Nhân viên hãng hàng không All Nippon Airways đeo mặt nạ bảo hộ và khẩu trang ở sân bay Haneda. Ảnh: Reuters

“Tôi muốn quay lại Việt Nam trong thời gian sớm nhất có thể”, Takako Omi, 50 tuổi, làm việc tại một công ty may mặc của Nhật ở Việt Nam, cho biết. Bà Omi không thể trở lại Việt Nam sau khi tạm quay về Nhật hồi tháng 3.

Hôm 23/6, Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi cho biết, việc đi lại từ Nhật Bản đến Việt Nam sẽ được nối lại trong tuần này. Theo ông, các chuyến bay giữa hai nước sẽ được phép hoạt động trở lại từ ngày 25 - 27/6.

Trước đó vài ngày, cũng Bộ trưởng Motegi cho hay Nhật Bản và Việt Nam đã nhất trí nới lỏng "từng phần và dần dần" các biện pháp hạn chế đi lại và các chuyến bay giữa hai nước sẽ sớm được tái kết nối.

Theo Bộ Ngoại giao Việt Nam, sau khi Việt Nam và Nhật Bản cơ bản khống chế được Covid-19, hai bên nhất trí dần khôi phục hoạt động đi lại, tăng cường quan hệ song phương trên tinh thần bảo đảm phòng dịch, không để virus lây lan.

Nhật Bản cũng đang đàm phán với Australia, New Zealand và Thái Lan về việc nới lỏng các lệnh hạn chế đi lại lẫn nhau, với điều kiện các du khách được xét nghiệm âm tính trước khi khởi hành, cung cấp chi tiết những nơi dự định đến…

Xứ sở mặt trời mọc hiện áp lệnh cấm nhập cảnh với du khách đến từ hơn 100 quốc gia và khu vực.

Dương Lâm

Đưa công dân từ Nhật Bản, Đài Loan về nước

Hôm nay (24/6), cơ quan chức năng Việt Nam, cơ quan đại diện Việt Nam và Hãng hàng không Quốc gia đã phối hợp với phía Nhật Bản đưa 342 công dân về nước an toàn.

Nhà toán học người Canada Robert Langlands. Ảnh: New York Times

Robert Langlands - nhà toán học người Mỹ gốc Canada vừa giành giải thưởng “Nobel toán học” nhờ chương trình Langlands. {keywords} Nhà toán học Robert P Langlands - người vừa nhận giải thưởng Abel do Học viện Hàn lâm Khoa học Na Uy trao tặng Một số nhà toán học được lưu danh bởi một định lý.

Một số khác thì được lưu danh bởi một dự đoán. Nhưng trong số các nhà toán học vĩ đại, chỉ có Robert P Langlands được lưu danh bởi một chương trình.

Langlands, 81 tuổi, giáo sư danh dự tại Viện Nghiên cứu cao cấp ở Princeton, vừa được trao giải Abel năm 2018, một trong những giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực toán học nhờ công trình được biết đến với cái tên chương trình Langlands, một dự án đầy tham vọng thường được gọi là “lý thuyết toán thống nhất”.

Ông là người đề ra chương trình Langlands kết hợp lí thuyết đại diện với lý thuyết số, là một hướng nghiên cứu rộng lớn trong toán học gồm nhiều giả thuyết và định lí thống nhất một số ngành toán học quan trọng.

Giải thưởng được trao tặng bởi Học viện Hàn lâm Khoa học Na Uy, trị giá khoảng 550.000 bảng.

Giải thưởng này được nhiều người đánh giá là tương đương với giải Nobel về toán học.

Có một điều thú vị là GS Ngô Bảo Châu của Việt Nam đã được trao giải thưởng Toán học Fields năm 2010 vì đã chứng minh được bổ đề cơ bản trong chương trình Langlands.

“Ông ấy là một người có tầm nhìn” - Sun-Yung Alice Chang, một nhà toán học ở ĐH Princeton, người ngồi trong uỷ ban giải thưởng, nhận xét.

Uỷ ban này đã xem xét hơn 100 ứng viên trước khi chọn Tiến sĩ Langlands, Tiến sĩ Chang cho hay. Nobel không có giải thưởng dành cho toán học.

Trong nhiều thập kỷ qua, giải thưởng danh giá nhất dành cho toán học là Fields Medals, nhưng nó bị giới hạn bởi độ tuổi dưới 40 tuổi. Fields cũng chỉ được trao giải 4 năm một lần.

Giải thưởng Abel, được trao tặng lần đầu tiên vào năm 2003, nhằm vinh danh các công trình toán học và tầm ảnh hưởng của nó. Giải thưởng được đặt theo tên của nhà toán học vĩ đại Na Uy Nils Henrich Abel (1802 - 1829), người sáng lập lý thuyết các hàm elip và có đóng góp lớn cho lí thuyết dãy. Các nhà toán học từng nhận giải thưởng là Andrew J. Wiles, nhà toán học của ĐH Oxford, Peter D. Lax của ĐH New York và John F. Nash Jr. - người từng được đưa vào bộ phim “A Beautiful Mind”. Nguyễn Thảo (Theo New York Times)

Nhà toán học Langlands, 81 tuổi, chủ yếu làm việc tại các trường đại học của Mỹ. Ông được trao tặng giải thưởng Abel vì đã đề ra chương trình Langlands kết hợp lí thuyết đại diện với lý thuyết số, là một hướng nghiên cứu rộng lớn trong toán học gồm nhiều giả thuyết và định lí thống nhất một số ngành toán học quan trọng.

Tháng Giêng năm 1967, Robert Langlands - lúc ấy đang là phó giáo sư 30 tuổi ở Princeton - đã viết một bức thư gửi cho nhà toán học vĩ đại người Pháp Andre Weil, 60 tuổi để phác hoạ một số nhận thức mới về toán học của mình.

“Nếu ông sẵn lòng đọc nó và xem xét một cách công bằng, tôi sẽ vô cùng đánh giá cao điều đó” - ông viết. “Còn nếu không, tôi chắc rằng ông có một chiếc thùng rác tiện dụng”.

Bức thư dài 17 trang của ông đã giới thiệu một lý thuyết tạo ra cách suy nghĩ hoàn toàn mới về toán học. Nó đặt giả thuyết về mối quan hệ sâu sắc giữa 2 lĩnh vực - lý thuyết số và phân tích hài hoà, mà trước đây được cho là không liên quan tới nhau.

Bức thư sau đó trở thành “chương trình Langlands” - thứ đã thu hút hàng trăm nhà toán học xuất sắc nhất thế giới trong suốt 50 năm qua thử sức. Chưa có một dự án nào trong toán học hiện đại có phạm vi rộng như thế, sản sinh ra nhiều kết quả có chiều sâu như thế và có nhiều người nghiên cứu về nó đến nó.

Khi chương trình Langlands phát triển về cả chiều sâu và chiều rộng, nó thường được mô tả như một lý thuyết toán học thống nhất. Robert Phelan Langlands sinh ra ở New Westminster, Greater Vancouver, Canada vào năm 1936. Năm 9 tuổi, ông chuyển tới một thị trấn du lịch nhỏ gần biên giới Mỹ, nơi mà cha mẹ ông có một cửa hàng bán vật liệu xây dựng.

Langlands không có ý định đi học đại học cho tới khi một giáo viên nói với ông trước lớp học rằng, quyết định đó sẽ là sự phản bội tài năng mà Chúa đã ban cho ông. 

Langlands theo học ĐH British Columbia năm 16 tuổi. Ông hoàn thành chương trình cử nhân toán học vào năm 1957, và lấy bằng Thạc sĩ một năm sau đó.

Ông chuyển tới ĐH Yale để học tiến sĩ. Ông hoàn thành luận án tiến sĩ trong năm đầu tiên. Năm thứ 2, ông bắt đầu nghiên cứu các công trình của nhà toán học người Na Uy - Atle Selberg và sau này trở thành trung tâm trong các nghiên cứu của ông.

Quay trở lại với bức thư mà Langlands đã gửi Andre Weil, Weil đã cho đánh máy bức thư. Sau đó, nó được lan truyền rông khắp trong giới toán học. Nhiều nhà toán học nhận thấy bức thư đã đặt ra những vấn đề thú vị, sâu sắc và mới mẻ và ngày càng nhiều nhà toán học tham gia dự án để chứng minh những giả thuyết của ông.

Langlands dành 2 năm 1967 và 1968 ở ĐH Công nghệ Trung Đông ở Ankara. Ông nói thành thạo tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Là một người thích học ngôn ngữ, ông cũng thạo tiếng Đức và tiếng Nga.

Langlands quay trở về Yale và xuất bản cuốn sách mang tên “Problems in the Theory of Automorphic Forms” vào năm 1970.

Năm 1972, ông trở về Princeton và trở thành giáo sư ở Viện Nghiên cứu cao cấp - nơi ông đã ở đến bây giờ.

Langlands từng được trao tặng nhiều giải thưởng, trong đó có giải thưởng của Học viện Khoa học quốc gia Mỹ về toán học vào năm 1988 nhờ “tầm nhìn phi thường”.

Ông là đồng chủ nhân giải thưởng Wolf năm 1996 cùng với Andrew Wiles nhờ “những công trình sáng suốt”. Những giải thưởng khác gồm có: Giải thưởng Steele của Hiệp hội Toán học Mỹ năm 2005, Giải thưởng Nemmers về toán học năm 2006 và Giải thưởng Shaw trong Khoa học toán học năm 2007 cùng với Richard Taylor.

Năm 19 tuổi, khi còn đang học ở ĐH British Columbia, ông kết hôn với Charlotte Lorraine Cheverie. Ông có 4 người con và 7 đứa cháu.

Năm 81 tuổi, Langlands tiếp tục làm việc ở Viện Nghiên cứu cao cấp - nơi ông hiện đang là giáo sư danh dự và làm việc ở văn phòng từng là nơi làm việc của Albert Einstein.

Nguyễn Thảo

Bóng tối đã tạo cơ hội cho bọn trộm cắp, khiến dân làng phải thúc giục công ty điện lực sửa chữa mạng lưới. Tuy nhiên, đại diện công ty khẳng định không có vấn đề gì về cơ sở hạ tầng.

Theo báo India Today, không ai hiểu chuyện gì đang xảy ra cho đến một đêm, trong lúc đi kiểm tra quanh làng, một số cư dân bắt gặp một cặp tình nhân trẻ trong bóng tối. Họ phát hiện Priti Kumari, cô gái sinh sống ở làng mình đã yêu Rajkumar, một chàng trai trẻ ở làng đối thủ. Để giữ bí mật về mối quan hệ này, Kumari liên tục cắt điện trong làng.

“Cô gái này khiến chúng tôi khốn khổ”, một cư dân ở Bettiah than phiền.

Một đoạn video đang lan truyền trên mạng xã hội Ấn Độ cho thấy, Priti đang cố gắng bảo vệ người yêu khi những thanh niên trong làng cô vây quanh và dọa đánh Rajkumar. Một số người đã cố gắng dùng gậy đánh Rajkumar, nhưng theo truyền thông địa phương, anh đã chạy thoát và sau đó trả thù những kẻ tấn công với sự giúp đỡ của đám bạn cùng làng anh.

Để tránh xảy ra thêm bạo lực và mất điện, người dân hai làng quyết định cho đôi trẻ nên vợ nên chồng. Đám cưới của họ mới đây đã được tổ chức chính thức tại một ngôi đền địa phương.

Xem giải cứu bé trai 3 tuổi rơi xuống giếng sâu ở Ấn Độ

Theo thông báo của Sở GTVT TP.HCM, cầu qua Đảo Kim Cương, đoạn từ khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi đến đường Mai Chí Thọ, quận 2, được tổ chức lưu thông 2 chiều, với lộ trình giao thông cụ thể như sau:

1. Hướng lưu thông từ hầm sông Sài Gòn đến phà Cát Lái:

- Hầm sông Sài Gòn => Mai Chí Thọ => đường D1 => cầu Đảo Kim Cương => Bát Nàn => Trương Văn Bang => Phan Văn Đáng => Đồng Văn Cống => Nguyễn Thị Định => phà Cát Lái.

- Hầm sông Sài Gòn => Mai Chí Thọ => đường D1 => cầu Đảo Kim Cương => Bát Nàn => Đồng Văn Cống => Nguyễn Thị Định => phà Cát Lái.

Sơ đồ hướng lưu thông từ hầm sông Sài Gòn đến phà Cát Lái (kích vào để xem ảnh phóng to)

2. Hướng lưu thông từ phà Cát Lái đến hầm sông Sài Gòn:

- Phà Cát Lái => Nguyễn Thị Định => Đồng Văn Cống => Phan Văn Đáng => Trương Văn Bang => Bát Nàn => cầu Đảo Kim Cương => đường D1 => Mai Chí Thọ => hầm sông Sài Gòn.

Nhiều năm nay, các tuyến đường ra vào cảng Cát Lái như Đồng Văn Cống, Nguyễn Thị Định… thường xuyên ùn tắc vì lượng xe tải, xe container qua lại quá lớn. Cầu qua đảo Kim Cương thông xe mở ra hướng lưu thông mới qua đường Mai Chí Thọ, kết nối với đường Vành đai 2, qua cầu Phú Mỹ, góp phần giải quyết vấn nạn này.

Quốc Tuấn

Chuyện khó tin ở Thủ Thiêm: 4 tuyến đường siêu đắt đổi lấy đất 'kim cương'

Có dấu hiệu ưu ái bất thường trong việc chỉ định doanh nghiệp làm 4 tuyến đường siêu đắt, đổi lấy khu đất 'kim cương' ngay tại KĐT Thủ Thiêm 

Tại buổi lễ, GS Phùng Hồ Hải, Viện trưởng Viện Toán học đã trao các quyết định bổ nhiệm chức danh giáo sư cho ông Phạm Hoàng Hiệp và chức danh phó giáo sư cho ông Đoàn Thái Sơn.

GS Phùng Hồ Hải, Viện trưởng Viện Toán học trao quyết định bổ nhiệm chức danh giáo sư cho ông Phạm Hoàng Hiệp. Ảnh: Thanh Hùng.

Trước khi về công tác tại Viện Toán học, GS Phạm Hoàng Hiệp từng công tác, giảng dạy tại Trường ĐH Sư phạm Hà Nội. Năm 2011, ông Hiệp được phong là PGS trẻ nhất khi tròn 29 tuổi.

GS Hiệp được xem là nhà toán học Việt Nam ở trong nước đầu tiên có bài đăng trên tạp chí Acta Mathematica - tạp chí được xếp hạng cao nhất theo chỉ số ảnh hưởng và chỉ số trích dẫn năm năm trong danh mục 302 tạp chí ngành toán lý thuyết của cơ sở dữ liệu ISI.

Tính tới nay, ông và cộng sự đã có 38 bài báo khoa học xuất bản trên các tạp chí khoa học chuyên ngành và một quyển sách chuyên khảo. Hiện, GS Hiệp đang tham gia như là một thành viên trong Ban biên tập của tạp chí Acta Mathematica Vietnamica.

Tân GS Phạm Hoàng Hiệp. Ảnh: Thanh Hùng.

Tại buổi lễ, GS Phạm Hoàng Hiệp chia sẻ cảm thấy rất vinh dự, phấn khởi và gửi lời cảm ơn đến những người thầy cùng gia đình vì những sự hỗ trợ, giúp đỡ trong quá trình nghiên cứu khoa học và giảng dạy.

PGS Đoàn Thái Sơn cũng cho rằng, lời cảm ơn đặc biệt nhất tới những người thầy của mình là bản thân tự hứa phải tiếp tục phấn đấu trong tương lai.

Tân PGS Đoàn Thái Sơn. Ảnh: Thanh Hùng

GS Phùng Hồ Hải, Viện trưởng Viện Toán học chia sẻ: “Viện Toán học rất vui mừng và tự hào khi tiếp tục có những cán bộ trẻ xuất sắc được công nhận chức danh GS, PGS”.

Viện Toán học đã đề nghị Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Viện này đã bổ nhiệm GS Phạm Hoàng Hiệp làm giám đốc Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu toán học.

Trao quyết định bổ nhiệm cho 2 cá nhân của Viện Toán học.

“Đây có thể nói là một bước tiến mới quan trọng của Viện Toán học và trách nhiệm được giao phó cho GS Hiệp là hết sức nặng nề. Chúng tôi hy vọng GS Hiệp  sẽ dành nhiều hơn thời gian của mình cho công tác quản lý, đào tạo.

Về PGS Đoàn Thái Sơn, trong thời gian nhiều năm gần đây, liên tục đi công tác ở nước ngoài và đạt được những thành tích khoa học rất xuất sắc. Anh cũng quyết định về làm việc ổn định ở trong nước từ cuối năm ngoái”, GS Phùng Hồ Hải chia sẻ.

Viện trưởng Viện Toán học đánh giá đây là một trong những bước trẻ hóa cần thiết với đội ngũ kế cận.

Thanh Hùng

ĐH Fulbright Việt Nam có Chủ tịch lãnh đạo mới thay thế thượng nghị sĩ Bob Kerrey

Tiến sỹ H. Kim Bottomly đã được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Tín thác của cơ sở đào tạo đại học này thay cho thượng nghị sĩ Bob Kerrey.

Các kiểu Nhật thực trên thế giới
Khám phá vòng ngoài Hệ mặt trời
Vùng bức xạ và vùng đối lưu trong Hệ mặt trời là gì?

Hiện tượng nguyệt thực siêu trăng xanh là một khái niệm trong thế giới phương Tây để chỉ hiện tượng trăng tròn không ăn khớp với một tháng dương lịch. Thường thì một năm dương lịch có mười hai lần trăng tròn, trùng hợp mỗi tháng sẽ có một lần trăng tròn. Nhưng do mỗi năm dương lịch trên năm chí tuyến dài hơn năm âm lịch khoảng 11 ngày nên những ngày này dần dồn lại để sau khoảng hai hoặc ba năm (chính xác hơn là trong chu kỳ 2,7154 năm hay là 7 lần trong 19 năm chu kỳ Meton) thì lại có thêm một lần trăng tròn. Có nhiều cách diễn giải khác nhau về "trăng xanh" liên quan tới kỳ trăng tròn dư thừa này.

Lý giải về hiện tượng nguyệt thực siêu trăng xanh vừa qua, Mặt Trăng thường quay quanh Trái Đất trong 29,5 ngày. Tháng 1/2018 có 31 ngày, trong đó ngày rằm tháng 11 âm lịch rơi vào ngày 1/1, ngày rằm của tháng Chạp rơi vào ngày 31/1. Bởi vậy, chúng ta có cơ hội được chứng kiến trăng xanh hai lần trong một tháng (trăng tròn). Bên cạnh đó, Mặt Trăng đồng thời đi vào vùng tối của Trái Đất, khiến hiện tượng nguyệt thực toàn phần diễn ra. 

Cùng thời điểm này, Mặt Trăng ở quỹ đạo rất gần với Trái Đất, giúp chúng ta có thể quan sát hành tinh này ở một kích thước lớn hơn so với thông thường (hay còn gọi là siêu trăng). Việt Nam nằm trong khu vực có thể quan sát nguyệt thực toàn phần trong thời gian tối ngày 31/1. 

Theo Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA), siêu trăng sẽ trông lớn hơn 14% và sáng hơn 30% so với trăng tròn lúc đỉnh điểm thông thường. Mặt Trăng cũng có màu đỏ trong lúc diễn ra nguyệt thực bởi ảnh hưởng từ lượng ánh sáng Mặt Trời chiếu qua Trái Đất. 

Khác với nhật thực, nguyệt thực hoàn toàn không có bất kì một mối đe dọa nào đến thị lực của những người quan sát. Người ta chỉ cần đến một khu vực thông thoáng, và quang mây, ít ánh đèn, đồng thời nơi mà hạn chế ô nhiễm để có thể quan sát được nguyệt thực một cách trọn vẹn và rõ ràng nhất.

Cả ba hiện tượng nguyệt thực, trăng xanh và siêu trăng sẽ cùng hội tụ trong khoảng thời gian là 77 phút, từ 19h51 đến 21h08. Theo Forbes, tỷ lệ để cả ba hiện tượng này cùng lúc diễn ra là 0,042% lần trăng rằm, nghĩa là khoảng 2.380 lần trăng tròn, tương đương khoảng 265 năm mới có một sự kiện như thế này.

Một số khu vực ở Nam Mỹ, Đông Bắc Mỹ, châu Phi và châu Âu sẽ không có cơ hội quan sát hiện tượng nguyệt thực siêu trăng xanh vào ngày cuối cùng của tháng 1. Nguyệt thực toàn phần sẽ tiếp tục quay trở lại vào ngày 27/7. Người dân ở Nam Mỹ, châu Phi, châu Âu, Australia, và châu Á sẽ có cơ hội quan sát hiện tượng này. 

Bầu khí quyển trên Sao Thủy như thế nào?

Sao Thủy có bầu khí quyển rất mong manh và rất khác nhau chứa hydro, heli, ôxy, natri, canxi, kali và hơi nước.