứ như chỉ có tiếng Anh vậy” – chị kể lại.

Cuối cùng, sau 6 tháng, từ một người không biết gì tiếng Anh, chị Thủy đã đạt được điểm số mong muốn và dần dần coi ngoại ngữ như công cụ hữu ích.

Chị Thủy bảo bản thân lại quá nghiêm túc nên thịệt thòi nhiều thứ. Là phụ nữ mà không chu toàn được gia đình, giỏi nấu ăn hay shopping như người phụ nữ khác. Bây giờ, có gia đình rồi, chị đều có thể thu xếp để cân đối hài hoà.

“Tôi nghĩ ở một môi trường khắc nghiệt những cố gắng sẽ được ghi nhận. Ngày xưa, học đại học, tôi từng ốm và phải nghỉ học 1 năm. Lúc đó mọi người từng rất lo lắng khuyên tôi không nên đầu tư quá nhiều cho học tập, nhưng tôi lại cố gắng để chứng minh cho mọi người thấy. Tôi đã học một cách chăm chỉ và kiên quyết.  Khi giành được học bổng, nhiều người bảo tôi rằng học một mạch thì không có kiến thức thực tế. Tôi nghĩ học một mạch giúp kiến thức được thu nạp nhiều hơn nhưng cũng có lúc phân vân không biết được có được ứng dụng hay không. Vì vậy mà phải cân đối và cố gắng hơn nữa”- chị Thủy tâm sự.

Tuệ Minh

Thầy giáo bế con cho nữ sinh viên làm bài thi gây sốt cộng đồng mạng

Hình ảnh thầy giáo bế con cho nữ sinh viên làm bài thi hiếm hoi xuất hiện trên giảng đường ở Việt Nam được chia sẻ trên mạng xã hội đang hút sự chú ý của nhiều người.

Chi hàng trăm tỷ đồng nhưng không kiểm soát

Tại hội thảo Tác động của chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm đến chất lượng tuyển sinh và đào tạo giáo viênvừa diễn ra tại TP.HCM, bà Nguyễn Thị Nhung, Trường ĐH Thủ Dầu Một, nhận xét rằng chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm trong quá trình thực hiện đã bộc lộ nhiều hạn chế. 

Cụ thể, việc miễn học phí cho sinh viên sư phạm không đảm bảo tuyển được sinh viên giỏi vào sư phạm.Ngành sư phạm chỉ trở thành lựa chọn hàng đầu của những sinh viên học lực trung bình, hoặc chỉ là nguyện vọng 2 của sinh viên khá, giỏi.

Thứ hai, quy định để được hưởng chính sách miễn học phí là sinh viên phải có cam kết sau khi tốt nghiệp sẽ phục vụ trong ngành giáo dục đào tạo,nhưng tới nay không có bất kì cơ quan nào kiểm tra xem sinh viên có thực hiện đúng hay không.

Ngân sách cấp bù sư phạm qua các năm - đơn vị tính: tỷ đồng (Đồ họa: Lê Huyền)

Thứ ba, việc phải cấp bù sư phạm ảnh hưởng tới ngân sách Nhà nướckhi mỗi năm chi phí này mỗi tăng nhưng chất lượng giáo viên không có chuyển biến đột phá. Hiệu quả ngân sách thấp.

“Theo báo cáo từ các hội nghị kế hoạch ngân sách của Bộ GD-ĐT, năm 2011, trong hơn 4.000 tỷ đồng ngân sách chi cho giáo dục thì riêng dự toán chi bù học phí sư phạm là 250 tỷ đồng. Đến năm 2012, tổng mức chi bù học phí thực tế từ nguồn ngân sách cho các trường sư phạm là 354 tỷ đồng. Năm 2013, dự toán của Bộ GD-ĐT về khoản này là 440 tỷ đồng. Năm 2014 dự toán ngân sách phân bổ cho nhiệm vụ này là 484 tỷ đồng...” - bà Nhung dẫn chứng.

Bà Nhung tiếp tục nhận định hạn chế thứ tư của chính sách này là do miễn học phí cho sinh viên, kinh phí hoạt động của các cơ sở đào tạo sư phạm chủ yếu trông chờ vào ngân sách Nhà nước.Trường sư phạm bị động trong việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học.

Và hạn chế cuối cùng, đó là chính sách này đang thu hút một lượng lớn sinh viên không có nhu cầu và hứng thú với nghề sư phạmnhưng vẫn theo học vì được miễn học phí.

Ông Nguyễn Thám, Trường ĐH Sư phạm - ĐH Huế, cũng đưa ra các con số đáng lưu ý: Hiện nay, cả nước có 14 trường ĐH sư phạm, 33 trường CĐ sư phạm ở địa phương và 33 khoa sư phạm trong các trường đại học đa ngành. Ngoài ra, còn có 24 trường CĐ và 38 trường TC không phải là trường sư phạm nhưng đang đào tạo giáo viên. Năm 2017, Bộ GD-ĐT đã cắt giảm 20% chỉ tiêu tuyển sinh sư phạm nhưng vẫn có tới 100 trường ĐH, CĐ đăng ký tuyển sinh các ngành đào tạo giáo viên với chỉ tiêu 54.000. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng giáo viên lại thấp, tạo sự mất cân đối giữa cung và cầu. Vì vậy, cử nhân tốt nghiệp sư phạm phải tìm kiếm việc làm đúng ngành trong điều kiện cạnh tranh gay gắt.

"Số tiền ngân sách cấp bù sư phạm hàng năm là không nhỏ. Nếu nhìn bức tranh sinh viên sư phạm ra trường khó tìm việc làm, thất nghiệp và nguồn ngân sách cấp bù sẽ thấy đây là sự lãng phí lớn" - ông Thám nhận xét.

50% sinh viên vào sư phạm do được miễn học phí

Ông Trần Lương, Trường ĐH Cần Thơ, cho biết đã thực hiện khảo sát một số sinh viên ngay tại trường về việc lựa chọn sư phạm. Kết quả có 50,5% sinh viên chọn ngành sư phạm do được miễn học phí. Và có 86,3% cho rằng việc được miễn học phí giúp họ có cơ hội học tập để trở thành giáo viên.

Tuy nhiên, khi được hỏi sẽ lựa chọn ra sao nếu ngành sư phạm phải đóng học phí, thì có 55,8% sinh viên nói sẽ bỏ học; 22,2% sinh viên lưỡng lự đối với việc lựa chọn tiếp tục học nữa hay không. Chỉ có 22,1% sinh viên khẳng định rằng họ vẫn tiếp tục học sư phạm dù không được miễn học phí.

Ông Lương cũng cho biết 70,6% sinh viên tham gia khảo sát khẳng định bản thân và gia đình không có khả năng đóng học phí. 13,7% sinh viên nói gia đình có thể đóng học phí cho họ, 18,8% có thể làm thêm và tự đóng phí. Và kết quả cuối cùng là 94,7% sinh viên mong muốn được tiếp tục được miễn giảm học phí.

Sinh viên nộp hồ sơ xét tuyển vào Trường ĐH Sư phạm TP.HCM

Ông Lương khẳng định nếu chính sách miễn học phí thay đổi sẽ làm giảm số lượng sinh viên theo học sư phạm, nhưng vẫn còn những sinh viên đam mê với nghề, có năng lực phù hợp và có khả năng tài chính vẫn có nguyện vọng theo học. Vì vậy, đây là thông điệp tích cực cần được xem xét để quyết định bỏ hay không bỏ chính sách này.

"Vào năm 1993, chỉ tiêu của Trường ĐH Sư phạm TP.HCM là 950 sinh viên, số lượng trúng tuyển là 943 em nhưng chỉ có 285 thí sinh nhập học. Giữa năm 1995-1996, cả nước thiếu khoảng 120.000 giáo viên phổ thông, chính sách miễn giảm học học phí cho sinh viên sư phạm được đưa ra năm 1997 như một giải pháp mạnh cho ngành giáo dục lúc đó" - bà Huỳnh Cát Dung, Trường ĐH Sư phạm Thể dục thể thao TP.HCM, nhớ lại. "Tuy nhiên, việc miễn giảm này đã ảnh hưởng tới động cơ học tập của sinh viên sư phạm hiện nay".

Theo bà Dung, nếu hiện nay không có sự thay đổi linh hoạt sẽ đồng nghĩa với việc vẫn cứ hoàn toàn toàn đồng ý với quan niệm xưa về sư phạm, đó là “nhất y, nhì dược, tạm được bách khoa, bỏ qua sư phạm”.

Bà Dung kiến nghị phải thay đổi chính sách miễn học phí cho sư phạm, điều chỉnh phù hợp nhằm khắc phục những ảnh hưởng tiêu cực tới động cơ học tập của sinh viên. "Điều chỉnh làm sao để không chỉ giúp ngành sư phạm thu hút được nhân tài, có được sinh viên tâm huyết với nghề dạy học mà vẫn đảm bảo cho những sinh viên có hoàn cảnh kinh tế khó khăn nhưng yêu thích  sư phạm vào ngành. Đồng thời, chính sách mới cũng phải hạn chế được thực trạng thừa giáo viên".  

Lê Huyền

"Bỏ ngay lập tức chính sách miễn học phí sư phạm”

"Phải bỏ chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm" - đề xuất này được đưa tại Hội thảo Tác động của chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm đến chất lượng tuyển sinh và đào tạo giáo viên, diễn ra sáng ngày 13/12 tại TP.HCM.