Gặp gỡ Uyển Quỳnh Đan - nữ phụ nổi danh trong phim Châu Tinh Trì - cô khá bận rộn với công việc gia đình, đóng phim ở Đại lục. Ở tuổi 53, cô thừa nhận đã có suy nghĩ của những người tuổi 70. Uyển Quỳnh Đan trong giai đoạn bế tắc nhất từng được gia đình đưa đi điều trị tâm thần.

Nữ phụ chuyên vai xấu

Uyển Quỳnh Đan sinh năm 1963 tại Hong Kong. Sở hữu vẻ ngoài thanh tú, cô sớm được các đạo diễn mời tham gia đóng phim. Vai diễn đầu tay của cô do Từ Khắc thực hiện vào năm 1986, hợp tác với Lâm Thanh Hà, Chung Sở Hồng.

Những năm sau đó, cô lọt mắt xanh Châu Tinh Trì và trở thành nữ phụ quen thuộc trên màn ảnh rộng. Những bộ phim gắn liền với tên tuổi của cô là Đường Bá Hổ điểm Thu Hương, Võ trạng nguyên Tô Khất Nhi, Tế Công, Xẩm quan âm, Vua bịp.

Hình ảnh quen thuộc trên màn ảnh của Uyển Quỳnh Đan. Ảnh: Baidu.

Giới phê bình đánh giá, Uyển Quỳnh Đan tuy không vào vai chính nhưng xứng đáng được coi là kinh điển màn ảnh. Hình ảnh xấu xí "dọa người" của cô  được khán giả nhớ đến còn hơn cả vai diễn của Củng Lợi hay Trương Mẫn.

Thập niên 90, cô được gán mác "nữ phụ xấu nhưng nổi tiếng nhất trong phim Châu Tinh Trì". Phong cách diễn trào phúng của cô khiến nhiều người nhớ tới Ngô Quân Như.

Bế tắc vì "người thách thức Lý Tiểu Long"

Năm 1995, Uyển Quỳnh Đan quen Lâm Chính Anh trên phim trường Cương thi đạo trưởng. Cũng từ đây, hai người trở thành đôi uyên ương hàng đầu Hong Kong.

Lâm Chính Anh là cao thủ võ thuật, có sức ảnh hưởng trên màn ảnh. Ông khá thân thiết với Lý Tiểu Long và dám thách đấu ông hoàng Kung Fu.

Năm 1996, Lâm và Uyển dọn về sống chung. Lúc đó, báo chí đưa tin nhiều khả năng họ kết hôn. Không ngờ, sau vài tháng, Lâm Chính Anh phát hiện mắc bệnh ung thư gan. 

Năm 1997, ông qua đời tại nhà riêng ở tuổi 45.

Bên người chồng hiện tại (trái) và đoạn tình đầy nước mắt với Lâm Chính Anh (phải). Ảnh: On.

Sự ra đi đột ngột của Chính Anh là nguyên nhân khiến Uyển Quỳnh Đan rơi vào bế tắc. Nữ diễn viên bị trầm cảm suốt thời gian dài.

"Tôi không cười, không thích nói chuyện, ngày ngày ngồi một góc ở giường. Gia đình lo lắng và đưa tôi tới viện tâm thần điều trị", cô kể lại. Thời gian đó, nữ diễn viên gạo cội Uông Minh Thuyên phải nhờ các bác sĩ tâm lý nổi tiếng ở Anh trị liệu giúp cô sớm bình phục.

Trong 3 năm sau đó, cô gần như biến mất khỏi ngành giải trí để tập trung chữa bệnh tại nước ngoài. 

"Sức khỏe và tinh thần tôi khá hơn trước. Nhưng tôi không thể buông bỏ chuyện trong quá khứ. Tình cảm đổ vỡ khiến tôi sợ hãi khi yêu", cô kể lại.

Hôn nhân không con cái

12 năm sau khi Lâm Chính Anh qua đời, Uyển Quỳnh Đan mới kết hôn. Cô đăng ký kết hôn với Hoàng Nãi Dương - một người ngoài ngành giải trí. Theo Baidu, gia tài của Hoàng ước tính hàng trăm triệu HKD.

Uyển Quỳnh Đan ngày ấy và bây giờ. Ảnh: Nam Đô.

"Tôi gặp người chồng hiện tại trong một sự kiện. Chúng tôi bên nhau 5 năm mới tính đến chuyện kết hôn. Tôi cảm thấy may mắn khi ông trời cho tôi gặp Hoàng Nãi Dương. Anh ấy là người đàn ông tốt, giỏi giang và hiểu tôi". 

Cũng trong thời gian này, cô quay lại với công việc. Uyển Quỳnh Đan tham gia nhiều phim truyền hình ăn khách như Mẹ chồng nàng dâu, Tử thoa kỳ duyên, Kim ngọc mãn đường, Cung tỏa Liên Thành.

Có người chồng tốt, sự nghiệp ổn định nhưng khi nói về con cái, cô không giấu sự ngậm ngùi. 

"Đời này, tôi không nghĩ đến việc có thể làm mẹ, sinh con cái. Tôi chăm sóc cha mẹ giống như con cái và coi đó là nguồn sống của mình".

Cụ thể, mức ưu đãi giá cao nhất lên đến 100 triệu đồng được áp dụng cho Kia Sorento. Phiên bản plug-in hybrid ưu đãi 75-100 triệu đồng, các phiên bản hybrid ưu đãi 70-72 triệu đồng. Theo Kia Việt Nam, mức ưu đãi này tương đương hoặc cao hơn 50% lệ phí trước bạ, kết hợp chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ từ Chính phủ, giúp khách hàng tiết kiệm 140-170 triệu đồng khi mua xe.

Các bản còn lại của Sorento áp dụng mức ưu đãi 25-45 triệu đồng. Sau ưu đãi, giá bán của Kia Sorento bắt đầu từ 964 triệu đồng và cao nhất là 1,209 tỷ đồng.

Người mua Kia Sonet mới được tặng một năm bảo hiểm vật chất có thể quy đổi trị giá 9 triệu đồng cho tất cả các phiên bản. Trong khi đó, dòng Kia Seltos mới trang bị động cơ Turbo có ưu đãi 40 triệu đồng cho phiên bản cao cấp nhất 1.5 Turbo GT-Line (đặc biệt); 2 phiên bản Turbo GT-Line và Turbo Luxury được áp dụng chung mức ưu đãi 30 triệu đồng. Sau ưu đãi, các phiên bản Seltos 1.5 Turbo có giá bán từ 719 triệu đồng và cao nhất là 799 triệu đồng.

Những điều đó không phản ánh hết bức tranh về cuộc sống và sự nghiệp của những người đã từng học và có bằng cấp đại học. Tuy nhiên, những mảng màu tiêu cực đó không phải là ít trong toàn cảnh của bức tranh nói trên. Trong thực tế, bên cạnh những người sống ổn, thậm chí là thành công nhờ chuyên môn được đào tạo trong trường đại học, thì cũng không khó bắt gặp những người chật vật mưu sinh hay tìm chỗ đứng của mình dù họ đã có trong tay tấm bằng cử nhân (thậm chí là nhiều bằng đại học).

Ngoài ra, mặc dù cùng học một trường đại học, cùng tốt nghiệp một ngành nghề giống nhau, cùng có xuất phát điểm tương đương, nhưng khi ra trường mỗi người lại có những sự thành bại khác nhau.Tại sao vậy?

Đề trả lời cho câu họi này tôi xin làm một phép so sánh, liên tưởng thế này. Khi chúng ta có bằng đại học trong tay thì cũng giống như mới có một bát cơm trắng. Chúng ta có thể ăn cơm ngay nhưng rất khó nuốt trôi. Nếu thêm chút mắm muối thì cũng ăn tạm được nhưng nó chưa có nhiều giá trị dinh dưỡng.

Nếu có thêm một vài món thức ăn (thịt, cá...) thì món cơm sẽ ngon hơn hẳn và giá trị của nó cũng được nâng lên rất nhiều. Nếu chúng ta thêm vào bên món cơm những món đặc sản hay sơn hào hải vị và đặt nó trong một khung cảnh nhà hàng sang trọng thì món cơm sẽ được nâng giá trị lên hàng chục, hàng trăm lần.

>> Học đại học trái ngành vẫn 'đè bẹp' người không bằng cấp

Điều chắc chắn là dù có thêm gì thì ta vẫn gọi nó là món cơm mà thôi. Như vậy, giá trị của món cơm được nâng lên chính là nhờ vào những thức ăn phụ trợ cho nó. Cũng giống như vậy, tấm bằng đại học có giá trị và hữu ích hay không chính là nhờ những "món phụ" đi kèm theo nó. Những "món" đó chính là khả năng ngoại ngữ, các kỹ năng mềm (kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng tự học và cập nhật kiến thức, kỹ năng quản trị rủi ro...), khả năng chịu áp lực, khát vọng và ý chí vươn lên...

So sánh thêm một khía cạnh khác nữa để thấy sự tương đồng giữa bằng đại học và bát cơm trắng. Ngày xưa, khi kinh tế còn khó khăn thì những bát cơm dù không ngon, không có nhiều những món phụ trợ, thậm chí còn lẫn rất nhiều sạn người ta vẫn dùng được vì không có nhiều lựa chọn. Tương tự, những người có bằng đại học khi đó cũng rất hiếm nên dù họ không có nhiều kỹ năng đi kèm vẫn được trọng dụng.

Còn ngày nay, số lượng những người có trình độ cao đẳng, đại học và trên đại học rất nhiều (có nhiều ngành nghề, lĩnh vực số lượng nhân lực có trình độ cao đã trở nên bão hòa hoặc cung đã vượt cầu) thì sự cạnh tranh trở nên rất quyết liệt, gắt gao.Những người chỉ có bằng cấp dạng "cơm trắng" thì rất khó tìm được việc làm và thu nhập tốt bằng chính ngành học của mình.

Vì vậy, những người có bằng cấp mà công việc và thu nhập chưa được như ý, thay vì kêu ca, phàn nàn, hãy xem lại mình đã trang bị được những "món phụ trợ" cần thiết để phục vụ cho bằng cấp chuyên môn chính hay chưa? Để có được những thứ đó đòi hỏi phải nỗ lực, sự đầu tư và những phương pháp cũng như chiến lược phù hợp, rõ ràng.

Lê Quảng Đại